ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ «ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΗΣ ΣΥΓΧΩΡΗΣΕΩΣ»

ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ 

«ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΗΣ ΣΥΓΧΩΡΗΣΕΩΣ» (Ματθ. ιη´23-35)



[Α´ Μέρος] 

ἀπὸ τὸ βιβλίο
 «Ὁμιλίες Δ´-
Ἀπὸ τὴν Κυριακὴ τῶν Ἁγ. Πάντων
ὣς τὴν ἑνδεκάτη Κυριακὴ μετὰ τὴν Πεντηκοστή,
Ἀθῆναι 2012, μετάφρ. Π. Μπότση,σελ. 197 ἑπ.

.                 Ὅταν ὁ Κύριος Ἰησοῦς ἄφηνε τὴν τελευταία Του πνοὴ στὸν σταυρό, ἀκόμα καὶ τὴν στιγμὴ αὐτὴ τῆς ἐπιθανάτιας ἀγωνίας Του, προσπαθοῦσε νὰ κάνει καλὸ στοὺς ἀνθρώπους. Δὲν σκεφτόταν τὸν ἑαυτό Του. Στοὺς ἀνθρώπους ἦταν ὁ νοῦς Του, γι’ αὐτὸ καὶ παρέδωσε ἕνα ἀπὸ τὰ μεγαλύτερα μαθήματα ποὺ ἔδωσε ποτὲ στὸ ἀνθρώπινο γένος. Κι αὐτὸ εἶναι ἡ διδασκαλία Του γιὰ τὴ συγχώρηση. «Πάτερ, ἅφες αὐτοῖς· οὐ γὰρ οἴδασι τί ποιοῦσι» (Λουκ. κγ´ 34).
.               Ποτὲ ὣς τότε δὲν εἶχαν ἀκουστεῖ τέτοια λόγια στοὺς τόπους ἐκτέλεσης. Ἀντίθετα μάλιστα, ἐκεῖνοι ποὺ εἶχαν καταδικαστεῖ σὲ θάνατο μὲ τὸν ἴδιο τρόπο, εἴτε ἀθῶοι ἦταν εἴτε ἔνοχοι, συνήθως ἐπικαλοῦνταν θεοὺς καὶ ἀνθρώπους γιὰ ἐκδίκηση. «Ἐκδικηθεῖτε», ἦταν ὁ λόγος ποὺ ἀκουγόταν συχνὰ μπροστὰ στὸ ἰκρίωμα καὶ δυστυχῶς ἀκούγεται ὣς τὶς μέρες μας ἀπὸ τοὺς μελλοθάνατους, ἀκόμα κι ἀπὸ ἐκείνους πού, προτοῦ θανατωθοῦν, κάνουν τὸν σταυρό τους.
.                 Ὁ Χριστός, προτοῦ παραδώσει τὴν τελευταία Του πνοή, συγχώρεσε ὅλους ἐκείνους ποὺ τὸν βασάνισαν, τὸν μυκτήρισαν καὶ τὸν θανάτωσαν. Προσευχήθηκε στὸν οὐράνιο Πατέρα Του νὰ τοὺς συγχωρέσει, ἀλλὰ προχώρησε ἀκόμα παραπέρα. Τοὺς δικαιολόγησε, βρῆκε ἐλαφρυντικὸ γι’ αὐτούς. Εἶπε: “οὐ γὰρ οἴδασι τί ποιοῦσι”.
.                 Γιατί ἐπανέλαβε ἰδιαίτερα o Κύριος τὴ διδαχή Του γιὰ τὴ συχώρεση, τὴν ὥρα ποὺ βρισκόταν πάνω στὸν σταυρό; Ἀπὸ τὸ τεράστιο πλῆθος τῶν διδαχῶν ποὺ ἔκανε ἐν ὅσῳ ζοῦσε, γιατί διάλεξε αὐτὴν κι ὄχι κάποια ἄλλη νὰ προφέρουν τὰ ἅγια χείλη Του, στὸ τέλος ἀκριβῶς τῆς ἐπίγειας ζωῆς Του; Ἀναμφίβολα ἐπειδὴ ἤθελε ἡ διδασκαλία Του αὐτὴ νὰ παραμείνει στὴ μνήμη ὅλων, νὰ λειτουργήσει σὰν παράδειγμα πρὸς μίμηση. Στὸ πάθος Του πάνω στὸν σταυρό, σ’ αὐτὸ τὸ μεγαλειῶδες πάθος ποὺ ξεπερνᾶ κάθε μεγαλεῖο, ποὺ ὑψώνεται πάνω ἀπὸ τοὺς βασιλιάδες καὶ τοὺς κριτὲς τῆς γῆς, πάνω ἀπὸ σοφοὺς καὶ διδασκάλους, ἀπὸ πλούσιους καὶ φτωχούς, ἀπὸ κοινωνικοὺς ἀναμορφωτὲς κι ἐπαναστάτες, ὁ Κύριος Ἰησοῦς μὲ τὸ παράδειγμα τῆς συχώρεσης ἔβαλε τὴ σφραγίδα στὸ εὐαγγέλιό Του. Ἔδειξε μ’ αὐτὸν τὸν τρόπο πὼς χωρὶς συχώρεση οὔτε οἱ βασιλιάδες μποροῦν νὰ κυβερνοῦν, οὔτε οἱ δικαστὲς νὰ κρίνουν, οἱ σοφοὶ δὲν μποροῦν νὰ εἶναι σοφοί, οὔτε οἱ διδάσκαλοι νὰ διδάσκουν. Δὲν μποροῦν οἱ πλούσιοι κι οἱ φτωχοὶ νὰ ζοῦν ὡς ἄνθρωποι κι ὄχι σὰν ἄλογα ζῶα, δὲν γίνεται ὁ πυρετὸς τῶν ἐπανασταστῶν κι ἀναμορφωτῶν νὰ εἶναι χρήσιμος. Πάνω ἀπ’ ὅλα ὁ Χριστὸς ἤθελε μὲ τὴ διδαχή Του αὐτὴ νὰ δείξει πώς, χωρὶς συγχωρητικότητα, οἱ ἄνθρωποι δὲν μποροῦν οὔτε νὰ κατανοήσουν τὸ εὐαγγέλιό Του, οὔτε πολὺ περισσότερο νὰ τὸ ἐφαρμόσουν.
.              Ὁ Κύριος ξεκίνησε τὴν διδασκαλία Του μὲ λόγια γιὰ τὴ μετάνοια καὶ τὴν τελείωσε μὲ λόγια γιὰ τὴ συχώρεση. Ἡ μετάνοια εἶναι ὁ σπόρος, ἡ συχώρεση εἶναι ὁ καρπός. Ὁ σπόρος δὲν ἔχει καμιὰ ἀξία, ἂν δὲν καρποφορήσει. Καμιὰ μετάνοια δὲν ἔχει ἀξία χωρὶς συχώρεση. Τί θὰ ἦταν ἡ κοινωνία τῶν ἀνθρώπων χωρὶς συχώρεση; Ἕνα θηριοτροφεῖο, τοποθετημένο στὴ μέση τοῦ θηριοτροφείου τῆς φύσης. Τί ἄλλο θὰ ἦταν ὅλοι οἱ νόμοι τῶν ἀνθρώπων στὴ γῆ παρὰ ἁλυσίδες ἀφόρητες, ἂν δὲν ὑπῆρχε ἡ συχώρεση νὰ τὶς μαλακώσει;
.               Θὰ μποροῦσε μία γυναίκα ν’ ἀποκαλεῖται μητέρα, ἂν δὲν εἶχε συχώρεση, ἢ ἕνας ἀδερφὸς νὰ ὀνομάζεται ἀδερφός, ὁ φίλος φίλος, ἢ ὁ χριστιανὸς χριστιανός; Ὄχι! Ἡ συχώρεση εἶναι ἡ καρδιὰ κι ἡ ρίζα ὅλων αὐτῶν τῶν τίτλων. Ἂν δὲν ὑπῆρχαν οἱ λέξεις «συχώρεσέ με» καὶ «νά ᾽σαι συχωρεμένος», ἡ ζωὴ τῶν ἀνθρώπων θὰ ἦταν ἀβάσταχτη, ἀνυπόφορη. Δὲν ὑπάρχει σοφία στὸν κόσμο ἱκανὴ νὰ δημιουργήσει τάξη καὶ νὰ ἐπιβάλει τὴν εἰρήνη, χωρὶς τὴν ἐφαρμογὴ τῆς συχώρεσης. Οὔτε ὑπάρχουν σχολεῖα ἢ ἄλλα ἐκπαιδευτικὰ ἱδρύματα ἱκανὰ νὰ μεταδώσουν στοὺς ἀνθρώπους τὴ μεγαλοψυχία καὶ τὴν εὐγένεια, χωρὶς νὰ ἐφαρμόσουν τὴν πρακτικὴ τῆς συχώρεσης.
.               Τί θὰ ὠφελήσει τὸν ἄνθρωπο ἡ κοσμικὴ γνώση ἂν δὲν μπορεῖ μὲ κανέναν τρόπο νὰ συγχωρέσει τὸν πλησίον του, νὰ τοῦ πεῖ ἕνα καλὸ λόγο ἢ νὰ τοῦ ρίξει μία γλυκιὰ ματιά; Τίποτα ἀπολύτως. Τί θὰ χρησιμεύσουν στὸν ἄνθρωπο ἑκατοντάδες μπουκάλια λάδι μπροστὰ στὸ καντήλι, ἂν κανένα ἀπ’ αὐτὰ δὲν ἔχει νὰ μαρτυρήσει τὴ συχώρεση μίας τουλάχιστο ταπεινωτικῆς προσβολῆς; Τίποτα ἀπολύτως.

christianvivliografia