Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2016

ΤΟ ΑΓΙΟ ΠΝΕΥΜΑ (3)


Μερικά σημεία τα οποία αναδύονται σαν συστηματική καθολική Θεολογία 
μετά το Βατικανό ΙΙ.
του ALDO MODA.
    
      
2.2 Το άλλο μεγάλο σημείο αναφοράς τής μετά-Βατικάνειας Καθολικής Θεολογίας, σε μία σχεδόν μόνιμη διαλεκτική με τον Ράνερ, οφειλόμενη σε μία διαφορετική εννοιολόγηση τής λογικής του Χριστιανικού μυστηρίου, υπήρξε ο Hans Urs Von Balthasar. Ότι η Θεολογική σκέψη του Μπαλτάσαρ υπήρξε απο πάντοτε Τριαδική (και σαν τέτοια διατήρησε αυτή την θεμελιώδη Χριστιανική εμπειρία σε μία εποχή Θεολογικής ξηρασίας) δέν οφείλουμε ούτε να το θυμηθούμε, είναι αυτονόητο. Αλλά η αληθινή στροφή συμβαίνει με την "Θεοδραματική" και επιβεβαιώνεται με την "Θεο-Λογική", σε έναν προχωρημένο διάλογο με τον μοντερνισμό.
          Ο Μπαλτάσαρ δοκίμασε την θανάσιμη σοβαρότητα τού πάθους τού Θεού ιδιαιτέρως απο τα οράματα τής Adrienne Von Speyr. Απο εκεί αποκτά ένα όραμα από το εσωτερικό τής Θείας Τριάδος, στο οποίο το δράμα τής αγάπης αναπτύσσεται στην μορφή μίας θανάσιμης δοκιμασίας ανάμεσα στον Πατέρα και τον Υιό, μέχρι την οριακή εγκατάλειψη τού Μεγάλου Σαββάτου. Ο Μπαλτάσαρ ισχυρίζεται ότι το μοναδικό σημαντικό χρέος του πιστού είναι να αντιληφθεί αυτή την δραματική δοκιμασία στην ταπεινότητα και στην ευχαριστία, τοποθετούμενος στην οδό της υπακοής του Υιού. Ένα τέτοιο όραμα θέτει νέα προβλήματα για μία ριζική επαναπρόσληψη της Πνευματολογίας. Αυτή η πνευματολογία κυριαρχεί σε όλη την Θεολογία του Μπαλτάσαρ, με μεταπτώσεις πολύ σημαντικές, για την ανθρωπολογία και με στριφνά οράματα, στα οποία δέν λείπουν και μερικές σκιές, στο πρόβλημα τής καθολικής σωτηρίας. Όποιες κι'άν υπήρξαν οι κριτικές πάντως, είναι βέβαιο ότι στην καθολική Θεολογία κανένας δέν κατόρθωσε, περισσότερο απο τον Μπαλτάσαρ, με το δραματικό του όραμα, να βρεί έννοιες, εκφράσεις και στύλ για να πεί μ'έναν τρόπο ασυγκρίτως δυνατό την γειτνίαση του Θεού στις δυσκολίες του ανθρώπου!
          2.3 Μία τρίτη πηγή Θεολογικού στοχασμού, πολύ λιγότερο γνωστή απο τους προηγούμενους, αλλά με την ίδια δύναμη, είναι η μεγάλη σύνθεση του Louis Bouyer. Σ'αυτή αναγνωρίσθηκε ομόφωνα μία σπάνια συνέπεια, μία ασύγκριτη βιβλιογραφία, μία Θεολογική δύναμις η οποία γνωρίζει να γίνεται σκέψη, χωρίς να κλείνεται στην ασφυκτική έκθεση ενός συστήματος, ακόμη και αν είναι παραδοσιακό και ιεροπρεπές, για διαυγείς τοποθετήσεις, μονόπλευρες μερικές φορές, οι οποίες συλλαμβάνουν όμως πάντοτε το ουσιώδες και τίθενται σαν απαραίτητο διορθωτικό. Το ταλέντο του είναι η οργάνωση, στην οποία η εσωτερική διακλάδωση καλεί την εξωτερική και απαιτεί ένα συνεχές διάβασμα! Στο σύνολο σχηματίζει ένα τρίπτυχο: Θεολογία ή γνώση του Θεού, Οικονομία ή επικοινωνία (αποκάλυψη της Θείας ζωής), κόσμος, μία εξαίσια Θεολογική ερμηνεία του κόσμου στο φώς της Θείας δόξης. Μία πρωτότυπη έκθεση των εσχατολογικών θεμάτων χωρίς μειώσεις περιεχομένου. Μία δυναμική έκθεση τής δογματικής αλήθειας της Εκκλησίας (Mysterion, δηλαδή η θεμελιώδης αρχή μίας σύνθεσης της Χριστιανικής πίστης, gnosis: δηλαδή η ερμηνεία των Γραφών και η γνώση που απορρέει, Σοφία, δηλαδή μία προσπάθεια Χριστιανικής συνθέσεως).
          "Στον Θεό μπορούμε να πούμε βεβαίως ότι δέν υπάρχει παρά μόνον μία θεμελιώδης προσωπικότης, ή πηγαία, εκείνη του Πατρός, η οποία όμως, σαν Θεός υπάρχει σε τρία πρόσωπα! Η Θεία ενότης  δέν παρουσιάζεται επομένως στην φανέρωσή της σαν μία νεκρή ενότης μίας απλής αμετάβλητης ουσίας, αλλά σαν μία προσωπική ενότης η οποία αγκαλιάζει και υπερβαίνει την πολλαπλότητα επανενώνοντας την σ'εκείνο μόνον το Ενα, το οποίο μπορεί να είναι το Αγαθό και συγχρόνως το Αληθινό και το οποίο ακριβώς γι'αυτό είναι, απο όλη την αιωνιότητα, το Όλον στο Ένα. Σ'αυτό το σημείο μπορούμε να επαναλάβουμε το σχήμα του Εκαρτ, ο Θεός, ο Πατήρ, είναι η υπέρτατη και αρχέγονος συνείδηση, η συνείδηση του εαυτού όπου ο Πατρικός εαυτός δέν πραγματοποιείται, με τέτοιον τρόπο, ώστε να ξαναβρεθεί μ'έναν αδιανόητο τρόπο, στην διπλή παραγωγή του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, χωρίς όμως να πρέπει να βγεί απο την απειρία του." Γι'αυτό η Σοφία τοποθετείται στο σταυροδρόμι τής ουσιώδους γονιμότητος τού μοναδικού Θεού (η Πατρότης, η Υιότης, η πνοή στον Θεό) και της μητρότητος τής Σοφίας, χαρακτηριστικό του κόσμου, που προέρχεται απο τον Θεό αλλά διακρίνεται απο αυτόν, προορισμένο όμως να συνενωθεί μαζί του.

Συνεχίζεται
Αμέθυστος. 

Δεν υπάρχουν σχόλια: