Σάββατο 9 Νοεμβρίου 2019

ΜΕΡΟΣ ΙΙ: «Ενότητα της Εκκλησίας, εικόνα της Αγίας Τριάδας (Ορθόδοξη Τριαδολογία ως αρχή της εκκλησιολογίας)» του Αγίου Σωφρόνιου (Σαχάρωφ)


Elder Sophrony

Ένα δεύτερο απόσπασμα από το βιβλίο του Αρχιμανδρίτη, π. Σωφρόνιου (Σαχάρωφ) που ήδη προαναγγέλθηκε η αγιοκατάταξή του, ενός από τους λίγους σύγχρονους Πατέρες της Εκκλησίας: "Ενότητα της Εκκλησίας, εικόνα της Αγίας Τριάδας (Ορθόδοξη Τριαδολογία ως αρχή της εκκλησιολογίας)"  «Unité de l’Eglise à l’image de la Sainte Trinité: triadologie orthodoxe comme principe de l’ecclésiologie » Εκδ. Enotikon, 1958.
Οι μορφές του subordinationisme «υποταγής» (subordinatio) ποικίλουν. Κάποιες φορές θεωρείται στο εσωτερικό το ίδιο της Αγ Τριάδας μια οντολογική υποταγή/subordination ανεξάρτητα από τη σχέση μεταξύ Θεού και δημιουργίας. Αυτός ο «οντολογικός» subordinationisme ήταν καθαρός στον Ωριγένη. Άλλοτε αποδιδόταν στο Δεύτερο και Τρίτο Πρόσωπο μια σημασία και δύναμη μειωμένες αναφορικά με τη δημιουργία του κόσμου και την οικονομία της σωτηρίας μας. Οι Τερτυλιανός και Άρειος είναι τα παραδείγματα αυτής της «κοσμολογικής » ή «οικονομικής» υποταγής/subordinationisme. Κατά την ανάπτυξή του ο οντολογικός subordinationisme αποκτά φυσικά μια έκφανση οικονομική. Και vice versa – ο οικονομικός και κοσμολογικός subordinationisme παίρνει μια χροιά οντολογική εκτός αν οι υποστάσεις αντιμετωπίζονται ως τρόποι (modus) εκδήλωσης του Θεού στον κόσμο.
Η Εκκλησία απορρίπτει κατηγορηματικά κάθε μορφή  «υποταγής» / subordinationisme. Ομολογεί την πίστη της στην Αγία Τριάδα με αυτούς τους όρους : «Κανένα (σσ.Πρόσωπο) δεν είναι μεγαλύτερο κανένα δεν είναι μικρότερο (σε Αυτήν), αλλά οι 3 Υποστάσεις είναι ολόκληρες, συναιώνιες η Μια στην Άλλη και ίσες».
Ο τριαδολογικός subordinationisme μεταφερμένος στη δομή της Εκκλησίας παίρνει μορφές παπισμού που αντανακλά την μια ή την άλλη μορφή αυτής της λανθασμένης δογματικής αρχής.Έτσι στην εκκλησιολογία ο Παπισμός της Ρώμης αντιστοιχεί στην κοσμολογική οντολογική έκφανση του subordinationisme/υποταγής του Άρειου γιατί ανυψώνει τον Επίσκοπο Ρώμης σε τέτοιο ύψος ώστε δεν τον κάνει απλά μεγαλύτερο/ανώτερο αλλά μιας ΑΛΛΗΣ ΦΥΣΗΣ (τὸ ἑτερούσιον). Πρέπει να διευκρινιστεί ότι εφαρμόζουμε αυτό το παράλληλο όχι στη ρίζα του Παπισμού Ρώμης αλλά στη σύγχρονη μορφή του εγκατεστημένη από τη Βατικάνειο Σύνοδο του 1870. Η ρίζα του δεν είναι παρά μια επιβίωση της ειδωλολατρικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Αργότερα η δογματική της αντίληψη επηρεάστηκε από τη θεολογία του « filioque »,που την οδηγεί σε μια τομή μεταξύ Θεού και κόσμου: ο Χριστός γίνεται Εκείνος που υπερέχει του κόσμου και ο Επίσκοπος Ρώμης παίρνει τη θέση Του στην επίγεια Εκκλησία. Το Άγ. Πνεύμα λόγω της απόλυτης υποστατικής ισότητάς του με τον Πατέρα και τον Υιό δεν γίνεται παρά μια δύναμη του Χριστού εμπιστευμένη στην εξουσία και στην κρίση του Επισκόπου Ρώμης.
Όλες οι ιστορικές διαδικασίες είναι σε μια ακραία πολυπλοκότητα.Είναι αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης αναρίθμητων επιρροών, συνθηκών και βουλήσεων. Μιλώντας εδώ σχηματοποιημένα για το παπισμό Ρώμης περιοριζόμαστε μόνο σ΄ένα δογματικό στοιχείο. Ο σύγχρονος παπισμός της Κωνσταντινούπολης δεν είναι ακόμη παρά στην εμβρυακή του φάση (σσ. διαπίστωση του 1958). Τα τελευταία 20 με 30 χρόνια φαίνεται ν΄αναζητεί έδαφος. Η ανάπτυξή του είναι πολύ γρήγορη, αντίθετα με την αργή ανάπτυξη μέσω των αιώνων του παπισμού Ρώμης που δεν κατέληξε στην τελική του φάση παρά το 1870. Στην πραγματικότητα η ιδεολογία του παπισμού της Κων/πολης ποίκιλε πολλές φορές σε μικρό χρονικό διάστημα και είναι ακόμη δύσκολο να τον ορίσουμε.
Οι Ρώσοι οπαδοί αυτού του παπισμού είναι σχεδόν όλοι συγκεντρωμένοι στη Γαλλία. Ως το 1948 δεν είδαμε στον τόπο τους αντίληψη κανονικά ή θεολογικά θεμελιωμένη. ‘Οπως οι ίδιοι ομολογούν « αναζητούσαν » πριν από όλα μια «κανονική βάση» για να μην είναι εκτός του Σώματος της Παγκόσμιας Ορθόδοξης Εκκλησίας μετά τον χωρισμό τους με την Μητέρα Εκκλησία της Ρωσίας.Εντός αυτού του σκοπού άρχισαν ν΄αναγνωρίζουν ένα προνόμιο δικαιοδοτικού δικαιώματος στον Πατριάρχη Κων/πολης ως « Οικουμενικού ».  Αργότερα απέδωσαν στην έδρα της Κων/πολης Πρωτείο και το δικαίωμα της Ανώτερης Δικαιοδοτικής Αρχής εντός της Παγκόσμιας Εκκλησίας ξεχνώντας τη μάχη που αυτή η τελευταία είχε δώσει κατά τη διάρκεια αιώνων κατά των ισχυρισμών της Ρώμης επ ΄αυτού του δικαιώματος, ξεχνώντας ότι αυτά τα διατεινόμενα αποτέλεσαν συγκεκριμένα την αιτία του μεγάλου οριστικού σχίσματος στην Εκκλησία το 1054. Ότι η Ρώμη στη Σύνοδο της Φλωρεντίας αναζητούσε πριν από όλα από την Ανατολή την αναγνώριση αυτού του δικαιώματος της Ανώτατης Διατησίας μέσα στην Παγκόσμια Εκκλησία. Λησμονούσαν επίσης τους πολλαπλούς Κανόνες των Οικουμενικών και Τοπικών Συνόδων που αρνούνται την απόδοση αυτών των δικαιωμάτων σε οποιαδήποτε Τοπική Εκκλησία, Κανόνες τόσο καλά κατανοημένοι/ εμπεδωμένοι από την ίδια την Εκκλησία της Κων/πολης όταν αυτή βασιζόταν αυστηρά σε αυτή την ορθόδοξη θέση για να πολεμήσει τους ισχυρισμούς της Ρώμης.

Δεν υπάρχουν σχόλια: