Εάν εκατομμύρια άνθρωποι πάψουν να πηγαίνουν στις δουλειές τους, είτε λόγω απαγορεύσεων από τα κράτη, είτε εξαιτίας του φόβου τους, εάν οι παγκόσμιες αλυσίδες τροφοδοσίας καταρρεύσουν, εάν κλείσουν τα σύνορα και συρρικνωθεί το παγκόσμιο εμπόριο επειδή κάποιες χώρες δεν θα εμπιστεύονται τις στατιστικές των άλλων, τότε τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν στον τομέα της προσφοράς θα είναι ανάλογα μεγάλα, με αυτά της ζήτησης. Ελάχιστοι πολιτικοί βέβαια είναι σε θέση να καταλάβουν τις προκλήσεις μίας ύφεσης που θα οφειλόταν στην προσφορά – στη μειωμένη παραγωγή και στην περιορισμένη κυκλοφορία/διανομή των αγαθών. Εν προκειμένω θα υπήρχαν σοβαρές ελλείψεις στην τροφοδοσία, η οποίες θα θύμιζαν τις ουρές στα βενζινάδικα κατά την πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του 1970 – αυτή τη φορά στα Σούπερ Μάρκετ, στα φαρμακεία κοκ. Αμέσως μετά ο πληθωρισμός θα εκτοξευόταν στα ύψη, ακολουθούμενος από την άνοδο των επιτοκίων που θα έδινε τη χαριστική βολή στα υπερχρεωμένα κράτη, τράπεζες, επιχειρήσεις και νοικοκυριά – προκαλώντας έτσι μία παγκόσμια ανθρωπιστική κρίση.
“Με βάση τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το 4ο τρίμηνο 2019, παρουσίασε μείωση της ανάπτυξης κατά 0,7%, σε σχέση με το 3ο τρίμηνο 2019 – ενώ σε σύγκριση με το 4ο τρίμηνο 2018 αύξηση μόλις 1%. Τα δεδομένα αυτά διαμορφώνουν τον ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στο 1,9% του ΑΕΠ – χαμηλότερα από τις αναθεωρημένες προβλέψεις διαφόρων φορέων για υπέρβαση ακόμα και του 2%. Το ΑΕΠ της Ελλάδας το 2019 ανήλθε στα 194,4 δις € έναντι 190,8 δις € το 2018.Σε ετήσια βάση, προκύπτει επίσης οριακή αύξηση (0,7%) στον ακαθάριστο σχηματισμό παγίου κεφαλαίου, ενώ οι εξαγωγές έτρεξαν με ρυθμό 4,8% και οι εισαγωγές με 2,5%. Το πλέον ανησυχητικό όμως είναι τα στοιχεία του τελευταίου τριμήνου του 2019 – όπου σε σχέση με το προηγούμενο (3ο τρίμηνο) η καταναλωτική δαπάνη αυξήθηκε μόλις κατά 0,4%. Ο ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου μειώθηκε κατά 9,7%, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών υποχώρησαν κατά 3,5% και οι εισαγωγές περιορίστηκαν κατά 5%”
Ανάλυση
Αφήνοντας τον κορωνοϊό για το μέλλον, αφού η επιπτώσεις του θα φανούν στο προσεχές διάστημα (τόσο όσον αφορά την Ελλάδα που πλήττονται οι δύο βασικοί πυλώνες της οικονομίας της, ο τουρισμός και η ναυτιλία, όσο και την Ευρωζώνη αφού η Ιταλία έχει τα περισσότερα κρούσματα μετά την Κίνα ενώ είναι χρεοκοπημένη, αδύνατον να τα καταφέρει εντός της νομισματικής ένωσης), υπάρχει αλήθεια κάποιος που να έχει την ψευδαίσθηση ότι η Ελλάδα ξέφυγε από την κρίση, με κριτήριο τα παραπάνω ή με αυτά που έχουμε ήδη αναφέρει; (ανάλυση).
Πως η κυλιόμενη χρεοκοπία που οι κυβερνήσεις μας επέλεξαν, για να διασώσουν τις γερμανικές και γαλλικές τράπεζες εις βάρος μας, θα έχει αίσιο τέλος; Ότι η σημερινή κυβέρνηση, υπαίτια για την υπογραφή του εγκληματικού PSI από τους γνωστούς εθνοκτόνους (ανάλυση), έχει υιοθετήσει μία ορθολογική οικονομική πολιτική; Πώς με δημόσιο χρέος πάνω από το 180% του ΑΕΠ και με κόκκινο ιδιωτικό περισσότερο από το 170% είναι σε θέση να αναπτυχθεί η Ελλάδα; Υπάρχουν ακόμη αιθεροβάμονες στην Ελλάδα;
Θα μπορούσε βέβαια να αναπτυχθεί βραχυπρόθεσμα και βραχύβια η Ελλάδα, εάν η κυβέρνηση επιτάχυνε το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας και τη ληστεία της ιδιωτικής, μέσω των πλειστηριασμών – έχοντας παράλληλα λάβει τα σωστά μέτρα έγκαιρα, όσον αφορά τη χρεοκοπία της Thomas Cook, το BREXIT, το μεταναστευτικό, το βίαιο εποικισμό της Ελλάδας καλύτερα που πολύ πριν είχαμε αναφέρει τη λύση (άρθρο), την ευρωπαϊκή ύφεση κοκ. Ούτε αυτό όμως δεν ήταν ικανή να δρομολογήσει, αλλά μόνο νέα εγκληματικά μέτρα, όπως το σχέδιο Ηρακλής – τη συμπαιγνία του κράτους με τις τράπεζες, με στόχο ξανά τη στήριξη τους με 12 δις € από το μαξιλάρι. Φυσικά κανένας λόγος για τη διεκδίκηση των 290 δις € που μας χρωστάει η Γερμανία – ενώ η κυβέρνηση δεν τολμάει να απαιτήσει ούτε καν τις αποζημιώσεις από το Dieselgate, όπως όλα τα άλλα κράτη του πλανήτη.
Έτσι την πρόλαβε η παγκόσμια κρίση «COVID-19», η οποία ξέσπασε σε μία εποχή που ο ρυθμός ανάπτυξης του πλανήτη ήταν ήδη αδύναμος, ενώ πολλά κράτη και επιχειρήσεις είναι υπερχρεωμένα – κάτι που, σε συνδυασμό με τον πετρελαϊκό πόλεμο της Ρωσίας εναντίον των Η.Π.Α. και της Σαουδικής Αραβίας, ίσως αποδειχθεί θανατηφόρο για το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα και επικίνδυνο για την ειρήνη. Από την άλλη πλευρά η τουρκική απειλή θα κλιμακωθεί ακόμη περισσότερο – αφού η χώρα αποκλείεται να αντέξει τις πιέσεις στην οικονομία της, με μηδενικά συναλλαγματικά αποθέματα και με τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει.
Η παγκόσμια κρίση προσφοράς
Περαιτέρω, είναι βέβαια πολύ ενωρίς για προβλέψεις σχετικά με την κρίση «COVID-19» – καθόλου νωρίς όμως για να αναγνωρίσουμε ότι, η επόμενη παγκόσμια ύφεση είναι προ των πυλών, ενώ θα είναι διαφορετική από τις δύο προηγούμενες (2001 και 2008). Αφετηρία της είναι ήδη η Κίνα, οι επιχειρήσεις της οποίας έχουν υπερχρεωθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό – επί πλέον στα νοικοκυριά και στους δήμους της που δεν θα είναι εύκολο να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους. Πόσο μάλλον όταν η κρίση «COVID-19», σε αντίθεση με όλες τις άλλες παγκόσμιες κρίσεις/υφέσεις του παρελθόντος, δεν επηρεάζει τόσο τη ζήτηση, όσο την προσφορά – περίπου όπως η πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του 1970.
Η πτώση της βιομηχανίας στην Κίνα, πολύ μεγαλύτερη στις υπηρεσίες, είναι ήδη εμφανής.
Εάν δε εκατομμύρια άνθρωποι πάψουν να πηγαίνουν στις δουλειές τους, είτε λόγω απαγορεύσεων από τα κράτη, είτε εξαιτίας του φόβου τους, εάν οι παγκόσμιες αλυσίδες τροφοδοσίας καταρρεύσουν, εάν κλείσουν τα σύνορα και συρρικνωθεί το παγκόσμιο εμπόριο επειδή κάποιες χώρες δεν θα εμπιστεύονται τις στατιστικές των άλλων (όπως στην περίπτωση της Τουρκίας που δεν έχει δηλώσει κανένα συμβάν), τότε τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν στον τομέα της προσφοράς θα είναι ανάλογα μεγάλα, με αυτά της ζήτησης – ενώ οι χώρες που θα προσβληθούν από τον ιό θα αναγκασθούν να δανεισθούν πολλά χρήματα για να στηρίξουν τα συστήματα υγείας τους, όπως πρόσφατα οι Η.Π.Α.
Σε μία τέτοια περίπτωση εκείνα τα κράτη που δεν έχουν επαρκή πιστοληπτική ικανότητα, όπως η Ελλάδα ή η Ιταλία στην Ευρώπη (κυρίως η Ιταλία αφού η Ελλάδα οφείλει το 85% στους θεσμικούς πιστωτές της ΕΕ), δεν θα μπορούν να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους – οπότε θα ανοίξει κυριολεκτικά ο ασκός του Αιόλου, με μαζικές χρεοκοπίες κρατών, τραπεζών, επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Το -17% σήμερα της Deutsche Bank στο άνοιγμα του χρηματιστηρίου είναι χαρακτηριστικό – ενώ για τις ελληνικές τράπεζες καλύτερα να μη μιλάμε.
Ελάχιστοι πολιτικοί βέβαια είναι σε θέση να καταλάβουν τις προκλήσεις μίας ύφεσης που θα οφειλόταν στην προσφορά – στη μειωμένη παραγωγή και στην περιορισμένη κυκλοφορία/διανομή των αγαθών δηλαδή, όπως πολύ σωστά επισημαίνει ο Rogoff. Εν προκειμένω θα υπήρχαν σοβαρές ελλείψεις στην τροφοδοσία, η οποίες θα θύμιζαν τις ουρές στα βενζινάδικα τη δεκαετία του 1970 – αυτή τη φορά στα Σούπερ Μάρκετ, στα φαρμακεία κοκ.. Αμέσως μετά ο πληθωρισμός θα εκτοξευόταν στα ύψη, ακολουθούμενος από την άνοδο των επιτοκίων που θα έδινε τη χαριστική βολή στα υπερχρεωμένα κράτη, τράπεζες, επιχειρήσεις και νοικοκυριά – προκαλώντας έτσι μία παγκόσμια ανθρωπιστική κρίση.
Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα ήταν μία μεγάλη πρόκληση για τη δημοσιονομική πολιτική – πόσο μάλλον σε μία εποχή που τα νομισματικά όπλα των κεντρικών τραπεζών έχουν καταναλωθεί, ενώ υπάρχουν παντού τεράστιες φούσκες, έτοιμες ανά πάσα στιγμή να εκραγούν. Εκτός αυτού ο παγκόσμιος ρυθμός ανάπτυξης ήταν μόλις 2,9% το 2019, πολύ κοντά δηλαδή στο 2,5% που σηματοδοτεί μία παγκόσμια ύφεση – ενώ η Ιαπωνία μετά τη λανθασμένη δρομολόγηση της αύξησης του ΦΠΑ οδηγείται ξανά σε ύφεση και η Γερμανία επίσης, με τις τράπεζες της σε απελπιστική κατάσταση.
Επίλογος
Ολοκληρώνοντας, οφείλουμε να γνωρίζουμε πως αυτό που συνέβη στο Wuhan, στο επίκεντρο της επιδημίας, είναι μεν εξτρεμιστικό, αλλά απολύτως περιγραφικό – με την έννοια πως η κινεζική κυβέρνηση απομόνωσε ολόκληρη την περιοχή Hubei από την υπόλοιπη χώρα και επέβαλλε το στρατιωτικό νόμο στα 58 εκατομμύρια του πληθυσμού της. Εν προκειμένω, οι απλοί Πολίτες επιτρέπεται να βγουν από τα σπίτια τους μόνο υπό ορισμένες προϋποθέσεις – ενώ η κυβέρνηση προμηθεύει τους κατοίκους με νερό και φαγητό, αφού διαφορετικά θα αδυνατούσαν να επιβιώσουν.
Σε άλλα μέρη της Κίνας, όπως στη Σαγκάη ή στο Πεκίνο, το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος των κατοίκων μένει κλεισμένο στα σπίτια του και δεν εργάζεται, για να μην προσβληθεί από τον ιό – οπότε η παραγωγή και η διανομή προϊόντων κινδυνεύει να σταματήσει, με τρομακτικές συνέπειες για τους ανθρώπους. Οι κυβερνήσεις σε κράτη όπως η Νότια Κορέα ή η Ιταλία δεν παίρνουν βέβαια τέτοια μέτρα, αλλά οι Πολίτες τους κλείνονται επίσης στα σπίτια τους – με καταστροφικές συνέπειες για τις οικονομίες τους.
Λύσεις για να αποφευχθεί η καταστροφική ύφεση υπάρχουν φυσικά – όπως θα ήταν το σταμάτημα των κυρώσεων στην Κίνα, εκ μέρους των Η.Π.Α. Όταν όμως διαπιστώνει κανείς πως η Ρωσία επέλεξε αυτή τη στιγμή για να κηρύξει τον πετρελαϊκό πόλεμο, δεν μπορεί να είναι αισιόδοξος – ειδικά όσον αφορά την Ελλάδα που το ένα της πρόβλημα διαδέχεται το άλλο, χωρίς να επιλύεται κανένα από τις δυστυχώς ανίκανες κυβερνήσεις της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου