Ο Αγκαμπεν και οι γιδοβοσκοί

 ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ
Διαβάζεις κάτι κείμενα και λες, δεν μπορεί να εννοούν αυτό που καταλαβαίνω. Και αντιλαμβάνεσαι με το φτωχό σου μυαλουδάκι πως όντως εννοούν αυτό που καταλαβαίνεις. Το αμέσως επόμενο ερώτημα προκύπτει εκ του αυτομάτου: Πόση περισπούδαστη αφέλεια μπορεί να χωρέσει το μυαλό σου; Κάπως έτσι αισθάνθηκα όταν διάβασα συνέντευξη όπου ο Τζόρτζιο Aγκαμπεν προσπαθεί να αναδείξει τη φιλοσοφική διάσταση του τρόπου με τον οποίον αντιδρούμε στην πανδημία. Oπου Aγκαμπεν, δημοφιλής αρχιερεύς της μετανεωτερικής σκέψης, το ιταλικό αντίστοιχο του «δικού μας» Σλάβοϊ Ζίζεκ. Αυτός ο τελευταίος, αν θυμάστε, προσκεκλημένος του ΣΥΡΙΖΑ πριν ο Τσίπρας γίνει πρωθυπουργός, μας είχε συμβουλεύσει να χύσουμε αίμα αν θέλουμε η χώρα να βγει από τα μνημόνια. Είχε έρθει ο μπούρδας στη χώρα που βασανίστηκε όσο καμία άλλη της Ευρώπης από τον εμφύλιο, να συστήσει νέο εμφύλιο.

Επανέρχομαι στον Αγκαμπεν. Η βασική του θεωρία στηρίζεται στη διάκριση ανάμεσα στη «ζωή» –τη βιολογική– και τον «βίο» – την πολιτική και κατά συνέπεια πολιτισμική διάστασή της. Και αναρωτιέται: «Τι είναι μια κοινωνία της οποίας η μόνη αξία είναι η επιβίωση;». Συνεχίζει απαριθμώντας τις θυσίες που είμαστε αναγκασμένοι να κάνουμε προκειμένου να εξασφαλίσουμε την επιβίωσή μας. Μην ψάχνετε τον άγνωστο Χ της εξίσωσης. Ολα είναι γνωστά. Μέτρα εξαίρεσης, απομόνωση που υπονομεύει ακόμη και τις προσωπικές σχέσεις, κλειστά σχολεία και πανεπιστήμια. Τελικό συμπέρασμα: «Ο εχθρός δεν είναι εκεί έξω. Είναι μέσα μας». Τυπική άρνηση της πραγματικότητας, σύμπτωμα της μετανεωτερικής αφέλειας που υποστηρίζει ότι ο κίνδυνος δεν είναι πραγματικός. Είναι φαντασιακός, συμβολικός, άρα υπόκειται στον απόλυτο κανόνα της κοινωνικής σχετικότητας. Ο θάνατος, βέβαια, χαλάει την εξίσωση, όμως αυτός δεν φαίνεται να αφορά τον Αγκαμπεν. Το τεκμήριο του πραγματικού δεν ισχύει για τη μετανεωτερική σκέψη. Αυτή μοιράζει ευτυχία και δικαιώματα και δεν δέχεται περιορισμούς και υποχρεώσεις.

Ναι, η ανάγκη της επιβίωσης είναι η πρώτη υποχρέωση της κοινωνίας. Και πρώτο μέλημα της πολιτικής οργάνωσης, από την εποχή του «Πρωταγόρα» του Πλάτωνα, είναι η σωτηρία της κοινότητας. Αυτό ισχύει και για όσους απειλούν ότι θα μας «γα…» όταν περάσει η πανδημία. Πώς είναι σίγουροι ότι θα επιβιώσουν ώστε να πραγματοποιήσουν την ερωτική τους φαντασίωση; Θα μου πείτε, δεν χρειάζεται. Για τη μεταμοντέρνα Αριστερά η πραγματικότητα είναι πάντα σχετική. Τόσο σχετική όσο είναι η διαφορά αντίληψης του κόσμου μας από τη Νέα Υόρκη και τη στάνη του γιδοβοσκού από την οποία μιλάνε οι Καψώχες και οι Κούλογλου. Με όλο τον σεβασμό στους γιδοβοσκούς.

https://www.kathimerini.gr/1071050/opinion/epikairothta/politikh/o-agkampen-kai-oi-gidovoskoi