Οδοιπορικό στα μέρη όπου δίδαξε και μαρτύρησε ο Χριστός!

Ποιες είναι οι τοποθεσίες που καθαγιάστηκαν από την παρουσία του Θεανθρώπου και αποτελούν σημείο αναφοράς για όλους τους χριστιανούς

Από τους
Σπύρο Μουζακίτη,
Αντώνη Τριανταφύλλου

Τα μέρη όπου διαδραματίστηκαν τα κοσμοϊστορικά θρησκευτικά γεγονότα. Ο τόπος όπου έγινε πραγματικότητα το σωτήριο σχέδιο του Θεού για τη λύτρωση του ανθρώπινου γένους. Εκεί όπου ενανθρωπίστηκε ο Υιός και λόγος Του. Ο λόγος για τους Αγίους Τόπους, τις περιοχές της Παλαιστίνης και του Ισραήλ όπου περπάτησε και σταυρώθηκε ο Ιησούς Χριστός, εκεί όπου ιδρύθηκε η πρώτη Εκκλησία.

Ο Ιησούς Χριστός «ήλθε στον κόσμο… για να σταυρωθεί για τον κόσμο και να σηκώσει τις αμαρτίες του κόσμου και να καθαγιάσει τον κόσμο και να τον καθαρίσει από κάθε ανομία. Ωστε με εκείνον όλοι να μπορέσουν να σωθούν».

Βηθλεέμ


Σε αυτή την πόλη της Παλαιστίνης, σύμφωνα με αφηγήσεις του Λουκά και του Ματθαίου στην Καινή Διαθήκη, γεννήθηκε σε φάτνη ο Ιησούς Χριστός. Από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια το σπήλαιο ήταν γνωστό και το τιμούσαν οι χριστιανοί. Αργότερα, γύρω στο 100 μ.Χ., ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αδριανός λεηλάτησε όλη την Παλαιστίνη και βεβήλωσε το σπήλαιο. Στην εποχή του Μεγάλου Κωνσταντίνου, η μητέρα του, η αγία Ελένη, το 327 μ.Χ., έχτισε μεγαλοπρεπή ναό. Εχει σχήμα σταυρού και είναι ένα από τα σπουδαιότερα σωζόμενα μνημεία της βυζαντινής αρχιτεκτονικής. Ο Ναός της Γεννήσεως είναι ένα από τα σημεία στην Αγία Γη που άνθρωποι όλων των θρησκειών επισκέπτονται. Αλλοι για ιστορικούς λόγους και άλλοι για να προσκυνήσουν το σημείο της Γέννησης του Θεανθρώπου και να προσευχηθούν γονατιστοί αγγίζοντας το σημείο που σήμερα έχει σφραγιστεί από ένα αστέρι.

Ορος των Ελαιών

Το Ορος των Ελαιών (μια ορεινή ράχη που βρίσκεται ανατολικά της Ιερουσαλήμ) αναφέρεται αρκετές φορές στη Βίβλο, καθώς βρισκόταν στον δρόμο ανάμεσα στην Ιερουσαλήμ και τη Βηθανία, ενώ επίσης στους πρόποδές του βρίσκεται ο Κήπος της Γεθσημανής. Σύμφωνα με τις Γραφές, το Ορος των Ελαιών ήταν το μέρος στο οποίο έλαβε χώρα η Ανάληψη του Ιησού. Αφού ο Χριστός επιβεβαίωσε την εκ νεκρών Ανάστασή του στους μαθητές του, τους οδήγησε την 40ή ημέρα από την Ανάστασή του στο Ορος των Ελαιών για την Ανάληψή του. Το βουνό, λόγω της κοσμοϊστορικής σημασίας του, αποτελεί τόπο προσκυνήματος για όλους τους χριστιανούς από την αρχαιότητα.

Γεθσημανή

Ο Κήπος της Γεθσημανής βρίσκεται στους πρόποδες του όρους των Ελαίων, στην Ιερουσαλήμ. Η λέξη «Γεθσημανή» προέρχεται από τα αραμαϊκά και σημαίνει ελαιοτριβείο. Είναι γνωστός ως ο τόπος όπου άρχισε το μαρτύριο του Ιησού Χριστού, δηλαδή η προδοσία Του από τον Ιούδα και η σύλληψή Του. Ο Κήπος της Γεθσημανής μνημονεύεται από τους ευαγγελιστές Ματθαίο και Μάρκο ως το μέρος της τελευταίας προσευχής του Ιησού, μετά τον Μυστικό Δείπνο, εκεί όπου ο Ιούδας θα Του έδινε το φιλί της προδοσίας, προτού τον παραδώσει στους Ρωμαίους στρατιώτες. Η Γεθσημανή συνδέεται επίσης με την Ταφή και τη Μετάσταση της Παναγίας.

Ναζαρέτ

H Ναζαρέτ είναι μια αρχαία πόλη στη βόρεια περιφέρεια της Παλαιστίνης, που σήμερα ανήκει στο Ισραήλ. Κατά την Καινή Διαθήκη στη Ναζαρέτ μεγάλωσε μετά την επιστροφή Του από την Αίγυπτο ο Ιησούς Χριστός. Επίσης, σε αυτή την πόλη ο θεόσταλτος Αρχάγγελος Γαβριήλ παρουσιάστηκε στην Παρθένο Μαρία και της ανήγγειλε ότι θα γεννήσει τον Ιησού Χριστό. 

Βηθανία

Η Βηθανία ήταν, σύμφωνα με τη Βίβλο, χωριό κοντά στην Ιερουσαλήμ, στο οποίο ζούσαν τα αδέλφια Μαρία, Μάρθα και Λάζαρος, καθώς και ο Σίμων ο λεπρός. Αποτελεί τον τόπο όπου έλαβε χώρα η ανάσταση του Λαζάρου, ένα γεγονός με εξαιρετικά μεγάλη σημασία. Συνδέεται με την Ανάσταση του Ιησού και παίζει, ως προς αυτή, τον ρόλο μιας έμπρακτης προφητείας. Ταυτόχρονα, η ανάσταση του Λαζάρου αναγγέλλει την ανάσταση των νεκρών, η οποία έρχεται ως συνέπεια της Αναστάσεως του Κυρίου.

Ιορδάνης ποταμός

Ο Ιορδάνης ήταν ο ποταμός στον οποίο κήρυττε ο Ιωάννης ο Πρόδρομος και βάπτιζε πιστούς του. Εκεί βαπτίστηκε και ο Ιησούς Χριστός. Η βάπτιση του Ιησού από τον Ιωάννη θεωρείται ένα πολύ σημαντικό και ιδιαίτερα ενδιαφέρον γεγονός για την ευαγγελική ιστορία και παράδοση. Είναι ένα γεγονός που επισημοποιεί τη δημόσια αναγνώριση και την ύψωση του Ιησού στη μεσσιανική ιδιότητά Του. Κατά τον Ματθαίο, ο Ιησούς έρχεται από τη Γαλιλαία στον Ιορδάνη ποταμό με μοναδικό σκοπό τη συνάντησή του με τον Ιωάννη ώστε «βαπτισθήναι υπ’ αυτού». Με την ενέργειά Του αυτή ο Ιησούς θέλει να φανερώσει εκτός των άλλων και ότι με δική Του προσωπική θέληση και απόφαση έρχεται και υποτάσσεται στο θέλημα του Πατρός και ταπεινά μετέχει στα ανθρώπινα.

Η Οδός του Μαρτυρίου

Η αναπαράσταση της πορείας του Χριστού προς τον Γολγοθά γίνεται κάθε χρόνο στα Ιεροσόλυμα από τον ίδιο δρόμο, την Οδό του Μαρτυρίου, όπως συνέβη πριν από 2.000 χρόνια… Πρόκειται για ένα πλακόστρωτο σοκάκι, κάποιες πέτρες του οποίου χρονολογούνται από την εποχή του Χριστού. Σε κάποια σημεία του δρόμου ο Χριστός κατά τη μετάβασή Του στον Γολγοθά εξαιτίας της κούρασης και της εξάντλησης έχανε την ισορροπία Του κι έπεφτε. Σε ένα από αυτά τα σημεία ακούμπησε το χέρι Του σε έναν τοίχο για να κρατηθεί. Σήμερα σε αυτό το σημείο συρρέει κόσμος προκειμένου να το αγγίξει και να το προσκυνήσει.

Γολγοθάς

Το ύψωμα του σκουπιδότοπου της εποχής εκείνης στην Ιερουσαλήμ έμελλε να γίνει ο τόπος μαρτυρίου του Χριστού. Μετά τα μαρτύρια και τους χλευασμούς που υπέμεινε ο Ιησούς από τους Ρωμαίους στρατιώτες, ο Πόντιος Πιλάτος εξέδωσε την καταδίκη του Θεανθρώπου. Τον παρέλαβαν οι στρατιώτες, Του έβγαλαν την κόκκινη χλαμύδα και το ακάνθινο στεφάνι που Του είχαν τοποθετήσει, Τον έντυσαν ξανά με τα ρούχα Του και Τον πήραν να Τον σταυρώσουν. Μαζί με τον Ιησού πήγαιναν και δυο ληστές, καταδικασμένους και αυτούς να σταυρωθούν. Ο Ιησούς ήταν υποχρεωμένος να κουβαλήσει ο ίδιος τα ξύλα του σταυρού Του μέχρι το σημείο της Σταύρωσης. Σύμφωνα με τις ευαγγελικές περικοπές, το μαρτύριο του Ιησού Χριστού κράτησε έξι ώρες. Στο τέλος παρέδωσε το πνεύμα λέγοντας «Τετέλεσται».

Το θαύμα της Αφής του Αγίου Φωτός

Ακόμη μία χρονιά χιλιάδες πιστοί από την Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο, χριστιανοί ορθόδοξοι και μη, το Μεγάλο Σάββατο θα συγκεντρωθούν κάτω από τη ροτόντα του Παναγίου Τάφου για να βιώσουν από κοντά την κατανυκτική τελετή της Αφής του Αγίου Φωτός στον Πανάγιο Τάφο στα Ιεροσόλυμα, που για τους χριστιανούς συμβολίζει τη νίκη του Χριστού και της ζωής απέναντι στον θάνατο.

Η ιεροτελεστία, οι συμβολισμοί και τα μηνύματά της κατά καιρούς απασχολούν πιστούς και όχι μόνο, επιστήμονες και θεολόγους, αλλά και όσους επιχειρούν να κλονίσουν τις πεποιθήσεις αιώνων των ορθόδοξων λαών της Ανατολής. Περιβόητη είναι η αμφισβήτηση των Αρμενίων στο εκκλησιαστικό status quo των Πανάγιων Προσκυνημάτων και στα αποκλειστικά προνόμια του ορθόδοξου Πατριάρχη. Και στην Ελλάδα υπάρχουν κύκλοι που λοιδορούν το τελετουργικό και τη μυσταγωγία επιχειρώντας να ερμηνεύσουν μια τελετή με όρους ορθολογικούς.

Ο θεολόγος και ιστορικός Αριστείδης Πανώτης έχει καταγράψει στη Χριστιανική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια τη σύνδεση του τελετουργικού της Αφής του Αγίου Φωτός με το παλαιοχριστιανικό έθιμο να τελείται την ημέρα του Πάσχα η βάπτιση των νεοφώτιστων, οι οποίοι χρίζονταν από τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων με το Ιερό Ελαιο από τη μεγάλη Κανδήλα του Παναγίου Τάφου, ενώ κρατούσαν και μια λαμπάδα που άναβε με φως από τη μεγάλη Κανδήλα και συμβόλιζε το Φως του Ιησού.

Το τελετουργικό
Το τελετουργικό της Αφής του Αγίου Φωτός στο πέρασμα των αιώνων έχει τελειοποιηθεί. Το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου τελείται λιτανεία από το Καθολικό του Ναού της Ανάστασης προς τον Πανάγιο Τάφο. Εκεί ο Πατριάρχης βγάζει την αρχιερατική στολή του και μένει μόνο με το λευκό στιχάριο. Κρατώντας δυο δέσμες με σβηστούς πυρσούς που αποτελούνται από 33 κεριά, όσα και τα χρόνια του Ιησού, μπαίνει μαζί με τον δραγουμάνο των Αρμενίων στο Ιερό Κουβούκλιο. Ολα τα καντήλια στο κτιριακό συγκρότημα του Ναού της Αναστάσεως είναι σβηστά.

Οι πιστοί που έχουν κατακλύσει τη Ροτόντα και το Καθολικό του Ναού της Αναστάσεως στέκουν σιωπηλοί στο ημίφως και περιμένουν. Μέσα στον Πανάγιο Τάφο ο Πατριάρχης προσεύχεται. Λίγα λεπτά μετά βγαίνει έξω κρατώντας τις δύο δεσμίδες κεριών για να μεταδώσει με αυτές στους χιλιάδες πιστούς το αναστάσιμο φως, το σύμβολο της Ανάστασης και της νίκης της ζωής επί του θανάτου, εκεί που ο «Βασιλεύς της δόξης ηγέρθη εκ νεκρών» και «θανάτω θάνατον πατήσας».

Ο σκοτεινός μέχρι εκείνη την ώρα Ναός της Αναστάσεως πλημμυρίζει ζωηρές φλόγες, ενώ οι καμπάνες και τα σήμαντρα με τους ήχους τους δημιουργούν μια υποβλητική ατμόσφαιρα κατάνυξης στους χιλιάδες πιστούς. Το Αγιο Φως αμέσως μετά την αφή του ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων το μεταδίδει στους εκπροσώπους άλλων Εκκλησιών και στους πιστούς που παρευρίσκονται στον Ναό του Παναγίου Τάφου.

dimokratianews