Τρίτη 23 Απριλίου 2019

Το ευοίωνο μέλλον της Ελλάδας

Μια ισχυρή και ευημερούσα μεσαία τάξη είναι ζωτικής σημασίας, επειδή είναι αυτή που καταναλώνει – ενώ διαδραματίζει βασικό ρόλο στην υποστήριξη των συστημάτων κοινωνικής προστασίας. Οι χώρες με ισχυρή μεσαία τάξη έχουν χαμηλότερα ποσοστά εγκληματικότητας, μεγαλύτερη πολιτική σταθερότητα και καλή διακυβέρνηση – οπότε αυτά είναι τα βασικά κριτήρια της ευημερίας ή της κατάρρευσης ενός κράτους.

Ανάλυση
Εν πρώτοις, αυτά που συμβαίνουν σε μία Οικονομία δεν είναι ποτέ μονοσήμαντα – δεν υπάρχει καλύτερα μαύρο και άσπρο αλλά οι ενδιάμεσες αποχρώσεις τους, ενώ πολλά εξαρτώνται από το πώς τα ερμηνεύει κανείς. Κατά δεύτερο λόγο, η Οικονομία της Ελλάδας θα αναπτυχθεί σύντομα και μάλιστα με πολύ υψηλούς ρυθμούς – αφού έχουν προηγηθεί δέκα ολόκληρα χρόνια βαθιάς ύφεσης, μοναδικής στην παγκόσμια ιστορία εν καιρώ ειρήνης. Η πτώση δε του ΑΕΠ δεν είναι μόνο της τάξης του 25% αλλά πολύ μεγαλύτερη – επειδή στο ίδιο χρονικό διάστημα τα υπόλοιπα κράτη της Ευρώπης αναπτύχθηκαν σωρευτικά πάνω από 10%.
Το θέμα είναι όμως πως η Ελλάδα θα αναπτυχθεί, χωρίς καμία ωφέλεια για τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων – οι οποίοι έχασαν ή πρόκειται να χάσουν ότι έχουν και δεν έχουν, ως αποτέλεσμα της πολιτικής των μνημονίων και της χρεοκοπίας που τους προκάλεσε. Με απλά λόγια πρόκειται να συμβεί στην Ελλάδα αυτό που συνέβη στη Γουατεμάλα (ανάλυση) – υπενθυμίζοντας τα εξής:
«Σύμφωνα με το ΔΝΤ, «Η Γουατεμάλα έχει κάνει ρεκόρ. Παρουσιάζει ένα ιστορικό συμμόρφωσης και εκπλήρωσης υποχρεώσεων ιδιαίτερα ικανοποιητικό. Έχει επιδείξει αξιέπαινη φορολογική πολιτική και έχει επιτύχει σε όλα τα επίπεδα με τον πιο ικανοποιητικό τρόπο!. Τα τελευταία εφτά χρόνια, η Γουατεμάλα εμφανίζει εντυπωσιακή οικονομική ανάπτυξη που θα ζήλευαν πολλές ανεπτυγμένες χώρες. Ο μέσος όρος αγγίζει το 4%»
Όμως, κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις – όπου, σύμφωνα με το συντονιστή του οργανισμού για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα παρακάτω: «Είμαστε η χώρα της Κ. Αμερικής με τον υψηλότερο δείκτη χρόνιου υποσιτισμού. Έχουμε περισσότερο από το μισό πληθυσμό μας να ζει σε συνθήκες φτώχειας, με λιγότερο από 2 δολάρια την ημέρα. Υπάρχουν τεράστιες  ανισότητες και μεγάλες αντιφάσεις, που παρά τη μεγάλη παραγωγή πλούτου, και παρόλο που η χώρα μας είναι παραγωγός τροφίμων, το 49% των παιδιών μας κάτω των 5 ετών υφίστανται χρόνιο υποσιτισμό».



Ξεκινώντας τώρα από τα κακά νέα για την Ελλάδα, τα παρακάτω:
(α) Με βάση την πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ η μεσαία τάξη καταρρέει – επειδή γίνεται όλο και πιο ευάλωτη, αδυνατώντας να καλύψει ακόμα και τις βασικές της ανάγκες. Τα στοιχεία κατατάσσουν τη μεσαία τάξη της Ελλάδας στην 9η χειρότερη θέση με ετήσιο εισόδημα από 7.894 έως και 21.050 δολάρια, έναντι των διεθνών άκρων (4.417 δολαρίων της Ινδίας και των 70.620 του Λουξεμβούργου).
Ο ΟΟΣΑ επισημαίνει ότι μια ισχυρή και ευημερούσα μεσαία τάξη είναι ζωτικής σημασίας, καθώς είναι αυτή που καταναλώνει και διαδραματίζει βασικό ρόλο στην υποστήριξη των συστημάτων κοινωνικής προστασίας – μέσω των φορολογικών εισφορών της. Οι κοινωνίες με ισχυρή μεσαία τάξη έχουν χαμηλότερα ποσοστά εγκληματικότητας, μεγαλύτερη πολιτική σταθερότητα και καλή διακυβέρνηση – οπότε αυτά είναι τα βασικά κριτήρια της ευημερίας ενός κράτους, τα οποία σίγουρα δεν χαρακτηρίζουν τη σημερινή Ελλάδα.
(β) Σύμφωνα με την πρώτη ετήσια έκθεση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που παρουσίασε το Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων, η κρίση έπληξε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις πολύ περισσότερο από τις υπόλοιπες – γεγονός που σημαίνει ότι, η «ραχοκοκαλιά» της ελληνικής οικονομίας «έσπασε». Το 2016 υπήρχαν πλέον 182.694 λιγότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε σύγκριση με το 2008, αριθμός που αντιστοιχεί σε καθαρή μείωση 28,36% για την περίοδο 2008-2016 – ενώ οι υπόλοιπες παρουσίασαν μικρότερη μείωση κατά 9,4%.
(γ) Κατά την τριμηνιαία του έκθεση του ΙΟΒΕ, η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας θα κινηθεί στην περιοχή του 2% ίσως και χαμηλότερα – επισημαίνοντας πως αν δεν απελευθερωθούν άμεσα ισχυρές παραγωγικές δυνάμεις μέσα από κατάλληλες διαρθρωτικές τομές, θα υπάρξει γρήγορα επιστροφή στην ύφεση.
(δ)  Το χειρότερο όλων, εκτός από τη συνεχή αύξηση των δημοσίων χρεών της Ελλάδας παρά το ξεπούλημα των περιουσιακών της στοιχείων (ιδιωτικοποιήσεις) και τα μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα, σήμερα στα 360 δις € περίπου ή πάνω από το 190% του ΑΕΠ (πηγή), το μεγάλο πρόβλημα είναι πλέον η εκτόξευση του κόκκινου ιδιωτικού χρέους πάνω από τα 335 δις € ή του 180% του ΑΕΠ, από αμελητέο το 2010 – εφιστώντας την προσοχή στο ότι, πρόκειται μόνο για το κόκκινο (=μη εξυπηρετούμενο) και όχι για το συνολικό που προφανώς είναι υψηλότερο (γράφημα).
Το γεγονός αυτό σημαίνει πως εκτός από τη μεταφορά των κρατικών περιουσιακών μας στοιχείων στους ξένους σε εξευτελιστικές τιμές, μεταφέρεται μέσω των αφελληνισμένων πλέον τραπεζών και η ιδιωτική μας περιουσία – οπότε ουσιαστικά αλλάζει ιδιοκτησιακό καθεστώς η Ελλάδα.
Εύλογα λοιπόν δεν θα θελήσουν οι νέοι ιδιοκτήτες της να ανακτήσουν την αξία τους τα περιουσιακά μας στοιχεία που αγόρασαν ή αγοράζουν; Τι αξία έχουν; Προφανώς πάνω από 1 τρις €, αφού από την πτώση των τιμών των ακινήτων του δημοσίου χάθηκαν αξίες 250 δις €, του ιδιωτικού τομέα 600 δις € (500 δις € κατά την Credit Suisse το 2014), του χρηματιστηρίου 150 δις € κοκ.
Πώς θα μπορούσε να συμβεί κάτι τέτοιο; Η μία και μοναδική συνταγή είναι η άνοδος του ΑΕΠ, η ανάπτυξη δηλαδή, ειδικά αφού έχει πια εξασφαλισθεί η μετατροπή της πλειοψηφίας των Ελλήνων σε πάμφθηνους και πειθήνιους σκλάβους χρέους – εξαιρετικά ανταγωνιστικούς συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης, όσον αφορά το κόστος εργασίας ανά μονάδα παραγομένου προϊόντος, αφού σε καμία άλλη χώρα δεν μειώθηκαν ποτέ οι ονομαστικοί μισθοί, πόσο μάλλον τόσο πολύ (το υπόλοιπο κόστος για να μειωθεί χρειάζονται επενδύσεις που ασφαλώς θα κάνουν οι ξένοι επειδή θα τους συμφέρει).
Απόδειξη των παραπάνω είναι η άνοδος των εξαγωγών κατά 17,4% ετησίως σύμφωνα με τον Economist, όπου αναφέρει τα εξής: «Οι εξαγωγές της Ελλάδας το Φεβρουάριο του 2019 αυξήθηκαν κατά 9,3% ξεπερνώντας την αύξηση 4% της αξίας των εισαγωγών κατά την ίδια περίοδο – ενώ στο εμπορικό ισοζύγιο το έλλειμμα μειώθηκε στο 1,7 δις € ή περί τα 61 εκ. € λιγότερο από το προηγούμενο έτος». Με απλά λόγια, λόγω του φθηνού κόστους εργασίας αυξήθηκαν οι εξαγωγές, αλλά ακριβώς για τον ίδιο λόγο, τη φτωχοποίηση δηλαδή των Ελλήνων, δεν είχαν ανάλογη άνοδο οι εισαγωγές, παρά μόνο αυτή που απαιτείται για πρώτες ύλες (δυστυχώς τα περισσότερα προϊόντα που εξάγουμε βασίζονται σε ξένες πρώτες ύλες, ενέργεια, μηχανήματα κλπ.),.
Πρόκειται λοιπόν για τα πρώτα καλά νέα για την Ελλάδα που όμως είναι κακά νέα για τους Έλληνες, ενώ τα υπόλοιπα καλά νέα είναι τα παρακάτω:
(α) Η ψήφιση από τη Βουλή του ιδρυτικού νόμου της «Αναπτυξιακής Τράπεζας» και οι συνεχείς βελτιώσεις στο επενδυτικό και θεσμικό πλαίσιο – μία τράπεζα που έπρεπε να είχε δημιουργηθεί πολλά χρόνια πριν. Εάν συνέβαινε, δεν θα είχε αφελληνισθεί το τραπεζικό μας σύστημα, δεν θα είχαμε χάσει πάνω από 40 δις € που επιβάρυναν το δημόσιο χρέος, ενώ θα είχε επιλυθεί σωστά το πρόβλημα των κόκκινων δανείων – με την ίδρυση μέσω αυτής μίας κρατικής εταιρείας διαχείρισης επισφαλειών, κατά τα πρότυπα των Η.Π.Α. το 1933, όπως επιτρεπόταν από την ΕΕ έως τα τέλη του 2015. Γιατί αλήθεια ιδρύεται τώρα η Αναπτυξιακή Τράπεζα, όταν έχει συμβεί όλη αυτή η καταστροφή; ΄
(β) Σύμφωνα με την έκθεση του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων, η οποία τεκμηρίωσε παραπάνω την καταστροφή που προηγήθηκε όσον αφορά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, το 38,8% αυτών που έχουν απομείνει ανέπτυξαν την τελευταία τριετία κάποιου είδους καινοτομία για νέο προϊόν ή υπηρεσία – ή για την οργάνωση της επιχείρησης ή/και την εξωστρέφεια.
Εκτός αυτού το 19,5% ανέπτυξαν κάποιου είδους συνεργασία με άλλες επιχειρήσεις για κοινές προμήθειες προϊόντων/υπηρεσιών ή για κοινή προώθηση ή για κοινή αποθήκη – ενώ το 16,7% εξάγει κάποιο ποσοστό των προϊόντων ή των υπηρεσιών της σε άλλες χώρες. Εν προκειμένω, φαίνεται καθαρά πως ο στραγγαλισμός της ελληνικής οικονομίας ανάγκασε κάποιες επιχειρήσεις να εξελιχθούν για να επιβιώσουν – κάτι που όμως έχει κοστίσει υπέρογκα στην Ελλάδα, από το ασφαλιστικό έως τα έσοδα του δημοσίου που πλέον επιτυγχάνονται μόνο με την υπερβολική φορολόγηση.
(γ)  Η πρόωρη αποπληρωμή των πανάκριβων δανείων του ΔΝΤ (4,9%), προς όφελος του κόστους δανεισμού της χώρας – εις βάρος όμως των προμηθευτών του δημοσίου, συνήθως ελληνικών επιχειρήσεων, που συνεχίζουν να μην πληρώνονται εμπρόθεσμα από το κράτος και κινδυνεύουν να χρεοκοπήσουν ή να εξαγορασθούν από τους ξένους.
(δ) Η πτώση των επιτοκίων του 5ετούς ομολόγου στο 2,25% τώρα (0,14% βέβαια της Πορτογαλίας), και του 10ετούς στο 3,31% (1,19% της Πορτογαλίας) – ενώ αναμένεται η αναβάθμιση της πιστοληπτικής μας αξιολόγησης. Δυσκολεύεται βέβαια να καταλάβει κανείς πώς είναι δυνατόν να αναβαθμιστεί η Ελλάδα, όταν είναι η πιο χρεοκοπημένη χώρα στην παγκόσμια ιστορία – εάν δεν έχει συνειδητοποιήσει πως πρόκειται πλέον για μία γερμανική αποικία που έχει δώσει ως εγγύηση για τα δάνεια της ότι έχει και δεν έχει, κατά πολύ μεγαλύτερης αξίας από αυτά που οφείλει. Ως εκ τούτου φυσικά θα αναβαθμιστεί για να κερδίσουν χρήματα οι νέοι ιδιοκτήτες της – ενώ έτσι και αλλιώς η αγορά ομολόγων χειραγωγείται πια από τις κεντρικές τράπεζες.
(ε)  Η άνοδος του χρηματιστηρίου και των τραπεζικών μετοχών – υπενθυμίζοντας πως αφενός μεν οι τράπεζες ανήκουν σε ξένους (πολλές εισηγμένες επίσης, άμεσα ή έμμεσα), αφετέρου ότι τα χρηματιστήρια προεξοφλούν συνήθως τις μελλοντικές εξελίξεις. Επομένως θεωρούν πολύ σωστά ότι η Ελλάδα ως χώρα θα αναπτυχθεί με μεγάλους ρυθμούς, εάν βέβαια δεν συμβεί κάτι καταστροφικό στην παγκόσμια οικονομία – ενώ είναι ελάχιστοι πια εκείνοι οι Έλληνες που επενδύουν στο χρηματιστήριο ή σε ομόλογα του δημοσίου. Οφείλουμε να σημειώσουμε επίσης πως η Ελλάδα σήμερα είναι η φθηνότερη χώρα στον πλανήτη – πόσο μάλλον όταν στις περισσότερες άλλες υπάρχουν φούσκες στα ακίνητα, στα χρηματιστήρια και αλλού.
(στ) Η άνοδος της γεωπολιτικής αξίας της Ελλάδας, ειδικά μετά τη στάση της Τουρκίας, τα ενεργειακά της αποθέματα και τη θέση της όσον αφορά τους ενεργειακούς αγωγούς – στοιχεία όμως που δεν θα εκμεταλλευθούν οι Έλληνες, αλλά οι νέοι ιδιοκτήτες της χώρας τους.
(ζ)  Τα προγράμματα ΕΣΠΑ, όπου για το 2014-2020 από το σύνολο των 19,8 δις € που έχουν προϋπολογισθεί, υπεγράφησαν συμβάσεις 13,4 δις € και πραγματοποιήθηκαν δαπάνες 5,1 δις € – ενώ σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν για την περίοδο 2021 έως 2027 θα δοθούν πιθανότατα 21,7 δις € σε σημερινές τιμές, έναντι 15,7 δις € προηγουμένως. Φυσικά η μερίδα του λέοντος από τα προγράμματα αυτά θα καταλήξει στους νέους ιδιοκτήτες της χώρας – όπως στην περίπτωση της FRAPORT.

Επίλογος

Ολοκληρώνοντας, το τι είναι καλό νέο και τι είναι κακό, κυρίως όμως για ποιόν, είναι εύκολο να το συμπεράνει κανείς μόνος του – ελπίζοντας να μην απορούν οι Έλληνες διαπιστώνοντας πως η χώρα βαδίζει προς το καλύτερο, αλλά οι ίδιοι προς το χειρότερο, θεωρώντας πως είναι υπεύθυνοι. Ότι δηλαδή κάποιοι άλλοι συμπολίτες τους τα καταφέρνουν καλύτερα, με αποτέλεσμα να ενοχοποιούν τον εαυτό τους – κάτι που ασφαλώς δεν συμβαίνει, χωρίς να συμπεριλαμβάνουμε βέβαια τις ελίτ που ακόμη και στην κατοχή του 1940 περνούσαν πολύ καλά.

Δεν υπάρχουν σχόλια: