Σάββατο 26 Αυγούστου 2023

Η ανθρωπότητα δεν αλλάζει ποτέ ή πάντα χειροτερεύει;

 του Marcello Veneziani

Στον στοχασμό του για τη La Cappa, αν και γεμάτος με γενναιόδωρες αναγνωρίσεις, ο Vittorio Feltri στο Libero ουσιαστικά αντιτίθεται στο βιβλίο μου για ένα πράγμα: ο άνθρωπος δεν έχει χειροτερέψει, ήταν πάντα έτσι, είναι ανόητος και η κοινωνία του είναι χάλια, αλλά δεν είναι νά λυπόμαστε για τους περασμένους αιώνες. Τώρα, το περίεργο με την ένστασή του είναι ότι τη συμμερίζομαι, κατά προσέγγιση. Και το γράφω επίσης στο βιβλίο μου: δεν ζούμε στον χειρότερο από όλους τους πιθανούς κόσμους, κάθε εποχή έχει τους σταυρούς και τις ατασθαλίες της. Ο άνθρωπος είναι πάντα ατελής, αν μη τι άλλο, οι τύποι της ατέλειας και τα κριτήρια της κρίσης αλλάζουν. Για χιλιετίες, οι γενιές των ηλικιωμένων κατηγορούσαν γιά τήν υποβάθμιση τίς νεότερες γενιές. αλλά προβάλλοντας κάπως τη δική τους προσωπική παρακμή.

Στην πραγματικότητα, το θέμα του βιβλίου μου δεν είναι η ανθρωπότητα που έχει χειροτερέψει από  ένα ιδανικό παρελθόν, αλλά η καταπίεση ενός πέπλου που κρέμεται πάνω από την ανθρωπότητα από την εποχή της πανδημίας και μετά. Μια υγιεινή και τεχνοκρατική κουκούλα, ένα ανελεύθερο σύστημα ελέγχου και έγκρισης, ένα επεμβατικό καθεστώς επιτήρησης και συμμόρφωσης. που στη συνέχεια ενώνονται με τους κανόνες και τις απαγορεύσεις της πολιτικής ορθότητας, τη νέα σεξοφοβία, τη διαγραφή της ιστορίας, την απαλλοτρίωση της κυριαρχίας, την κατάργηση της φύσης και την τυποποιημένη σκέψη. Είναι σαν να υπήρχαν πολλά διάσπαρτα σύννεφα διαφορετικής καταγωγής και προέλευσης και διαφορετικού πάχους. αλλά μετά συμπυκνώθηκαν, ώσπου συμπιέστηκαν σε ένα παλάτι που σκέπαζε τον ουρανό. Μια κουκούλα που κατεβαίνει σε ανθρώπινο επίπεδο, γίνεται θόλος. Αυτό είναι το θέμα του βιβλίου, δεν είναι η σύγκριση μεταξύ των αρχαίων ευλογημένων και των σύγχρονων καταραμένων.

Αλλά πέρα ​​από το "La Cappa", ο Feltri θέτει ένα σημαντικό θέμα, μιας γενικής τάξης, που αποκαλύπτει την ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στο ποιος είναι αντιδραστικός και ποιος είναι συντηρητικός: ο αντιδραστικός λαχταρά τους αρχαίους χρόνους (α
ναπολεί την παλιά εποχή), θέλει να επιστρέψει, ενώ ο συντηρητικός πιστεύει ότι η ανθρωπότητα δεν αλλάζει, πάντα έτσι ήταν. Η πρώτη θέση οδηγεί στην αντιμοντέρνα σκέψη, ακόμα κι αν ο αντιδραστικός Gómez Dàvila διευκρινίζει ότι «ο αντιδραστικός δεν φιλοδοξεί να υποχωρήσει, να πάει πίσω, αλλά να αλλάξει πορεία». Αντίθετα, η δεύτερη θέση οδηγεί στον απογοητευμένο ρεαλισμό των συντηρητικών, που εκφράστηκε καλά μόλις πριν από μισό αιώνα από τον Giuseppe Prezzolini, στο Μανιφέστο των Συντηρητικών. Ο Feltri παίρνει αποφασιστικά το μέρος αυτής της συντηρητικής γραμμής, ακόμα κι αν τη χρωματίζει με μια ρητή περιφρόνηση για την ανθρωπότητα όλων των εποχών. Ένας θετικός συντηρητικός αγαπά και ευλογεί τη διαρκή χαρά του κόσμου. Ένας θυμωμένος συντηρητικός καταριέται την άπειρη επανάληψη της ανθρωπότητας που θεωρεί τον Φέλτρι ως ένα μόνιμο «χοιροστάσιο».

Και εγώ θεωρώ παράλογο να μετανιώνω για μια εποχή που πέρασε ανεπιστρεπτί: οι επιστροφές είναι αδύνατες, εξωπραγματικές, αξιολύπητες και απαράδεκτες, και δεν είναι αλήθεια ότι ο σημερινός άνθρωπος είναι μακράν ο χειρότερος. πόση αισχρότητα, σκληρότητα, βαρβαρότητα, κακία και μικροπρέπεια είναι πλημμυρισμένη η ιστορία, ακόμη και η θρησκευτική ιστορία, μαζί με τον ηρωισμό, την αγιότητα, την αφοσίωση, τη δόξα, την τιμή.

Δεν πιστεύω αντίθετα ότι ο άνθρωπος είναι «αμετάβλητος» όπως λέει. Στην πορεία της η ανθρωπότητα προχωρά και υποχωρεί, σε διαφορετικά επίπεδα, ανεβαίνει και κατεβαίνει, στρίβει ή αναπτύσσεται λογά. Εν ολίγοις, δεν στέκεται στάσιμη -όπως νομίζει ο αδρανής συντηρητικός- αλλά οι κινήσεις της δεν είναι γραμμικές, μάλλον είναι ελικοειδείς, ταλαντευόμενες, σπειροειδείς, κυκλικές. Όταν όμως διαψεύδω την ιδέα να ζούμε στον χειρότερο από όλους τους δυνατούς κόσμους, προσθέτω ένα πράγμα: δεν έχουμε φτάσει στο χαμηλότερο σημείο της ανθρωπότητας, αλλά φτάνουμε σε ένα σημείο χωρίς επιστροφή. Αυτό είναι το πιο ανησυχητικό γεγονός: από δημογραφική και περιβαλλοντική, τεχνολογική και πνευματική άποψη, φτάνουμε σε πρωτοφανή σημεία της ανθρώπινης ιστορίας, από τα οποία μπορεί να είναι αδύνατο να ξεφύγουμε. Αντί λοιπόν για αμετάβλητο ασχολούμαι με
τη μετάλλαξη.

Ο Feltri προτρέπει να μην καλλιεργηθεί η νοσταλγία. Και αυτό το είδος λύπης με τον τρελό ισχυρισμό, με την τρελή αξίωση να γυρίσουμε πίσω τους δείκτες του χρόνου είναι στην πραγματικότητα παράλογη. Αλλά έχω νοσταλγία για δύο πολύ διαφορετικά πράγματα: στο ιδεατό επίπεδο για κάποιες αρχές που θεωρώ θεμελιώδεις (νοσταλγία για τους θεούς, το έλεγα), γιατί δίνουν έναν ορίζοντα και έναν ακρογωνιαίο λίθο, ένα νόημα και ένα πεπρωμένο στη ζωή μας. Και σε προσωπικό (και λογοτεχνικό) επίπεδο διεκδικώ την ομορφιά των αναμνήσεων, τη συγκλονιστική οδυνηρή αγάπη της περασμένης παιδικής ηλικίας και της νιότης, των χαμένων αγαπημένων προσώπων, του κόσμου που ζούσαμε «τότε», του μυθοποιημένου, της νιότης όλων εκείνων τών αγαπημένων. Αυτή δεν ήταν η χρυσή εποχή. Αλλά πιο σεμνά για εμάς, για τις ζωές μας, αυτή η ατελής εποχή είναι ο μικρός μας χαμένος παράδεισος και ξυπνά αναμνήσεις αγάπης.

Δεν θα ήθελα ποτέ να χάσω αυτές τις δύο νοσταλγίες, γιατί η πρώτη μας μεταφέρει ψηλά με το μυαλό και η δεύτερη μέσα στην καρδιά. Και κανένας σκεπτικισμός, καμία απογοήτευση, καμία δυσπιστία προς τον κόσμο και τους άλλους δεν θα μπορέσει ποτέ να τα γρατσουνίσει. Επίσης γιατί είναι τα σημάδια –υποστηρίζω στο βιβλίο μου– ότι δεν ανήκουμε μόνο στον παρόντα χρόνο αλλά και στο παρελθόν, στο μέλλον, στο παραμυθένιο (μυθικό), στο αιώνιο.

Η ανθρωπότητα δεν αλλάζει ποτέ ή πάντα χειροτερεύει; Μαρτσέλο Βενετζιάνι (www-marcelloveneziani-com.translate.goog)

ΜΕ ΜΕΓΑΛΗ ΜΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΗ ΔΕΧΟΜΑΣΤΕ ΤΑ ΔΥΟ ΧΡΥΣΑ ΚΛΕΙΔΙΑ ΤΗΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΕΩΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΧΑΡΙΖΕΙ. "ο αντιδραστικός λαχταρά τους αρχαίους χρόνους, θέλει να επιστρέψει, ενώ ο συντηρητικός πιστεύει ότι η ανθρωπότητα δεν άλλαξε, πάντα έτσι ήταν". Κυττάζοντας τά εκκλησιαστικά πεπραγμένα λοιπον βλέπουμε τόν ορισμό του αποτειχισμένου στόν αντιδραστικό καί τόν κωμικό ορισμό τού συντηρητικού στήν εικόνα τής Ιεραρχίας η οποία πιστεύει ότι διαιωνίζεται αναλλοίωτη η πρώτη εκκλησία. Κρύβοντας τήν διάσταση τού μέλλοντος, τόν αγώνα τών αρετών καί τού ήθους τής μέσης οδού ανάμεσα στά δύο τέρατα τών άκρων, τήν σκυλα καί τήν χάρυβδη. 

3 σχόλια:

dmk83donna@gmail.com είπε...

Οι ανθρώπινες κοινωνίες, δεν γνωρίζω μέχρι πότε...., παραμένουν "ίδιες" ανά τους αιώνες σε μια διαρκή φαυλώδη ανακύκλωση και το μόνο που έχουν "πετύχει" μετά την ενανθρώπιση του Κυρίου είναι πως τώρα πια έχουμε και Αγίους.

Ανώνυμος είπε...

ΑΓΊΟΥΣ ΕΊΧΑΜΕ ΠΆΝΤΑ !
ΚΎΡΙΟ ΗΜΏΝ ΧΡΙΣΤΌ
ΈΧΟΥΜΕ ΠΆΝΤΑ !
ΠΊΣΤΗ !
ΈΧΟΥΜΕ ΠΆΝΤΑ!
ΌΣΟΙ ΈΧΟΥΝ...

ΣΑΝΌ ΌΜΩΣ
ΔΕΝ ΤΡΏΜΕ
ΌΛΟΙ.

dmk83donna@gmail.com είπε...

Πρό Χριστού είχαμε σοφούς, έντιμους, ευφυείς, δημιουργικούς ανθρώπους, που αναζητούσαν την Αλήθεια, όπως και σήμερα και "πάντα" συμβαίνει αυτό. Μετά Χριστόν όμως και μόνο από τότε έχουμε Αγίους και υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ των σοφών και των Αγίων κατά Χάριν.