Συνέχεια από: Κυριακή 27 Αυγούστου 2023
KATA ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΥ (ΤΟ ΑΝΤΙΦΩΝΟ ΤΟΥ ΣΟΡΟΣ)
Επιμέλεια Lorenzo Maria Pacini
Η ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΤΗ ΣΤΕΡΛΙΝΑ ΚΑΙ ΤΗ ΛΙΡΕΤΑ
Η χρηματοπιστωτική επιχείρηση που έκανε διάσημο τον Τζορτζ Σόρος ήταν αυτή που γονάτισε τις κυβερνήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιταλίας και έμεινε στην ιστορία ως η "Μαύρη Τετάρτη" της 16ης Σεπτεμβρίου 1992, η ημέρα της κερδοσκοπικής επίθεσης στη λίρα. Το ιστορικό ανάγεται στο 1979, όταν τα κράτη της τότε ΕΟΚ (Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας) υπέγραψαν το ΕΝΣ (Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα), μια συμφωνία για τη διατήρηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας μεταξύ των νομισμάτων των χωρών μελών εντός μιας σταθερής ζώνης έναντι του ECU, της εικονικής ευρωπαϊκής λογιστικής μονάδας που καθοριζόταν με βάση τη μέση αξία των νομισμάτων. Το εύρος ορίστηκε στο 2,25%, εκτός από τις χώρες με υψηλό πληθωρισμό, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας και της Μεγάλης Βρετανίας, το οποίο διευρύνθηκε στο 6%. Η υπέρβαση του ανώτατου ορίου θα οδηγούσε σε παρέμβαση της κεντρικής τράπεζας του οικείου κράτους.
Τα προειδοποιητικά μηνύματα το 1992 προήλθαν στην Ιταλία από την αποτυχία των δημοπρασιών των BOTs (συνήθεις κρατικές συναλλαγματικές), οι οποίες δεν μπορούσαν πλέον να αγοραστούν από το ίδρυμα έκδοσης λόγω του καταστροφικού "διαζυγίου" μεταξύ του Υπουργείου Οικονομικών και της Τράπεζας της Ιταλίας. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Τράπεζα της Αγγλίας δεν ήθελε να αυξήσει το κόστος του χρήματος, έναν κλασικό αντιπληθωριστικό ελιγμό. Η πρόσφατα επανενωμένη Γερμανία αύξανε τα επιτόκια για να στηρίξει την ανασυγκρότηση της οικονομίας της πρώην Ανατολικής Γερμανίας. Σε αυτό το συγκεχυμένο τοπίο, το Quantum Fund επιτέθηκε βίαια στην ιταλική λιρέτα και τη βρετανική λίρα, προκαλώντας την έξοδο των δύο νομισμάτων από το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα. Ο Αμερικανός χρηματοδότης σορτάρισε περισσότερες από δέκα δισεκατομμύρια στερλίνες. Μέσα σε μία μόνο ημέρα και μόνο με τη συναλλαγή της στερλίνας, ο Σόρος αποκόμισε καθαρό κέρδος 1,1 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η ταυτόχρονη επίθεση στη λιρέτα, με παρόμοιο τρόπο, εκτόπισε πλήρως την Τράπεζα της Ιταλίας, της οποίας διοικητής ήταν ο Carlo Azeglio Ciampi. Ο Σόρος είχε αντιληφθεί ότι η Ιταλία δεν είχε καμία προστασία για να υπερασπιστεί το νόμισμά της μετά τις δηλώσεις του διοικητή της Bundesbank, της γερμανικής κεντρικής τράπεζας, Χέλμουτ Σλέσινγκερ, ο οποίος κατέστησε σαφές -με προφανή στόχο να επιφέρει πλήγμα στην Ιταλία και τη βιομηχανική της παραγωγή- ότι δεν θα κουνήσει ούτε το δαχτυλάκι του για την υπεράσπιση της λιρέτας.
Επανειλημμένα, ο μεγιστάνας της Ανοιχτής Κοινωνίας έχει δηλώσει ότι δεν εκμεταλλεύτηκε καμία εμπιστευτική πληροφορία στην περίσταση, αλλά ενήργησε με βάση τη διαίσθησή του και την αρχή της αντανακλαστικότητας. Δεν έχουμε πειστεί, τουλάχιστον όσον αφορά την Αγγλία. Η Τράπεζα της Αγγλίας επιστράτευσε πενήντα δισεκατομμύρια στερλίνες από τα αποθεματικά της για να αποκρούσει το χτύπημα χωρίς επιτυχία και ο Νόρμαν Λάμοντ, υπουργός Οικονομικών, αναγκάστηκε να μειώσει δραστικά τα επιτόκια και να βγει από το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα (ΕΝΣ). Ήταν, σύμφωνα με τα λόγια του συνήθως συμπονετικού υπουργού, το πιο παραληρηματικό οικονομικό χάος στην ιστορία, από το οποίο ο Σόρος βγήκε νικητής και στη μέγγενη, όπως λέγεται, έντονης έξαρσης. Ο Σόρος ανέλαβε την ευθύνη στα μέσα ενημέρωσης για τις επιχειρήσεις αυτές. Χάρηκε που ο διεθνής Τύπος τον περιέγραψε ως τον μεγάλο μαριονετίστα, τον χρηματοδότη-χειραγωγό. Πίσω του, στην πραγματικότητα, υπήρχαν ακόμη μεγαλύτερα συμφέροντα, η βούληση για σαμποτάζ της Ευρώπης, οι εμπνευστές της οποίας βρίσκονταν εν μέρει στην Αμερική (οι αμερικανικές τράπεζες ήταν οι δεύτεροι μεγαλύτεροι δικαιούχοι της επίθεσης του Σόρος), αλλά ίσως και σε κύκλους της Αγγλοσφαίρας που ήταν αποφασισμένοι να αποτρέψουν την οικονομική ολοκλήρωση του Ηνωμένου Βασιλείου με την Ευρώπη. Ένα στόχο που πέτυχαν, αφού η στερλίνα εξακολουθεί να υπάρχει και η κυβέρνηση της Αυτού Μεγαλειότητας της Βρετανίας έχει αναλάβει εκ νέου έναν διεθνή, οικονομικό, χρηματοπιστωτικό και γεωπολιτικό ρόλο αυτόνομο από την Ευρώπη μετά την αποχώρησή της από την ΕΕ (Brexit).
(συνεχίζεται)
1992: Οταν ο Σόρος στραγγάλισε τη στερλίνα
Vaslin Jacques Marie, 21 Σεπτεμβρίου 2012 (ΤΑ ΝΕΑ)
Η απουσία πολιτικής ενότητας στην Ευρώπη ευνοεί την κερδοσκοπία εις βάρος του ευρώ. Η Βόρεια Ευρώπη αναπτύσσεται όταν αυτή του Νότου βυθίζεται στην ύφεση. Ο κίνδυνος διάλυσης της ευρωζώνης είναι κραυγαλέος. Και η Ελλάδα τέθηκε υπό κηδεμονία, γεγονός που δεν διευθετεί απολύτως τίποτε. Η κατάσταση αυτή θυμίζει τις συνθήκες της επίθεσης του Τζορτζ Σόρος εναντίον της στερλίνας, πριν από 20 χρόνια.
Το τέλος των συμφωνιών του Μπρέτον Γουντς, το 1971, σηματοδοτεί την αρχή της διακύμανσης της ισοτιμίας των νομισμάτων. Οι ευρωπαϊκές χώρες, της Βρετανίας περιλαμβανομένης, αποφασίζουν στις 10 Απριλίου 1972 να εφοδιαστούν με ένα σύστημα σταθερών ισοτιμιών με το «ευρωπαϊκό νομισματικό φίδι». Η διαχείριση αυτού του συστήματος όμως σύντομα κατέστη αδύνατη. Αντικαταστάθηκε στις 13 Μαρτίου 1979 από το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Σύστημα (ΕΝΣ).
Τα ευρωπαϊκά νομίσματα έχουν τώρα περιθώριο διακύμανσης 2,25% γύρω από ένα εικονικό νόμισμα, το ECU (European Currency Unit, Ευρωπαϊκή Νομισματική Μονάδα). Οι ισοτιμίες διατηρούνται χάρη στην αλληλεγγύη των κεντρικών τραπεζών. Το σύστημα αυτό ευνοεί το εμπόριο στο εσωτερικό της Ενωσης, καθώς οι επιχειρήσεις δεν έχουν τον κίνδυνο του συναλλάγματος. Σε αντιστάθμισμα, αυτό σημαίνει επεμβάσεις των κεντρικών τραπεζών για να διατηρηθούν οι ισοτιμίες καθώς και μια σχετική ομοιογένεια των οικονομιών. Αν μια χώρα εξασθενήσει σε σχέση με τις άλλες, η αξία του νομίσματός της δεν αντανακλά πλέον αυτή της οικονομίας της. Η υποτίμηση καθίσταται αναπόφευκτη.
Το 1992, στο οικονομικό επίπεδο, η Ευρώπη βρίσκεται σε ύφεση. Η επανένωση της Γερμανίας κοστίζει κάθε χρόνο 150 δισ. μάρκα. Για να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό που προκαλείται η Μπούντεσμπανκ αυξάνει τα επιτόκιά της, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα την άνοδο του μάρκου. Οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες αναγκάζονται να αυξήσουν, με τη σειρά τους, τα επιτόκια για να υπερασπιστούν τα νομίσματά τους.
Εξαιτίας μιας ενδημικής ανεργίας και ενός πληθωρισμού μεγαλύτερου αυτού των άλλων ευρωπαϊκών χωρών, η κατάσταση στη Βρετανία καθίσταται αφόρητη. Η βρετανική κυβέρνηση έχει δύο λύσεις: είτε να αυξήσει τα επιτόκια δανεισμού είτε να υποτιμήσει το νόμισμά της. Η πρώτη λύση, υπάρχει κίνδυνος να επιδεινώσει την ανεργία και επιπλέον το επιτόκιο της Τράπεζας της Αγγλίας είναι ήδη άνω του 10%. Όσο για την υποτίμηση, θα έθιγε την υπερηφάνεια της χώρας. Έτσι ο υπουργός Οικονομικών αποφασίζει να μην κάνει τίποτε.
Η ΑΝΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ. Ο Τζορτζ Σόρος θα θελήσει να επωφεληθεί από αυτή την αναποφασιστικότητα. Γεννημένος το 1930 στη Βουδαπέστη, πήγε σε ηλικία 17 ετών στη Βρετανία. Αφού πήρε πτυχίο από το Λόντον Σκουλ οφ Ικονόμικς, πηγαίνει το 1956 στις ΗΠΑ και επιλέγει την αμερικανική υπηκοότητα. Το 1973 δημιουργεί το επενδυτικό ταμείο Quantum.
Ο μηχανισμός που χρησιμοποιεί ο αμερικανός επενδυτής για να κερδοσκοπήσει επί των νομισμάτων είναι αρκετά απλός. Δανείζεται το νόμισμα που είναι υπερτιμημένο, όπως η στερλίνα το 1992, και το μετατρέπει σε νομίσματα που είναι υποτιμημένα, τη χρονιά εκείνη το μάρκο και το φράγκο. Μόλις η στερλίνα πέσει αρκετά, την ξαναγοράζει για να αποπληρώσει το δάνειο.
Την Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 1992 το Quantum περνάει στην επίθεση μετατρέποντας σε άλλα νομίσματα σχεδόν 7 δισ. στερλίνες που είχε δανειστεί. Η επιχείρηση γίνεται με τυμπανοκρουσίες μαζί με τα ταμεία Caxton Corp και Jones Investment, καθώς και με τις αμερικανικές τράπεζες JP Morgan, Citicorp, Chase Manhattan και Bank of America, γεγονός που μεγεθύνει την κίνηση.
Αντιμέτωπη με μια τέτοια κερδοσκοπία, η Τράπεζα της Αγγλίας δαπανά 50 δισ. στερλίνες για να στηρίξει το νόμισμά της, αλλά μάταια. Οταν φτάνει στο τέλος των αποθεμάτων της, συνθηκολογεί. Την επομένη, η Βρετανία αποφασίζει να βγει από το ΕΝΣ και προχωρεί σε υποτίμηση 15%. Ο Τζορτζ Σόρος μπορεί τότε να αγοράσει ξανά στερλίνες και να αποπληρώσει το δάνειό του. Μέσα σε μερικές ώρες καταγράφει κέρδη άνω του ενός δισ. δολαρίων. Το βρετανικό υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει τις απώλειές του σε 3,4 δισ. στερλίνες. Τα άλλα ευρωπαϊκά νομίσματα υποτιμώνται το ένα μετά το άλλο. Το ΕΝΣ δέχεται σοβαρό πλήγμα και την 1η Αυγούστου 1993 τα περιθώρια διακύμανσης των νομισμάτων αυξάνονται στο 15%.
Παραδόξως αυτή η περιβόητη Μαύρη Τετάρτη δεν είναι τόσο σκοτεινή για την αγγλική οικονομία. Η πτώση της στερλίνας κατέστησε σαφώς πιο ανταγωνιστικά τα προϊόντα στην ευρωπαϊκή αγορά. Η βρετανική οικονομία μπόρεσε έτσι να ανακάμψει.
Ο Ζακ-Μαρί Βαλέν είναι λέκτορας στο Ινστιτούτο Διοίκησης Επιχειρήσεων της Αμιένης στη Γαλλία.
ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΡΕΛΑ ΤΟΥ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ, ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ ΤΟΥ ΝΕΟΥ, ΚΑΤΟΡΘΩΣΑΜΕ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΜΕ ΤΗΝ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΜΑΣ ΣΤΟΥΣ ΥΠΕΡΠΛΟΥΣΙΟΥΣ, ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΑΔΥΝΑΤΩΝΤΑΣ ΝΑ ΑΠΟΚΤΗΣΟΥΝ ΟΠΟΙΑΔΗΠΟΤΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΓΗΙΝΗ ΖΩΗ ΣΕ ΚΟΛΑΣΗ.
Η ΚΟΛΑΣΗ ΑΥΤΗ ΕΠΗΡΕΑΣΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΝΕΟΣΥΣΤΑΤΗ ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΑΝΑΓΚΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΝΑ ΘΡΥΜΜΑΤΙΣΤΕΙ ΣΕ ΑΝΑΡΙΘΜΗΤΑ ΚΟΜΜΑΤΙΑ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΓΕΜΟΝΙΑ ΤΟΥ ΝΕΟΥ, ΧΩΡΙΣ ΚΑΜΜΙΑ ΕΠΙΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ ΤΗΣ ΠΟΛΛΑΠΛΟΤΗΤΟΣ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΣΕ.
ΕΚΤΟΤΕ ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΜΕ ΝΑ ΣΥΜΠΙΕΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΜΑΣ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟ ΤΗΣ ΚΟΛΑΣΗΣ, ΑΝΑΣΤΑΙΝΟΝΤΑΣ ΚΑΘΕ ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΗ ΤΟΥ ΠΑΛΑΙΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΑΓΩΝΙΖΟΤΑΝ ΣΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ ΝΑ ΑΠΟΦΥΓΕΙ ΤΗΝ ΚΑΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΔΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ.
ΚΑΙ ΖΟΥΜΕ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΝΕΟΒΑΡΛΑΑΜΙΣΜΟΥΣ, ΝΕΟΝΙΚΟΛΑΙΤΙΣΜΟΥΣ, ΝΕΟΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥΣ, ΝΕΟΟΡΘΟΔΟΞΟΥΣ, ΝΕΟΑΚΑΔΗΜΙΕΣ, ΝΕΟΟΝΤΟΛΟΓΙΕΣ, ΝΕΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ, ΑΠΟΤΕΙΧΙΣΜΕΝΟΥΣ ΝΕΟΠΑΛΑΙΟΗΜΕΡΟΛΟΓΙΤΕΣ, ΝΕΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ,ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΠΟΡΕΥΟΜΕΝΟΙ ΣΤΑΘΕΡΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου