Το Τζιχάντ ήταν ένα γερμανικό σχέδιο

Από την εφημερίδα Die Welt, 9.4.15

Συνέντευξη από τον Jan Küveler

Ο Steffen Kopetzky διεξήγαγε επί δέκα χρόνια μια έρευνα, για το πως η Γερμανία προσπάθησε κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο πόλεμο να οδηγήσει τους μουσουλμάνους σε ένα ιερό πόλεμο. Το μυθιστόρημα του το ονόμασε «Risiko». Μια συνέντευξη.

Το μυθιστόρημα έχει ως θέμα μια ιστορία που λαμβάνει χώρα στην Κωνσταντινούπολη και στο Αφγανιστάν. Ένας νεαρός ασυρματιστής, ο Stichnote, βιάζεται να δώσει ένα τέλος στον α’ ΠΠ. Για να επιτύχει τον σκοπό του λαμβάνει μέρος σε μια εκστρατεία. Ο στόχος του: να υποκινήσει τους μουσουλμάνους να κηρύξουν Τζιχάντ κατά των Άγγλων. Στην πραγματικότητα, ο ιερός πόλεμος ήταν μια εφεύρεση του Βερολίνου, με σκοπό την εξασθένηση των εχθρών της Γερμανικής Αυτοκρατορίας (Deutsches Reich).

Die Welt: Πως βρήκατε αυτό το απίστευτο υλικό;

Steffen Kopetzky: Τον Ιούνιο του 2003, σε ένα ταξίδι μου στο Λονδίνο, έπεσε στα χέρια μου ένα βιβλίο του Peter Hopkirk, «On Secret Service East of Constantinople: The Plot to Bring Down the British Empire», που έχει ως θέμα αυτό το σχέδιο των Γερμανών. Όλα αυτά είναι πραγματικά γεγονότα. Από τότε, η ιστορία αυτή δεν με άφησε να ησυχάσω.

Die Welt: Αυτό συνέβη όχι και πολύ καιρό μετά την 11 Σεπτεμβρίου. Ποιο ήταν το αίσθημα, όταν διεισδύσατε στην προ-ιστορία μιας διαμάχης η οποία στο παρόν λαμβάνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις; Εν τω μεταξύ όλοι ξέρουν τι είναι οι Σιίτες και οι Σουνίτες.

Steffen Kopetzky: Η έκπληξη μου προκλήθηκε από την ιστορία περί της εκστρατείας στο Αφγανιστάν. Ως παιδί του Ψυχρού Πολέμου, συνηθισμένος σε άλλα ιστορικά σκηνικά, έπρεπε πρώτα να αντιληφθώ, πως η χώρα αυτή ήταν και πριν από 100 χρόνια αντικείμενο παγκόσμιας πολιτικής και γεωστρατηγικής. Αυτό ήταν ασύλληπτο. Για μένα, το Αφγανιστάν είχε μπει στην ιστορία το 1979, όταν εισέβαλαν οι Σοβιετικοί. Το νέο δεδομένο όμως ανέτρεψε την αντίληψη μου για την κατάσταση του πολιτισμού μας. Μου ήταν σαφές πως δε θα ήταν αρκετό να διαβάσω δυο, τρία βιβλία. Πρέπει να καταλάβω τον α’ΠΠ, ώστε να διακρίνω τον μηχανισμό που βρίσκεται από πίσω. Πρέπει να καταλάβω την ιστορία του Ισλάμ, για να αντιληφθώ πως έγινε εργαλείο των μεγάλων δυνάμεων της Ευρώπης. Αυτή η εποχή είναι σαν ένας καθρέφτης του παρόντος μας, χωρίς ιδεολογική θόλωση. Τότε το θέμα δεν ήταν κομμουνισμός και καπιταλισμός, αλλά οι μεγάλες δυνάμεις που σκοπό είχαν να κυριαρχήσουν στον κόσμο. Ήταν σαφές πως οι έρευνες μου θα επεκτείνονταν,στρώμα προς στρώμα. 

Die Welt: Η έρευνα άξιζε. Κατά την ανάγνωση μαθαίνει κανείς πάρα πολλά.

Steffen Kopetzky: Αυτό ήταν σημαντικό για μένα. Ήθελα οι αναγνώστες να αποκτήσουν αυτή την εμπειρία, να βιώσουν αυτή την ιστορία, και να αρχίσουν μα βυθίζονται στον αντικατοπτρισμό του κόσμου μας.

.....

Die Welt: Είναι πάντως απίστευτο το γεγονός, πως το Τζιχάντ, έτσι όπως μας απειλεί σήμερα, είναι μια γερμανική εφεύρεση. Προϊόν του γερμανικού υπουργείου εξωτερικών, που βρίσκεται στην Mauerstrasse στο Βερολίνο.

Steffen Kopetzky: Ο από την Κολονία καταγόμενος Max von Oppenheim, πριν ιδρύσει την υπηρεσία πληροφοριών για την Ανατολή, στο υπουργείο εξωτερικών, υπηρέτησε στην γερμανική πρεσβεία στο Κάιρο. 20 χρόνια νωρίτερα, είχε λάβει χώρα η επανάσταση του Mahdi στο Σουδάν, εναντίον της αποικιοκρατίας. Ο Lord Kitchener, ο ήρωας του Khartum, την είχε καταπνίξει. Ο Oppenheim είχε από την μια εντυπωσιαστεί από τα γεγονότα στο Σουδάν. Από την άλλη, στην Αίγυπτο υπήρχαν ήδη οι θρησκευτικές αδελφότητες. Ολόκληρος σχεδόν ο μουσουλμανικός κόσμος βρισκόταν τότε υπό την επίδραση των εχθρών της γερμανικής αυτοκρατορίας. Και ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου.

Die Welt: Και έτσι επινοεί ένα σχέδιο να χρησιμοποιήσει το Ισλάμ.

Steffen Kopetzky: Θέλει να το χρησιμοποιήσει ως όπλο. Στο κείμενο του «Denkschrift zur Revolutionierung der islamischen Gebiete unserer Feinde» (Υπόμνημα προς πρόκληση επανάστασης στις ισλαμικές περιοχές που κατέχουν οι εχθροί μας), παρουσιάζει ένα παγκόσμιο σχέδιο. Όχι μόνο η εκστρατεία στο Αφγανιστάν, αλλά από το Μαρόκο μέχρι τις Ινδίες, έπρεπε να ξεσπάσει το τζιχάντ, με ιδιαίτερο για κάθε περιοχή τρόπο. Για να το πετύχει είχε ανάγκη τον Οθωμανό σουλτάνο που ήταν και χαλίφης.

Die Welt: Μήπως αυτή του η ιδέα, να πείσει τον χαλίφη, να κηρύξει τον ιερό πόλεμο σε όλους τους άπιστους, εκτός στους Γερμανούς, ήταν η σπίθα που έβαλε πυρκαγιά στον κόσμο, η οποία διαρκεί μέχρι σήμερα;

Steffen Kopetzky: Ο μουσουλμανικός φονταμενταλισμός είναι φυσικά παλαιότερος. Μερικοί λένε πως τον προκάλεσε η εισβολή των Μογγόλων κατά τον 12^ο αιώνα. Όλες οι ισλαμικές δυναστείες καταστράφηκαν και εξουσίαζαν οι Mogul. Και οι Τούρκοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας προέρχονται από την Κεντρική Ασία. Οι Άραβες είχαν περιοριστεί στην αραβική χερσόνησο. Οι στοχαστές θεώρησαν πως αυτό έγινε ως τιμωρία για την άσωτη ζωή τους. Έπρεπε να επιστρέψουν στον τρόπο ζωής όπως τον κήρυξε ο προφήτη, στις πρώτες μέρες του Ισλάμ. Υπήρχε επομένως ο φονταμενταλισμός. Οι Γερμανοί, ως μηχανικοί, διαπίστωσαν ποια εκρηκτική δύναμη είχαν οι ιδέες αυτές. Τις εξόπλισαν, τις διαμόρφωσαν, τις προώθησαν.

Die Welt: Οι Γερμανοί δηλαδή ήταν ο καταλύτης.

Steffen Kopetzky: Ακριβώς. Μετά τον α’ΠΠ η διάλυση της οθωμανικής αυτοκρατορίας είχε τεράστια σημασία. Η απόφαση των νικητριών δυνάμεων, Αγγλίας και Γαλλίας, να δημιουργήσουν ένα πλήθος εθνικών κρατών μετά την διάσπαση, προς καλύτερη άσκηση εξουσίας, άλλαξε ριζικά τον τρόπο ζωής των ανθρώπων. Προηγουμένως δεν υπήρχαν εθνικά κράτη, ούτε σκέψη βασιζόμενη στην ύπαρξη τους. Πάρα πολλοί ζούσαν προηγουμένως νομαδικά, και έχασαν την κουλτούρα και το εισόδημα τους.

Die Welt: Το μυθιστόρημα τελειώνει με μια ουτοπία, ενώ μέχρι το 1916 περιγράφει την ιστορία ως έχει....

Die Welt: Πως θα μπορούσε να είναι το μέλλον;

Steffen Kopetzky: Ένα θέμα κυριαρχεί στο βιβλίο: η παροχή ενέργειας. Η παροχή άνθρακα στα πλοία, που έτσι συνεχίζουν τον πόλεμο. Μετά το όπιο. Τέλος το πετρέλαιο. Καύσιμα για την μηχανή , που τρέχει με το γκάζι πατημένο τέρμα. Πιστεύω πως η ενεργειακή στροφή  (Energiewende), η προσπάθεια δηλαδή μιας μεγάλης λαϊκής οικονομίας να βρει άλλες πηγές ενέργειας, είναι ένα μεγάλο βήμα προς την παγκόσμια ειρήνη. Με κάθε δύναμη πρέπει να μειώσουμε την πίεση που προκαλεί η ουσία που ονομάζουμε πετρέλαιο. Πιστεύω πως η λύση είναι τόσο απλή. 

Ο Max Freiherr von Oppenheim (γεννήθηκε στις 15. Juli 1860 στην Köln; πέθανε στις 15. November 1946 στην Landshut) ήταν ένας Γερμανός διπλωμάτης, οριενταλιστής και αρχαιολόγος. Ο πατέρας του ήταν μέτοχος της ιδιωτικής τράπεζας Sal.Oppenheim, εβραϊκής καταγωγής καθολικός. Ο Max von Oppenheim έλαβε ανάμεσα στους Άραβες το προσωνύμιο Abu Djihat, λόγω της προσπάθειας του να υποκινήσει τον ιερό πόλεμο κατά των αποικιοκρατών. 

Αμέθυστος