Κάτω τα χέρια από την 28η Οκτωβρίου

Δεν εορτάζουμε την έναρξη του πολέμου, αλλά την πρώτη αντιφασιστική νίκη στον συμμαχικό αγώνα.

Του Τάσου Χατζηαναστασίου

Μας ζάλισαν τις τελευταίες μέρες τα ΜΜΕ, αλλά και κάποιοι φίλοι και γνωστοί: «Γιατί είμαστε η μόνη χώρα της Ευρώπης που, αντί για τη λήξη του πολέμου, γιορτάζει την έναρξή του;». Κοντολογίς ζητούν να αντικατασταθεί η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου με αυτήν της 12ης Οκτωβρίου όταν, δηλαδή, για όσους δικαίως δεν το γνωρίζουν, απελευθερώθηκε η Αθήνα.

Το ερώτημα έτσι όπως τίθεται είναι εσκεμμένα εσφαλμένο: Στις 12 Οκτωβρίου δεν έληξαν ούτε ο πόλεμος ούτε η Κατοχή. Η πρώτη περιοχή που απελευθερώνεται στην Ελλάδα ήταν το Άγιο Όρος και στη συνέχεια ο Έβρος στις αρχές Σεπτεμβρίου του 1944, ενώ ο τελευταίος Γερμανός στρατιώτης θ’ αποχωρήσει από την Κρήτη τον Μάιο του 1945. Ελλάδα, βλέπετε, δεν είναι μόνο η Αθήνα.

Όσον αφορά το γιατί δεν εορτάζεται από τις άλλες χώρες η αρχή της συμμετοχής τους στον πόλεμο, τι να γιορτάσουν οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες; Το ότι παραδόθηκαν στους Γερμανούς μέσα σε ελάχιστες μέρες ή και ώρες, ή το ότι δεν αντιστάθηκαν καθόλου;

Και πάλι όμως δεν είμαστε «η μοναδική χώρα της Ευρώπης που γιορτάζει την έναρξη του πολέμου».

Στη «Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας» της πρώην Γιουγκοσλαβίας είχε καθιερωθεί ο εορτασμός της 11ης Οκτωβρίου 1941 ως της μέρας έναρξης του αντιφασιστικού αγώνα.

Η γιορτή και η συνεπακόλουθη αργία ισχύουν μέχρι σήμερα στο γειτονικό μας κράτος. Οι Έλληνες της Κύπρου εορτάζουν την έναρξη του αγώνα της ΕΟΚΑ, την 1η Απριλίου του 1955, κι όχι το τέλος του, που αντί για την Ένωση έφερε στους Κύπριους μία ψευδεπίγραφη ανεξαρτησία.

Η εθνική γιορτή της Αλβανίας είναι η 28η Νοεμβρίου γιατί την ίδια μέρα το 1443 ο Γεώργιος Καστριώτης (Σκεντέρμπεης) ύψωσε τη σημαία της αντίστασης των αλβανικών φυλών (τη βυζαντινή με τον δικέφαλο αετό) εναντίον των Τούρκων στο φρούριο της Κρόιας. Δεν γιορτάζουν το τέλος αυτού του αγώνα, δηλαδή την υποδούλωσή τους στους Οθωμανούς!

Η εθνική γιορτή της Σερβίας αφορά την πρώτη σερβική εξέγερση του 1804 εναντίον των Οθωμανών. (Τι σύμπτωση, οι Βαλκάνιοι να έχουμε εθνικές γιορτές τους αγώνες μας εναντίον των Τούρκων!). 

Να, λοιπόν, που υπάρχουν κι άλλα κράτη που εορτάζουν την απαρχή των εθνικοαπελευθερωτικών και αντιστασιακών τους αγώνων.

Δεν είναι δικό μας πρόβλημα ή «κουσούρι» το ότι δεν συμπεριλαμβάνονται σ’ αυτά κράτη που υπήρξαν αποικιοκρατικά ή που δεν αντιστάθηκαν στους ναζί!

Ουδείς εξάλλου εκ των εισηγητών του… δόγματος του εορτασμού της λήξης πολέμων και κατοχών δεν διανοείται να εισηγηθεί την αντικατάστασή του εορτασμού της 17ης Νοεμβρίου από την ημέρα αποκατάστασης της Δημοκρατίας, στις 24 Ιουλίου 1974! 

Τέλος, στις 28 Οκτωβρίου φυσικά και ΔΕΝ εορτάζουμε την έναρξη του πολέμου, αλλά την απόφαση των Ελλήνων –όλων των Ελλήνων– ν’ αντισταθούν στον εισβολέα και να προσφέρουν την ΠΡΩΤΗ αντιφασιστική νίκη στον συμμαχικό αγώνα. Κι αυτό δεν το ξεχνάμε, δεν το απεμπολούμε, αλλά αντίθετα καμαρώνουμε γι’ αυτό. 

Η 28η Οκτωβρίου ενοχλεί γιατί είναι μία πραγματικά εθνική γιορτή, καθώς υπήρξε μια ευτυχής συγκυρία κατά την οποία όλοι οι Έλληνες συμμετείχαν ολόψυχα. Παρά τους διωγμούς που υπέστη από τη δικτατορία Μεταξά, το ΚΚΕ, μέσω του Γενικού του Γραμματέα, Νίκου Ζαχαριάδη, κάλεσε σε συστράτευση όλους τους κομουνιστές ενώ το ΕΑΜ, λίγο μετά την ίδρυσή του, πρωτοστατούσε στους εορτασμούς της πρώτης επετείου του «Όχι» το 1941 μέσα στην Κατοχή! Η επέτειος μάλιστα καθιερώθηκε από την κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου, στην οποία συμμετείχε και το ΕΑΜ, στις 24 Οκτωβρίου 1944, ανταποκρινόμενη στο λαϊκό αίσθημα.

Να λοιπόν τι γιορτάζουμε και γιατί ταιριάζει σε μας τους Έλληνες που και αγαπάμε και θέλουμε να τιμάμε την 28η Οκτωβρίου 1940. 

Κάτω, λοιπόν, τα χέρια από την 28η Οκτωβρίου! 

Γιατί το συλλογικό μας θυμικό, η ταυτότητά μας, ό,τι καλύτερο έχουμε να προσφέρουμε στον κόσμο, είναι αυτό που έγραψε κι ο Ρίτσος στο λιανοτράγουδό του «Μικρός λαός»:

Μικρός λαός που πολεμά 

δίχως σπαθιά και βόλια

για όλου του κόσμου το κρασί

το φως και το τραγούδι!

*δρ. Ιστορίας, εκπαιδευτικός

Πηγή