Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ - Η ΜΥΣΤΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ (7)

Συνεχίζεται από : Πέμπτη 14 Ιουνίου 2018

Βλαδίμηρου Λόσκι.

ΤΟ ΠΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΕΝΔΥΜΑ ΤΗΣ ΑΙΡΕΣΕΩΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ.

8^ο Κεφάλαιο: Η οικονομία του Αγίου Πνεύματος.

Ο Χριστός γίνεται η μοναδική εικών η οποία είναι προσαρμοσμένη στην κοινή φύση των ανθρώπων. Το Άγιο πνεύμα προσφέρει σε κάθε πρόσωπο δημιουργημένο κατ’ εικόνα θεού, την δυνατότητα να πραγματοποιήσει την Ομοίωση μέσα στην κοινή Φύση. [Πώς συνδέονται τα δύο γεγονότα; Πώς σώζεται ο άνθρωπος εφ’ όσον ο θεός προσαρμόζεται στον άνθρωπο; Αυτό το κενό καλύπτει ή προσπαθεί να καλύψει η σοφιολογία ή εδημιουργήθη για να απορρίψη η θεωρία αυτή την σοφιολογία. Θα το δούμε καλύτερα στην συνέχεια]. Ο Ένας δανείζει την υπόστασή Του στην Φύση, το Άλλο δίνει την θεότητά Του στα πρόσωπα. Έτσι το έργο του Χριστού ενώνει, ενοποιεί, το έργο του Αγίου πνεύματος διαφοροποιεί. [Ποιο έργο όμως; Εφόσον το κατ’ εικόνα και το καθ’ ομοίωσιν προϋπάρχουν ήδη στον άνθρωπο! Αμαυρώθηκαν από την πτώση και ήρθαν οι δύο υποστάσεις να τα ασπρίσουν, αναλαμβάνοντας το έργο μισό-μισό;]. Η ΕΝΟΤΗΣ ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΣΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ. Όσον αφορά δε τα πρόσωπα, αυτά δεν μπορούν να πετύχουν την τελειότητά τους, να γίνουν πλήρως πρόσωπα, παρά μόνον στην Ενότητα τής Φύσεως, παύοντας να είναι «άτομα» που ζουν για τον έαυτό τους, που έχουν μια δικιά τους φύση και μια δικιά τους θέληση, «ατομικές». Το έργο του Χριστού και το έργο του Αγίου πνεύματος είναι αξεχώριστα: ο Χριστός δημιουργεί την ενότητα τού μυστικού του σώματος μέσω του Αγίου πνεύματος και το Άγιο πνεύμα μεταδίδεται στα ανθρώπινα πρόσωπα μέσω του Χριστού. Και πράγματι μπορούμε να διακρίνουμε δύο μεταδόσεις του Αγίου πνεύματος στην Εκκλησία: η μία συνέβη μέσω του εμφυσήματος του Χριστού, ο οποίος εμφανίσθηκε στους Αποστόλους το απόγευμα της Αναστάσεως (Ιωαν. 20, 19-23) [κάτι πού αναιρεί ο Γρηγόριος Παλαμάς, και τις εκφράζει στον δεύτερο περί Αγίου Πνεύματος λόγο του]και η άλλη υπήρξε το προσωπικό γεγονός του Αγίου Πνεύματος την ημέρα της πεντηκοστής (Πράξεις 2, 1-5). [Το μοναδικό περιεχόμενο του Κυρίου, το Άγιο πνεύμα. Ίσως και του Πατρός! Αντίθετα από την διδασκαλία του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά. Οι υποστάσεις είναι ήδη μάσκες, προσωπεία που διδάσκουν τρόπο ζωής].

[Από εδώ ξεκινά η κάθετη πτώση. Τέλειωσε ο κατήφορος].

Η πρώτη μετάδοση του Αγίου Πνεύματος έγινε στο σύνολο τής Εκκλησίας, στην Εκκλησία σαν σώμα, ή καλύτερα, το Πνεύμα δόθηκε στον σύλλογο των Αποστόλων, στους οποίους ο Χριστός έδωσε ταυτοχρόνως την ιερατική δύναμη του δεσμείν και λύειν. Αυτή η παρουσία του Αγίου πνεύματος δεν είναι προσωπική, αλλά ενεργούσα, λειτουργούσα σε σχέση με τον Χριστό που Το Δίνει!! Είναι ο σύνδεσμος τής ενότητός τής Εκκλησίας, όπως λέει και ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης. (Στο άσμα ασμάτων ομιλία XV). Εδώ το πνεύμα εδόθη σε όλους από κοινού, τόσο σαν σύνδεσμος όσο και σαν Ιερατική δύναμις. Θα μείνει ξένο ως προς τα πρόσωπα και δεν θα τους μεταδώσει καμμία προσωπική αγιότητα. Αυτή είναι η τελική τελειότης που ο Χριστός προσφέρει στην Εκκλησία πριν αφήσει την γη. 

Ο Νικόλαος Καβάσιλας εφαρμόζει μια αναλογία ανάμεσα στην δημιουργία του ανθρώπου και στην ανακαίνιση τής φύσεώς μας από μέρος του Χριστού, που δημιουργεί τοιουτοτρόπως την Εκκλησία Του: «Δεν ανέπλασε τον άνθρωπο με την ίδια ύλη με την οποία τον έπλασε. Αλλά ενώ τον έπλασε παίρνοντας χώμα από την γη, για να τον αναπλάση έδωσε το σώμα Του. Και ξαναδίνοντας την ζωή, δεν κάνει την ψυχή απλώς καλύτερη αφήνοντάς την στην φυσική της κατάσταση, αλλά μεταγγίζοντας το Αίμα Του στις καρδίες των μυημένων ανατέλλει μέσα τους την δική Του ζωή. Τότε λέει η Γραφή "ενεφύσησεν πνοή ζωής", ενώ τώρα μας μεταδίδει το πνεύμα Του»(Η εν Χριστώ ζωή, 5, 617ΑΒ). Είναι το έργο του Χριστού που απευθύνεται στην Φύση, στην Εκκλησία, καθότι είναι το Σώμα Του.

Εντελώς διαφορετική είναι η μετάδοση [η κοινωνία λέμε σήμερα λανθασμένα] τού Αγίου Πνεύματος όταν έρχεται προσωπικά, όταν φανερώνεται σαν ένα Πρόσωπο της Τριάδος, ανεξάρτητο του Υιού, όσον αφορά την υποστατική του αρχή, παρότι αποστέλλεται στον κόσμο [οι Απόστολοι κόσμος; προσευχόμενοι μετά της Θεοτόκου στο υπερώον, κόσμος;] στο όνομα του Υιού. Εφανερώθη με την μορφή «πύρινων γλωσσών», ξεχωριστές οι μεν από τις δε, οι οποίες ακούμπησαν σε καθέναν από τους παριστάμενους, σε καθένα από τα μέλη του σώματος του Χριστού. 

Δεν είναι πλέον μία μετάδοση του Πνεύματος στην Εκκλησία καθόσον είναι σώμα. Αυτή η μετάδοση απέχει πολύ από του να είναι μια ενέργεια ενότητος, που υπηρετεί την ενότητα. Το Άγιο πνεύμα μεταδίδεται στα ΠΡΟΣΩΠΑ, σφραγίζοντας κάθε μέλος της Εκκλησίας με την σφραγίδα μιας προσωπικής σχέσεως και μοναδικής ταυτοχρόνως με την Τριάδα, καθιστάμενο παρόν σε κάθε πρόσωπο. Πώς; Εδώ παραμένει ένα μυστήριο. Το μυστήριο της κενώσεως του Αγίου Πνεύματος, μιας καθόδου του Αγίου πνεύματος στον κόσμο. Εάν στην κένωση του Υιού το πρόσωπο μάς φανερώθηκε ενώ η θεότης παρέμενε κρυμμένη κάτω από τη «μορφή δούλου», το Άγιο πνεύμα, στην έλευσή Του, φανερώνει την κοινή Φύση της Τριάδος, αλλά αφήνει το πρόσωπό Του να είναι κρυμμένο κάτω από την θεότητα. Μένει αφανέρωτο, κρυμμένο κάτω από την δωρεά, έτσι ώστε το δώρο που μας μεταδίδει να είναι εξολοκλήρου δικό μας, οικειοποιούμενο από τα πρόσωπά μας. [Μόλις χάσαμε και την κατά Χάριν Σωτηρία. Το έχουμε].  

Ο Άγιος Συμεών ο Ν. Θεολόγος σ' έναν από τους ύμνους του, δοξολογεί το Άγιο Πνεύμα το οποίο ενώνεται μυστηριωδώς μαζί μας, προσφέροντάς μας την θεία πληρότητα: «Εὐχαριστῶ σοι, ὅτι ἕν πνεῦμα ἐγένου μετ᾿ ἐμοῦ˙ ἀσυγχύτως, ἀτρέπτως, ἀναλλοιώτως ὁ ἐπί πάντων Θεός. Καί αὐτός μοι τά πάντα ἐν πᾶσι γεγένησαι, τροφή ἀνεκλάλητος καί εἰς ἅπαν ἀδάπανος, ἀενάως ὑπερεκχεομένη τοῖς τῆς ἐμῆς ψυχῆς χείλεσι καί ὑπερεκβλύζουσα ἐν τῇ πηγῇ τῆς καρδίας μου. ἔνδυμα ἀπαστράπτον καί καταφλέγον τούς δαίμονας, κάθαρσις διά ἀφθάρτων καί ἁγίων δακρύων ἐκπλύνουσά με, ὧν ἡ σή παρουσία, πρός οὕς παραγίνῃ, χαρίζεται. Εὐχαριστῶ σοι, τό φῶς ἀνέσπερόν μοι γεγένησαι καί ἥλιος ἄδυτος, ποῦ κρυβῆναι μή ἔχων ὁ πληρῶν τῆς σῆς δόξης τά σύμπαντα. Οὐδέποτε γάρ ἀπεκρύβης ἀπό τινος, ἀλλ᾿ ἡμεῖς ἀεί κρυπτόμεθα ἀπό σοῦ, ἐλθεῖν πρός σέ μή βουλόμενοι»(Αγ. Συμεών Ευχή μυστική).

(Συνεχίζεται)

Αμέθυστος