Σάββατο 3 Ιουνίου 2023

Κυριαρχήστε τις συνειδήσεις με τη γλώσσα


Δύο φαινομενικά ασήμαντες ειδήσεις. H πρώτη. Το My Son in Pink είναι ένα blog από μια μητέρα, η οποία μεγαλώνει τον δεύτερο γιο της ως κορίτσι. Το GenderLens, από την άλλη πλευρά, είναι ένας ιστότοπος που στοχεύει να βοηθήσει τα παιδιά να βιώσουν τη « δική τους ταυτότητα φύλου », όποια κι αν είναι αυτή.

Αυτές οι δύο πλατφόρμες εγκαινίασαν την πρωτοβουλία #WriteWell, ώστε – αυτή είναι η πρόθεση – να μπορούμε όλοι να απευθυνόμαστε σε τρανσεξουαλικά άτομα με τη σωστή ορολογία και χρησιμοποιώντας φράσεις που σέβονται τις ευαισθησίες αυτών των ανθρώπων.

Μερικές προτάσεις: αν ένας άντρας έχει «γίνει» γυναίκα, δεν πρέπει να γράφουμε « η Άννα γεννήθηκε άντρας », αλλά μάλλον « Η Άννα σημειώθηκε σάν άρσεν κατά τη γέννηση » – μια πραγματική γροθιά στό μάτι (μάλιστα, στο αυτί) όσον αφορά τήν συμφωνία με τα γραμματικά γένη– αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι « η βιολογία ενός ατόμου δεν «κατακτά» την ταυτότητα τού γένους του ».

Μια άλλη συμβουλή είναι η εξής: « Μην χρησιμοποιείτε τα ακρωνύμια MtF ή FtM (αρσενικό σε θηλυκό ή θηλυκό σε αρσενικό). Ανάγουν την ύπαρξη ενός ατόμου μόνο στο σώμα και προτείνουν ότι ένας τρανς άνδρας δεν γεννήθηκε άντρας ή μια τρανς γυναίκα δεν γεννήθηκε γυναίκα. Κρύβει τά queer και μη δυαδικά πρόσωπα, που δεν αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στα δύο κοινωνικά αναγνωρισμένα και αποδεκτά γένη. Θυμηθείτε: το φύλο των ανθρώπων δεν εξαρτάται από το σώμα. Αντ 'αυτού, χρησιμοποιήστε το αρκτικόλεξο AMAB ή AFAB (που εκχωρήθηκε σάν άνδρας ή γυναίκα κατά τη γέννηση) εάν πρέπει και με την άδεια του ατόμου ».

Η "σκεύα"

Ας περάσουμε στη δεύτερη είδηση. Η κοινωνιογλωσσολόγος Vera Gheno πήρε συνέντευξη από τον ιστότοπο The Submarine : « Υπάρχει εναλλακτικός τρόπος αντιμετώπισης ενός μικτού πλήθους, το οποίο ίσως περιλαμβάνει επίσης μη δυαδικά άτομα, δηλαδή που δεν ταυτίζονται ούτε με το αρσενικό ούτε με το θηλυκό; ρωτάει η καθηγήτρια Gheno. Η ερευνήτρια, με μια υποτιθέμενη προσέγγιση απαλλαγμένη από ιδεολογικούς όρους, επαναλανσάρει μια πρόταση που έγινε ήδη από άλλους μελετητές: ας χρησιμοποιήσουμε το «scevà».

« Για όσους δεν το ξέρουν - εξηγεί ο δάσκαλος - το schwa ή scevà (ιταλοποιημένο όνομα) είναι σύμβολο του Διεθνούς Φωνητικού Αλφαβήτου ή IPA, ένα αλφάβητο που μας επιτρέπει να αντιπροσωπεύουμε γραπτώς όλους τους ήχους που υπάρχουν στις διάφορες γλώσσες που χρησιμοποιούμε από εμάς τους ανθρώπους. Το σύμβολο schwa είναι ένα μικρό ανάποδα, ə. Συνήθως δεν το βρίσκετε σε τυπικά πληκτρολόγια, αλλά το βρίσκετε στον χάρτη χαρακτήρων. Είναι "ένας ουδέτερος, ακυκλοφόρητος ήχος, χωρίς προφορά ή τόνο, μικρής ηχητικότητας" (μας λέει ο Treccani). βρίσκεται στο κέντρο του τετράπλευρου φωνήεντος, δηλαδή μεταξύ Α, Ε, Ι, Ο, Ο, και, όπως λέω συχνά, αντιστοιχεί στον ήχο που εκπέμπεται εάν το στόμα δεν παραμορφωθεί με κανέναν τρόπο, «με χαλαρό στόμα». Υπάρχει φυσικά σε αρκετές νότιες διαλέκτους (/Nàpulə/). Αν και ο ίδιος βλέπω τα πολύ δυνατά όρια, μερικές φορές, όταν γράφω για περιβάλλοντα στα οποία γίνονται ιδιαίτερα αισθητά τα ζητήματα φύλου, γράφω πράγματα όπως "Carə tuttiə" ».

Ένα σύντομο σχόλιο…

Μερικές σύντομες σκέψεις για να σχολιάσουμε αυτές τις δύο ειδήσεις. Υπάρχει ένας βαθύς δεσμός μεταξύ της πραγματικότητας και της γλώσσας : η γλώσσα έχει τη λειτουργία να εκφράζει και να επικοινωνεί τον κόσμο, επομένως να τον αποκαλύπτει. Εξ ου και το καθήκον να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Ένα κοινό χαρακτηριστικό όλων των ιδεολογιών, συμπεριλαμβανομένης της Θεωρίας του Φύλου, είναι να δημιουργούν μια ανύπαρκτη πραγματικότητα.

Για παράδειγμα, ένας τυπικά ιδεολογικός ισχυρισμός είναι να θέλεις ένα αγόρι να είναι κορίτσι. Για να δημιουργηθεί μια νέα πραγματικότητα είναι απαραίτητο να κατεδαφιστεί η παλιά και επομένως οι όροι που την υποδήλωναν, να αποτραπούν άλλες μορφές σκέψης. Χτίζοντας έναν νέο κόσμο επίσης με τη βοήθεια νέων όρων, ενός νέου λεξιλογίου που υποδηλώνει προηγουμένως ανύπαρκτες πραγματικότητες. Εξ ου και η παραγωγή μιας αντιγλώσσας (ένας νεολογισμός που εφευρέθηκε από τον Italo Calvino) ή μιας εφημερίδας (πρβλ. George Orwell, 1984).

Η καταστροφική φάση

Όσον αφορά την πρώτη φάση, τη φάση destruens , οι προτεινόμενες λύσεις είναι διαφορετικές. Ας δούμε μερικά από αυτά. Διαγραφή ορισμένων όρων χωρίς την αντικατάστασή τους με νέους: για παράδειγμα τα λήμματα « αρσενικό » και « θηλυκό » θα πρέπει αργά ή γρήγορα να εξαλειφθούν στην προφορική χρήση. Διαγράψτε ορισμένους όρους και αντικαταστήστε τους με νέους: τό « φύλο » με τό « γένος », « πατέρας/μητέρα » με « γονέας 1 και 2 ». Η πιο παραδειγματική περίπτωση όλων είναι η εξής: ο άνδρας που αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως γυναίκα πρέπει να αναφέρεται ως γυναίκα.

Ως εκ τούτου, η λέξη " αρσενικό " θα αντικατασταθεί από τη λέξη " θηλυκό ". Από αυτή την άποψη, πρέπει να τονιστεί ότι η αλλαγή των όρων προκαλεί ταυτόχρονα αλλαγή στην ηθική κρίση , γιατί αλλάζοντας τις λέξεις που περιγράφουν την πραγματικότητα, αλλάζει όχι τόσο η πραγματικότητα -που δεν μπορεί να αλλάξει- αλλά η αντίληψη της πραγματικότητας. Αν συνεχίσουμε να αναφερόμαστε σε έναν άνδρα, ο οποίος εμφανίζεται με χαρακτηριστικά ως γυναίκα, χρησιμοποιώντας θηλυκά άρθρα, ουσιαστικά, επίθετα και αντωνυμίες, μακροπρόθεσμα η μάζα θα πειστεί ότι αυτός ο άντρας είναι πραγματικά γυναίκα.

Άλλη μια στρατηγική για να σβήσει μια πραγματικότητα, που δεν  αρέσει: να αναγκάσουμε τον αντίπαλο να βρει προδιαγραφές που ήταν άχρηστες μέχρι πρόσφατα. Ο όρος « οικογένεια » χρειάζεται τώρα το επίθετο « φυσικό » για να τον ξεχωρίσει από την « οικογένεια του ουράνιου τόξου ». Η « γυναίκα » χρειάζεται πλέον το προσόν « βιολογικό » για να τη διακρίνει από την « τρανσέξουαλ » γυναίκα. Τέλος, μια τελευταία γλωσσική τακτική: η αποδυνάμωση κάποιων όρων . Για παράδειγμα, στις συζητήσεις για την ομοφυλοφιλία ο όρος « φύση » έχει χάσει τη μεταφυσική του σημασία και αναφέρεται μόνο σε ό,τι συμβαίνει στο ζωικό βασίλειο.

Η φάση κατασκευής

Ας αναλύσουμε τώρα το pars construens: ένας νέος κόσμος χρειάζεται νέες λέξεις για να τον περιγράψει. Μεταξύ των πολλών, τρεις θα μπορούσαν να είναι οι γλωσσικές τεχνικές για την οικοδόμηση ενός ανθρωπολογικού σύμπαντος που δεν έχουμε ξαναδεί.

Η πρώτη: επινόηση νεολογισμών όπως ο ομοφυλόφιλος, η ομοφοβία, η ομοαρνητικότητα, ο ετεροσεξισμός, η LGBT και η LGBTQI+ (λεσβία, ομοφυλόφιλος, αμφιφυλόφιλος, τρανσέξουαλ, queer, ιντερσεξ, κ.λπ. ). Νεολογισμοί είναι επίσης τα ακρωνύμια AMAB ή AFAB ( που αποδίδεται σε άνδρα ή γυναίκα κατά τη γέννηση ), για να περιγράψουν το είδος της τρανσεξουαλικότητας στην οποία ανήκει ένα άτομο που θέλει να «αλλάξει» φύλο. Νεολογισμός είναι επίσης ο όρος, στον οποίο το τελικό φωνήεν διαγράφεται, αντικαθιστώντας το με έναν αστερίσκο (*), για να υποδηλώσει ένα ουδέτερο γραμματικό γένος (για παράδειγμα, bambin*) ή τη λέξη « aunts » που χρησιμοποιείται σε ορισμένα αγγλικά σχολεία αντί για το αντωνυμίες «Αυτός και αυτή».

Επίσης στον γαλαξία της γραμματικής του ουράνιου τόξου θυμόμαστε άλλους νεολογισμούς όπως « πανσεξουαλικός »: παμφάγο υποκείμενο κάθε είδους σεξουαλικής εμπειρίας. Α-γενής : χωρίς φύλο; transgender , που υποδηλώνει είτε αυτόν/αυτή που αντιλαμβάνεται τον εαυτό του/της ότι ανήκει σε ένα φύλο διαφορετικό από το βιολογικό, χωρίς ωστόσο να θέλει απαραίτητα να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση ή ορμονικές θεραπείες (εκείνοι που αντίθετα θέλουν να αλλάξουν τα σωματικά τους χαρακτηριστικά είναι τρανσέξουαλ, που είναι επομένως επίσης τρανς ) ή αυτός/αυτή που δεν ταυτίζεται με ένα συγκεκριμένο φύλο, αλλά ισχυρίζεται ότι ανήκει σε ένα « φύλο », αν και διαφοροποιημένο και ανακριβές. Ασεξουαλικός : που δεν βιώνουν σεξουαλικά ερεθίσματα. bigender : άτομα που αισθάνονται τώρα τέλεια αρσενικά και τώρα τέλεια θηλυκά ή ταυτόχρονα αρσενικά και θηλυκά και επομένως είναι ρευστά ως προς το φύλο . cisgender : είναι ετεροφυλόφιλοι (ο νεολογισμός σε αυτή την περίπτωση παράγει πονηρά μια ευθυγράμμιση της ετεροφυλοφιλίας με όλες τις άλλες παραλλαγές του σεξουαλικού προσανατολισμού). Μιλώντας για νεολογισμούς, το Facebook έχει υποδείξει 57 παραλλαγές που υποδηλώνουν ότι ανήκουν σε τόσα φύλα ή σεξουαλικούς προσανατολισμούς, προφανώς ανύπαρκτους.

Θα πρέπει να προστεθεί ότι στον πυρετό της επινόησης νέων όρων, η ίδια η LGBT κοινότητα δεν συμφωνεί πάντα ομόφωνα σχετικά με το νόημα που πρέπει να αποδοθεί σε αυτές τις νέες λέξεις και έτσι το νόημα μπορεί να διαφέρει από σχολιαστή σε σχολιαστή. Τέλος, να προσθέσουμε ότι οι νεολογισμοί όχι μόνο υποδηλώνουν μια νέα πραγματικότητα, αλλά συχνά φέρνουν μαζί τους και μια ακριβή ηθική κρίση. Ας σκεφτούμε τον όρο « ομοφοβία ».

Από τη μια περιοχή στην άλλη

Μια δεύτερη γλωσσική τεχνική χρήσιμη για την κατασκευή ενός νέου κόσμου είναι η μεταφορά ενός όρου ή μιας έκφρασης από μια συγκεκριμένη περιοχή σε μια ακατάλληλη περιοχή.

Μια παραδειγματική περίπτωση δίνεται ακριβώς από τον όρο « γένος », βγαλμένος από τη γραμματική ορισμένων γλωσσών (όπως τα αγγλικά ή τα λατινικά), όπου βρίσκουμε το ουδέτερο γένος δίπλα στο αρσενικό και το θηλυκό γένος. Επομένως, το να πάρεις τον όρο « γένος » από τον κόσμο της γλωσσολογίας και να τον φέρεις στον κόσμο της σεξουαλικής ταυτότητας ήταν , δυστυχώς, αποτελεσματικό τέχνασμα γιατί εισήγαγε και το ουδέτερο «γένος» σε αυτόν τον κόσμο (ένας από τους πρώτους που χρησιμοποίησε την έκφραση «  ταυτότητα γένους » ήταν ο διαβόητος Dr. John Money).

Και έτσι, το λήμμα « γένος » έχει πλέον υπονομεύσει τη λέξη « φύλο », πολύ δεμένη με το δυαδικό αρσενικό/θηλυκό. Ένα άλλο παράδειγμα λεξιλογικής μετανάστευσης μας δίνει η πρόταση της καθηγήτριας Vera Gheno που απεικονίστηκε στο προηγούμενο άρθρο: να χρησιμοποιήσουμε το φωνήεν scevà που υπάρχει για παράδειγμα στη ναπολιτάνικη διάλεκτο (« Napulè », το οποίο προφέρεται (/Nàpulə/) για να δηλώσει « μη δυαδικά άτομα, δηλαδή, ότι δεν ταυτίζονται ούτε με το αρσενικό ούτε με το θηλυκό».

Γλωσσική πειθώ

Η τρίτη απαραίτητη γλωσσική τεχνική για τη σημασιολογική οικοδόμηση μιας νέας κοινωνίας και ενός εξίσου νέου ανθρώπου είναι η γλωσσική πειθώ . Δεν αρκεί να εφευρίσκουμε νέες λέξεις, να τις εισάγουμε από άλλα συμφραζόμενα ή να αντικαθιστούμε τις παλιές με άλλες, αυτές οι γλωσσικές διαδικασίες πρέπει επίσης να γίνουν αποδεκτές από τον κόσμο. Με τη σειρά του, το έργο της πειθούς χρησιμοποιεί, μεταξύ πολλών άλλων, και τις ακόλουθες γλωσσικές στρατηγικές.

Το σύνθημα : η λογικότητα ενός επιχειρήματος είναι πολύ επίπονη για να πείσει κάποιον για κάτι γρήγορα. Είναι πιο αποτελεσματική η επικοινωνία μέσω ισχυρισμών ή συνθημάτων : σύντομα μηνύματα, τα οποία «ακούγονται» καλά, αλλά που συχνά στερούνται νοήματος μετά από λίγο πιο προσεκτική ανάλυση. Το σύνθημα , ακριβώς επειδή από τη φύση του είναι συνθετικό, είναι αναγκαστικά διφορούμενο, υπαινικτικό: λέει τα πάντα και τίποτα, επομένως είναι δύσκολο να τού επιτεθείς από μόνο του, γιατί πρέπει να εξηγήσεις πολλά πράγματα ανάντη για να το διαλύσεις.

Το σύνθημα είναι ευρηματικό και επομένως είναι ένα βέλος που ρίχνεται στη συναισθηματική πλευρά του ατόμου, στην καρδιά του, στη φαντασία του, στα όνειρά του, στις επιθυμίες του, κινεί τα συναισθήματα περισσότερο από τη λογική. Τείνει περισσότερο να πείσει, να προτείνει παρά να περιγράψει την αλήθεια, περισσότερο να συγκεντρώσει συναίνεση παρά να ενημερώσει ή να εξηγήσει, περισσότερο να συμφωνήσει με αυτούς που το φωνάζουν στην πλατεία παρά να συλλογιστεί με άλλους. Ας θυμηθούμε για παράδειγμα « Η αγάπη είναι αγάπη », « Το σημαντικό είναι η αγάπη » (αναφέρεται στην ανάπτυξη ενός παιδιού μέσα σε ένα ομοφυλόφιλο ζευγάρι), « Μερικοί άνθρωποι είναι ομοφυλόφιλοι, αποδέξου το ».

Λέξεις φυλαχτό

Μια άλλη τεχνική: οι λέξεις φυλαχτό . Κάποιες έχουν θετική σημασία. Όπως εξηγεί ο Ισπανός φιλόσοφος Lopez Quintas, οι ιδεολογίες χρησιμοποιούν ορισμένες « λέξεις φυλαχτό » που σχετίζονται» με μια αύρα κύρους που σχεδόν κανείς δεν τολμά να συζητήσει μαζί τους . Αρκεί να τα συνδυάσεις με οποιαδήποτε λέξη και γίνεται θετικό, είναι ο γλωσσικός βασιλιάς Μίδας, είναι το πασπαρτού για να ανατρέψει την ηθική αίσθηση κάποιας συμπεριφοράς.

Ας σκεφτούμε τις λέξεις « ελευθερία », « δικαίωμα », « ανεκτικότητα », που χρησιμοποιούνται για τη νομιμοποίηση της ομοφυλοφιλίας και συναφών συμπεριφορών, την τρανσεξουαλικότητα, τους ομοφυλοφιλικούς «γάμους» και την ανατροφή των παιδιών προς όφελος των ομοφυλοφιλικών ζευγαριών στη συλλογική φαντασία . Άλλες λέξεις φυλαχτό παρουσιάζονται αντίθετα με αρνητική χροιά, είναι λέξεις δηλητηριώδεις.

Ας σκεφτούμε τους όρους « αντιδραστικός », « συντηρητικός », « μετριοπαθής », « ρεβιζιονιστής », « διακρίσεις », « καθολικός φονταμενταλιστής » ή ακόμα και απλώς «καθολικός», όροι ή εκφράσεις που δεν έχουν αρνητική σημασία γι' αυτούς, αλλά που σήμερα έχουν αποκτήσει αντίθετα έναν αποκλειστικά αρνητικό χρωματισμό. Κλείνουμε με ένα απόσπασμα του Emanuele Samek Lodovici, ο οποίος είπε κάποτε: « Όσοι δεν έχουν λόγια, δεν έχουν πράγματα ». Μειωμένο στο θέμα που εξετάζεται εδώ, σημαίνει ότι η κατοχή λέξεων είναι κατοχή συνειδήσεων και πραγματικότητας.

ΠΗΓΗ : Christian Roots n. 158

Dominare le coscienze col linguaggio - Schola Palatina (www-scholapalatina-it.translate.goog)

ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ ΤΗΣ SOLA SCRIPTURA. 

O ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΙΣΜΟΣ ΙΔΟΥ ΝΕΑ ΠΟΙΕΙ ΠΑΝΤΑ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: