ΠΡΟΣ ΑΚΙΝΔΥΝΟΝ ΛΟΓΟΣ ΑΝΤΙΡΡΗΤΙΚΟΣ ΤΡΙΤΟΣ
ΠΡΟΣ ΤΑ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΚΙΝΔΥΝΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΧΑΡΙΤΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΕΙΩΣ ΧΑΡΙΤΩΜΕΝΩΝ ΑΠΟ ΑΥΤΗΝ
Συνέχεια από: Τετάρτη, 26 Ιουνίου 2019
Με ποιους τρόπους χρησιμοποιείται επί του Θεού το όνομα της χάριτος και ότι η θεία λαμπρότης είναι ένα των σημαινομένων απ’ αυτήν και ότι αυτή διαφέρει από τη θεία φύσιν
25. Αν και είσαι πολύ σοφός, καλό είναι να διδάσκεσαι ότι ως χάρις πότε καλείται το δωρεάν διδόμενο πράγμα, πότε το να δίνεται κάτι δωρεάν, άλλοτε ούτε τό ένα ούτε το άλλο, αλλά η ίδια η καλλονή και η ευπρέπεια και η αγλαΐα και η λαμπρότης της φύσεως του καθενός, όταν ως σημαινόμενο λέγουμε, και την χάριν λόγων και ομιλίας για να δείξουμε την ομορφιά τους, και την χάριν γύρω από το ηγεμονικό της ψυχής όπως λέγει ο θείος Γρηγόριος Νύσσης τα νοερά προτερήματα. Κατά τούτο λοιπόν το σημαινόμενον (κατ’ αυτή τη σημασία) χάρις καλείται από τους αγίους και η λαμπρότης της θείας φύσεως, την οποία και βλέπουν και βιώνουν μακαρίως μόνο οι άγιοι κατά τον θεολόγο Γρηγόριο, «που είναι άξιοι αυτού που συνέδεσε και έλυσε και πάλι θα συνδέσει υψηλότερα». Αυτή λοιπόν είναι η θεοποιός χάρις. Επειδή δε είναι και κοινή στον Πατέρα, τον Υιό και το Πνεύμα αυτή η χάρις (διότι, λέγει, «τούτων ο πλούτος είναι η συμφυΐα και το ενιαίο ξέσπασμα της λαμπρότητος»), για την οποία ψάλλει προς τον έτσι θεολογούντα ο ένθεος μουσικός Θεοφάνης:
Αἴγλῃ τριφεγγοῦς λαμπρότητος,
τῆς ἐκ μιᾶς προερχομένης θεότητος,
διατελεῖς ἐλλαμπόμενος, ἱερομύστα Γρηγόριε
«Με αίγλη της τρίφωτης λαμπρότητος
που προέρχεται από τη μια θεότητα
ελλάμπεσαι διαρκώς ίερομύστη Γρηγόριε»,
και ο Δαμασκηνός θεηγόρος, με μελωδικές κι’ αυτός συνθέσεις, λέγει:
Υμνεῖτε την Τρισσοφαῆ Θεότητα,
ἑνιαίαν ἐκλάμπουσαν αἴγλην,
ἐκ μιᾶς τρισυποστάτου φύσεως
«Υμνείτε την Τρίφωτη θεότητα,
που εκλάμπει ενιαία αίγλη
από μια τρυσυπόστατη φύσι».
Επειδή λοιπόν κοινή είναι στον Πατέρα, τον Υιό και το Πνεύμα αυτή η χάρις και λαμπρότης, γι’ αυτό κι ο ίδιος ο Πατήρ καλείται έτσι από αυτήν, επίσης δε και δύναμις, κι’ όχι μόνο τούτο αλλά και ενέργεια. Διότι η λαμπρότης της αρχίφωτης φύσεως είναι οπωσδήποτε φωτιστική δύναμις και ενέργεια των άξιων, καθόλου χωριστή από εκείνη τη φύσι, χορηγουμένη δε από αυτή τη φύσι μόνο σ’ αυτούς που δεν έχουν τίποτε ανάξιο της θείας κοινωνίας κι’ ενοποιούσα τους ελλαμπομένους απορρήτως προς τον Θεό και διαφέρουσα από αυτήν κατά τούτο· διότι ποτέ δεν έχει γραφεί ότι είδε ποτέ κανείς ή υπέστη τη φύσιν του Θεού, ούτε ότι θα δει ή θα υποστεί. Τη λαμπρότητα της θείας φύσεως όμως, δηλαδή το άρρητον εκείνο κάλλος και τη θεοπρεπεστάτη έλλαμψιν «είδαν ο Πέτρος και οι υιοί της βροντής στο όρος και καταξιώθηκαν να λάβουν με οφθαλμούς τα προοίμια της παρουσίας του Χριστού», κατά τον Μέγα Βασίλειο. Και κατά τον θεολόγο Γρηγόριο «φως είναι η από εκεί λαμπρότης για τους εδώ κεκαθαρμένους, όταν θα εκλάμψουν οι δίκαιοι ως ο ήλιος, των οποίων ο Θεός θα βρίσκεται ανάμεσα σε Θεούς». Αυτή λοιπόν είναι η λαμπρότης του Θεού, την οποία ο ίδιος είπε παραπάνω ότι είδαν και εβίωσαν οι θεωμένοι από τη στροφή τους προς τον θεό, και κατ’ αυτήν και όχι κατά την ουσία ούτε κατά την υπόστασι ενώνεται ο Θεός με τους αγίους. Διότι και ο μέγας Βασίλειος λέγει, «το να γίνει κανείς Θεός είναι άθλος αρετής και νά καταστράπτεται με το καθαρώτατον φώς, γενόμενος υιός της ημέρας εκείνης, η οποία δεν διακόπτεται από σκοτάδι• διότι αυτήν άλλος ήλιος την κάμει, αυτός που αποστράπτει το αληθινό φώς».
(Συνεχίζεται)
Αμέθυστος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου