Αγ. Γρηγόριος Νύσσης - Λόγος Κατηχητικός Ο Μέγας (2)

 Συνέχεια από: Παρασκευή, 30 Ιουλίου 2021

 ΛΟΓΟΣ ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ

Κεφάλαιο 2

1. Όπως δε τον Λόγον ανεγνωρίσαμε εκ των καθ’ ημάς αναλογικώς επί της υπερκειμένης φύσις κατά τον ίδιον τρόπον θα προχωρήσουμε και προς την περί του Αγίου Πνεύματος εννοία, βρίσκοντες στην δική μας φύσιν κάποιες σκιές και μιμήματα της αφράστου δυνάμεως. Αλλά στην φύσιν μας μεν το πνεύμα είναι η ορμή του αέρος, ενός ξένου πράγματος, το οποίον αναγκαίως εισέρχεται και εξέρχεται δια την σύστασιν (συντήρησιν) του σώματος και το οποίον κατά την καιρό της εκφοράς του λόγου γίνεται φωνή, η οποία φανερώνει εν ἑαυτῆ την δύναμιν του λόγου.

2. Επί της θείας δε φύσεως το ότι μεν υπάρχει Πνεύμα Θεού θεωρείται ευσεβές, όπως έγινε δεκτόν ότι υπάρχει και Λόγος Θεού, ώστε να μη πρέπει να είναι ελλιπέστερος του δικού μας λόγου ο Λόγος του Θεού, πράγμα το οποίον θα συνέβαινε, εάν αυτός θεωρείται μετά πνεύματος, εκείνος δε πιστεύεται άνευ πνεύματος. Πλην όμως δεν είναι θεοπρεπές να νομισθεί ότι το Πνεύμα καθ’ ομοιότητα του δικού μας πνεύματος εισρέει στον Θεόν από έξω και έτσι καθίσταται δικόν του· αλλ’ όπως, ακούσαντες τον Λόγον του Θεού δεν θεωρήσαμε αυτόν ως πράγμα ανυπόστατον, ή αποκτώμενον δια της μαθήσεως ή δια της φωνής φανερούμενον ή μετά την εκφοράν διαλυομένον, ή πάσχοντα ο,τιδήποτε άλλο από όσα παθαίνει ο δικός μας λόγος, αλλά τον θεωρήσαμε ως ουσιωδώς υπάρχοντα (υφεστώτα), προαιρετικόν και ενεργόν και παντοδύναμον· έτσι και ακούσαντες Πνεύμα Θεού, το συμπαρομαρτούν (συνυπάρχον) με τον Λόγον και φανερώνον την ενέργειαν αυτού, εννοούμε όχι ως πνοήν ανέμου (διότι πράγματι το μεγαλείον της θείας δυνάμεως θα κατεβιβάζετο χαμηλά, αν το ἐν τῷ Θεῷ Πνεύμα ενοείτο καθ’ όμοιον με το δικόν μας τρόπον), αλλ’ ως δύναμιν ουσιώδη υφισταμένην εφ’ εαυτής εις ιδιαιτέραν υπόστασιν θεωρούμενη, μη δυναμένην να χωρισθεί του Θεού εις τον οποίον ευρίσκεται ή τον Λόγον του Θεού, εις τον οποίον συμπαρομαρτεί (συνυπάρχει), ούτε αναχεομένην προς το ανύπαρκτον, αλλά καθ’ ομοιότητα προς τον Θεόν Λόγον υπάρχουσαν καθ’ υπόστασιν προαιρετικήν, αυτοκίνητον, ενεργόν, πάντοτε εκλέγουσαν το αγαθόν και προς πάσαν πρόθεσιν (θέλησιν) έχουσαν συνηνωμένην (σύνδρομον) με την βούλησιν την δυναμίν (ισχύν) της.