Η αποκρατικοποίηση των χρημάτων

Οι αναφορές του Face Book στη δημιουργία ενός δικού του ψηφιακού νομίσματος με τη στήριξη των εταιρειών πιστωτικών καρτών, έχουν θορυβήσει την τραπεζική αγορά – κρίνοντας μεταξύ άλλων από την ιστοσελίδα της Deutsche Bank, η οποία προειδοποιεί για τους κινδύνους της ιδιωτικής σφαίρας και για τη άνοδο της «ασυμμετρίας των πληροφοριών» μεταξύ των επιχειρήσεων και των καταναλωτών. Όπως γράφει, «επειδή η γνώση του αντιπάλου είναι δύναμη, η ιδιωτική σφαίρα διαδραματίζει για το εκάστοτε άτομο έναν αποφασιστικό ρόλο – όσον αφορά την προστασία του στις σχέσεις του με οργανώσεις, οι οποίες είναι κατά πολύ ισχυρότερες από τα επί μέρους άτομα».  Έχουν θορυβηθεί επίσης τα κράτη, ειδικά τα ευρωπαϊκά που δεν διαθέτουν ανάλογα καρτέλ, κρίνοντας από το ότι οι κυβερνήσεις τοποθετούνται εναντίον των χρημάτων που δεν εκδίδονται από τα ίδια, ενώ προωθούν ταυτόχρονα τη ψήφιση νομοσχεδίων για την προστασία των προσωπικών δεδομένων – όχι βέβαια από ενδιαφέρον για τους Πολίτες, αλλά από το φόβο της απώλειας της δικής τους εξουσίας.

.

«Ο F. von Hayek, στο βιβλίο του που εκδόθηκε το 1976 με τον τίτλο «Αποκρατικοποίηση του χρήματος», απαίτησε την κατάργηση του κρατικού μονοπωλίου όσον αφορά την έκδοση χρημάτων και την ιδιωτικοποίηση του νομισματικού συστήματος. Όπως είχε αναφέρει, το κράτος δεν θα πρέπει πια να επηρεάζει τη σταθερότητα των τιμών και την ανάπτυξη με νομισματικά μέτρα, αφού όλα αυτά εξασφαλίζονται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο από τη λειτουργία της ελεύθερης αγοράς – ενώ ο ανταγωνισμός μεταξύ των ιδιωτικών χρημάτων θα φρόντιζε να επικρατήσει το καλύτερο προϊόν, το «καλό χρήμα» εν προκειμένω. Σε τελική ανάλυση λοιπόν θα κυριαρχούσε η ελεύθερη επιλογή όσον αφορά τα χρήματα, όπως σε όλα τα άλλα αγαθά».

.

Ανάλυση

Όπως έχουμε αναφέρει το Face Book, σε συνεργασία με μία σειρά επιχειρηματικών ομίλων, προετοιμάζει την έκδοση του δικού του ψηφιακού, κρυπτογραφημένου νομίσματος (πηγή) – του LIBRA. Ενός νομίσματος που θα χρησιμοποιείται παγκοσμίως από τους χρήστες της δικής του πλατφόρμας, όπως επίσης των υπολοίπων ομίλων και δεν θα υπόκειται σε καμία κρατική κυριαρχία – θα είναι ιδιωτικό, εντελώς ψηφιακό και υπό τον έλεγχο του καρτέλ των μεγάλων τεχνολογικών ομίλων.

Σε τελική ανάλυση θα πρόκειται για ένα καρτέλ που θα προσφέρει σχεδόν τα πάντα – για έναν συνδυασμό από μηχανές αναζήτησης, από κοινωνικά μέσα μαζικής δικτύωσης, από εταιρείες διαδικτυακού εμπορίου, από επιχειρήσεις κινητής τηλεφωνίας, streaming και υπηρεσιών οδήγησης, καθώς επίσης από αλυσίδες Σούπερ Μάρκετ. Επί πλέον όλων αυτών, το καρτέλ θα διαθέτει τραπεζική άδεια – όπου οι συμμετέχοντες παγκοσμίως θα μπορούν να πουλούν και να αγοράζουν ότι θέλουν από το συγκεκριμένο καρτέλ, χρησιμοποιώντας μόνο το δικό του νόμισμα και τις δικές του διαδικτυακές υπηρεσίες συναλλαγών, ημέρα και νύχτα, επτά ημέρες την εβδομάδα και 365 ημέρες το έτος.

Προφανώς εάν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε η ελεύθερη οικονομία της αγοράς, έτσι όπως τη γνωρίζουμε, θα οδηγηθεί στα σκουπίδια της ιστορίας – αφού ο ανταγωνισμός θα έχει πάψει να υπάρχει, η οικονομία θα είναι το καρτέλ, ενώ θα έχει αποκτήσει ένα μονοπώλιο στις ψηφιακές πληροφορίες, στην επικοινωνία, στα δεδομένα των χρηστών του και στο διαδικτυακό εμπόριο. Επί πλέον θα προσφέρει κάτι ακόμη, το οποίο μέχρι σήμερα είναι θέμα των κρατών: υποδομές.

Στα πλαίσια αυτά η «διάλυση» του κράτους θα κλιμακώνεται σταθερά, οπότε ο δημόσιος δημοκρατικός χώρος θα τείνει στην εξαφάνιση του – ενώ το καρτέλ θα αναλαμβάνει όλο και περισσότερες «περιοχές» του κράτους προνοίας. Θα παρέχει στις μεγάλες πόλεις δωρεάν διαδικτυακή σύνδεση, φροντίζοντας έτσι ώστε η δημόσια διοίκηση και οι γραφειοκρατικές δομές της να λειτουργούν μόνο με λογισμικά προγράμματα που θα εξελίσσονται και θα ελέγχονται από τις δικές του πλατφόρμες. Όλα αυτά δε θα αποτελούν ένα γιγαντιαίο εγχείρημα (business), με τεράστια κέρδη για το καρτέλ, επειδή θα παράγονται όλο και περισσότερα δεδομένα, με τα οποία θα τρέφεται – ενώ το βασικό προϊόν του θα είναι πλέον οι άνθρωποι, ως εργάτες του και καταναλωτές του.

Το μελλοντικό σενάριο

Περαιτέρω, με τα χρήματα που εκδίδει το κράτος ως νόμιμο μέσο πληρωμής, χρησιμοποιεί στην πραγματικότητα την εθνική του κυριαρχία για να καθορίζει, να οργανώνει και να επιβάλλει το νόμισμα που θα χρησιμοποιείται στις συναλλαγές, εντός του νομισματικού του συντάγματος. Εν τούτοις με τα ψηφιακά, διασυνοριακά ιδιωτικά νομίσματα, ευρίσκεται πλέον αντιμέτωπο πανίσχυρους ανταγωνιστές – όπου μπορεί μεν οι φόροι να πληρώνονται με το νόμιμο μέσο συναλλαγής, αλλά στην ιδιωτική οικονομία θα αυξάνεται συνεχώς η σημασία του νομίσματος του καρτέλ.

Από την άλλη πλευρά, επειδή οι ψηφιακές συναλλαγές δεν διενεργούνται μέσω κεντρικών Αρχών οι εμπορικές τράπεζες, ως μέρος του κρατικού νομισματικού συστήματος, δεν θα μπορούν να αντισταθούν στον πανίσχυρο ανταγωνισμό – με αποτέλεσμα να οδηγούνται στο περιθώριο και στη χρεοκοπία. Πόσο μάλλον όταν το καρτέλ θα γνωρίζει τα πάντα, όσον αφορά τους χρήστες και πελάτες του – από τα ειδικά ενδιαφέροντα τους, έως τις διαδικασίες που χρησιμοποιούν για τις συναλλαγές τους, με κάθε λεπτομέρεια. Θα γνωρίζει τι αγοράζουν, από πού, με ποιόν τρόπο κοκ. – αφού όλα θα είναι ξεκάθαρα, διάφανα για το καρτέλ, το οποίο θα αξιολογεί τις πληροφορίες που συλλέγει για να βελτιώσει το προφίλ των χρηστών του και να το μετατρέψει σε χρήματα για το ίδιο.

Ασφαλώς δεν θα γνωρίζει κανένας τι συμβαίνει με τα προσωπικά δεδομένα και σε ποιούς πωλούνται, με το «πετρέλαιο του 21ου αιώνα» όπως αποκαλούνται – ενώ είναι αστείες οι προσπάθειες των κρατών να ελέγξουν τους διεθνείς ομίλους μέσω της υιοθέτησης νόμων. Όταν δε επιβάλλουν και το δικό τους νόμισμα, τότε θα έχουν κυριαρχήσει ολοκληρωτικά στον πλανήτη – σημειώνοντας πως για ένα καρτέλ, όπως αυτό που αναφέρουμε, η τυχαία επιλογή προϊόντων αποτελεί χίμαιρα, αφού δεν υπάρχουν συμπτώσεις, αλλά μόνο αλγόριθμοι.

Οι αλγόριθμοι δε αυτοί έχουν σε τέτοιο βαθμό εξελιχθεί, ώστε να είναι σε θέση να ελέγχουν και να χειραγωγούν τη συμπεριφορά των χρηστών πολύ πιο αποτελεσματικά, από το κινέζικο σύστημα της συλλογής κοινωνικών πόντων – με το οποίο επιδιώκεται η αναβίωση του αντίπαλου δέους του καπιταλισμού, του κομμουνισμού (ανάλυση). Εν προκειμένω οι κυρώσεις, όπως η παρεμπόδιση, ο περιορισμός ή η απαγόρευση των πληρωμών για την αγορά ενός προϊόντος ή μίας υπηρεσίας είναι δυνατές ανά πάσα στιγμή, αλλά δεν υπάρχει συνήθως λόγος – αφού το καρτέλ θα καταφέρει σύντομα να επηρεάζει τη διενέργεια και την κατεύθυνση των συναλλαγών στο δικό του νόμισμα όπως ακριβώς θα θέλει, με τη βοήθεια της χειραγώγησης μέσων των δεδομένων και των αλγορίθμων. Με απλά λόγια, η γνώση θα γίνει πραγματική δύναμη.

Ταυτόχρονα το νόμισμα του, σε αντίθεση με τα νόμιμα κρατικά και με τις εμπορικές τράπεζες, δεν θα έχει κανέναν δημόσιο έλεγχο – κάτι που εξασφαλίζουν σταδιακά τα πανίσχυρα λόμπι του καρτέλ, τα οποία έχουν μετατρέψει τους πολιτικούς σε έμμισθα όργανα τους. Από τεχνικής πλευράς δε, όποιος θέλει να ανταλλάξει ευρώ, για παράδειγμα, στο νόμισμα του καρτέλ, στο LIBRA, θα τα καταθέτει στο επενδυτικό του κεφάλαιο – οπότε από τα κέρδη θα επωφελείται μόνο το καρτέλ, το οποίο έτσι θα εξελιχθεί στο μεγαλύτερο διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων παγκοσμίως. Θα κερδίζει από τους τόκους και από τις προμήθειες στα δικά του χρήματα δισεκατομμύρια ετησίως, εκτός από τα κέρδη που θα εξασφαλίζει από τα δεδομένα των πελατών του – οπότε η ισχύς του θα εκτιναχθεί στα ύψη.

Τι θα συνέβαινε όμως αλήθεια εάν προέκυπτε το  δήθεν αδιανόητο, ένα μεγάλο κραχ δηλαδή; Προφανώς το νόμισμα και οι πλατφόρμες του καρτέλ που θα χρησιμοποιούσαν για πάρα πολλά χρόνια οι χρήστες του, δεν θα μπορούσε να ανταπεξέλθει στις υποσχέσεις του – όπως ακριβώς οι τράπεζες σε ένα bank run. Τα διαθέσιμα κεφάλαια του, επίσης όπως αυτά των τραπεζών, θα ήταν τοποθετημένα σε κερδοσκοπικά προϊόντα μεγάλου ρίσκου, λόγω της επιδίωξης συνεχώς υψηλότερων κερδών – οπότε δεν θα αποτελούσαν εγγύηση για τους «καταθέτες» του.

Προφανώς λοιπόν θα έπρεπε να επέμβει το κράτος, όπως συνέβη το 2008 – όπου όμως, λόγω της τεράστιας δύναμης του καρτέλ, θα αντιμετώπιζε αυτό ακριβώς που αντιμετώπισε το 2008, σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα. Με απλά λόγια, όπως τότε ορισμένες ιδιωτικές τράπεζες ήταν πολύ μεγάλες για να χρεοκοπήσουν (too big to fail), έτσι και στη συγκεκριμένη περίπτωση θα έπρεπε να διασωθεί το καρτέλ με τα χρήματα των φορολογουμένων – αφού διαφορετικά θα καταστρεφόταν ολοσχερώς το παγκόσμιο νομισματικό σύστημα, το οποίο θα ήταν σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένο από τις υπηρεσίες του καρτέλ.

Οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ πως εάν από τους 2,7 δις χρήστες του Face Book συμμετέχουν μόνο 100 εκ. στο νόμισμα του με 100 €, τότε το κεφάλαιο του θα ανέλθει στα 10 δις € που εάν τοποθετηθούν με 3% κέρδος, θα αποδίδουν 300 εκ. € ετησίως – ενώ θα διαθέτει βέβαια περισσότερους πελάτες, από ολόκληρο το γερμανικό τραπεζικό σύστημα.

Επίλογος

Είναι φανερό πως οι αναφορές του Face Book στη δημιουργία ενός δικού του ψηφιακού νομίσματος με τη στήριξη των εταιρειών πιστωτικών καρτών, έχει θορυβήσει την τραπεζική αγορά – κρίνοντας μεταξύ άλλων από την ιστοσελίδα της Deutsche Bank, η οποία προειδοποιεί για τους κινδύνους της ιδιωτικής σφαίρας και για τη άνοδο της «ασυμμετρίας των πληροφοριών» μεταξύ των επιχειρήσεων και των καταναλωτών. Όπως γράφει, «επειδή η γνώση του αντιπάλου είναι δύναμη, η ιδιωτική σφαίρα διαδραματίζει για το εκάστοτε άτομο έναν αποφασιστικό ρόλο – όσον αφορά την προστασία του στις σχέσεις του με οργανώσεις, οι οποίες είναι κατά πολύ ισχυρότερες από τα επί μέρους άτομα».

Έχουν θορυβηθεί επίσης τα κράτη, ειδικά τα ευρωπαϊκά που δεν διαθέτουν ανάλογα καρτέλ, κρίνοντας από το ότι οι κυβερνήσεις τοποθετούνται εναντίον των χρημάτων που δεν εκδίδονται από τα ίδια, ενώ προωθούν ταυτόχρονα τη ψήφιση νομοσχεδίων για την προστασία των προσωπικών δεδομένων – όχι βέβαια από ενδιαφέρον για τους Πολίτες, αλλά από το φόβο της απώλειας της δικής τους εξουσίας. Άλλωστε, όσο τα ψηφιακά συστήματα εξελίσσονται και γίνονται σημαντικότερα, τόσο αυξάνεται η εξάρτηση των κρατών – θυμίζοντας πως η Κομισιόν παραδέχθηκε σχετικά πρόσφατα ότι, είναι αιχμάλωτη της Microsoft.

Εκτός αυτού όπως δήλωσε η αντιπρόεδρος της γαλλικής κεντρικής τράπεζας, η έκδοση του LIBRA θα μπορούσε να έχει σοβαρές συνέπειες, όσον αφορά τη νομισματική πολιτική των κεντρικών τραπεζών – όπου εάν η ΕΚΤ, για παράδειγμα, πίεζε τα επιτόκια κάτω από το μηδέν, οι καταθέτες θα επέλεγαν την ψηφιακή διέξοδο τους.

Κάτι τέτοιο πάντως θα σήμαινε το τέλος του κρατικού μονοπωλίου όσον αφορά την έκδοση χρημάτων – όπως ακριβώς οραματιζόταν ο F. von Hayek. Θα σήμαινε όμως ταυτόχρονα την άνοδο των ιδιωτικών μονοπωλίων, των καρτέλ και το τέλος της Δημοκρατίας, έτσι όπως τη γνωρίζουμε – κάτι που ενδεχομένως δεν είχε προβλέψει ο πατέρας του ακραίου νεοφιλελευθερισμού, πιστεύοντας στο μύθο της ελεύθερης αγοράς που τείνει πάντοτε προς ένα σημείο ισορροπίας από μόνη της, ενώ δεν επιτρέπει τη δημιουργία μονοπωλίων.

analyst