Η Εκκλησία κοινωνία λυτρώσεως ή θρησκευτικής ικανοποιήσεως;

 

Η Εκκλησία κοινωνία λυτρώσεως ή θρησκευτικής ικανοποιήσεως;

Αρχιμ. Κυρίλλου Κωστοπούλου,Ιεροκήρυκος Ι. Μ. Πατρών, Δρος Θεολογίας

Για την Ορθόδοξη Εκκλησία δεν διασώζεται ορισμός. Οι αυθεντικοί ερμηνευτές της θείας αποκαλύψεως, οι Άγιοι Πατέρες και Διδάσκαλοί μας, δεν ορίζουν την Εκκλησία. Και τούτο γιατί δεν υπάρχει ορισμός, για να εκφράσει αληθινά και ορθά το ουσιαστικό μυστήριο της Εκκλησίας ως Σώματος Χριστού. Ως εκ τούτου η Εκκλησία δεν είναι «αντικείμενο» της θεολογίας, αλλά το ίδιο το υποκείμενο του «θεολογείν», η ουσιαστική πραγματικότητα, το Σώμα του Χριστού, η Βασιλεία του Θεού Πατρός. Αποκαλύπτοντάς την η θεολογία προσφέρει μια καινούργια ζωή και μαρτυρία, ζωή λυτρώσεως και σωτηρίας.

Κατά τον Απόστολο Παύλο η Εκκλησία είναι το μυστικό Σώμα του Χριστού, το οποίο έχει ως κεφαλή του Αυτόν τον Θεάνθρωπο Κύριο –«και αυτός (ο Ιησούς) εστίν η κεφαλή του σώματος της εκκλησίας» (Κολοσ. 1, 18)– και ως ψυχή της το Πανάγιο Πνεύμα. Ως μέλη της έχει τους πιστούς ορθοδόξους χριστιανούς, τους βεβαπτισμένους στο Όνομα του Τριαδικού Θεού. «Ούτως οι πολλοί έν σώμα εσμέν εν Χριστώ, o δέ καθ᾽ είς αλλήλων μέλη» (Ρωμ. 12, 5). Η σύναξη των πιστών στην Εκκλησία δεν εξαντλείται στην απλή συνάθροιση και δεν είναι ένα περιστασιακό γεγονός, αλλά συνιστά ένα ενιαίο σώμα ζωής. Οι πιστοί κοινωνούν ως αδελφοί, όπως τα αδέλφια, τα οποία αντλούν την ύπαρξή τους από την ίδια μήτρα. Καθίστανται μέλη ενός ζωντανού σώματος. Κορυφαίο γεγονός βιώσεως αυτής της κοινωνίας είναι η μετοχή των πιστών στο μυστήριο της θείας Ευχαριστίας, η οποία λέγεται και θεία Κοινωνία. Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός γράφει επ᾽ αυτού (εδώ σε νεοελληνική απόδοση): «Κοινωνία λέγεται, αλλά και είναι πραγματικά, επειδή μέσω αυτής όχι μόνο κοινωνούμε με τον Χριστό και μεταλαμβάνουμε την τεθεωμένη σάρκα Αυτού, αλλά και ενωνόμαστε μεταξύ μας. Επειδή  όλοι μεταλαμβάνουμε από έναν Άρτο, από αυτό το Σώμα και από αυτό το Αίμα του Χριστού, καθώς γινόμαστε σύσσωμοι με τον Χριστό, ενωνόμαστε και μεταξύ μας, ως μέλη ενός Σώματος» (Bλ. PG 94, 1153Α). Ας το ακούουν αυτό οι αρνησίχριστοι, οι οποίοι κηρύσσουν ότι μέσω της θείας Κοινωνίας θα υπάρξει μετάδοση του «κορωναϊού» και  εκλαμβάνουν τους ιερούς ναούς ως απλά οικήματα, δυνατά να γίνουν εστίες υπερμεταδόσεως λοιμωδών νοσημάτων, εμποδίζοντας τους πιστούς να αντλήσουν δύναμη, μέσω της κοινωνίας τους μετά του Θεανθρώπου Κυρίου.

Αυτή η εκκλησιαστική κοινωνία δεν είναι μια μαζοποιημένη κοινωνία, όπως ακριβώς ημπορεί να λεχθεί για κοινωνίες πολιτικών και θρησκευτικών συστημάτων. Και τούτο για τον λόγο ότι, ενώ η κεφαλή της Ορθοδόξου Εκκλησίας, ο Θεάνθρωπος Κύριος, ενώνει τα μέλη σε ένα σώμα, το Πανάγιο Πνεύμα ξεχωρίζει τα πρόσωπα και τοιουτοτρόπως έχουμε την κοινωνία αγάπης διασωζομένου του προσώπου. Εκτός της κοινωνίας αυτής ο άνθρωπος μαζοποιείται ή διασπάται. Επομένως, η Εκκλησία η Ορθόδοξος δεν είναι μία οργάνωση, δεν είναι οργανωμένη ανθρώπινη ζωή, αλλά η Θεανθρώπινη κοινωνία, η ζωή του Θεού μέσα στον άνθρωπο και η ζωή του ανθρώπου μέσα στον Θεό.

Εκείνα, ωστόσο που χωρίζουν τον άνθρωπο από την εν Χριστώ κοινωνία και τον απεκκλησιοποιούν είναι η αίρεση και το σχίσμα. Πώς είναι δυνατόν η Ορθόδοξος Εκκλησία να δεχθεί σε συλλειτουργία ή συμπροσευχή εκείνον, ο οποίος φέρει «ετέραν διδασκαλίαν» και έχει εκπέσει της κοινωνίας της πίστεως και κατά συνέπεια της κοινωνίας των θείων μυστηρίων;

Η Ορθόδοξος Εκκλησία ως εκ τούτου είναι ο χώρος της οντολογικής λυτρώσεως. Είναι το κέντρο της μεταμορφώσεως, της ενοποιήσεως και της σωτηρίας του ανθρώπου. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος μας λέγει: «Εκκλησίας ουδέν ίσον... η Εκκλησία ουδέποτε γηρά... πολεμουμένη νικά· επιβουλευομένη περιγίνεται· υβριζομένη, λαμπροτέρα καθίσταται... χειμάζεται, αλλά ναυάγιον ουχ υπομένει ... πυκτεύει, αλλ᾽ ου νικάται» (PG 53, 397). Ως εκ τούτου είναι ο χώρος της οντολογικής λυτρώσεως. Είναι το κέντρο της μεταμορφώσεως, της ενοποιήσεως και της σωτηρίας του ανθρώπου. Και πάλι ο Ιερός Χρυσόστομος αναφωνεί: «ουδέν γαρ Εκκλησίας ισχυρότερον. Η ελπίς σου η Εκκλησία, η σωτηρία σου η Εκκλησία, η καταφυγή σου η Εκκλησία» (PG 53, 402). Γι᾽ αυτό και είναι αδήριτος η ανάγκη να κατανοήσει κυρίως ο σημερινός άνθρωπος ότι ὁ χώρος της λυτρώσεως και αιωνίου σωτηρίας είναι η Ορθόδοξος Εκκλησία.

ΑΚΤΙΝΕΣ: Η Εκκλησία κοινωνία λυτρώσεως ή θρησκευτικής ικανοποιήσεως; (aktines.blogspot.com)

Εκτός της κοινωνίας αυτής ο άνθρωπος μαζοποιείται ή διασπάται.

 Ὑπάρχουν ὅμως μερικοί πού μὲ τὴν πολυήμερη ἀτροφία τοῦ νοῦ ἔχασαν καὶ τὴν ὄρεξη τῆς τροφῆς· γι’ αὐτὸ δέν ἀντιλαμβάνονται τή ζημιά.

Ας το ακούουν αυτό οι αρνησίχριστοι, οι οποίοι κηρύσσουν ότι μέσω της θείας Κοινωνίας θα υπάρξει μετάδοση του «κορωναϊού» και  εκλαμβάνουν τους ιερούς ναούς ως απλά οικήματα, δυνατά να γίνουν εστίες υπερμεταδόσεως λοιμωδών νοσημάτων, εμποδίζοντας τους πιστούς να αντλήσουν δύναμη, μέσω της κοινωνίας τους μετά του Θεανθρώπου Κυρίου.

KAI TI ΓΙΝΕΤΑΙ ΟΤΑΝ ΟΙ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΙΔΙΟΣ Ο ΚΛΗΡΟΣ; Ο ΟΠΟΙΟΣ ΕΧΕΙ ΧΑΣΕΙ ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΚΑΙ ΕΧΕΙ ΑΝΑΛΑΒΕΙ ΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΟΥ; ΚΑΙ ΒΟΜΒΑΡΔΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΠΙΣΤΟΥΣ ΜΕ ΤΗΝ ΠΛΑΝΗ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΓΩΓΟΙ ΠΟΥ ΜΕΤΑΦΕΡΟΥΝ ΤΗΝ ΧΑΡΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΕΟ ΣΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ;

"Δεν αρκούν επομένως τα φυσικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου για να τον τελειοποιήσουν. Μέχρις εδώ ο άνθρωπος είναι πλασμένος «καλός λίαν»40, κατ’ εικόνα του Πλάστη, όχι όμως τέλειος, όχι και καθ’ ομοίωσιν. Έτσι ο Άγιος επισημαίνει ότι το απόρρητο εμφύσημα έδωσε και κάτι άλλο στον άνθρωπο που δεν ήταν εκ του κόσμου τούτου, του κτιστού. Κι αυτό δεν ήταν άλλο από την άκτιστη δόξα της Τριαδικής Θεότητας, τον φωτεινό χιτώνα της, την Χάρη του Παναγίου Πνεύματος. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως ο άνθρωπος είναι τελικά τριφυής, διότι είναι κτιστός και το τρίτο αυτό χαρακτηριστικό είναι άκτιστο, αποτελεί ένα επιπλέον δώρο που δεν εμφυτεύεται στην κτιστή φύση του, δεν αποτελεί φυσικό χαρακτηριστικό του41. Απεναντίας είναι χαρακτηριστικό της Θεότητας και δεν είναι άλλο από την άκτιστη ενέργειά της, η οποία δίνεται με χαρισματικό τρόπο στον άνθρωπο και αποτελεί τον δίαυλο, την γέφυρα επικοινωνίας του κτιστού ανθρώπου με τον άκτιστο Θεό. Κατά τον Άγιο ο άνθρωπος δεν πλάστηκε για να είναι απλώς ένα κτίσμα ή το τελειότερο κτίσμα αλλά για να είναι και υιός του κατά το πνεύμα. Γι’ αυτό και το απόρρητο εκείνο και ζωαρχικό εμφύσημα έδωσε στον άνθρωπο μαζί με την ψυχή, και την άκτιστη Χάρη με τη μορφή αρραβώνα, ώστε αν αυτός φύλαγε την ζωτική εντολή να μπορούσε δια μέσου της Χάριτος να μετάσχει και της ένωσης με τον Θεό και να ζει αιώνια μαζί του αποκτώντας την πραγματική αθανασία42. Το τρίτο αυτό χαρακτηριστικό που ολοκληρώνει τον άνθρωπο, τον θεώνει και τον καταξιώνει ως ύπαρξη, τον καθιστά πραγματικό ον ‐εφόσον δι’ αυτού μετέχει στον όντως Όντα‐, δεν αποτέθηκε στην φύση ως κατά φύση προσόν του ανθρώπου. Αποτέθηκε όμως στην φύση του ένα εξαιρετικό οντολογικό χαρακτηριστικό, το αυτεξούσιο, δια του οποίου έχει την δυνατότητα επιλογής του τρόπου με τον οποίο θέλει να ζήσει· με ή χωρίς τον Θεό. Το χαρακτηριστικό αυτό είναι που τον μεταβάλλει από ψυχικό, δηλαδή αποτελούμενο μόνο από σώμα και ψυχή, σε πνευματικό προσθέτοντας σ’ αυτόν την χάρη του επουρανίου Πνεύματος43.

42. «… ὡς ἐξ ἀρχῆς ὁ ἄνθρωπος οὐ κτίσμα μόνον ὑπῆρξε Θεοῦ, ἀλλὰ καὶ υἱὸς ἐν πνεύματι, ὅ τηνικαῦτα καὶ διὰ τοῦ ζωαρχικοῦ ἐμφυσήματος αὐτῷ μετὰ ψυχῆς ἐδόθη. Ἐδόθη δὲ οἷον ἀρραβών, ὡς εἴπερ τούτῳ προσανέχων τὴν ἐντολὴν φυλάξει, δι’αὐτοῦ δυνηθείη καὶ τῆς πρὸς Θεὸν τελειωτέρας μετασχεῖν ἑνώσεως, δι’ ἧς ἔμελλε συνδιαιωνίζειν τῷ Θεῷ τῆς ἀθανασίας ἐπειλημμένος». Ομιλία ΝΖ΄, Τη Κυριακή των Πατέρων, 2, ΕΠΕ 11, 426.

43. «Ἄλλως τε καὶ ὁ πνευματικὸς ἄνθρωπος ἐκ τριῶν ὑφέστηκε· χάριτος Πνεύματος ἐπουρανίου, ψυχῆς λογικῆς καὶ γηΐνου σώματος». Υπέρ των ιερώς ησυχαζόντων 1,3, 43, Π. Χρήστου 1, 454, ΕΠΕ 2, 202, 20,23."

amethystos: Τακαρίδης Γεώργιος - Η οντολογία του νού κατά τον Άγιο Γρηγόριο Παλαμά (3) (amethystosbooks.blogspot.com)

Ο ΣΗΜΕΡΙΝΟΣ ΚΛΗΡΟΣ ΠΑΡΕΜΒΑΛΛΕΤΑΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΘΕΟ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ, ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ, ΟΙΚΕΙΟΠΟΙΟΥΜΕΝΟΣ ΤΟ ΑΠΟΡΡΗΤΟ ΕΜΦΥΣΗΜΑ ΠΟΥ ΔΟΘΗΚΕ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΣΤΗΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ, ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟ, ΤΟΝ ΝΟΥ, ΠΟΥ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΤΟΝ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟ ΤΟΥ.

ΓΙ' ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΛΟΓΟ Ο ΣΗΜΕΡΙΝΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ ΔΕΝ ΔΙΑΘΕΤΕΙ ΑΥΤΕΞΟΥΣΙΟ, ΔΙΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΘΥΜΑ ΚΛΟΠΗΣ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΣ. ΔΙΟΤΙ Ο ΚΛΗΡΟΣ ΑΠΟΣΠΑΣΤΗΚΕ ΑΠΟ ΤΙΣ ΟΥΡΑΝΙΕΣ ΙΕΡΑΡΧΙΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΙΑΚΟΝΙΑ ΤΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΤΑΥΤΙΣΤΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ