τού Χαράλαμπου Χαραλαμπόπουλου
Ο Δανιήλ Παπαϊωάννου Σιναΐτης γεννήθηκε τό 1845 στήν Δορβιτσά καί προερχόταν από ιερατική οικογένεια, αφού ο προπάππος, ο παππούς, ο πατέρας καί ο μεγαλύτερος αδελφός του ήσαν ιερείς.
Ακολούθησε τόν μοναστικό βίο στήν Τατάρνα (1870-1879), στό Άγιον Όρος (1879), στήν Αμπελακιώτισσα (1879-1880), στόν Προυσό (1880-1890), στόν Πανάγιο Τάφο (1890-1891), στόν Προυσό (Οκτώβρ. 1901-1904) ως Ηγούμενος μέ τό οφφίκιο τού Αρχιμανδρίτη. Στίς 20 Μαρτίου 1905 κατέφυγε στό Όρος Σινά αναζητώντας περισσότερη πνευματικότητα. Τό έτος 1910 προχειρίζεται από τόν Καθηγούμενο καί Αρχιεπίσκοπο τού Σινά Πρωτοσύγκελλος καί τό 1911 σέ Αρχιμανδρίτη καί Πνευματικό τής Μονής.
Τά τελευταία χρόνια τής ζωής του τά πέρασε μακριά από τό Κοινόβιο σάν ερημίτης κάτω από τήν κορυφή τού Όρους τού Δεκαλόγου, σέ ένα κελάκι για περισσότερη προσευχή καί άσκηση.
Εκεί τόν συνάντησε τό 1924 ο Αρχιμανδρίτης Φιλόθεος Ζερβάκος, Ηγούμενος τής Ιεράς Μονής Λογγοβάρδας Πάρου, ο οποίος σέ βιβλίο του γράφει επαινετικά λόγια γιά τόν Δανιήλ. Επίσης αναφορά στόν Δανιήλ κάνει καί ο Γεώργιος Θεοτοκάς σέ σχετικό βιβλίο του, όταν επισκέφθηκε τό 1960 τό Σινά. Μετά τριάντα (30) χρόνια από τόν θάνατό του (24 Φεβρ. 1930) η μνήμη τού τελευταίου ερημίτη τού Σινά, όπως τόν αναφέρει ο Θεοτοκάς, ήταν ακόμα ζωντανή. Μάλιστα αναφέρει καί ένα περιστατικό τό οποίο πραγματικά έχει ως εξής:
Ο Δαμασκηνός Παπανδρέου ως Μητροπολίτης Κορινθίας έστειλε περί τό 1929 στό Σινά δύο Αρχιμανδρίτες, τόν θείο του, αδελφό τού πατέρα του, Χριστοφόρο Ιωάννου Παπανδρέου καί τόν Ιωάννη Μαρκόπουλο, μέ σκοπό νά πείσουν τόν Δανιήλ νά επιστρέψη στήν Ελλάδα, γιά νά τόν τιμήση καί νά τόν γηροκομήση. Σημειωτέον ότι ο Δαμασκηνός ήταν δευτερανεψιός τού Δανιήλ.
«Αυτός όμως τούς γύρισε πίσω άπρακτους, αφού τούς έδωσε τήν ακόλουθη απάντηση πού έμεινε ιστορική στό Σινά: “Πηγαίνετε νά πήτε στόν ανηψιό μου νά προσέχη, μήπως μ’ αυτήν τήν κάτω βασιλεία (τού δεσπότη) χάσει τήν απάνω” (τήν επουράνια)».
Στίς 10 Αυγούστου 1922 ο Δανιήλ απάντησε σέ επιστολή τού αδελφού τού Δαμασκηνού, Παπανδρέα Νικ. Παπανδρέου, ο οποίος τόν πληροφορούσε ότι χειροτονήθηκε ιερεύς καί τοποθετήθηκε ως εφημέριος στά Βελβίτσαινα (Παλαιόπυργος). Ο Δανιήλ πλέον ώριμος καί μελετημένος δίνει στόν ανεψιό του παραινέσεις καί οδηγίες γιά τήν σωστή διαχείριση τού μεγάλου ιερατικού αξιώματος. Επειδη οι συμβουλές αυτές είναι διαχρονικές καταχωρούμε τήν επιστολή παρακάτω.
Εκ τού αγίου καί Θεοβαδίστου Όρους Σινά
Αυγούστου – 10 – 1922
Αιδέσιμε καί σεβάσμιε Παπανδρέα
“απονέμω σοι τόν εν Χριστώ ασπασμόν”
Τήν από 29 Ιουνίου ποθητήν επιστολήν Σας ελάβομεν επισταμένως ανεγνώσαμεν τήν καλήν υγείαν Σας εχάρημεν. Συγχαίρομεν υμάς διά τό μέγα αξίωμα…
Ευχόμεθα δέ υμάς (από καρδίας), νά φανήτε αντάξιος τής ιεράς καί Θείας κλήσεως. Άς ακούσωμεν παρακαλώ καί τόν μέγαν Απόστολον θείον Παύλον τί λέγει; Εκείνα όπου λέγει ο θείος Απόστολος Παύλος εις τόν Απόστολον Τιμόθεον, αυτά ταύτα λέγει καί η Ορθόδοξος ημών Εκκλησία πρός πάντας τούς Ορθοδόξους Ιερωμένους. Τού λέγει, λοιπόν, Τιμόθεε “Γίνου τύπος τών πιστών εν λόγω, εν αναστροφή, εν αγάπη, εν πνεύματι, εν πίστει, εν αγνεία (1. Τιμ. 4, 12). Δηλαδή τού λέγει νά γίνη τύπος καί παράδειγμα εις τούς πιστούς “εν λόγω”, έχων λόγον εν τώ στόματί σου, φρονήσει καί σοφία ηρτυμένον “εν αναστροφή”, έχων συναναστροφάς τιμίων καί αγιότητι κεκοσμημένων ανθρώπων “εν αγάπη”, αγαπών πάντας ειλικρινώς καί θερμώς καί ανυποκρίτως “εν πνεύματι”, πολιτευόμενος βίον πνευματικόν παντός υλικού φρονήματος ανώτερον “εν πίστει”, πιστεύων αδιστάκτως καί μετά θερμότητος όσα παρέλαβες “εν αγνεία”, καθαρεύων παντός μολυσμού σαρκός καί πνεύματος. Ούτως ο νέος Ιερεύς γίνεται χρήσιμος, θαυμαστός καί σεβάσμιος εις πάντας.
Καί ο Μέγας Βασίλειος λέγει: “Εκείνος όπου θέλει νά ασηκώση τινά πεσμένον πρέπει νά είναι δυνατώτερος από εκείνον”. Ώστε οι ιερωμένοι εκλήθησαν διά νά σηκώνουν πεσμένους! Καί άλλος θεοφόρος Πατήρ λέγει: “Κληρικέ καί διδάσκαλε, “εάν δέν έχης έργα καλά δέν σέ επιτρέπεται ν’ ανοίγης στόμα καί νά λαλής περί αρετής! ..”, διότι κατά τήν περικοπήν τών λεγομένων πρέπει βεβαίως νά είναι ομοία καί η ζωή μας. Μά πατέρα μου, ιερείς, κληρικοί τή τάξει καί κοσμικοί τή πράξει δέν πάει…., αλλά τά καλά έργα κάμουσι τόν Ιερέα, η καλωσύνη τού Ιερέως ως φώς μεταδίδεται εις πάντα Χριστιανόν.
Ώστε ο Ιερεύς πρέπει νά είναι νηφάλιος, σώφρων, διδακτικός, γνώσιν έχων τών θείων Γραφών (τού θείου θελήματος), θεοφιλής, αόργητος, αμνησίκακος, ακενόδοξος καί πολύ εις τό νά οικονομή τόν πλησίον του κλπ. Μή είπωμεν ότι εγίναμε Ιερείς καί αγιάσαμεν; Χωρίς αρετήν ουδέν ωφελεί -τά πάντα άχρηστα………
Αγαπητέ μοι, ανεψιέ, Παπανδρέα, άς εξεύρωμεν ότι ούτε ο Παράδεισος ωφέλησε τόν Αδάμ παρακούσαντα!!! Ούτε ο Ουρανός τόν επαρθέντα καί υπέρφρονα Εωσφόρον!!!
Ο επίγειος βίος, αιδέσιμέ μοι, είναι καιρός εργασίας καί μετά θάνατον πλήρωμα τής εργασίας. Ώστε μή λησμονήσωμεν ποτέ τήν μακαρίαν φρικτήν καί θείαν εκείνην φωνήν, όπου ηκούσαμεν από τήν αγίαν καί θείαν Τράπεζαν: “Λάβε τήν παρακαταθήκην ταύτην καί φύλαξον αυτήν πάντοτε”. Εύχομαι, λοιπόν, (διότι εις τό διακόνημα εις τό επάγγελμα όπου εκλήθητε είναι μέγα) εύχομαι νά εύγης προκομμένος θείος Ιερεύς λόγω καί έργω πρός δόξαν Θεού, ψυχικής Σου σωτηρίας καί φωτισμού καί σωτηρίαν καί τής Ορθοδόξου Ενορίας Σου (διότι ο Θεός θά ζητήση τήν σωτηρίαν αυτής παρά Σού) καί όχι Παπάς γιά καλαμπόκια καί γιά κρεάτσια (κρέατα).
“Τό Πνεύμα τό Άγιον ου πάντας χειροτονεί διά πάντων ενεργεί” (Χρυσόστομος). Ναί, νά συνευχώμεθα λέγω όπως ο Θεός προστατεύοι ημάς, ίνα διέλθωμεν τόν επίγειον βίον ειρηνικόν καί αναμάρτητον, νά αξιοί ημάς όπως προσφέρωμεν μέχρις εσχάτης αναπνοής ημών Θυσίαν, Δικαιοσύνην καί Αγίαν Αναφοράν εν τοίς αγίοις καί θείοις Θυσιαστηρίοις πρός δόξαν καί θείαν Λατρείαν καί τέλος ν’ αξιώση ημάς τής θείας Του Βασιλείας καί νά συναριθμήση ημάς εις τό Μέγα Τάγμα τών Σεραφείμ! (Γένοιτο).
Βιβλιογραφία:
-Χαρ. Δ. Χαραλαμπόπουλου: Ο Πνευματικός τού Σινά Αρχιμανδρίτης Δανιήλ Παπαϊωάννου, Ε.Ε.Σ.Μ. (1974-75), σ. 427-434.
-Τού ιδίου: Αρχιμανδρίτης Δανιήλ Παπαϊωάννου, ο Πνευματικός τού Σινά, “Εκκλησιαστική Ναύς”, 21, Απρ.-Ιούν. 1989, σ. 12-14.
-Παύλου Καραγιάννη: Τό περιεχόμενο δύο επιστολών τού Σιναΐτη Μοναχού Δανιήλ Παπαϊωάννου, εφ. ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΚΗ, 81, Ιούλ-Αύγ. 1996. Πρόκειται γιά επιστολές πρός τόν Επίσκοπο Αμβρόσιο (20 Αυγ. 1914). Αντίγραφο τής 3ης επιστολής είχε τήν καλοσύνη νά μού χορηγήση ο αείμνηστος Φιλόλογος-Θεολόγος Παύλος Χρ. Καραγιάννης.
ΠΗΓΗ.ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΙΣ
ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΓΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΥΣΕΒΕΙΑΣ
Ο Δανιήλ Παπαϊωάννου Σιναΐτης γεννήθηκε τό 1845 στήν Δορβιτσά καί προερχόταν από ιερατική οικογένεια, αφού ο προπάππος, ο παππούς, ο πατέρας καί ο μεγαλύτερος αδελφός του ήσαν ιερείς.
Ακολούθησε τόν μοναστικό βίο στήν Τατάρνα (1870-1879), στό Άγιον Όρος (1879), στήν Αμπελακιώτισσα (1879-1880), στόν Προυσό (1880-1890), στόν Πανάγιο Τάφο (1890-1891), στόν Προυσό (Οκτώβρ. 1901-1904) ως Ηγούμενος μέ τό οφφίκιο τού Αρχιμανδρίτη. Στίς 20 Μαρτίου 1905 κατέφυγε στό Όρος Σινά αναζητώντας περισσότερη πνευματικότητα. Τό έτος 1910 προχειρίζεται από τόν Καθηγούμενο καί Αρχιεπίσκοπο τού Σινά Πρωτοσύγκελλος καί τό 1911 σέ Αρχιμανδρίτη καί Πνευματικό τής Μονής.
Τά τελευταία χρόνια τής ζωής του τά πέρασε μακριά από τό Κοινόβιο σάν ερημίτης κάτω από τήν κορυφή τού Όρους τού Δεκαλόγου, σέ ένα κελάκι για περισσότερη προσευχή καί άσκηση.
Εκεί τόν συνάντησε τό 1924 ο Αρχιμανδρίτης Φιλόθεος Ζερβάκος, Ηγούμενος τής Ιεράς Μονής Λογγοβάρδας Πάρου, ο οποίος σέ βιβλίο του γράφει επαινετικά λόγια γιά τόν Δανιήλ. Επίσης αναφορά στόν Δανιήλ κάνει καί ο Γεώργιος Θεοτοκάς σέ σχετικό βιβλίο του, όταν επισκέφθηκε τό 1960 τό Σινά. Μετά τριάντα (30) χρόνια από τόν θάνατό του (24 Φεβρ. 1930) η μνήμη τού τελευταίου ερημίτη τού Σινά, όπως τόν αναφέρει ο Θεοτοκάς, ήταν ακόμα ζωντανή. Μάλιστα αναφέρει καί ένα περιστατικό τό οποίο πραγματικά έχει ως εξής:
Ο Δαμασκηνός Παπανδρέου ως Μητροπολίτης Κορινθίας έστειλε περί τό 1929 στό Σινά δύο Αρχιμανδρίτες, τόν θείο του, αδελφό τού πατέρα του, Χριστοφόρο Ιωάννου Παπανδρέου καί τόν Ιωάννη Μαρκόπουλο, μέ σκοπό νά πείσουν τόν Δανιήλ νά επιστρέψη στήν Ελλάδα, γιά νά τόν τιμήση καί νά τόν γηροκομήση. Σημειωτέον ότι ο Δαμασκηνός ήταν δευτερανεψιός τού Δανιήλ.
«Αυτός όμως τούς γύρισε πίσω άπρακτους, αφού τούς έδωσε τήν ακόλουθη απάντηση πού έμεινε ιστορική στό Σινά: “Πηγαίνετε νά πήτε στόν ανηψιό μου νά προσέχη, μήπως μ’ αυτήν τήν κάτω βασιλεία (τού δεσπότη) χάσει τήν απάνω” (τήν επουράνια)».
Στίς 10 Αυγούστου 1922 ο Δανιήλ απάντησε σέ επιστολή τού αδελφού τού Δαμασκηνού, Παπανδρέα Νικ. Παπανδρέου, ο οποίος τόν πληροφορούσε ότι χειροτονήθηκε ιερεύς καί τοποθετήθηκε ως εφημέριος στά Βελβίτσαινα (Παλαιόπυργος). Ο Δανιήλ πλέον ώριμος καί μελετημένος δίνει στόν ανεψιό του παραινέσεις καί οδηγίες γιά τήν σωστή διαχείριση τού μεγάλου ιερατικού αξιώματος. Επειδη οι συμβουλές αυτές είναι διαχρονικές καταχωρούμε τήν επιστολή παρακάτω.
Εκ τού αγίου καί Θεοβαδίστου Όρους Σινά
Αυγούστου – 10 – 1922
Αιδέσιμε καί σεβάσμιε Παπανδρέα
“απονέμω σοι τόν εν Χριστώ ασπασμόν”
Τήν από 29 Ιουνίου ποθητήν επιστολήν Σας ελάβομεν επισταμένως ανεγνώσαμεν τήν καλήν υγείαν Σας εχάρημεν. Συγχαίρομεν υμάς διά τό μέγα αξίωμα…
Ευχόμεθα δέ υμάς (από καρδίας), νά φανήτε αντάξιος τής ιεράς καί Θείας κλήσεως. Άς ακούσωμεν παρακαλώ καί τόν μέγαν Απόστολον θείον Παύλον τί λέγει; Εκείνα όπου λέγει ο θείος Απόστολος Παύλος εις τόν Απόστολον Τιμόθεον, αυτά ταύτα λέγει καί η Ορθόδοξος ημών Εκκλησία πρός πάντας τούς Ορθοδόξους Ιερωμένους. Τού λέγει, λοιπόν, Τιμόθεε “Γίνου τύπος τών πιστών εν λόγω, εν αναστροφή, εν αγάπη, εν πνεύματι, εν πίστει, εν αγνεία (1. Τιμ. 4, 12). Δηλαδή τού λέγει νά γίνη τύπος καί παράδειγμα εις τούς πιστούς “εν λόγω”, έχων λόγον εν τώ στόματί σου, φρονήσει καί σοφία ηρτυμένον “εν αναστροφή”, έχων συναναστροφάς τιμίων καί αγιότητι κεκοσμημένων ανθρώπων “εν αγάπη”, αγαπών πάντας ειλικρινώς καί θερμώς καί ανυποκρίτως “εν πνεύματι”, πολιτευόμενος βίον πνευματικόν παντός υλικού φρονήματος ανώτερον “εν πίστει”, πιστεύων αδιστάκτως καί μετά θερμότητος όσα παρέλαβες “εν αγνεία”, καθαρεύων παντός μολυσμού σαρκός καί πνεύματος. Ούτως ο νέος Ιερεύς γίνεται χρήσιμος, θαυμαστός καί σεβάσμιος εις πάντας.
Καί ο Μέγας Βασίλειος λέγει: “Εκείνος όπου θέλει νά ασηκώση τινά πεσμένον πρέπει νά είναι δυνατώτερος από εκείνον”. Ώστε οι ιερωμένοι εκλήθησαν διά νά σηκώνουν πεσμένους! Καί άλλος θεοφόρος Πατήρ λέγει: “Κληρικέ καί διδάσκαλε, “εάν δέν έχης έργα καλά δέν σέ επιτρέπεται ν’ ανοίγης στόμα καί νά λαλής περί αρετής! ..”, διότι κατά τήν περικοπήν τών λεγομένων πρέπει βεβαίως νά είναι ομοία καί η ζωή μας. Μά πατέρα μου, ιερείς, κληρικοί τή τάξει καί κοσμικοί τή πράξει δέν πάει…., αλλά τά καλά έργα κάμουσι τόν Ιερέα, η καλωσύνη τού Ιερέως ως φώς μεταδίδεται εις πάντα Χριστιανόν.
Ώστε ο Ιερεύς πρέπει νά είναι νηφάλιος, σώφρων, διδακτικός, γνώσιν έχων τών θείων Γραφών (τού θείου θελήματος), θεοφιλής, αόργητος, αμνησίκακος, ακενόδοξος καί πολύ εις τό νά οικονομή τόν πλησίον του κλπ. Μή είπωμεν ότι εγίναμε Ιερείς καί αγιάσαμεν; Χωρίς αρετήν ουδέν ωφελεί -τά πάντα άχρηστα………
Αγαπητέ μοι, ανεψιέ, Παπανδρέα, άς εξεύρωμεν ότι ούτε ο Παράδεισος ωφέλησε τόν Αδάμ παρακούσαντα!!! Ούτε ο Ουρανός τόν επαρθέντα καί υπέρφρονα Εωσφόρον!!!
Ο επίγειος βίος, αιδέσιμέ μοι, είναι καιρός εργασίας καί μετά θάνατον πλήρωμα τής εργασίας. Ώστε μή λησμονήσωμεν ποτέ τήν μακαρίαν φρικτήν καί θείαν εκείνην φωνήν, όπου ηκούσαμεν από τήν αγίαν καί θείαν Τράπεζαν: “Λάβε τήν παρακαταθήκην ταύτην καί φύλαξον αυτήν πάντοτε”. Εύχομαι, λοιπόν, (διότι εις τό διακόνημα εις τό επάγγελμα όπου εκλήθητε είναι μέγα) εύχομαι νά εύγης προκομμένος θείος Ιερεύς λόγω καί έργω πρός δόξαν Θεού, ψυχικής Σου σωτηρίας καί φωτισμού καί σωτηρίαν καί τής Ορθοδόξου Ενορίας Σου (διότι ο Θεός θά ζητήση τήν σωτηρίαν αυτής παρά Σού) καί όχι Παπάς γιά καλαμπόκια καί γιά κρεάτσια (κρέατα).
“Τό Πνεύμα τό Άγιον ου πάντας χειροτονεί διά πάντων ενεργεί” (Χρυσόστομος). Ναί, νά συνευχώμεθα λέγω όπως ο Θεός προστατεύοι ημάς, ίνα διέλθωμεν τόν επίγειον βίον ειρηνικόν καί αναμάρτητον, νά αξιοί ημάς όπως προσφέρωμεν μέχρις εσχάτης αναπνοής ημών Θυσίαν, Δικαιοσύνην καί Αγίαν Αναφοράν εν τοίς αγίοις καί θείοις Θυσιαστηρίοις πρός δόξαν καί θείαν Λατρείαν καί τέλος ν’ αξιώση ημάς τής θείας Του Βασιλείας καί νά συναριθμήση ημάς εις τό Μέγα Τάγμα τών Σεραφείμ! (Γένοιτο).
Βιβλιογραφία:
-Χαρ. Δ. Χαραλαμπόπουλου: Ο Πνευματικός τού Σινά Αρχιμανδρίτης Δανιήλ Παπαϊωάννου, Ε.Ε.Σ.Μ. (1974-75), σ. 427-434.
-Τού ιδίου: Αρχιμανδρίτης Δανιήλ Παπαϊωάννου, ο Πνευματικός τού Σινά, “Εκκλησιαστική Ναύς”, 21, Απρ.-Ιούν. 1989, σ. 12-14.
-Παύλου Καραγιάννη: Τό περιεχόμενο δύο επιστολών τού Σιναΐτη Μοναχού Δανιήλ Παπαϊωάννου, εφ. ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΚΗ, 81, Ιούλ-Αύγ. 1996. Πρόκειται γιά επιστολές πρός τόν Επίσκοπο Αμβρόσιο (20 Αυγ. 1914). Αντίγραφο τής 3ης επιστολής είχε τήν καλοσύνη νά μού χορηγήση ο αείμνηστος Φιλόλογος-Θεολόγος Παύλος Χρ. Καραγιάννης.
ΠΗΓΗ.ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΙΣ
ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΓΝΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΥΣΕΒΕΙΑΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου