Πέμπτη 3 Ιουνίου 2010

Ἡ θεολογική διαθήκη τοῦ π. Γεωργίου Φλωρόφσκι

Ἀξίζει νά διαβάσουμε τό παρακάτω κείμενο τοῦ μακαριστοῦ π. Γεωργίου Φλωρόφσκι (1893-1979) πού τό τιτλοφορεῖ ὁ ἴδιος ὡς τήν «θεολογική του διαθήκη». Πρόκειται γιά ἕνα χειρόγραφο πού δέν πρόλαβε νά ὁλοκληρώσει καί βρέθηκε μετά τόν θάνατο τοῦ μεγάλου αὐτοῦ θεολόγου ἀπό τόν Andrew Blane, ὁ ὁποῖος καί τό δημοσιεύει.

«Σέ μιὰ τόσο ἐπίσημη περίσταση ὅπως αὐτή, μόνο λόγια εὐχαριστίας κι εὐγνωμοσύνης ἁρμόζουν. Πράγματι, εἶμαι βαθιά συγκινημένος ἀπό αὐτό τό γενναιόδωρο δεῖγμα ἀναγνώρισης ποὺ ἡ Θεολογική Σχολή τοῦ Πανεπιστημίου θέλησε νά μοῦ ἀπονείμει. Ὅμως, ξέρω, προφανῶς καλύτερα ἀπό ὁποιονδήποτε ἄλλο, καί τίς ἀποτυχίες μου καί τά μειονεκτήματά μου. Ξέρω πράγματι ὅτι ἤμουν ἕνας ὀκνηρός δοῦλος ἀπό τήν ἀρχή μέχρι τό τέλος. Καί μάλιστα ξέρω πολύ καλά πόσα πράγματα δέν ἔχω κάνει, πράγματα ποὺ ἔπρεπε νά ἔχω κάνει, καί πόσα πολλά πράγματα ἔκανα ποὺ δέν ἔπρεπε νά κάνω.

Δέν ἔλαβα κανονική θεολογική ἐκπαίδευση (παρόλο ποὺ τό φταίξιμο δέν εἶναι δικό μου). Εἶμαι αὐτοδίδακτος στήν θεολογία, κάτι σάν ἐρασιτέχνης, αὐτοδημιούργητος – γιά νά χρησιμοποιήσω μιὰν ἀμερικανική ἔκφραση. Ἐκπαιδεύτηκα γιά νά γίνω καθηγητής ἱστορίας καί φιλοσοφίας.

Ὄντως, τήν ἀκαδημαϊκή σταδιοδρομία μου τήν ἄρχισα ὅταν ἤμουν ἀκόμη στή Ρωσία, πρίν ἀπό πολλά χρόνια, ὡς Ἐπισκέπτης Καθηγητής τῆς Φιλοσοφίας, καί τό μόνο μάθημα ποὺ δίδαξα μ΄ αὐτή τήν ἰδιότητα στό Πανεπιστήμιο τῆς Ὀδησσοῦ ἦταν Φιλοσοφία τῶν Φυσικῶν Ἐπιστημῶν. Τή θεολογία μου δέν τήν ἔμαθα στό σχολεῖο, ἀλλά στήν Ἐκκλησία, μετέχοντας στή λατρεία της. Τήν ἄντλησα πρῶτα ἀπό τά λειτουργικά βιβλία καί, πολύ ἀργότερα, ἀπό τά γραπτά τῶν ἁγίων Πατέρων.

Ὅταν τό 1926 μοῦ προτάθηκε νά διδάξω Πατρολογία στό νεοσύστατο Ὀρθόδοξο Θεολογικό Σεμινάριο τοῦ Παρισιοῦ, ἤμουν ἐντελῶς ἀπροετοίμαστος γιά κάτι τέτοιο. Ἔπρεπε πρῶτα νά μάθω αὐτό ποὺ ἔπρεπε νά διδάξω. Δέν ντρέπομαι γι΄ αὐτό. Πολλοί ἔχουν βρεθεῖ σ΄ αὐτὴ τή θέση. Ἡ φράση αὐτή ἀνήκει, παρεμπιπτόντως, στόν σπουδαιότερο θεολόγο καί ἱεράρχη τοῦ περασμένου αἰώνα, στόν ἀείμνηστο Μητροπολίτη Φιλάρετο τῆς Μόσχας. Καί αὐτός μάθαινε τά ἀντικείμενά του ἐνῶ τά δίδασκε στήν Ἀκαδημία τῆς Ἁγίας Πετρούπολης.

Ἡ δική μου μέθοδος μελέτης ἦταν πολύ ἁπλή. Τά δύο πρῶτα χρόνια τῆς δουλειᾶς μου ὡς καθηγητὴς στό Παρίσι διάβαζα συστηματικά τά ἔργα τῶν πιό σημαντικῶν Πατέρων, κάποια στό πρωτότυπο, κάποια σέ μετάφραση. Μελέτησα κατά κύριο λόγο πηγές πρίν στραφῶ στή λόγια γραμματεία. Πιθανόν νά εἶναι αὐτός ὁ λόγος ποὺ φαίνομαι τόσο «παλιομοδίτης». Δέν ξεκίνησα μέ τίς «καλύτερες κριτικές», καί γι΄ αὐτό ἡ κριτική οὔτε μέ ζάλισε οὔτε μέ διέφθειρε. Ἀντίθετα, ἐξαιτίας αὐτοῦ ἀπέκτησα ἀνοσία γιά πάντα ἔναντι τῆς ρουτίνας, ἔναντι ἐκείνης τῆς «θεολογίας τῆς ἐπανάληψης» ἡ ὁποία βρίθει ἀπό ἀρχαϊκούς τύπους καί φράσεις, ἀλλά τόσο συχνά τῆς λείπει τελείως τό πνεῦμα ζωντάνιας.

Οἱ Πατέρες μέ δίδαξαν τή χριστιανική ἐλευθερία. Ὑπῆρξαν παραπάνω ἀπό ἁπλοί νομοθέτες• ἦταν ἀληθινοί προφῆτες μέ τήν ἀληθινή σημασία τῆς λέξης – ἀντικρυζαν τό μυστήριο τοῦ Θεοῦ. (Ἦταν πρωτίστως ἄνθρωποι μέ ἐνόραση καί πίστη). Ἦταν ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ, ὁραματιστές. Αὐτός εἶναι ὁ δρόμος ποὺ μέ ὁδήγησε ἀρκετά νωρίς στήν ἰδέα αὐτοῦ ποὺ τώρα ὀνομάζω «νεοπατερική σύνθεση». Ὀφείλει νά εἶναι κάτι πολύ περισσότερο ἀπό συλλογή Πατερικῶν ρητῶν καί διατυπώσεων. Πρέπει νά εἶναι μία σύνθεση, μία δημιουργική ἐπανεπιβεβαίωση ὅλων ἐκείνων τῶν ἐνοράσεων ποὺ χορηγήθηκαν στούς ἁγίους τοῦ παρελθόντος. Πρέπει νά εἶναι Πατερική, πίστη στό πνεῦμα καί τό δράμα τῶν Πατέρων – ad mentem Patrum. Ἀλλά ταυτόχρονα, πρέπει νά εἶναι καί νεοπατερική, καθώς ἀπευθύνεται στή νέα ἐποχή, μέ τά δικά της προβλήματα καί ἐρωτηματικά. Μ΄ αὐτό τό πνεῦμα καί μ΄ αὐτόν τόν τρόπο ἔγραψα, ἤδη τριάντα χρόνια πρίν, τίς δύο θεολογικές μου ἐργασίες, γιά τό Δόγμα τῆς Δημιουργίας καί τό Δόγμα τῆς Ἀπολύτρωσης, τίς ὁποῖες ἀκόμη θεωρῶ τά μεγαλύτερα ἐπιτεύγματά μου, καί ἴσως τά μοναδικά.

Δυστυχῶς, λίγο ἀργότερα περισπάστηκα. Δέν μπόρεσα νά ἀντισταθῶ στούς πειρασμούς. Ἄφησα τή δουλειά μου πάνω στούς Πατέρες ἡμιτελῆ: ἀπό τούς πέντε προγραμματισμένους τόμους, μόνο δύο ὁλοκληρώθηκαν, κι αὐτοί στίς ἀρχές τῆς δεκαετίας τοῦ ΄30. Ἀντί νά ὁλοκληρώσω αὐτή τή δουλειά, στράφηκα στή ρωσική θεολογία καί αὐτή ἡ μελέτη ὁλοκληρώθηκε τήν παραμονή ἀκριβῶς τοῦ πρόσφατου πολέμου. Αὐτή ἡ μελέτη, ὅμως, ἀποδείχθηκε ἔργο μᾶλλον ἀποδόμησης παρά οἰκοδόμησης. Τήν ἴδια ἐποχή ἐμπλεκόμουν σέ διάφορες οἰκουμενικές δραστηριότητες, στήν ἀρχή σέ περιορισμένη κλίμακα. Γιά πολλά χρόνια περνοῦσα τίς καλοκαιρινές μου διακοπές στήν Ἀγγλία, ἐξηγώντας τήν Ὀρθοδοξία σέ Ἀγγλικανούς φοιτητές καί λαϊκούς, καί ταξιδεύοντας ἀπό κολλέγιο σέ κολλέγιο καί ἀπό πόλη σέ πόλη. Ἀργότερα ἀναμίχθηκα στή μείζονα οἰκουμενική κίνηση τῆς «Πίστης καί Τάξης».

Δέν μετανιώνω γιά ὅλα αὐτά, γιά αὐτοῦ τοῦ εἴδους τίς «παρακάμψεις». Ἐπίσης ἀπήλαυσα πάρα πολύ τή διδασκαλία, στά χρόνια του πολέμου, στά ρωσικά σχολεῖα δευτεροβάθμιας ἐκπαίδευσης, στήν Bela Crkva καί στό Βελιγράδι. Ἔμαθα πολλά διδάσκοντας. Καί ἀνακάλυψα ὅτι ἡ διδασκαλία εἶναι, καί πρέπει νά εἶναι, κάτι παραπάνω ἀπό παροχή γνώσης. Ὁ δάσκαλος ἔχει νά διδάξει ζωντανά πρόσωπα, ἀδελφούς καί ἀδελφές του ἐν Χριστῷ, καί νά τούς διδάξει γιά τή ζωή, γιά τήν αἰώνια ζωή ἐν τέλει. Ἀκόμη καί ὡς δάσκαλος, πρέπει κανείς νά παραμένει μαθητής, κάτι ποὺ πράγματι εἶναι ἀναπόφευκτο.

Μοῦ ἀρέσει νά μαθαίνω. Μοῦ ἀρέσει νά παραμένω in statu pupilari [σέ κατάσταση μαθητείας]. Δέν εἶναι μήπως ἡ ἀνώτερη βαθμίδα τό νά εἶσαι μαθητής, μαθητής τοῦ ἑνός καί μόνου Κυρίου, τοῦ μόνου στόν ὁποῖο ἀνήκει δικαιωματικά ὁ τίτλος τοῦ Διδασκάλου; Κανένας μέσα στήν Ἐκκλησία δέν πρέπει νά θεωρεῖ τόν ἑαυτό του δάσκαλο. Ὁ μόνος Διδάσκαλος εἶναι ὁ Χριστός. Ὅμως, καί πόσα ἔχουν μείνει ἀπραγματοποίητα! Ἔγραψα λιγότερα ἀπό ὅσα ὄφειλα ἤ μποροῦσα πιθανόν νά γράψω. Καί τώρα προφανῶς εἶναι πιά πολύ ἀργά. Ἐλπίζω, ὅμως, ὅτι θά μοῦ δοθεῖ ὁ χρόνος νά συντάξω τή «θεολογική διαθήκη» μου καί νά μεταφέρω τή βαθειά μου ἔγνοια γιά τίς μέλλουσες γενιές.

Αὐτή ἡ διαθήκη περιλαμβάνει τρία κύρια σημεῖα.

Πρῶτον, ἡ Ὀρθόδοξη Θεολογία πρέπει νά εἶναι μία ἱστορική θεολογία. Ἕνας διακεκριμένος Βρετανός ἱστορικός εἶπε πρόσφατα: «Ὁ Χριστιανισμός εἶναι μία καθημερινή πρόσκληση στή μελέτη τῆς ἱστορίας» (F. Μ. Powicke). Κι ἕνας ἄλλος σύγχρονος ἐρευνητής ὑποστήριξε, πολύ σωστά, ὅτι «ἐμεῖς οἱ χριστιανοί δέν πιστεύουμε σέ ἰδέες, ἀλλά σέ ἕνα Πρόσωπο» (Dom Ansgar Venier) καί αὐτό τό πρόσωπο εἶναι ὁ ἀγαπημένος μας Κύριος καί Σωτήρας, Ἰησοῦς Χριστός. Ἡ Θεολογία δέν εἶναι διαλεκτική ἐννοιῶν, ἀλλά ὁμολογία πίστης. Ὁ Θεός μας εἶναι Θεός δρῶν, ὁ ὁποῖος δρᾶ στήν ἱστορία, ἀπό τή δημιουργία τοῦ ἀνθρώπου, συνεχίζει νά δρᾶ στίς ζωές μας καί θά συνεχίζει νά δρᾶ μέχρι ὁ Κριτής νά ἔρθει γιά νά ἐλέγξει ζώντας καί νεκρούς. Ἡ Θεολογία εἶναι ἑπομένως ἡ μελέτη τῶν θείων πράξεων.

Δεύτερον, καθώς μελετᾶμε αὐτές τίς πράξεις τοῦ Θεοῦ ἐρχόμαστε ἀντιμέτωποι μέ αὐτό ποὺ ἔχει εὔστοχα περιγραφεῖ ἀπό τόν Gerhardt Kittel ὡς «τό σκάνδαλο τῆς ἰδιαιτερότητας». Ἡ σωτηρία «ἐκ τῶν ἑβραίων ἐστιν» καί κηρύχτηκε στόν κόσμο στήν ἑλληνική γλώσσα. Πράγματι, τό νά εἶσαι Χριστιανός σημαίνει νά εἶσαι Ἕλληνας, ἐφόσον ἡ βασική μας αὐθεντία θά εἶναι γιά πάντα ἕνα ἑλληνικό βιβλίο, ἡ Καινή Διαθήκη. Τό χριστιανικό μήνυμα ἔχει διά παντός διατυπωθεῖ σέ ἑλληνικές κατηγορίες. Αὐτό μέ καμιά ἔννοια δέν σήμανε συνολική πρόσληψη τοῦ Ἑλληνισμοῦ καθαυτοῦ, ἀλλά ἀνατομία τοῦ ἑλληνισμοῦ. Τό παλιό ἔπρεπε νά πεθάνει, τό νέο ὅμως παρέμενε ἑλληνικό: ὁ χριστιανικός Ἑλληνισμός τῆς δογματικῆς μας, ἀπό τήν Καινή Διαθήκη μέχρι τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ, ἤ μᾶλλον μέχρι σήμερα. Προσωπικά εἶμαι ἀποφασισμένος νά ὑπερασπιστῶ αὐτή τή θέση, καί μάλιστα σέ δύο διαφορετικά μέτωπα: καί κατά τῆς ὄψιμης ἀναβίωσης τοῦ ἑβραϊσμοῦ, καί κατά ὅλων τῶν προσπαθειῶν ἐπαναδιατύπωσης δογμάτων σέ κατηγορίες σύγχρονων φιλοσοφιῶν, εἴτε γερμανικῶν, εἴτε δανέζικων, εἴτε γαλλικῶν (Χέγκελ, Χάϊντεγκερ, Κίρκεργκωρ, Μπέργκσον, Teilhard de Chardin), καί σέ κατηγορίες τοῦ ὑποτιθέμενου Σλαβικοῦ πνεύματος. Ἡ θέση μου, ὁμολογουμένως, χρειάζεται ἀκριβολογία καί ἀνάλυση, ἀλλά αὐτό δέν εἶναι τοῦ παρόντος.

Τρίτο καί τελευταῖο, πρέπει νά θεολογοῦμε ὄχι γιά νά ἱκανοποιοῦμε τή διανοητική μας περιέργεια, θεμιτό καί ἄν εἶναι αὐτό, ἀλλά γιά νά ζοῦμε, νά ἔχουμε ζωή περισσή ἐν τῇ Ἀληθείᾳ, ἡ ὁποία, τελικά, δέν εἶναι ἕνα σύστημα ἰδεῶν, ἀλλά ἕνα Πρόσωπο, ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Στό ζήτημα αὐτό μόνο οἱ Πατέρες μποροῦν νά εἶναι σίγουροι καί ἀσφαλεῖς ὁδηγοί.

Ὅλα αὐτά ἀποτελοῦν ἕνα πρόγραμμα. Εἶναι τό πρόγραμμα βάσει τοῦ ὁποίου ἐγώ πορεύτηκα στό λογικό μου ἐγχείρημα. Τώρα, μόνη μου ἐλπίδα εἶναι ὅτι ὁ Κύριός μας ἀγκαλιάζει ἀκόμη καί τίς προθέσεις μας.

Πηγή : serafeimtousarof

Σχόλιο: Δέν είναι ο πατέρας του οικουμενισμού; Η σχολή του στην Αμερική έχει εκδόσει ήδη δεκάδες  μελέτες οι οποίες αποδεικνύουν πώς ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς και ο Ακινάτης δέν διαφωνούν, στην πραγματικότητα διδάσκουν το ίδιο πράγμα.

Αμέθυστος

Δείτε επίσης:
ΤΑ ΠΑΡΑΔΟΞΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΔΙΠΛΗ ΕΟΡΤΗ

7 σχόλια:

Κυπριανός Χριστοδουλίδης είπε...

"Σχόλιο :Δέν είναι ο πατέρας του οικουμενισμού ; Η σχολή του στην Αμερική έχει εκδόσει ήδη δεκάδες μελέτες οι οποίες αποδεικνύουν πώς ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς και ο Ακινάτης δέν διαφωνούν, στην πραγματικότητα διδάσκουν το ίδιο πράγμα."

Αμέθυστε,
Θα σε παρακαλούσα να γίνεις περισσότερο επεξηγηματικός. Οι θεολογικές γνώσεις μου δεν είναι επαρκείς. Δεν έχω διαβάσει Φλωρόφσκι, παρά μόνο αποσπασματικά. Εντόπισε και εξήγησε τα σημεία όπου διαφαίνεται η οικουμενιστική πατρότητα του Φλωρόφσκι - αν δεν είναι αρκετό, φυσικά, η συμμετοχή του στο καταχθόνιο παιγχνίδι που ονομάζεται "Πίστη και Τάξη".

Και μόνο αυτό με κάνει να αισθάνομαι άβολα και παράξενα. Πέρα από το ότι ήταν και τρόφιμος των αγγλοαμερικανικών πανεπιστημιακών χώρων. Χρειάζονται όμως και άλλα. Για να αναφρεθώ σε παράδειγμα : Ο δικός μας ο Ρωμανίδης, που θεώρησε χρέος του να μας απαλλάξει από τον όρο "θρησκεία". Δεν έβλεπε ο ευλογημένος ότι αυτό στρώνει το χαλί της παγκοσμιοποίησης; Αντιπρότεινε τον όρο "εκκλησία", λες και δεν έφτανε αυτό που γίνεται στο ... Αμέρικα; Ακόμη και "εκκλησία" του Σατανά έφτιαξαν (έχουν και αυτή της Σαϊεντολογίας, όπως και την "εκκλησία" των φίλων του Ισραήλ).

Προχώρησε λοιπόν, αν μπορείς, λίγο ακόμη το σχόλιό σου για να εντοπίσεις το ενδιαφέρον μας και ει δυνατόν, την αναλυτική μας σκέψη.

Κυπριανός Χριστοδουλίδης είπε...

Σαλογραία,

Δεν ζήτησα ανάλυση. Ζήτησα επεξήγηση, τονίζοντας : "για να εντοπίσεις το ενδιαφέρον μας".

Την αναλυτική σκέψη, με το "ει δυνατόν", την αφήνω για όποιον προαιρείται, όποιον μπορεί να πάει λίγο παραπέρα, αυτά που δεν φαίνονται (αν βέβαια υπάρχουν) στο κείμενο που παρατέθηκε και διαβάσαμε.

amethystos είπε...

Αγαπητέ μας κ.Κυπριανέ, όλα ξεκίνησαν με τη Β΄Βατικάνειο Σύνοδο. Αυτή η Σύνοδος υϊοθέτησε την εκκλησιολογία τών Ρώσων της διασποράς πώς κέντρο τής Εκκλησίας είναι η Θεία Ευχαριστία και η κοινωνία τών πιστών (σομπόρνοστ).
Μετά τη Σύνοδο κινήθηκε ο Αθηναγόρας. Στην οικουμενική κίνηση πού ξεκίνησε από τότε αρχηγός ετέθη ο Φλωρόφσκι.
Το Βυζάντιο δέν αναγνώρισε ποτέ κάποια μονοσήμαντη δραστηριότητα τής Εκκλησίας σάν κέντρο της. Γιά το Βυζάντιο η σωτηρία ανήκε στόν Κύριο και ήταν πολυποίκιλη και λεγόταν θέωση.
Η θέωση είναι η άβυσσος που χωρίζει ακόμη τίς δύο εκκλησίες και την οποία προσπαθεί να παρακάμψει ο κληρικαλισμός.
Δέστε και έναν τίτλο τής σχολής τού Φλωρόφσκι:"Τhe Ground of Union: Deification in Aquinas and Palamas. Contributors:A.N.Williams-author.Publisher: Oxford US. NY 1999"
ΚΑΤΙ ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΠΑΡΑΛΟΓΟ. Χρησιμοποιούν γι αυτό το λόγο τίς πρόχειρες εκθέσεις τής θεολογίας τών ακτίστων ενεργειών τού Μέγιεντορφ. Ο Ρωμανίδης προσπάθησε να μάς προειδοποιήσει αλλά δέν είχε καμμία συνέχεια.

Κυπριανός Χριστοδουλίδης είπε...

Σαλογραία,

Θα απαντήσω εγώ για τον αμέθυστο. Αυτό : "Το Βυζάντιο δέν αναγνώρισε ποτέ κάποια μονοσήμαντη δραστηριότητα τής Εκκλησίας σάν κέντρο της", το διάβασες; Το κατάλαβες;

Τίποτα για την Εκκλησία δεν είναι μονοσήμαντο. Αν ήταν έτσι, θα είχαμε "άδεια εισόδο" μόνο όσοι προσερχόμαστε για να λάβουμε την θεία Κοινωνία.

Και είναι αληθές. Ο ρυπαρός ρυπαίνεται ακόμη περισσότερο όταν εισέρχεται στο ναό, την ώρα όπου τελείται η θεία Λειτουργία, ανεξάρτητα αν θα μεταλάβει ή όχι. Αλλά, έχω τη γνώμη, αυτό ισχύει για όποιον προσέρχεται με φρόνημα φαρισαϊκό και όχι όπως ο τελώνης.

amethystos είπε...

Κέντρο της Εκκλησίας είναι η Πεντηκοστή. Εάν χάσουμε απ'το νού μας τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου τότε δέν μπορούμε να καταλάβουμε την Εκκλησία. Όλη την περίοδο της πρώτης λεγόμενης Εκκλησίας η Σύναξη ήταν προέκταση της Πεντηκοστής, έτσι την περιγράφει ο Απόστολος Παύλος εκεί που μιλά για τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος. Μετά την οικοδομή της Εκκλησίας όπως λέει είχαν το κοινό δείπνο της Ευχαριστίας. Σήμερα η Πεντηκοστή χάθηκε. Η Θεία Ευχαριστία είναι το κέντρο της Λατρείας και η Λατρεία δέν είναι όλη η Εκκλησία. Υπάρχει εξαιρετική ερμηνεία της Θείας Λειτουργίας του Καβάσιλα.
'Δεν ήρθε ο Κύριος στη γη για να μας αφήσει την Τροφή της θέωσης και της Αθανασίας'
Η Θεία Ευχαριστία είναι άφεση των αμαρτιών. Οι πρώτοι Χριστιανοί εφάρμοσαν το Λόγο του Κυρίου : Αυτά τα δαιμόνια δέν φεύγουν παρά με νηστεία και προσευχή. Τί νόημα έχει η Θεία Ευχαριστία χώρίς την εφαρμογή των Εντολών του Κυρίου; Ούτε χωρίς την Ευχαριστία μπορούμε ούτε μόνο με την Ευχαριστία μπορούμε.
Φυσικά ένας απο τους καρπούς της προσευχής και της εφαρμογής των εντολών είναι η διάκριση.

Κ.Τ. είπε...

@ Κο Χριστοδουλίδη (και όχι μόνο)

Στη συνέχεια του προβληματισμού περί Φλωρόφσκυ δείτε και την ανακοίνωση του συνεδρίου στην γνωστή πια ακαδημία του Βόλου 'Νεο-πατερική σύνθεση ή «Μετα-πατερική» Θεολογία: Το αίτημα της θεολογίας της συνάφειας στην Ορθοδοξία, 3-6Ιουνίου, Βόλος'

Απίστευτο δεν είναι;!

http://www.antifono.gr/portal/component/content/2168.html?task=view

Κυπριανός Χριστοδουλίδης είπε...

Από τον Πρόλογο του Προγράμματος στο σύνδεσμο που παραπέμπει ο Κ.Τ:

"Σήμερα δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η σπουδαία σε σημασία πατερική παράδοση, δεν υπήρξε ποτέ ένα μονολιθικό, ανιστορικό και αμετάβλητο κατασκέυασμα, αλλά ότι διαρκώς ανακαινιζόταν με τη χάρη του Πνεύματος, προσλάμβάνοντας και αγιάζοντας τα εκάστοτε και εκασταχού νέα πολιτισμικά, κοινωνικά και ιστορικά δεδομένα. Αυτή η δυναμική φαίνεται σήμερα να έχει μάλλον ατονήσει ή και συσκοτισθεί, με αποτέλεσμα η θεολογία να προβάλλει συνήθως ως ένα απηρτισμένο κλειστό σύστημα, έξωθεν ερχόμενο, αν όχι και επιβαλλόμενο, που με τη μεθοδολογία, τη γλώσσα και το λόγο οριστικά και αμετάκλητα ξεπερασμένων εποχών επιχειρεί τάχα να προσφέρει στο σήμερα την «καλή αγγελία» για τη σωτηρία της κτίσης και του ανθρώπου."

Κυπριανός Χ : Ωραία! Η πατερική παράδοση δεν ήταν ποτέ ένα κατασκεύασμα ανιστορικό, μονολιθικό και αμετάβλητο. Οπότε, ήρθαν τα μεγάλα αναστήματα της μετα-μοντέρνας ακαδημαϊκής θεολογίας (:ο π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ, ο Βλαδίμηρος Λόσκι, και τη συμβολή Ελλήνων θεολόγων όπως ο Νίκος Νησιώτης, ο Σάββας Αγουρίδης, ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης, ο Σεβ. Μητρπολίτης Περγάμου Ιωάννης Ζηζιούλας, ο Χρήστος Γιανναράς, κ. ά.) να μας φτιάξουν το δικό τους, "προσλάμβάνοντας και αγιάζοντας τα εκάστοτε και εκασταχού νέα πολιτισμικά, κοινωνικά και ιστορικά δεδομένα"!!!

Αδρά αμειβόμενοι προς τούτο και μονοπωλούντες το δικό τους ιστορικισμό, μας έδειξαν ποιο είναι το πατερικά "ευμετάβλητο" της παράδοσης : Η Νέα Τάξη (ποιός τολμά να αντισταθεί;) με τους πολύτιμους λίθους (δάνεια), που σκορπά αφειδώς για να αφανίσει όποιον της αντιστέκεται.

Ο έτερος εκτραχυνθείς νεοταξικός βραχίονας, αυτός του οικουμενισμού, αποδεικνύεται άριστος συνεργάτης και συνεργός των σχεδίων της παγκοσμιοποίησης. Δεν είναι δε μόνο βλάσφημος. Στην πράξη, αποδεικνύεται ανθρωποκτόνος.

Μετά, περιμένουμε να δούμε "άσπρη μέρα"... .