«ΓΕΝΙΑ "ΝΕΩΝ ΖΟΜΠΙ"» Ρομπέρτο ​​Πεκιόλι

« Αδαείς νέοι; Στην Ιταλία, η ικανότητα των νέων να διαβάζουν και να κατανοούν  ένα κείμενο μέτριας πολυπλοκότητας μειώνεται. Η δύναμη που μας κυριάρχησε πέτυχε τον στόχο της: «Γενιές ζόμπι» ή, αν προτιμάτε, στρατιώτες-καταναλωτές.

Ανίδεος και δυσαρεστημένος

Συνεπή όπως το πρώτο κρύο του χειμώνα, έφτασαν τα διεθνή στατιστικά στοιχεία του ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης) για τους εφήβους. Το αποτέλεσμα δεν αποτελείέκπληξη: στην Ιταλία, η ικανότητα των νέων να διαβάζουν, να κατανοούν ένα κείμενο μέτριας πολυπλοκότητας, να το συνοψίζουν και να το εξηγούν μειώνεται προοδευτικά. Η ικανότητα σε μαθηματικά και επιστημονικούς κλάδους μειώνεται επίσης. Η πτώση ήταν σταθερή όλα αυτά τα χρόνια. Ξέρουν λιγότερα από χθες, περισσότερα από αύριο. Ο Βορράς κρατάει, ο Νότος καταρρέει. Όλα είναι σε μεγάλο βαθμό προβλέψιμα, όπως τα πρόσφατα δημοσιευμένα συμπεράσματα του Istat για τον δημογραφικό χειμώνα: κάθε χρόνο ένα νέο αρνητικό ρεκόρ. Μια δημοφιλής εβδομαδιαία εφημερίδα επιβεβαιώνει την ανατριχιαστική κατάσταση των νέων μας μέσω μιας έρευνας που τους περιγράφει ως εθισμένους στα κινητά τηλέφωνα και τις ηλεκτρονικές συσκευές, ενστικτώδεις, με πρόθεση να μοιράζονται βρώμικες εικόνες, ξεκινώντας από τις δικές τους – λέγεται sexting, φαίνεται να αφορά το 96 τοις εκατό των millennials – και να σερφάρουν σε ιστοτόπους βίας και πορνογραφίας.

Ας το παραδεχτούμε: είναι τα παιδιά και τα εγγόνια μας, δεν θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά. Είναι όπως τους μεγαλώσαμε, μιμούνται, χειροτερεύουν, τις συμπεριφορές που παρατηρούν, από κομφορμισμό, τεμπελιά, προσήλωση στα τρελά επιτρεπτικά μοντέλα του περασμένου μισού αιώνα. Η εξουσία που δεσπόζει πάνω μας -πάντα φιλελεύθερη, ελευθεριακή και ελευθεριάζουσα- έχει πετύχει τον στόχο της: γενιές ζόμπι, ή αν προτιμάτε, παιχνιδάκια στρατιώτες της κατανάλωσης, μηχανές που επιθυμούν, ικανοποιημένοι με την αόριστη επέκταση του  panem et circenses ('άρτον και θεάματα'), εχθροί της ευθύνης, της δέσμευσης, αδιαφορώντας για το αύριο. Ανόητοι υπήκοοι, δούλοι ικανοποιημένοι με αλυσίδες αόρατες στα μάτια, όπως αόρατο είναι το ουσιώδες.

Όπως πάντα, οι ειδήσεις, συγχωρέστε τις ειδήσεις, ξεφεύγουν σαν το νερό ενός χειμάρρου : μια σύντομη ανάγνωση, μερικά τηλεοπτικά σαλόνια με τους αλάθητους ειδικούς, τους χίλιους Doctor Spocks που, αφού δημιούργησαν το πρόβλημα, μας διδάσκουν πώς να το λύσουμε. Ανία, γρήγορο ξεθώριασμα, προχωρήστε στο επόμενο σέρβις (στην επόμενη ιστορία). Οι κυρίαρχες τάξεις -γενικά σχηματισμένες στην ίδια κορεσμένη άγνοια- δεν μπαίνουν καν στον κόπο να διαβάσουν τα δεδομένα. Όσο για την παροχή, την αλλαγή των εκπαιδευτικών και κοινωνικών πολιτικών και την προώθηση αξιών πέραν της κατανάλωσης και της άσκοπης ελευθερίας, μαύρο σκοτάδι. Στην Ευρώπη απλώς τραγουδούν Bella Ciao. Ίσως χαιρετίσουν τη χαμένη σοφία και σκοράρουν ένα τρομερό αυτογκόλ στους εξαθλιωμένους κυρίαρχους, καλύτερο από τον φτωχό Κομουνάρντο Νικολάι (Ιταλός αυτογκόλερ). Η Ευρώπη μας πληγώνει, τραγουδάει η Bella Ciao, ας βγάλει ο αναγνώστης τα συμπεράσματά του.

Ο συγγραφέας γνωρίζει ότι «η συζήτηση είναι μάταιη» (1) , ότι η κατηφόρα είναι πολύ προχωρημένη για να σταματήσει, αλλά εξακολουθεί να σκοπεύει να υψώσει τη φωνή του, να στείλει ένα μήνυμα σε ένα μπουκάλι από το εγκαταλελειμμένο νησί όπου ζει με λίγους επιζώντες των σκοτεινών χρόνων μιας παιδικής ανθρωπότητας που ενηλικιώθηκε θριαμβευτικά, χάνοντας κομμάτια, ξεχνώντας τα πάντα στο όνομα της προόδου. Η εκπαίδευση πρέπει να προετοιμάζει μια προσωπικότητα ώστε να είναι στενά ανεξάρτητη από την κρίση των άλλων και να αντιμετωπίζει στην πραγματικότητα τις καταστάσεις στις οποίες κάποιος πρέπει να αναλάβει την ευθύνη για τα πάντα και να πληρώσει για τα πάντα προσωπικά. Ανεξαρτησία, κριτική αίσθηση, αρχή ευθύνης. Ξέρετε ποιος είναι ο μοχθηρός αντιδραστικός συγγραφέας των δυσάρεστων σκέψεων που αναφέρθηκαν; Ένας Σοβιετικός συγγραφέας, ο Σεργκέι Αβερίντσεφ (2), δίδαξε για δεκαετίες σε ρωσικά πανεπιστήμια κατά τη διάρκεια του κομμουνισμού. Ο Λένιν ήταν συνοπτικός και επιτακτικός: μελέτη, μελέτη, μελέτη! Θλιβερό συμπέρασμα: ήμασταν καλύτεροι όταν ήμασταν χειρότεροι.

Η άγνοια ήρθε στην εξουσία με προχειρότητα και κακή παιδεία, μεταμφιεσμένη σε ευεργετική απελευθέρωση των ενστίκτων!

Γνωρίζουμε ότι τουλάχιστον οι μισοί συμπατριώτες μας δεν διαβάζουν και είναι λειτουργικά αναλφάβητοι. Ωστόσο, είναι πολύ δραστήριοι στα κοινωνικά δίκτυα, όπου εκτοξεύουν χυδαιότητα, ανοησίες, βρισιές γεμάτες γραμματικές και ορθογραφικές γκάφες που θα ήταν η φρίκη γιά τους δασκάλους του δημοτικού σχολείου του σκοτεινού, όχι και τόσο μακρινού παρελθόντος. Αν υπάρχει ένα θέμα στο οποίο, για λόγους αντίθετους από τους δικούς τους, συμφωνούμε με την αριστερά του χαβιαριού, είναι στη δυσπιστία της σοφίας της πλειοψηφίας. Η άγνοια ήρθε στην εξουσία με προχειρότητα και κακή παιδεία, μεταμφιεσμένη σε ευεργετική απελευθέρωση των ενστίκτων, φυγή από την υποκρισία, αυθεντικότητα. Ο μεγαλύτερος από τους βιβλικούς ποιητές, ο Ησαΐας, περιέγραψε την παρακμή του εβραϊκού λαού με αυτόν τον τρόπο: « Θα τους δώσω αγόρια για πρίγκιπες και θηλυπρεπείς άντρες θα κυριαρχήσουν πάνω τους».

Οι ισχυρές δυνάμεις θέλουν να είμαστε ανίδεοι και ικανοποιημένοι (εφησυχασμένοι), πρόθυμους πληβείους έτοιμους να τσιμπήσουν στο σφύριγμα του αφέντη. Οι νέοι παρουσιάστηκαν στην Γκρέτα, μια πασιονάρια του περιβάλλοντος που φτάνει στην Ισπανία με ένα καταμαράν για τη διάσκεψη για το κλίμα. Ένας καλός σκοπός που χειραγωγείται για να πληρώσουν όλοι για τις καταστροφές της περιβαλλοντικής εκμετάλλευσης. Κατά τα λοιπά, ότι οι νέοι πίνουν μέχρι αλκοολισμού, κάνουν ναρκωτικά, ζουν εν όψει (με την προσδοκία) του σαββατοκύριακου, ανταλλάσσουν φωτογραφίες πορνό που τροφοδοτούν την ακμάζουσα αγορά παιδοφιλίας, δεν ξέρουν πια πώς να διαβάζουν, να γράφουν και να κάνουν αριθμητική, όπως ήταν στον ατελείωτο Μεσαίωνα από τον οποίο αναδυθήκαμε. Υπάρχει ο υπολογιστής, απλά χρειάζεστε τα δάχτυλά σας νά κάνετε κλικ στα πλήκτρα. Όλα είναι μόνο μια πληκτρολόγηση, με την πληρωμή του ευνοϊκού, συναρπαστικού τιμολογίου των ιδιοκτητών των δικτύων, με το οποίο η διαφήμιση κινητοποιεί τα νεανικά είδωλα της στιγμής. Η μηχανή αναζήτησης, η Google, πύλη στο άπειρο, θα διορθώσει αυτόματα τα ορθογραφικά λάθη του χρήστη και θα δώσει τη λύση. Ένα πανέμορφο σύμπαν pret-a-porter, υπάρχει κάτι με το οποίο πρέπει να είστε ικανοποιημένοι, ειδικά αν δεν είχατε ποτέ διαφορετικά παραδείγματα ούτε υποψιάζεστε ότι θα μπορούσε να υπάρχει άλλος τρόπος ζωής.

Banksy, ο Άγγλος συγγραφέας

Η τέχνη; Είμαστε όλοι ο Banksy, ο άγνωστος Άγγλος συγγραφέας και καλλιτέχνης του δρόμου. Εξ ου και δρόμοι, σιδηροδρομικοί σταθμοί, κτίρια, βρώμικα αλλά άθικτα βαγόνια: είναι τέχνη του δρόμου, κατά κόρον, άλλοι ειδικοί το έχουν αποφασίσει. Δεν αναγνωρίζουμε πλέον την ασχήμια γιατί την έχουμε συνηθίσει. Οι νέοι είναι τά πρώτα 

Banksy, ο Άγγλος συγγραφέας 

θύματα λόγω έλλειψης εναλλακτικών λύσεων. Είναι επίσης απαραίτητο να επαναξιολογηθεί ο πολύ μισητός Edmondo De Amicis, που χλευάστηκε τα χρόνια των διαμαρτυριών. Το θέμα δεν είναι καν να αποκατασταθεί η αξιοπρέπεια στον «καλό» Γκαρόνε, στον οποίο έγινε υποχρεωτική η προτίμηση του κακού αποκλίνοντα Franti. Ο Λιγουριανός συγγραφέας, σε ένα απόσπασμα από το απαξιωμένο Cuore, έγραψε: η εκπαίδευση ενός λαού κρίνεται πρώτα και κύρια από τη συμπεριφορά του στο δρόμο. Όπου βρίσκεις αγένεια στους δρόμους, αγένεια θα βρεις καί στα σπίτια.

Το κουδούνι χτυπάει για εσάς, τούς Ιταλούς που έχετε απορρίψει τα πάντα και μεταδίδετε στα λίγα παιδιά σας το τίποτα στο οποίο ζείτε. Η γλώσσα που χρησιμοποιούμε καθημερινά είναι όλο και πιο φτωχή, γεμάτη αισχρότητες, μονοσύλλαβες, συντομογραφίες. Η γλώσσα των SMS και του WhatsApp έχει φτάσει στο δρόμο και, φυσικά, στο σχολείο. Στερούμενοι από λέξεις, δεν αναγνωρίζουμε έννοιες. Ο Τζορτζ Όργουελ το κατάλαβε αυτό, αποκαλύπτοντας το χέρι της εξουσίας στην υποβάθμιση της ανθρωπότητας που περιγράφηκε το 1984. 

Ο Λεωνίδας στη Μάχη των Θερμοπυλών, από την ταινία 300 του 2007 σε σκηνοθεσία Ζακ Σνάιντερ

Η νεανική οπισθοδρόμηση τρομάζει, αλλά είναι μόνο το ίζημα, η φυσική έκβαση αυτού που (δεν) λαμβάνει ως διδασκαλία, πρότυπο, αρχή. Μαθαίνοντας από την καρδιά (από στήθους), πόσο φρικτό. Ονοματισμός, άχρηστος και επιβλαβής. Φυσικά, δεν είναι απαραίτητο να θυμάστε την ημερομηνία της μάχης της Σαλαμίνας (3) , αλλά χωρίς γνώση δεν μπορείτε να μάθετε, πάνω απ' όλα δεν έχετε τα εργαλεία για να χτίσετε το δικό σας όραμα για τον κόσμο. Στην επιστημονική κουλτούρα, λοιπόν, κάποιος υποχωρεί πριν ξεκινήσει: χωρίς κώδικες, χωρίς βάσεις, δεν μπορεί κανείς να καταλάβει ή να προχωρήσει στη γνώση. Ένα μεγάλο πλεονέκτημα για την εξουσία.

Οι νέοι παρουσιάστηκαν στην Γκρέτα, μια λάτρη του περιβάλλοντος που φτάνει στην Ισπανία με ένα καταμαράν για τη διάσκεψη για το κλίμα. Μια καλή αιτία χειραγωγημένη για να πληρώσουν όλοι για τις καταστροφές της περιβαλλοντικής εκμετάλλευσης!

Η λαϊκή άγνοια ήταν πάντα η τροφή των υπευθύνων. Η δουλεία είναι συχνά εθελοντική (Etienne De la Boétie) (4) . Στη σύγχρονη εκδοχή τρέφεται από έναν μορφωμένο αναλφαβητισμό στον οποίο το σχολείο - όργανο και συνεργός του συστήματος - μοιράζει διπλώματα και πτυχία κατά σωρούς. Περίπου το 99 τοις εκατό των υποψηφίων περνούν το απολυτήριο γυμνασίου αφού αποφύγουν αποτυχίες, οι οποίες de facto απαγορεύονται στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ξέρουν πώς να διαβάζουν ένα κείμενο, πολύ λιγότερο να το καταλαβαίνουν ή να κάνουν υπολογισμούς χωρίς τη βοήθεια της ειδικής εφαρμογής που έχει από προεπιλογή κάθε smartphone. Η γλαφυρή γλώσσα είναι σκόπιμη: είναι μέρος των στοιχειωδών αποσκευών της παλινδρόμησης, στην οποία όσο λιγότερες λέξεις έχει κανείς, τόσο το καλύτερο. Αν αυτοί οι λίγοι μας προβάλλουν στην παγκοσμιοποίηση μέσα από το γκροτέσκο αγγλοαμερικανικό μαύρο γκέτο, ακόμα καλύτερα. Η εξουσία τρίβει τα χέρια της: όσοι δεν ξέρουν και δεν καταλαβαίνουν είναι οι ιδανικοί καταναλωτές. (το 1975 οι νέοι γνώριζαν 1.500 λέξεις ενώ σήμερα ξέρουν μόνο 650)

Η διαγραφή κάθε ταυτότητας είναι το επόμενο βήμα. Έχοντας χάσει κάθε αναφορά στην κοινότητα, οι νεότεροι, που διδάσκονται από τη Γάτα και την Αλεπού του συστήματος (μπορείτε να μας εμπιστευτείτε, τραγούδησε ο Edoardo Bennato) κατεβαίνουν όλα τα σκαλιά. Θα εμπιστευτούν την αυτοεκτίμηση και την κοινωνική ή ομαδική αναγνώριση σε εμπορικές μάρκες: η κατοχή ρούχων "σχεδιαστή" είναι μια πολύ διαδεδομένη φιλοδοξία και ποιος νοιάζεται αν τα ρούχα και τα αξεσουάρ μοιάζουν με τα σκισμένα και τσαλακωμένα ρούχα των πολύ φτωχών του παρελθόντος. Για να κατέχουν προϊόντα με τη μαγική μάρκα, πολλοί δεν διστάζουν να κλέψουν, να ξεπουληθούν, ακόμη και να εκπορνευτούν..

Τατουάζ με γραμμωτό κώδικα

Το σύστημα απαιτεί να είμαστε πανομοιότυποι, αλλά και διαφορετικοί. Η λύση; Παραξενιές, εκκεντρικότητες, όλο και πιο ψεύτικες και πιο υπερβολικές παραβάσεις και, υπέροχη μόδα, το τατουάζ. Με το μελάνι στο σώμα, γινόμαστε διαφορετικοί από όλους, χαρακτηριζόμαστε, θα λέγαμε, μοναδικοί. Επόμενη στάση, αποδοχή προσωπικού barcode και εμφύτευση τσιπ ραδιοσυχνοτήτων στο σώμα. Επιπλέον, το τατουάζ δίνει την απαράδεκτη μεταμοντέρνα αίσθηση της αυτοκατασκευής, της αυτοδημιουργίας, της υπεράνθρωπης φιλοδοξίας.

Όλα κρατούνται. Η άγνοια είναι η προϋπόθεση. Ποιος ξέρει, σκέψου. Όσοι σκέφτονται αμφισβητούν, κριτικάρουν, συλλογίζονται. Ο χειρότερος καταναλωτής, ο χειρότερος πολίτης του κόσμου. Τα παιδιά δεν το ξέρουν, αλλά αυτό είναι το δηλητηριασμένο κεφτεδάκι που καταναλώνουν καθημερινά με τη μορφή ανεκτικότητας, ελευθερίας «από», χαλαρότητας, απελευθέρωσης ενστίκτων, σεξουαλικού ευτελισμού, αυτοκατανάλωσης σε τεχνητούς παραδείσους. Τι υπέροχο να κάνεις «αυτό που θέλεις». Είναι πραγματικά κρίμα που δεν έχουμε πλέον τα εργαλεία για να καταλάβουμε ότι αυτό θέλει η παραπάνω εξουσία. Δεν ξέρουν, δεν φαίνεται καν να τους νοιάζει: αφήνουμε τον εαυτό μας να ζήσει, είμαστε στον κόσμο, ας διασκεδάσουμε. Τι είναι η διασκέδαση, λοιπόν, δεν είναι γνωστό.

Διαγραφή κάθε ταυτότητας; Το σύστημα απαιτεί να είμαστε πανομοιότυποι, αλλά και διαφορετικοί. Η λύση; Παραξενιές, εκκεντρικότητες, παραβάσεις που γίνονται όλο και πιο ψεύτικες και πιο υπερβολικές κάθε φορά!

Δεδομένου ότι το gaming είναι μια μόνιμη πτυχή της ψυχής του homo ludens, που δεν πρέπει να δαιμονοποιηθεί, αλλά να αντιμετωπιστεί, φαίνεται ότι τα πάντα, για τις τελευταίες γενιές, περιστρέφονται γύρω από την έννοια των διακοπών. Ο όρος σημαίνει απουσία, μετάβαση. Ήταν πάντα μια στιγμή, η φάση που παίρνεις μια ανάσα για να συνεχίσεις στο δρόμο. Δεν μπορεί να είναι σκοπός ζωής. Εξάλλου, το να ζεις για τις διακοπές, ή μάλλον για την απουσία, σημαίνει σπατάλη ζωής, στερώντας ένα μεγάλο μέρος από τη σημασία της. Οι διακοπές έχουν γίνει εγκατάλειψη συνηθισμένων ασχολιών για να χαλαρώσετε σε ένα «αλλού» όπου ο χώρος δεν έχει σημασία. Ο χρόνος γεμίζει (καταναλώνεται;) από ψυχαναγκαστικές πράξεις, μαζικές τελετουργίες, για να σταματήσει φωτογραφίζοντάς τις και κοινοποιώντας τις, όπως λένε, στα social media. Η άμεση ανταμοιβή είναι τα πολυαναμενόμενα «μου αρέσει», η «ενίσχυση» που κρύβεται στην ψυχή είναι ο φθόνος των άλλων. Με τη σειρά μας, δεν διστάζουμε να προσβάλουμε αυτούς που «δεν μας αρέσουν», απελευθερώνοντας ένα μίσος βουτηγμένο στη μισαλλοδοξία, την αδυναμία αναγνώρισης των λόγων των άλλων, την άγνοια και τη χυδαιότητα.

Στο σχολείο, φανταζόμαστε την κούραση των σοβαρών δασκάλων, την απογοήτευση, τη δυσκολία απάντησης στο μοιραίο ερώτημα: τι είναι αυτό το αντικείμενο, αυτή η γνώση; (σε τι χρησιμεύει αυτό το μάθημα, αυτή η γνώση;) Για το τίποτα, μια κολοσσιαία σπατάλη χρόνου που δεν ωφελεί. Στην πραγματικότητα, η ιστορία και η γεωγραφία καταργούνται (που θα είναι το Μπουένος Άιρες, ποιος ήταν ο Mazzini;) αλλά ο διαπρεπής υπουργός Fioramonti προτείνει την ώρα του περιβαλλοντισμού. Ας φανταστούμε τη χαρά πολλών μαθητών: άλλη μια ευκαιρία να κάνει θόρυβο, τη δυνατότητα να ασχοληθεί με τη δουλειά του, να προσκολληθεί στο αγαπημένο κινητό τηλέφωνο, ένα υποκατάστατο της οικογένειας, ένας σύνδεσμος με το σύμπαν, ένα μεταβατικό αντικείμενο, η στέρηση του οποίου μπορεί να οδηγήσει σε δράμα.

Να επαναλάβουμε: τι φταίνε, αν είναι σαν εμάς, αν είναι όπως τους έχουμε αποδομήσει; Η αποδόμηση είναι η πολιτιστική παράσταση πάνω στην οποία η τάξη των διανοούμενων έχει εργαστεί ακούραστα. Το αποτέλεσμα είναι ξεκάθαρο, η αποστολή εκπληρώθηκε. Η εταιρεία κατεδαφίσεων Modernità s.p.a. πέτυχε τον στόχο της, πραγματοποιεί αυξανόμενα κέρδη και είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο.

Σε έναν τοίχο της πόλης μας υπάρχει εδώ και καιρό γκράφιτι συνοδευόμενο από στυλιζαρισμένη καρδιά. Λέει «σ’ αγαπώ». Συγκεντρώνει θυμό και τρυφερότητα. Ο συγγραφέας εκφράζει το πιο όμορφο από τα συναισθήματα, την αγάπη, στη συνολική, εφηβική της μορφή, χωρίς αν και αλλά. Αλλά για να το εκφράσει, ή ίσως για να αποδείξει στην αγαπημένη του ότι είναι πραγματικά αυτός, χρειάζεται μια λέξη που δεν υπάρχει, μια γκροτέσκα καρικατούρα, μια παρόμοια αγγλική (αγάπη) γραμμένη σε ιταλικό στυλ. Είναι η φωτογραφία chiaroscuro μιας γενιάς σε αταξία, σε σύγχυση. Θέλει να αγαπήσει και δεν έχει πια λόγια να το πει. Δεν έχει αναφορές, εμείς οι πατέρες αφαιρέσαμε τα σημεία αναφοράς.

Εμείς, οι Κλέφτες της νέας γενιάς, καθισμένοι αμέριμνοι στις πολυθρόνες μας, παραπονιόμαστε γιατί τα παιδιά μας δεν ξέρουν πια ούτε να διαβάζουν ούτε να καταλαβαίνουν. Περιπλανιούνται στα τυφλά, οπλισμένοι με το smartphone που τους δώσαμε, την πιστωτική κάρτα που προσφέραμε, τα μοντέλα που εγκρίναμε, την έλλειψη κουλτούρας που λέγεται απελευθέρωση από την προσπάθεια της μάθησης, από την ενόχληση του να σκέφτεται κανείς με το κεφάλι του, από το φόβο του να είσαι ή ακόμα χειρότερα να φαίνονται διαφορετικά.

Στο Malpensante, ο Gesualdo Bufalino έγραψε ότι οι νέοι έχουν φάει τους παλιούς. Όσο για την πέψη τους…

«GENERAZIONE DI “GIOVANI ZOMBI”» - Inchiostronero

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

(1) Ιταλία μου, αν και μάταια η ομιλία / στις θανάσιμες πληγές / που τόσο συχνά βλέπω στο όμορφο κορμί σου, / με ευχαριστεί τουλάχιστον που οι αναστεναγμοί μου είναι σαν / ο Τίβερης και η ελπίδα Άρνο, / και ο Πό , όπου λυπημένος και τάφος τώρα κάθομαι./ Πρύτανη του ουρανού, ζητώ/ το κρίμα που σε έφερε στη γη/ θα σε γυρίσει στην αγαπημένη σου χώρα. […] Francesco Petrarca (Canzoniere, 128)
(2) Ο Σεργκέι Σεργκέγιεβιτς Αβερίντσεφ (ρωσικά: Сергей Сергеевич Аверинцев, 10 Δεκεμβρίου 1937 στη Μόσχα, πέθανε στις 21 Φεβρουαρίου 2004 στη Βιέννη) ήταν Ρώσος και Σλάβος λογοτεχνολόγος. Ο Αβερίντζεφ ήταν γιος του βιολόγου Σεργκέι Βασίλιεβιτς Αβερίντσεφ. Σπούδασε κλασική φιλολογία στη Μόσχα και έλαβε τον τίτλο του Υποψηφίου Επιστημών το 1967 με τη διατριβή για τον Πλούταρχο. Το 1979 έγινε διδάκτορας επιστημών με διατριβή για τη βυζαντινή ποίηση. Πρώτα εργάστηκε ως συντάκτης, στη συνέχεια από το 1966 έως το 1971 στο Ινστιτούτο Επιστημών της Τέχνης της Ακαδημίας Επιστημών
(3) Η μάχη της Σαλαμίνας ήταν μια ναυτική σύγκρουση που πιθανότατα έλαβε χώρα στις 23 Σεπτεμβρίου 480 π.Χ., εν μέσω του Β' Περσικού Πολέμου, που είδε την Πανελλήνια Συμμαχία, με διοικητή τον Θεμιστοκλή και τον Ευρυβιάδη, και την Αχαιμενιδική Αυτοκρατορία, με διοικητή τον Ξέρξη. Ι της Περσίας. Το στενό μεταξύ της πόλης της Αθήνας και του νησιού της Σαλαμίνας, που βρίσκεται στον σημερινό Σαρωνικό κόλπο, ήταν το θέατρο της σύγκρουσης. Για να εμποδίσει την προέλαση των Περσών, ένα περιορισμένο σώμα Ελλήνων είχε εμπλακεί στη μάχη των Θερμοπυλών και ο κυρίως αθηναϊκός στόλος είχε πολεμήσει κοντά στο ακρωτήριο Αρτεμίσιο, σημειώνοντας αντίστοιχα μια ήττα και μια σημαντική ισοπαλία λόγω της υποχώρησης προς τη Σαλαμίνα, μετά την εκμάθηση της έκβασης του η σύγχρονη σύγκρουση. Αφού πέρασαν το πέρασμα των Θερμοπυλών, οι Πέρσες είχαν διεισδύσει στη Βοιωτία και την Αττική, κατακτώντας αυτές τις δύο περιοχές και αναγκάζοντας τους Έλληνες να στήσουν αμυντική γραμμή στον ισθμό της Κορίνθου.
(4) Ο Étienne de La Boétie (Sarlat, 1 Νοεμβρίου 1530 – Germignan, 18 Αυγούστου 1563) ήταν Γάλλος φιλόσοφος, συγγραφέας, πολιτικός και νομικός. Είναι ιδιαίτερα γνωστός για τον λόγο του για την εθελοντική δουλοπαροικία. Το The Discourse on Voluntary Servitude (ή Il Contr'uno) συνέθεσε ο Étienne de La Boétie, σύμφωνα με τις τελευταίες μελέτες, στα πανεπιστημιακά του χρόνια, δηλαδή γύρω στα 22 του. Σύμφωνα με τον φίλο του Montaigne, όμως, ο λόγος ήταν ακόμη πιο νωρίς, δηλ. γράφτηκε γύρω στα 18 του. Το φυλλάδιο κυκλοφόρησε λαθραία μέχρι το 1576, έτος έκδοσής του με τον τίτλο Il contro uno. Στη σύγχρονη φιλοσοφική-πολιτική σκέψη, ο Λόγος έχει ξαναδιαβαστεί με στόχο την καταγγελία του τυραννικού συστήματος των σύγχρονων δημοκρατιών ( μια κυβέρνηση λίγων στην οποία, χωρίς περιορισμούς και βία και με ελεύθερη επιλογή, ο λαός παραδίδει το πρωτότυπό του ελευθερία ).