Παρασκευή 22 Δεκεμβρίου 2023

Χριστούγεννα 2023(2)

Ο Σταυρός και η άκρα κένωση του Χριστού δεν έλαβαν χώρα μόνο στον Γολγοθά και κατά την κάθοδό Του στον άδη. Ξεκίνησαν από τη στιγμή που ο Κύριος Ιησούς, ο Παντοκράτωρ Θεός, δέχθηκε να έλθει στη γη και να γίνει άνθρωπος. Ποιος μπορεί να μετρήσει την άπειρη απόσταση ανάμεσα στο θειο ύψος όπου βρισκόταν ο Κύριος στους κόλπους του Ουρανίου Πατρός και στο βάθος της εξουθενώσεώς Του, όταν έβαλε τον Εαυτό Του κάτω από κάθε κτίσμα; Ο όντως Ων, που έχει την ίδια Ουσία, την ίδια ζωή, με τον Θεό Πατέρα «προσέλαβε το σώμα της ταπεινώσεως ημών»[14].

«Ο Λόγος σαρξ εγένετο»[15]. Ο Βασιλεύς των βασιλευόντων φανερώθηκε ως αδύναμο και ανυπεράσπιστο βρέφος. Ο Δημιουργός των πάντων, «Ου εν τη δρακί τα σύμπαντα», ανακλίθηκε σε φάτνη αλόγων ζώων. Ο κάτοχος ακένωτου θησαυρού έζησε με απερίγραπτη πτωχεία. Ο Κύριος ουρανού και γης απογράφηκε ως δούλος επίγειου βασιλέως. Εκείνος που δοξολογείται από τους Αγγέλους «ασιγήτοις δοξολογίαις», διώχθηκε από τους ανθρώπους ήδη από τις πρώτες ημέρες της επίγειας ζωής Του. Ο απαθής Θεός έγινε «ανήρ οδυνών», «πάσχων δούλος».

Κατ’ ουσίαν, ήταν αναπόφευκτο για τον Χριστό να πάσχει πάνω στη γη, εφόσον ήταν δίκαιος, καθαρός, αναμάρτητος, άσπιλος, άμωμος. Φανέρωσε το φως της αγιότητας σε έναν κόσμο που «κείται εν τω πονηρώ»[16] και οι άνθρωποι «ηγάπησαν μάλλον το σκότος ή το φως», διότι φοβήθηκαν μην τυχόν ελεγχθεί η φαυλότητα των έργων τους[17].

Ο Χριστός γεννήθηκε κατά σάρκα ανάμεσα σε λαό μικρό, διωκόμενο και «σκληροτράχηλο»[18], σε πόλη άσημη, τη Βηθλεέμ, με τον ταπεινότερο τρόπο, διότι για την Παναγία Παρθένο και τον Μνήστορα Ιωσήφ «ουκ ήν αυτοίς τόπος εν τω καταλύματι»[19]. Γεννήθηκε ως ανίσχυρο βρέφος, υποδεικνύοντας ότι οι δικοί Του πρέπει να νηπιάσουν «τη κακία»[20], τρεφόμενοι με το «άδολον γάλα»[21] του «Αμνού και Ποιμένος»[22] Χριστού.

Ο Κύριος δεν ανακλίθηκε σε βασιλική κλίνη καλυμμένη με πορφύρα, αλλά σε φάτνη αλόγων, δίδοντας έτσι μεγάλες ελπίδες. Ναι, μεν, ο άνθρωπος στην πτώση του έγινε κτηνώδης, «παρασυνεβλήθη τοις κτήνεσι τοις ανοήτοις»[23], αλλά όσο ακάθαρτη και αν είναι η καρδιά του, ο Θεός δεν τον αποστρέφεται, αλλά ευαρεστείται και ευδοκεί να ανακλιθεί και στη φάτνη της αλόγου αυτού ψυχής. Φθάνει ο άνθρωπος να στραφεί προς Αυτόν και ταπεινά να εκζητήσει τη βοήθεια και την αντίληψή Του.

Οι Άγγελοι που ανήγγειλαν τη Γέννηση του Κυρίου στους Ποιμένες, τους έδωσαν ως σημείο ότι θα εύρουν βρέφος «εσπαργανωμένον»[24]. Τα σπάργανα του Χριστού προμήνυαν ήδη τον ενταφιασμό Του. Το βρέφος τούτο δεν ήλθε στη γη για να ζήσει, αλλά για να πεθάνει χάριν της σωτηρίας του ανθρώπου.

Με δέος παριστάμεθα ενώπιον της κενώσεως και της άφατης ταπεινώσεως του Χριστού, που προβάλλονται αυτές τις μέρες στα αναγνώσματα και την υμνογραφία της Εκκλησίας. Δεν αρκεί, όμως, να θαυμάζουμε τη θεια ταπείνωση. Πρέπει επίσης να την προσκυνούμε. Κλήση μας ως Χριστιανοί είναι να ασπασθούμε την οδό του Χριστού. Γι’ αυτό ο Απόστολος προτρέπει: «Τούτο φρονείσθω εν υμίν ο και εν Χριστώ Ιησού»[25]. Ο Χριστιανισμός δεν συνιστά φιλοσοφική διδασκαλία, αλλά πορεία πίσω από τον Κύριο, σχέση αγάπης μαζί Του, «περισσόν ζωής»[26].

Με τη Γέννηση του Θεού Λόγου η αιωνιότητα εισήλθε στον χρόνο. Η ιστορία τμήθηκε στα δυο, αλλά ενώθηκε το νήμα που συνέδεε Θεό και άνθρωπο πριν την πτώση του Αδάμ. Ο Χριστός με τη Γέννησή Του «εκ Πνεύματος Αγίου και Μαρίας της Παρθένου» «εποίησε καινά τα πάντα»[27]. Έκτισε καινή Ιερουσαλήμ, όπου οικοδομεί ναό με λίθους ζώντες[28], έμψυχους, όσους βαστάζουν το Όνομά Του. Στον ναό αυτόν, την Εκκλησία Του, φύτευσε ανεξάντλητη πηγή χάριτος, αγιασμού, «τηλικαύτης σωτηρίας»[29].

Ο Κύριος με την ένσαρκο Οικονομία Του επιτέλεσε «την σωτηριώδην ανακεφαλαίωσιν των πάντων». Σηματοδότησε καινή εποχή και απεργάσθηκε «καινόν άνθρωπον». Δεν αποκατέστησε μόνον την τελειότητα του Πρωτοπλάστου στον Παράδεισο, αλλά χάρισε στον άνθρωπο τη δυνατότητα μεγαλύτερου μέτρου τελειότητας, διότι στο Πρόσωπό Του ενώθηκαν υποστατικά η θεια με την ανθρώπινη φύση.

Ο Χριστός προσέλαβε καθετί το ανθρώπινο εκτός της αμαρτίας. Με την απερινόητη κένωση και το πάθημα του Σταυρού έγινε Αυτός «τα πάντα εν πάσι πρωτεύων»[30]. Ταπεινώθηκε έως σφόδρα, τοποθετώντας τον Εαυτό Του κάτω από όλους, αίροντας την αμαρτία και τον πόνο όλου του κόσμου. Έκτοτε, δεν είναι δυνατόν να υπάρξει πλήρωμα οδύνης, που να μην το έχει βαστάξει ο Χριστός. Ως εκ τούτου, όσο αφόρητη και αν φαίνεται η δοκιμασία που διερχόμαστε, μπορούμε πάντοτε να έχουμε άμεση αναφορά στο Πρόσωπο του Χριστού και να πορευόμαστε στα ίχνη Του.

Ο Κύριος Ιησούς υπέδειξε ότι κέντρο της αμαρτίας είναι το θέλημα του ανθρώπου. Το θεράπευσε παραδίδοντας τελείως και εκουσίως το ανθρώπινο θέλημά Του στον Ουράνιο Πατέρα. Στην προσευχή Του στη Γεθσημανή είπε : «Μη το θέλημά μου, αλλά το σόν γινέσθω»[31]. Επιπλέον, στον Γολγοθά σφράγισε την τέλεια παράδοσή Του στα χέρια του Πατρός με το άγιο Αίμα Του.

Στο Πρόσωπο του Χριστού δεν φανερώθηκε στους γηγενείς μόνον η αγάπη του Ουρανιου Πατρός, αλλά επίσης ο Άνθρωπος που είχε στον νου Του ο Θεός, όταν έπλασε τον Αδάμ. Ο άγιος Σωφρόνιος παρατηρεί: «Ο Χριστός φανέρωσε τόσο την εικόνα του Θεοῦ-Δημιουργοῦ όσο και την εικόνα του ἀνθρώπου-κτίσματος, τέτοιου όπως ήταν και πάντοτε είναι στον δημιουργικό Νου του προαιωνίου Πατρός»[32].

Ο Χριστός αποκάλυψε το οντολογικό βάθος του ανθρώπου και το γεγονός ότι η ζωή του καθενός είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη ζωή όλου του ανθρώπινου γένους. Ο Κύριος γεννήθηκε στη γη, έζησε ανάμεσα στους ανθρώπους, κήρυξε την αλήθεια του Θεού, έπαθε, πέθανε, κατέβηκε στα καταχθόνια, αναστήθηκε, αναλήφθηκε, έχοντας όλον τον Αδάμ ως περιεχόμενο της καρδιάς Του. Όταν ο άνθρωπος γίνεται μίμημα του Χριστού, όταν έχει τον Χριστό «ενοικούντα και εμπεριπατούντα»[33] στην καρδιά του, φέρει και αυτός εντός του όλον τον Αδάμ.

Συχνά οι Χριστιανοί εύχονται κατ’ αυτήν την περίοδο να γεννηθεί ο Χριστός στις καρδιές μας. Συνήθως, όμως, αγνοούν ότι ο λόγος αυτός εκφράζει συγκεκριμένη αλήθεια. Τι σημαίνει, άραγε, το αποστολικό λόγιο, «κατοικήσαι τον Χριστόν εν ταις καρδίαις ημών διά της πίστεως»[34];

Συνεχίζεται

Δεν υπάρχουν σχόλια: