Συνέχεια από : Δευτέρα 10 Μαίου 2021 Τό (9)
Λόγω σπουδαιότητος τού (11) τό (10) ακολουθεί σύντομα.
Η ΕΠΑΝΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ
Πώς (να συνεχίσουμε ) νά σκεφτόμαστε στην ψηφιακή εποχή!
Του Frank Schirrmacher. (Payback, 2009).
Κεφάλαιο 7.Πώς ξεχνούμε τήν τέχνη τού πετάγματος!
Ο Frank Gilbreth ήταν ένας ενθουσιώδης οπαδός τού Frederick Taylor: μία μέρα αποφάσισε να ξυρισθεί με δύο ξυριστικές
ταυτόχρονα, για να κερδίσει χρόνο. Εγκατέλειψε το πείραμα όταν κατάλαβε ότι
χρειάστηκε δύο λεπτά παραπάνω για να γιατρέψει τα μέρη που είχε κοπεί.
Τα κοψίματα που αντιλαμβανόμαστε
σήμερα είναι λιγότερο ορατά, αλλά οπουδήποτε προσφέρονται δεδομένα στις
ικανότητες διαβάσματος και συγκέντρωσης -Στην Αμερική, στις Κάτω χώρες και στο
Ισραήλ-η ένταση αυξάνει μέρα με την μέρα. “Θα ήταν μία ντροπή”
συμπεραίνει από την κατάσταση ο Edward Tenner, ιστορικός
της τεχνολογίας και διδάσκων στο Princeton “εάν μία
λαμπρή τεχνολογία κατέληγε να θέσει σε κίνδυνο τον τύπο τής διανοίας που την
δημιούργησε”.
“Το
μεγαλύτερο μέρος τών ειδών” προειδοποιούσε ήδη πριν από ογδόντα χρόνια ο
βιολόγος εξελικτικός John Burdon Sanderson Haldane “έχασε σιγά-σιγά πολλές από τις
λειτουργίες τους. Τα φίδια έχασαν τα πόδια, οι πιγκουίνοι τήν ικανότητα να
πετούν. Άλλο τόσο εύκολα η ανθρωπότης θα μπορούσε να χάσει τήν νόηση”.
Βεβαίως,
δεν φτάσαμε ακόμη σ’αυτό το σημείο. Εάν και όταν θα κινδυνεύσουμε να χάσουμε
την νόηση, η Google θα μας ειδοποιήσει εν καιρώ. Οι
βιολόγοι πράγματι αντιλήφθηκαν ότι ο αλγόριθμος τής έρευνας τής Google
είναι σήμερα το καλύτερο όργανο για την πρόβλεψη τής καταστροφής τών
οικοσυστημάτων. Οι σελίδες web με πολλά link
δέχονται μεγάλη αξιολόγηση από το Page rank της Google,
διότι διαβάζονται και βλέπονται από πολλά πρόσωπα και με την σειρά τους
γεννούν πολύ κίνηση. Μέσω τού αλγόριθμου τής Google οι βιολόγοι
μπόρεσαν να συνειδητοποιήσουν ότι “ένα είδος είναι σημαντικό εάν τρώει πολλά
διαφορετικά πράγματα και τρώγεται από πολλά διαφορετικά πράγματα”. Επειδή τα
ανθρώπινα όντα τρέφονται με πληροφορίες, οι οποίες με την σειρά τους τρέφονται
με την προσοχή τους, στο ψηφιακό περιβάλλον είμαστε ένα σπουδαίο είδος. Σήμερα
δεν χάνουμε την νόησή μας αλλά δεν μαθαίνουμε πλέον να “πετάμε”, να έχουμε μία
συνολική θεωρία.
Μέχρι τις
23 Οκτωβρίου 2008 αυτή η υπερφόρτωση θα θεωρείτο μόνον ένα δικό μας προσωπικό
θέμα. Διότι πράγματι όλοι οι άλλοι μοιάζουν να έχουν μία τέλεια κυριαρχία των
συστημάτων. Στην συνέχεια όμως ο κόσμος γνώρισε δύο πράγματα: την ανάγκη
εξηγήσεων και την ζάλη όσων δεν χάνουν ποτέ μία πληροφορία για να μήν μείνουν
πίσω. Εκείνη την ημέρα ο πρώην πρόεδρος τής κεντρικής τράπεζας τής Αμερικής, Alan
Greenspan, έδωσε απέναντι στην βουλή τών Η.Π.Α μία εξήγηση στην
οποία τό κομπιούτερ γινόταν ένας αυταρχικός κυρίαρχος με μία εξουσία την οποία
ο Greenspan παρομοίασε με εκείνη τών βραβείων
Νόμπελ. Και πράγματι άφηνε να εννοηθεί ότι τα κομπιούτερ χειραγώγησαν τήν
ανθρώπινη βούληση.
Στις
τελευταίες δεκαετίες ανεπτύχθη ένα πανίσχυρο σύστημα το οποίο συνέδεε τις
γνώσεις τών καλύτερων μαθηματικών και έμπειρων τής οικονομίας με την τεχνολογία
τής πληροφορικής και τής επικοινωνίας. Για την ανακάλυψη τού μοντέλου των
τιμών, το οποίο βοήθησε εντυπωσιακά στην ανάπτυξη τής αγοράς τών παραγώγων,
δόθηκε ένα βραβείο Νόμπελ. Αλλά το καλοκαίρι τού περασμένου χρόνου όλο αυτό το
εννοιολογικό οικοδόμημα κατέρρευσε.
Τα
κομπιούτερ σχεδιάζονται από πρόσωπα και κάνουν αυτό που τά πρόσωπα τούς ζητούν.
Φυσικά εκείνη τού Greenspan ήταν μία καθαρή προσπάθεια να
απομακρύνει από τον εαυτό του την ευθύνη, με τεχνικά επιχειρήματα. Για
παράδειγμα η κρίση τών ακινήτων που προκάλεσε το κράχ δεν είχε καμία σχέση με
τα κομπιούτερ. Αλλά δεδομένου ότι οι άνθρωποι δεν έχουν την τάση να εκτελούν από
τις μηχανές προγράμματα αυτοκτονικά, δεν αρκεί να δικαιολογήσουμε την κρίση
μόνον με έλλειμα ηθικής και οικονομολογίας. Αντιθέτως είναι πρόσωπα με αυτά τα
ελλείματα που προγραμματίζουν τα κομπιούτερ, τα οποία διαχέουν τα αποτελέσματα
τών πράξεών τους σε όλον τον συνδεδεμένο στον ιστό πλανήτη! Χωρίς τα μαθηματικά
τών υπολογιστών, τα οποία τώρα πλέον παράγουν μόνον αποτελέσματα, των οποίων
ομοίως δεν γίνεται κατανοητή η πηγή, δεν θα υπήρχε αυτή η κρίση!
Ο Richard
Dooling, ο οποίος στα βιβλία του ασχολήθηκε με την ανάπτυξη τής
τεχνητής νοημοσύνης, έγραψε στους New York Times ένα σχόλιο
με τον τίτλο “Η ανάδυση τών Μηχανών”, όπου ισχυριζόταν ότι η χρηματιστηριακή
κρίση ήταν πράγματι η πρώτη περίπτωση μίας παγκόσμιας κρίσης κατά την οποία,
ξεκινώντας από κάποια στιγμή, θα βρεθούν στην εξουσία μόνον μηχανές και όχι
πρόσωπα. Αυτό θα δώσει στους quants τής Wall
street, στους ποσοτικούς αναλυτές οι οποίοι ανέπτυξαν το software
τών τοξικών τίτλων, μία αίσθηση παντοδυναμίας, η οποία μπορεί να
παρομοιασθεί μόνον με εκείνον που επινόησε την ατομική βόμβα. Σ’αυτή την
περίπτωση η δύναμις και η εξουσία δεν αντιπροσωπεύτηκε από το κόκκινο κουμπί
τής ατομικής εποχής αλλά από τον ίδιο τον εγκέφαλο: σκέφτονταν τα κομπιούτερ,
όχι τα πρόσωπα, τα οποία καταλάβαιναν μόνον τα αποτελέσματα τών υπολογισμών,
αλλά όχι πως φθάσαμε!
Για
παράδειγμα ο David X. Li, νεαρός μαθηματικός, μέχρι τον
Οκτώβριο του 2008 ήταν στην σειρά τών Νόμπελ, είχε αναπτύξει τον τύπο ο οποίος,
σύμφωνα με όσα έγραψε στην συνέχεια η “wired”, σκότωσε
τήν Wall street. Ο Li είχε
αναπτύξει έναν πολύπλοκο αλγόριθμο ο οποίος αξιολογούσε τον κίνδυνο τών
παραγώγων παρομοιάζοντας τον με εκείνον που προσφέρει ασφάλειες ζωής και πρέπει
να πληρώσει συντάξεις στις χήρες ή τους χήρους, δηλαδή στους συγγενείς που
επιβιώνουν. Σήμερα ο David X. Li δεν ζεί πλέον στην Νέα Υόρκη, αλλά
κάπου στην Κίνα και δεν δίνει πλέον συνεντεύξεις.
Και εδώ
ένα “ολοκληρωτικό” σύστημα παραπλάνησε τήν διάνοια, την προσοχή και την
διαίσθηση μιας ολόκληρης κατηγορίας τρομοκρατημένης από τις πληροφορίες. Στις
συναντήσεις τού Κονγκρέσου εμφανίζεται συχνά ο όρος computer,
και πάντοτε σε σημεία στα οποία οι ρήτορες θέλουν να ομολογήσουν τήν διανοητική
τους παράδοση και αιχμαλωσία. Ο επικεφαλής τής Cisco, κολοσσό
των επικοινωνιών, είπε: “θα μπορούσαμε να πούμε ότι η κατάσταση κατέληξε εκτός
ελέγχου. Σε κάθε περίπτωση κανείς δεν είχε τον έλεγχο”.
Ακριβώς
αυτή κινδυνεύει σήμερα να γίνει η τυπική αίσθηση τής καθημερινής μας ζωής. Η απώλεια ελέγχου στις πληροφορίες. Το κριτικό σύνορο που καταπατήθηκε από την
σχέση ανάμεσα σε πρόσωπα και κομπιούτερ επιβεβαιώνεται πλήρως σε πολλά βιβλία
που εκδόθηκαν στα τελευταία πέντε χρόνια. Θα μπορούσαμε να διαβάσουμε έναν
ωραιότατο απολογισμό στο “Η τύχη τού άφθαστου” τής Miriam
Meckel, ένα εντυπωσιακό βιβλίο στα μέσα πληροφόρησης, γραμμένο
από μία έμπειρη τών επιστημών τής επικοινωνίας, η οποία στην πραγματικότητα
περιγράφει την κούρασή της απέναντι στα μέσα επικοινωνίας και την πρόοδο τής
αυτοθεραπείας της!
Συνεχίζεται
ΕΔΩ ΣΥΝΑΝΤΟΥΜΕ ΞΕΚΑΘΑΡΑ ΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΤΗΣ ΣΥΝΟΜΩΣΙΑΣ, ΤΗΣ ΣΥΝΟΜΩΣΙΟΛΟΓΙΑΣ. ΕΝΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΚΤΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ, ΠΑΝΤΟΔΥΝΑΜΟ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΚΜΗΔΕΝΙΣΕ ΤΟΝ ΤΥΠΟ ΤΗΣ ΔΙΑΝΟΙΑΣ, ΤΟΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ ΤΟΥ, ΠΟΥ ΤΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ. ΤΑ ΚΟΜΠΙΟΥΤΕΡ ΧΕΙΡΑΓΩΓΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΒΟΥΛΗΣΗ. ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ. Ο ΚΑΡΤΕΣΙΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΕ ΕΝΑ ΕΓΩ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΝΤΟΔΥΝΑΜΟ ΘΕΟ. ΟΜΩΣ ΕΝΑ ΑΛΛΟ ΕΓΩ, ΕΙΚΟΝΙΚΟ, ΑΠΕΡΙΣΚΕΠΤΑ ΔΕΧΘΗΚΕ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ ΕΝΟΣ ΑΝΥΠΟΣΤΑΤΟΥ ΠΛΑΣΜΑΤΟΣ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΞΕΛΙΧΘΗΚΕ ΓΡΗΓΟΡΑ ΣΕ ΕΝΑΝ ΝΕΟ ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΑ.
Ομιλία εις την Δ΄ Κυριακή των Νηστειών (Αγ. Γρηγόριος ο Παλαμάς)
Αμέθυστος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου