Πέμπτη 7 Σεπτεμβρίου 2023

Roberto Pecchioli - Ο Τζορτζ Σόρος και η Ανοιχτή Κοινωνία (13)

  Συνέχεια από: Τετάρτη 6 Σεπτεμβρίου 2023 

KATA ΛΟΥΔΟΒΙΚΟΥ (ΤΟ ΑΝΤΙΦΩΝΟ ΤΟΥ ΣΟΡΟΣ)

Επιμέλεια Lorenzo Maria Pacini

3

Η ΑΝΟΙΚΤΉ ΚΟΙΝΩΝΊΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΖΟΡΤΖ ΣΌΡΟΣ

ΈΝΑΣ ΛΥΚΟΣ ΜΕ ΠΡΟΒΙΑ ΠΡΟΒΑΤΟΥ;

Η θέση μας είναι ότι ήταν το κλίμα της Φαμπιάνικης κοινωνίας που ανέπνευσε κατά τα χρόνια των σπουδών του στο LSE, που διαμόρφωσε τις ιδέες του Σόρος περισσότερο και από την επιρροή του Πόπερ. Είναι χαρακτηριστικό ότι το πρώτο σύμβολο της βρετανικής Φαμπιάνικης ελίτ - βαθμιαίων επαναστατών με γκριζάτη εμφάνιση - ήταν ένας λύκος ντυμένος με δέρμα αρνιού. Πράγματι, δεν είναι λίγες οι θέσεις του Τζορτζ Σόρος που μπορούν να μοιραστούν. Αναφέραμε τους ενδοιασμούς του για τον "φονταμενταλισμό της αγοράς", στον οποίο αντιπαραθέτει τη χειρότερη συνταγή, ένα υψηλότερο επίπεδο παγκόσμιας διακυβέρνησης, αλλά υπάρχουν και άλλα. Τα τελευταία χρόνια, έχει εκφράσει θέσεις απέναντι στην Ευρώπη, της οποίας παραμένει παιδί, που διαφέρουν αρκετά από εκείνες των ολιγαρχιών της ΕΕ. Σε ένα άρθρο του τον Φεβρουάριο του 2019, με τίτλο "Europe Wake Up, Please", σημείωσε αυτό που κανένα μέλος της ευρωπαϊκής ανώτερης τάξης δεν παραδέχεται δημοσίως: η Ευρώπη διολισθαίνει στην ασημαντότητα. Οι κυρίαρχες ομάδες στις Βρυξέλλες -και άρα, έμμεσα, οι κυβερνήτες των εθνικών κρατών- αναδιπλωμένες στον εαυτό τους, αυτοαναφορικά, δεν έχουν καμία επίγνωση της καθυστέρησης της Ευρώπης, της ιστορικής, πολιτικής και οικονομικής ήττας της ηπείρου. "Τώρα η ΕΕ έχει καταλήξει στα χέρια δικηγόρων και συνταγματολόγων που βρίσκουν πάντα παραθυράκια και γραφειοκρατικά άλλοθι και κάνουν τα πάντα ώστε τα πράγματα που θα έπρεπε να είναι απλά να γίνονται πολύ περίπλοκα και μπερδεμένα".

Ακόμα πιο σκληρή ήταν η επίθεση που εξαπέλυσε εναντίον της Google, του Facebook και των άλλων κολοσσών της υψηλής τεχνολογίας (και τώρα της χρηματοοικονομικής τεχνολογίας, λόγω της τεράστιας οικονομικής επιρροής που έχουν αποκτήσει) της Silicon Valley, στον πιο εμβληματικό χώρο, το Φόρουμ του Νταβός, στις 25 Ιανουαρίου 2018. Τους χαρακτήρισε απειλή για την κοινωνία, προφητεύοντας ότι "οι μέρες τους είναι μετρημένες". Αυτό δεν ισχύει, αλλά είναι σίγουρα αλήθεια ότι έχουν γίνει, όπως αναφέρει ο Σόρος, "απειλή για την κοινωνία, καθώς βλάπτουν τη δημοκρατία και υποδουλώνουν τους ανθρώπους, υπονομεύοντας την ελευθερία της σκέψης. Αυτές οι εταιρείες και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι σκέφτονται και συμπεριφέρονται, πολύ πέρα από τη συνείδησή τους". Απολύτως αληθές είναι ότι έχουν γίνει εμπόδια όχι μόνο για την ελευθερία και την "ανοιχτή" κοινωνία, αλλά και για την καινοτομία, λόγω της μονοπωλιακής τους θέσης, η οποία "τις καθιστά de facto εταιρείες παροχής δημόσιας υπηρεσίας και ως τέτοιες υπόκεινται σε αυστηρότερες ρυθμίσεις για τη διατήρηση του ανταγωνισμού, της καινοτομίας και της δίκαιης και ανοιχτής καθολικής πρόσβασης". Επιπλέον, οι διαδικτυακοί γίγαντες "χειραγωγούν την προσοχή, κατευθύνοντάς την προς τους δικούς τους εμπορικούς στόχους, προκαλώντας σκόπιμα εθισμό, εξάρτηση από τις υπηρεσίες που παρέχουν". Αλήθειες που μόνο ένας εκφραστής της ολιγαρχίας μπορεί να αντέξει οικονομικά, αποδεικνύοντας την αμφιθυμία της φιγούρας του Σόρος. Δεν υπάρχει καμία απόδειξη, επιπλέον, ότι έχει πάρει θέση ενάντια στην ιδιωτικοποιημένη λογοκρισία που ασκούν το Facebook, το Google και το Twitter ενάντια σε ιδέες, ανθρώπους και θέσεις που δεν συμφωνούν με την παγκοσμιοποιητική ιδεολογία που πρεσβεύουν, τόσο κοντά στην ανοιχτή κοινωνία του Σόρος.

Λύκος με προβιά, με τον τρόπο της Fabian Society, ο αδίστακτος επιχειρηματίας φιλάνθρωπος, ή ένα ιδιότυπο μείγμα του Δρ Τζέκιλ και του κ. Χάιντ. Αυτή η κατάσταση είναι σαφής σε αρκετά αποσπάσματα των πολυάριθμων βιβλίων που έγραψε -ένα χαρακτηριστικό που τον διαφοροποιεί από όλους τους άλλους εκφραστές της καπιταλιστικής υπερταξικής τάξης- και ιδιαίτερα στο βιβλίο του Η Ανοιχτή Κοινωνία. Ένα παράδειγμα είναι ένα απόσπασμα που παρατίθεται και στο οπισθόφυλλο. "Ο καπιταλισμός και η δημοκρατία δεν συμβαδίζουν απαραίτητα. Κάποια σχέση μεταξύ των δύο υπάρχει: ένα αυξανόμενο βιοτικό επίπεδο και ο σχηματισμός μιας μεσαίας τάξης τείνουν να αυξάνουν τη ζήτηση για ελευθερία και δημοκρατία, αλλά και να υποστηρίζουν μεγαλύτερη πολιτική σταθερότητα. Όμως η σχέση αυτή δεν είναι καθόλου αυτόματη. Τα καταπιεστικά καθεστώτα δεν χαλαρώνουν αυθόρμητα τη λαβή τους στην εξουσία και συχνά απολαμβάνουν τη συνενοχή και την υποστήριξη οικονομικών συμφερόντων, τόσο εσωτερικών όσο και εξωτερικών. Το βλέπουμε αυτό σε πολλές χώρες, ιδίως όταν διακυβεύονται φυσικοί πόροι όπως το πετρέλαιο ή τα διαμάντια. Ίσως η μεγαλύτερη απειλή για την ελευθερία και τη δημοκρατία προέρχεται από την εγκαθίδρυση ύπουλων συνεργασιών μεταξύ κυβερνήσεων και επιχειρηματικού κόσμου".

Κανείς δεν θα μπορούσε να το πει καλύτερα, αλλά πώς μπορούμε να ξεχάσουμε από ποιον άμβωνα προέρχεται το κήρυγμα, από τον άνθρωπο που έχει αφιερώσει τη ζωή και το κεφάλαιό του για να επηρεάσει την ιστορία και εν τω μεταξύ να κυριαρχήσει στον οικονομικό κόσμο; Επιπλέον: η διαμόρφωση μιας μεγάλης μεσαίας τάξης είναι αναμφίβολα ένα ιστορικό προσόν των ελεύθερων θεσμών, αλλά οι στατιστικές και τα μάτια μας λένε μια διαφορετική ιστορία εδώ και πάνω από τριάντα χρόνια: ο πλούτος έχει συγκεντρωθεί σε λίγα χέρια (ανάμεσά τους και του Σόρος), η μεσαία τάξη μειώνεται και μετατρέπεται σε ένα νέο προλεταριάτο. Όσο για τις ύπουλες σχέσεις μεταξύ της πολιτικής και του επιχειρηματικού κόσμου, δυστυχώς τις έχουμε ξεπεράσει: οι κυβερνήσεις μετράνε όλο και λιγότερο και επαληθεύεται η προφητεία του Ezra Pound ότι οι πολιτικοί είναι οι σερβιτόροι των τραπεζιτών, και σήμερα επίσης των χρηματοπιστωτικών κερδοσκόπων και των κυρίων της τεχνολογίας.

Θυμίζει κανείς την αντεστραμμένη γλώσσα που ο Τζορτζ Όργουελ έβαλε στο στόμα των ηγετών του IngSoc, του κυβερνώντος ενιαίου κόμματος, στο μυθιστόρημα 1984. Ας σκεφτούμε μια άλλη δυναμική ιδέα του Σόρος: "ο μόνος τρόπος για να καταπολεμηθεί ο φονταμενταλισμός της αγοράς είναι να σχηματίσουν τα διάφορα κράτη μια συμμαχία για να υποστηρίξουν την ανάπτυξη των δημοκρατικών κοινωνιών και να προωθήσουν, μέσω της δημιουργίας διεθνών νόμων και οργανισμών, την ανάδυση της παγκόσμιας ανοικτής κοινωνίας". Ένα ιδεώδες που συνεπάγεται μια παγκόσμια διακυβέρνηση ανατεθειμένη de facto σε "διεθνείς οργανισμούς" (ο ίδιος ο Σόρος υποδεικνύει τον ΟΗΕ, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, ακόμη και το ΝΑΤΟ, μια στρατιωτική συμμαχία στην οποία κυριαρχούν οι ΗΠΑ) ξένη προς τους λαούς και προς ένα σύστημα ελέγχου και διαφάνειας των εξουσιών. Ο έλεγχος και η ισορροπία, το σύνολο των πολιτικοθεσμικών μηχανισμών που αποσκοπούν στη διατήρηση της διαίρεσης και της ισορροπίας των εξουσιών, ο ακρογωνιαίος λίθος της φιλελεύθερης αρχής, φτάνει στο τέλος του. Ο Soros, ακολουθώντας τα βήματα του Popper, βλέπει ως απειλή για την ανοιχτή κοινωνία "τις οικουμενικές ιδεολογίες που ισχυρίζονται ότι κατέχουν την υπέρτατη αλήθεια", αλλά ταυτόχρονα αναγνωρίζει ότι η ίδια η ανοιχτή κοινωνία είναι ένα οικουμενικό ιδεώδες. Έτσι, φτάνοντας στα άκρα, γίνεται εχθρός του εαυτού της τη στιγμή που καθολικεύει τον εαυτό της και θέτει ως υπέρτατη αλήθεια την ιδιότυπη πίστη της στη μη ελκυστικότητα της αλήθειας. Μια φαινομενικά "αδύναμη" σκέψη που γίνεται πολύ ισχυρή.
Ο Σόρος χτυπάει διαρκώς μια χορδή: τα κράτη δεν εγγυώνται τη "σταθερότητα", δηλαδή τις απόλυτα ελεύθερες συνθήκες της αγοράς και τις οικονομικές επιδρομές των κερδοσκόπων, γι' αυτό πρέπει να αποσταθεροποιηθούν από τα πάνω μέσω διεθνών θεσμών, συμπεριλαμβανομένων των ΜΚΟ, των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, μια κατηγορία στην οποία ανήκει το δικό του OSF, με στόχο την "ενίσχυση του διεθνούς δικαίου και των θεσμών και την ενίσχυση της δημοκρατίας εντός των επιμέρους χωρών". Δύο σαφώς αντίθετοι στόχοι. Από τα κάτω προς τα πάνω, η διαλυτική δράση που ορίζεται ως ανοικτή κοινωνία - η οποία παρουσιάζεται ως χειραφέτηση, πρόοδος, απελευθέρωση, πολιτικό και πνευματικό άνοιγμα - εργάζεται για να απαξιώσει και στη συνέχεια να καταστρέψει τις κοινές αρχές, τις κοινότητες, την αλληλεγγύη και τις ευρέως διαδεδομένες πεποιθήσεις, την οικογένεια και τους λεγόμενους "παραδοσιακούς" θεσμούς, τα πνευματικά και θρησκευτικά αισθήματα και να διαλύσει τους "φορείς νοήματος" που δίνουν τάξη, σκοπό και κατεύθυνση στη ζωή των ανθρώπων και των κοινωνιών.

Η ανοικτή κοινωνία του Σόρος προβλέπει την ύπαρξη παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών αγορών (με άγνωστο ποια οφέλη για τους ανθρώπους και τη δημοκρατία), οπότε "χρειαζόμαστε μια παγκόσμια κεντρική τράπεζα και κάποιο άλλο διεθνές όργανο, του οποίου το δηλωμένο καθήκον είναι να διατηρεί τις χρηματοπιστωτικές αγορές σε ισορροπία".

Οι κεντρικές τράπεζες είναι οργανισμοί που διοικούνται από ιδιωτικούς θώκους και επιτελούν μια κατεξοχήν δημόσια λειτουργία, τη δημιουργία, την έκδοση και τον έλεγχο του χρήματος. Το παιχνίδι έχει τελειώσει: να ενισχυθούν αυτοί που είναι ήδη ισχυροί, να αποτραπεί η αλλαγή (σταθερότητα σημαίνει τελικά άρνηση της δυνατότητας πραγματικών αλλαγών στην κοινωνική δομή) με τον ισχυρισμό ότι όλα αυτά γίνονται για την ευγενή υπόθεση της δημοκρατίας και των "δικαιωμάτων". Σίγουρα δεν είναι τυχαίο ότι - ανεξάρτητα από τη δράση του Σόρος και του δικτύου του - εδώ και τριάντα χρόνια γινόμαστε μάρτυρες της συμπίεσης των κοινωνικών δικαιωμάτων προς όφελος των υποτιθέμενων και εξιδανικευμένων ατομικών πολιτικών δικαιωμάτων, τα οποία έχουν γίνει η βασική ατζέντα της Δύσης, της οποίας το δίκτυο του δισεκατομμυριούχου αποτελεί την πιο ανοιχτή και ριζοσπαστική υποστήριξη.

Όσον αφορά το σχέδιο τεχνικής και κοινωνικής μηχανικής που διέπει την ιδέα της Ανοιχτής Κοινωνίας, θα πρέπει να σημειωθεί η επιρροή που άσκησε στον Σόρος ο Gregory Bateson (1904-1980), Άγγλος ανθρωπολόγος, ψυχολόγος, επιστήμονας, συνεργάτης των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και πρωτοπόρος της κυβερνητικής, της επιστήμης που στοχεύει στη μελέτη και την υλοποίηση συσκευών ικανών να προσομοιώνουν τις λειτουργίες του ανθρώπινου εγκεφάλου, οι οποίες αυτορυθμίζονται μέσω σημάτων εντολής και ελέγχου.

Το ενδιαφέρον για τον Bateson, ιδίως για το βιβλίο του Towards an Ecology of Mind (ΒΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΝΟΥ), δείχνει ότι η Ανοιχτή Κοινωνία του Soros έχει ψυχοκοινωνική μηχανική και τεχνικούς στόχους που αποσκοπούν στον έλεγχο και τον νοητικό επαναπρογραμματισμό των μαζών.

Δεν υπάρχουν σχόλια: