ANEΠΑΦΟ: ΤΟ Α-ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΖΩΟ.

Roberto Pecchioli

---

Αυτή η παρέμβαση έχει αποστολέα -τον συγγραφέα- και πολλούς αποδέκτες, τούς νέους. Ξεκινά ζητώντας συγγνώμη: ο συγγραφέας ανήκει στη γενιά που βοήθησε να χτιστεί ο κόσμος στον οποίο ζούμε. Δηλώνει ένοχος, συνένοχος στο ότι δεν πολέμησε αρκετά. Αυτό που βλέπετε γύρω σας είναι δικό μας λάθος. Η επιτάχυνση του τελευταίου έτους δεν είναι τυχαία: τα δίχτυα τά έχουν ρίξει πριν από μισό αιώνα, η αποδόμηση έχει ολοκληρωθεί. Τώρα είναι η ώρα της συγκομιδής: ακύρωση (η Μεγάλη Επαναφορά) και αρχή ξανά.

Ας κάνουμε το καθοριστικό ερώτημα: σας αρέσει, αγαπητά παιδιά του 2021, ο κόσμος στον οποίο έχετε ριχτεί;
Το σχεδόν υποχρεωτικό ανέβασμα ("high") είναι αρκετό για τη ζωή σας, αυτό που πολλοί από εσάς καταναλώνετε τα νιάτα σας με αλκοολούχα κοκτέιλ, χάπια, στροβοσκοπικά φώτα και μουσική που ούτε καν καταλαβαίνετε, που πρέπει να σας αρέσουν από υποχρέωση, γιατί αλλιώς μένετε έξω από τον κύκλο και δεν είστε "όπως όλοι οι άλλοι";
Σας αρέσει μια ζωή με το καροτσάκι στο χέρι, επισφαλή δουλειά και ύπαρξη, εδώ σήμερα, εκεί αύριο χωρίς λεφτά στο χέρι, μια κάρτα στο πορτοφόλι και να δίνετε τα ρέστα σας για μια βραδιά;
Σας ελκύει ένα μέλλον στο οποίο δεν θα έχετε τίποτα και, αντικαθιστώντας το μέ τεχνητές συσκευές, θα πρέπει να απολαύσετε μια αδράνεια που δεν είναι καθόλου δημιουργική, διάσπαρτη από ασήμαντες απολαύσεις, όπου εσείς οι ίδιοι θα υποβιβάζεστε σε αντικείμενα, πράγματα, που χρησιμοποιούνται και πετιούνται;

Σας αρέσει να ζείτε ανάμεσα σε επισφαλή συναισθήματα, ως εντατικά εκτρεφόμενα εξελιγμένα ζώα;  Σας κλέψαμε το πνεύμα, τώρα είναι η σειρά του σώματος. Για ένα χρόνο, την εποχή του ιού, σας έχει απαλλοτριωθεί το δικαίωμα να μεγαλώνετε, να μαθαίνετε, να συγκρίνετε τον εαυτό σας με συνομηλίκους και ενήλικες. Αυτό είναι το νόημα τής καταραμένης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης - της διδασκαλίας από απόσταση - αλλά είναι επίσης ο κατακρημνισμός μιας άγριας εποχής που σας αποκαλούν ενόχους, ακόμα και διαδότες του ιού - εσάς που είστε λιγότερο εκτεθειμένοι στην ηλικία σας - γιατί τολμάτε να συναντηθείτε και να κινηθείτε, όπως είναι προφανές στην ηλικία σας. Έχετε ανάγκη να γελάσετε, να φωνάξετε, να βιώσετε, να κάνετε λάθη, αλλά ως ζωντανοί άνθρωποι, όχι ως φοβισμένα και μασκαρεμένα φαντάσματα.

Δεν είναι παράξενο που αυξάνονται ανάμεσά σας οι αυτοκτονίες, οι πράξεις αυτοτραυματισμού που μεταφέρουν την ταλαιπωρία της ψυχής στο σώμα και η χρήση ψυχοφαρμάκων και ναρκωτικών. Είστε μόνο σε μικρό βαθμό ένοχοι: φυσικά, θα πρέπει να έχετε περισσότερο σεβασμό για τον εαυτό σας, αλλά γιατί, άραγε, εάν τα παραδείγματα είναι αυτά που λαμβάνετε από εμάς; Η γενιά των γονιών σας δεν είναι καλύτερη: πραγματικά δεν έχετε παραδείγματα και μοντέλα. Η κοινωνία απαιτεί «απόδοση», όποιος δεν μπορεί να το κάνει είναι χαμένος, ένοχος. Σας κάναμε να το πιστέψετε και σας πείσαμε. Γιατί να μην εμπιστευτείς την ιατρική, τη χημεία, τα φάρμακα, τη βελτίωση των επιδόσεων σου και την ελπίδα να βρεις νόημα, έστω και στιγμιαία, σε ζωές χωρίς κατεύθυνση;

Γιατί να μην αποσυντονιστείτε αν η κοινωνία που έχουμε ετοιμάσει για εσάς είναι αυτή που βλέπετε από το παράθυρο, από τις οθόνες των υπολογιστών και άλλες τεχνητές συσκευές με τις οποίες ζείτε από τη γέννησή σας, σάν «ψηφιακά ιθαγενείς»; Θα ήταν περίεργο αν είχατε ένα διαφορετικό όραμα για την ελευθερία, την ύπαρξη, τις ανθρώπινες σχέσεις από αυτό που σας επιβάλαμε με μια κατήχηση τόσο ισχυρή, διάχυτη, συνολική, που δεν γίνεται πλέον καν αντιληπτή, τόσο εγγενής είναι με την καθημερινή πραγματικότητα.

Ωστόσο, δεν είστε ευχαριστημένοι. Δεν μπορείτε να είστε: άνθρωποι είστε, αισθάνεστε υπό σύγχυση ότι δεν είναι έτσι, ότι η καθολική «πρόοδος» κάτι σας αφαιρεί, κάτι σας στερεί. Ο καλύτερος από όλους τους πιθανούς κόσμους είναι ο ίδιος που σας μεταμορφώνει σε μαριονέτες, πλαστικά αντικείμενα των οποίων τα νήματα τραβάει κάποιος, ένα κοπάδι χωρίς κατεύθυνση και χωρίς στόχο. Έχουμε κλέψει και τον χρόνο αναμονής σας: τα πάντα είναι «σε πραγματικό χρόνο», το στιγμιαίο, το άμεσο της ψηφιακής εποχής. Αρκετά με τη μνήμη, αρκετά με την εμπειρία της κατάκτησης και της προσπάθειας. Η «αναλγητική» κοινωνία σας έχει κάνει ανάλαφρους, αιθέριους σαν νιφάδες χιονιού. Σας απογαλακτίσαμε από τη συζήτηση, την κριτική σκέψη, τον προβληματισμό: χάσιμο χρόνου, όλα είναι ήδη online. Έχετε συνηθίσει να θεωρείτε τη γνώμη που επιβάλλεται από πάνω ως δική σας, υποκειμενική.

Δεν υποψιάζεστε καν την ύπαρξη «περίεργων» σκέψεων όπως αυτή του Nicolàs Gòmez Dàvila, για τον οποίο η καθολική συναίνεση, αντί να είναι κριτήριο αλήθειας, είναι γενικά σημάδι λάθους. Εξαιτίας μας έχετε ξεχάσει πώς να σκέφτεστε. Γι' αυτό δεν μπορείτε να ανεχτείτε τις αποκλίνουσες ιδέες και γίνεστε οι πιο ένθερμοι εχθροί της ελευθερίας της σκέψης. Δεν φταίτε εσείς, αλλά οι κακοί δάσκαλοι, αν το άκουσμα της αλήθειας σας οδηγεί σε αγανάκτηση: έχετε συνηθίσει να μην πιστεύετε στα μάτια σας, να αξιολογείτε τα πάντα με κριτήριο την ομοιομορφία και την αδιαφορία.

Είστε οι αποδέκτες μιας πρωτοφανούς επιχείρησης κοινωνικής μηχανικής - δηλαδή μιας καθολικής απάτης. Από ψηλά – εσείς που πιστεύετε ότι ζείτε στο βαμβάκι της απεριόριστης ελευθερίας – σας μορφοποιούν και σας επαναφέρουν. Μόλις καταστραφεί ο σκληρός δίσκος, τώρα είναι η σειρά του λογισμικού. Μέσω της απουσίας επαφής, μελέτης και της εξ αποστάσεως εργασίας, απενεργοποιούν τον μετωπιαίο λοβό του εγκεφάλου σας, την έδρα της απόφασης και της στρατηγικής. Χάνετε νευρώνες αμετάκλητα. Οι αφέντες το ξέρουν, άρα είναι οι βασανιστές σας: σκεφτείτε το, όσο έχετε ακόμα χρόνο. Πριν από δυόμισι χιλιετίες ο Αριστοτέλης, που δεν θέλουν πια να σπουδάσεις γιατί -λένε- ήταν δουλοκτήτης, έγραψε ότι ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ζώο, δηλαδή ότι δεν είμαστε τίποτα έξω από την ανθρώπινη κοινότητα, μακριά από τις σχέσεις με τους συνανθρώπους μας. Η φύση μας δεν είναι της αρκούδας.

Το ξέρεις καλύτερα από τον καθένα: χρειάζεσαι φίλους, γέλιο, να είσαι μέλος μιας ομάδας, να συγκρίνεις σημειώσεις, ακόμα κι αν σήμερα όλα είναι εικονικά: η κοινότητα έχει γίνει η πλασματική κοινότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, η έγκριση που επιδιώκεις είναι τόσο κοινότοπη και δυαδική του αντίχειρα ανυψωμένου ή χαμηλωμένου. Ίσως δεν σας τό έμαθαν, αλλά ήταν το βάρβαρο σημάδι των τσίρκων τής πλέμπας στην αρχαία Ρώμη γιά να αφήσει ζωντανό ή να σκοτώσει τον μονομάχο που νικήθηκε στην παράσταση. Τώρα συμβολίζει τη φιλοδοξία σας, σε συνδυασμό με τον φόβο, το φόβο της αποδοκιμασίας, της μη συμμετοχής στην ομάδα. Μερικοί - οι πιο εύθραυστοι, οι πιο ευαίσθητοι - έχουν αυτοκτονήσει ακόμη και λόγω λίγων αντίχειρων προς τα κάτω. Το «δεν μου αρέσει» γίνεται το μεταμοντέρνο στίγμα, η θανατική ποινή (κοινωνικός θάνατος…) μιας απάνθρωπης εποχής.

Δεν θέλουμε να σας κουράσουμε: τα παραδείγματα είναι αρκετά και περισσότερα. Το ερώτημα παραμένει: είστε χαρούμενοι που ζείτε σε έναν κόσμο σαν αυτόν; 

Χρειάζεστε επαφή, κοινότητα, διάλογο, για να νιώσετε, να αγγίξετε και να αφαιρέσετε αυτή την πικρή γεύση της μοναξιάς και κυρίως της αχρηστίας, της έλλειψης νοήματος που σας έχουμε ενσταλάξει, προσφέροντας ως αντάλλαγμα την κατανάλωση των πάντων, ακόμα και του εαυτού σας. Κωδικός μέ μπαρες και ετικέτα τιμής. Τώρα κάποιος πάει παρακάτω και η στάση σας θα είναι καθοριστική. Μέσα από τον κορωνοϊό που σε έχει κλειδώσει στο σπίτι, η εξουσία -ν' αρχίζεις να δυσπιστείς την επίσημη «αφήγηση»- υλοποίησε ένα έργο που μας φαίνεται τρομερό. Λέγεται «ανέπαφο», χωρίς άγγιγμα και χωρίς επαφή.

Θα οδηγήσει στην οργανωμένη εξαφάνιση της ανθρώπινης επαφής. Ίσως το να κατηγορείς τον Αριστοτέλη με τη δουλεία, αυτό να σε εμποδίζει να γνωρίσεις τη σκέψη του -την πιο ολοκληρωμένη και σημαντική από τον πολιτισμό του οποίου είστε παιδιά- να απαντά σε μια διεστραμμένη λογική εξουσίας: ο αδαής δεν μπορεί να αντιταχθεί σε τίποτα, ελλείψει εργαλείων - λέξεων, ιδέες, αρχές - να αξιολογούν και να κρίνουν. Έτοιμο το έργο που θα σε κλειδώσει σε ένα κλουβί επ' αόριστον, αποτρέποντας την επαφή -σωματική, ανθρώπινη και πνευματική- με τους άλλους.
Το κοινωνικό ζώο του Αριστοτέλη πεθαίνει, γεννιέται το ακοινωνικό, άθικτο ανθρώπινο εκτρεφόμενο ζώο, που ζει σε αιχμαλωσία και πρέπει να το χαίρεται. Ανέπαφος, δηλαδή στο Globish που έχεις συνηθίσει να μουρμουρίζεις ως το παγκόσμιο διαβατήριο της γενιάς του Erasmus, χωρίς ανθρώπινη επαφή, σώμα και ψυχή.

Ο κορωνοϊός είναι ένας ισχυρός επιταχυντής. Αρχίζεις να πιστεύεις ότι σε ξεσκίζουν. Δεν ξέρουμε αν η μετάδοση είναι άμεσο έργο εξουσίας, σίγουρα έχει γίνει ένα πολύ ισχυρό εργαλείο και πρόσχημα για κυριαρχία, απανθρωποποίηση και αναγωγή του ανθρώπου σε ακοινωνικό θηρίο. Δεδομένου ότι τα ανθρώπινα όντα παρουσιάζονται ως ένας δυνητικά επικίνδυνος φορέας ιών, η λύση είναι έτοιμη: από εδώ και στο εξής - για εσάς θα είναι ολόκληρη η ζωή σας - πρέπει να συνάψετε σχέσεις και επαφή με άλλους ανθρώπους όσο το δυνατόν λιγότερο. Αυτό είναι το ανήσυχο μέλλον που σου ορίζουν. Homo homini virus, ας απομακρυνθούμε, ας αποστασιοποιηθούμε λοιπόν, ας απομακρυνθούμε οριστικά, και ας είναι η αποστασιοποίηση το πρόγραμμα και το πρότυπο του Ανθρωποκαινού.

Ανάμεσα στα πράγματα που σας στερήσαμε είναι η αγάπη για τη γνώση. Συνηθίσατε την περίληψη, τις ειδήσεις: δεν διαβάζετε πλέον ένα βιβλίο ολόκληρο, ούτε ένα άρθρο. Σχεδόν κανείς -και δεν είναι θέμα ηλικίας- δεν έχει διαβάσει το μανιφέστο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ για τη Μεγάλη Επαναφορά. Σε μαύρο και άσπρο, είναι ένα είδος μυθιστορήματος επιστημονικής φαντασίας που διαδραματίζεται στο εγγύς μέλλον, ένας ολοκληρωτικός κόσμος στον οποίο οι τεχνητές συσκευές και τα ρομπότ αποκτούν ολοένα μεγαλύτερη σημασία καθώς η κοινωνία απανθρωποποιείται. Σας ενδιαφέρει να το σκεφτείτε ή είναι εντάξει;

Στην περίπτωση του Untact, ηγέτης είναι η Νότια Κορέα, δεσμευμένη στην οργάνωση της αυριανής καθημερινότητας «χωρίς επαφή». Η λέξη «ανέπαφος» εμφανίζεται σαράντα επτά φορές στο έργο για την επανεκκίνηση της νοτιοκορεατικής οικονομίας που πλήττεται από τις συνέπειες της πανδημίας. Πρώτη ανωμαλία: το σχέδιο είναι από τον Ιούλιο του 2020. Πολύ γρήγορα, δεν νομίζεις και εσύ; Αξιοθαύμαστη ταχύτητα αντιανθρώπινων θεωριών ήδη έτοιμων από την αρχή της κρίσης. Από καθαρή τύχη – μπορείτε να το πιστέψετε; – πρωταγωνιστές και δικαιούχοι θα είναι οι μεγάλες τεχνολογικές πολυεθνικές – Big Tech και Big Data – και οι νέες τεχνολογίες, η ρομποτική και η τεχνητή νοημοσύνη.

Η Νότια Κορέα θα επενδύσει περισσότερα από 40 δισεκατομμύρια δολάρια για να παρακινήσει τις εταιρείες να δημιουργήσουν ρομπότ, αυτοκίνητα χωρίς οδηγό, drones και νοσοκομεία όπου οι θεραπείες θα χορηγούνται με τεχνητή νοημοσύνη. Θα εφαρμοστεί κάθε τεχνολογία ικανή να μειώσει την ανθρώπινη επαφή. Μπορεί να είναι ένα τικ μιας γενιάς, αλλά ο συγγραφέας ενοχλείται από τις απαντήσεις των ηλεκτρονικών φωνών και τις σχετικές εντολές: πατήστε το κουμπί ένα, το κουμπί δύο κ.λπ. Η ιδέα ενός κόσμου στον οποίο ο άνθρωπος αντικαθίσταται από μια τεχνητή συσκευή μας ενοχλεί ανεξάρτητα από ιούς. Προφανώς, δεν είμαστε παρά υπολείμματα, λείψανα ενός παρελθόντος προς διαγραφή ή μάλλον επαναφορά.

Η πατρίδα της Samsung είναι μια από τις πιο συνδεδεμένες χώρες στον κόσμο: εκατομμύρια Κορεάτες περνούν ώρες και ώρες κάθε μέρα πίσω από μια οθόνη και η πανδημία επέτρεψε τη μετατροπή της τάσης σε πραγματικό υπαρξιακό έργο. Η ανάπτυξη της ίνας 5G, η ρομποτοποίηση και η τεχνητή νοημοσύνη θα αλλάξουν όλους τους τομείς της ζωής. Τα εστιατόρια θα αντικατασταθούν από αλυσίδες catering χωρίς «ανθρώπινο» προσωπικό όπου ρομπότ θα λαμβάνουν τις παραγγελίες και θα σερβίρουν το (τεχνητό;) φαγητό. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση θα γίνει ο κανόνας, η υγειονομική περίθαλψη θα ευνοήσει τις εξ αποστάσεως θεραπείες και επισκέψεις. Όσοι κρατούν μια δουλειά θα την κάνουν μακριά από συναδέλφους. Οι περισσότερες εμπορικές δραστηριότητες θα εξαφανιστούν υπέρ του ηλεκτρονικού εμπορίου. Οι παραδόσεις θα γίνονται με drones, μικρά μη επανδρωμένα αεροπλάνα. Ο επαγγελματικός διάλογος και η συζήτηση από απόσταση θα γίνει ο κανόνας.

Η φιλικότητα/συναναστροφή προορίζεται να γίνει κληρονομιά του παρελθόντος, οι δεσμοί με τους φίλους και την οικογένεια θα διαλυθούν, θα ενθαρρύνονται να εξαφανιστούν ή θα πραγματοποιηθούν μέσα από μια παρεμβαλλόμενη οθόνη. Δραστηριότητες αναψυχής και διασκέδασης, παραστάσεις, πολιτισμός, παρακολούθηση συναυλιών, επίσκεψη σε έκθεση, όλα θα γίνονται σε εικονική μορφή, από απόσταση, μπροστά στην οθόνη. Δεν ξέρουμε τι θα γίνει με τον αθλητισμό, που είναι επαφή,  ανταγωνισμός, ένα χαρούμενο κοινοτικό τελετουργικό. Θα αναπτυχθούν έξυπνες πόλεις, ο βασικός κανόνας των οποίων θα είναι η αποφυγή ανθρώπινης επαφής. Παράξενη ευφυΐα. Ο Υπουργός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Τουρισμού της Κορέας –οι τομείς που πλήττονται περισσότερο από τον απρόσεκτο κόσμο– δηλώνει ενθουσιασμένος. «Είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί μια κουλτούρα ανέπαφων. Πρέπει να δημιουργήσουμε μια νέα ζωή που να περιλαμβάνει όλο και λιγότερη πρόσωπο με πρόσωπο επαφή. Το ονομάσαμε «ανέπαφο» πολιτισμό και θα υποστηριχθεί από την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση, που βασίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη και τις ίνες 5G». Δηλώσεις που αποτελούν το τέλειο φωτοαντίγραφο της περιγραφής του κόσμου του αύριο από το Φόρουμ του Νταβός και την Ατζέντα του ΟΗΕ 2030.

Μην πεις ότι δεν κατάλαβες ή ότι δεν σε ενημέρωσαν: ήταν πολύ ξεκάθαροι. Καλώς ήρθατε στον καλύτερο των κόσμων, στον οποίο θα παρουσιαστούν «τα υπέροχα και προοδευτικά πεπρωμένα των ανθρώπων», ο μέτριος στίχος του Terenzio Mamiani που ο Λεοπάρντι έβαλε ως κοροϊδία στο Ginestra o il fiore del cielo. Μια έρημος προχωρά με το όνομα της προόδου. Να ξέρετε, παιδιά, ότι δεν είναι αγώνας παρελθόντος και μέλλοντος, αλλά ανθρωπιάς ενάντια στην κτηνοτροφία. Πρέπει να αποφασίσετε αν προτιμάτε να παραμείνετε άνθρωποι, τα κοινωνικά ζώα του Αριστοτέλη, ελεύθερα παρ' όλα τα ελαττώματα τους, ικανοί για μίσος, ναι, αλλά και για αγάπη και ενσυναίσθηση, ή νά γίνετε απολυμασμένα, ψυχρά, ανόητα ακοινωνικά ζώα.

Προτιμάτε να ζείτε στο πραγματικό ή στο εικονικό, την τεράστια πορνογραφική ταινία που παρακολουθείτε χωρίς να ζείτε και να συμμετέχετε; Για την παλαιότερη γενιά η επιλογή δεν πρέπει να είναι δύσκολη. Για εσάς, παιδιά του 2021, είναι πιο δύσκολο: σας έκαναν πλύση εγκεφάλου και εμείς, οι πατεράδες, δεν αντιδράσαμε. Ένας από αυτούς που έχτισαν τον νέο κόσμο - ο Μπιλ Γκέιτς - ο ίδιος που θέλει να σε εμβολιάσει ενάντια στα πάντα, να βάλει τσιπ κάτω από το δέρμα σου και να σε κάνει να φας τεχνητή τροφή, έχει προτείνει τη σύσταση ενός παγκόσμιου Υπουργείου Αλήθειας, για να πολεμήσει, ισχυρίζεται, τήν «παραπληροφόρηση», δηλαδή ό,τι δεν προέρχεται από αυτόν και από την υπερτάξη των παγκόσμιων αφεντάδων. Ίσως έχετε ακούσει για το μυθιστόρημα 1984 του Τζορτζ Όργουελ: σε εκείνο το βιβλίο για τον ολοκληρωτισμό, ένας από τους εφιάλτες ήταν το Υπουργείο Αλήθειας: οι λύκοι που φύλαγαν τα αρνιά. Σε ποια πλευρά θέλετε να είστε;

Untact:l'animale asociale - Articolo di Roberto Pecchioli (www-unavox-it.translate.goog)