Σε πρόσφατο άρθρο[1] μιλήσαμε για ένα φαινόμενο των ημερών μας: τη συχνότατη προσέλευση στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Πράγματι, παρατηρείται ειδικότερα σε αρκετά λαϊκά μέλη της Εκκλησίας να προσέρχονται ενίοτε περισσότερες φορές στη Θεία Μετάληψη ακόμη και από μονάζοντες. Περάσαμε όντως στο άλλο άκρο από τις μέρες των Κολλυβάδων Πατέρων στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Ωστόσο, θα πρέπει να γίνουν κάποιες αναγκαίες διευκρινίσεις προς αποφυγή των όποιων παρεξηγήσεων, καθότι το θέμα είναι ιδιαζόντως λεπτό.
Εξαρχής θα πρέπει να τονιστεί πως ο γράφων σε καμιά περίπτωση δεν προσπαθεί να αποτρέψει χριστιανούς αδελφούς από το μυστήριο αυτό των μυστηρίων, με το οποίο ο άνθρωπος θεώνεται άμεσα δια της θεανθρώπινης φύσεως του Χριστού;;;. Είναι χαροποιό το γεγονός πως οι σημερινοί χριστιανοί με την καθοδήγηση των Πνευματικών τους λαμβάνουν λίαν συχνά το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου. Δεν πρόκειται για βραβείο αρετής, αλλά για φάρμακο αθανασίας και συγχώρησης των αναρίθμητων πταισμάτων μας, τα οποία στις μέρες μας έχουν καταστεί σχεδόν αναπόφευκτα με την πλεονάζουσα περιρρέουσα αμαρτωλότητα και ασέβεια.
Ο ίδιος άλλωστε ο άγιος Πορφύριος τόνιζε πως όλοι πρέπει να προσερχόμαστε στη θεία Κοινωνία, εφόσον αυτή είναι και η εντολή του λειτουργού ιερέως – Χριστού. Στο πρόσφατο άρθρο βέβαια στηριχθήκαμε στα λόγια του ίδιου Αγίου, ο οποίος σε άλλη περίσταση είχε μιλήσει για πλάνη όσων προσέρχονται τακτικότατα χωρίς τις απαραίτητες πνευματικές προϋποθέσεις. Και εδώ ακριβώς βρίσκεται το κλειδί της λύσης του γρίφου: άραγε ο άγιος αντιφάσκει; Σε καμία των περιπτώσεων. Είναι μάλιστα ένα σύνηθες λάθος να χρησιμοποιούμε τα λόγια των συγχρόνων αγίων κατά το δοκούν. Ας αναλογιστούμε ότι έζησαν πρόσφατα και έχουμε πάμπολλες μνήμες των λόγων και των έργων τους, που είναι φυσικό ενίοτε να φαίνονται αντιφάσκοντα, εφόσον πρόκειται για ποιμαντικές συμβουλές σε διαφορετικά άτομα και σε ποικίλες συγκυρίες, οπότε χρειαζόταν έκαστο την ιδιαίτερη “φαρμακευτική” αγωγή του. Η δουλειά μας (των θεολόγων κυρίως) είναι να τα ξεδιαλύνουμε όλα αυτά και να προβαίνουμε σε γενικεύσεις όπου δει και με ιδιαίτερη προσοχή και διάκριση.
Αν δούμε λοιπόν το θέμα πιο νηφάλια, θα καταλάβουμε πως ναι μεν η συχνότατη θεία Κοινωνία είναι άριστη και επαινετέα πράξη, ωστόσο και αυτή, όπως κάθε καλό, όταν γίνεται αυθαίρετα και αδιάκριτα, μπορεί να προκαλέσει βλάβη και να οδηγήσει σε πλάνη: να επαναπαυτεί δηλαδή κάποιος σε αυτήν και στη συχνή επίσης εξομολόγηση και να παραβλέψει την προσευχή και την άσκηση γενικότερα. Έτσι όχι απλά δεν θα ωφεληθεί, αλλά μπορεί και να βλαφτεί, χωρίς αυτό να σημαίνει πως η ζωοπάροχη Θεία Μετάληψη αποτελεί πηγή δεινών και ασθενειών. Η ευθύνη είναι εξολοκλήρου δική μας.
Ο Πνευματικός, λοιπόν, αποτελεί το άριστο μέσο για τη σχετική καθοδήγηση. Και να μην τον πιέζουμε να κοινωνούμε συχνά ούτε να κατεβάζουμε τα μούτρα, αν τυχόν καμιά φορά μας επιτιμήσει και μας στερήσει τη Θεία Κοινωνία, ούτε να τα βάζουμε μαζί του. Ξέρει ο Θεός που το επιτρέπει. Άλλωστε, ουδείς άξιος…
Είναι αληθές πως σύγχρονοι άγιοι (βλ. αρχιμ. Σεραφείμ Δημόπουλο) τόνιζαν πως όποιος κρατάει όλες τις νηστείες του έτους, μπορεί να προσέρχεται στο Μυστήριο χωρίς καμία άλλη προετοιμασία και όποτε θέλει. Να παρατηρήσω βέβαια από την πλευρά μου: πόσοι κρατάνε σωστά όλες τις νηστείες του ενιαυτού; Δηλαδή χωρίς λάδι; Και να θυμηθώ και τα λόγια του επίσης μεγίστου αγίου της Ομόνοιας Πορφυρίου: “δεν μου αρέσει να τρώνε κρέας την προηγούμενη και να έρχονται να κοινωνούν”. Ας κρίνει επομένως ο καθένας πρώτα από μόνος του σε ποια πνευματική κατάσταση βρίσκεται και μετά ας πράττει αναλόγως και πάντοτε υπό την καθοδήγηση Πνευματικού, που είναι και το ταπεινότερο, άρα και το πιο θεάρεστο.
Κ. Νούσης
Λάρισα, 12/8/2024
[1]https://paterikos.blogspot.com/2024/07/blog-post_21.html
https://paterikos.blogspot.com/2024/08/blog-post_13.html
ΕΙΣ ΑΦΕΣΙΝ ΤΩΝ ΑΜΑΡΤΙΩΝ ΚΑΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΖΩΗΝ ΤΗΝ ΑΙΩΝΙΟΝ. Η ΘΕΩΣΗ ΔΙΑ ΤΗΣ Θ. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΝΕΩΤΕΡΙΣΜΟΣ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΣΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΥΠΑΡΞΕΩΣ ΨΥΧΗΣ. ΔΙΟΤΙ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ Η ΨΥΧΗ ΣΩΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ ΕΝΩ ΤΟ ΣΩΜΑ ΕΚΛΕΠΤΥΝΕΤΑΙ ΔΙΑ ΤΗΣ Θ.ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ. (ΓΡ. ΝΥΣΣΗΣ, ΑΣΜΑ ΑΣΜΑΤΩΝ). Η ΨΥΧΗ ΑΠΟΚΤΑΤΑΙ ΔΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ ΣΤΟΝ ΠΕΙΡΑΣΜΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΛΟΓΙΣΜΟ ΠΟΥ ΠΡΟΗΓΕΙΤΑΙ. ΤΟΝ ΑΓΙΑΣΜΟ ΤΟΝ ΔΙΝΕΙ Ο ΚΥΡΙΟΣ ΣΕ ΟΣΟΥΣ... ΔΕΝ ΤΟΝ ΔΙΝΕΙ Ο ΙΕΡΕΑΣ. ΚΑΘΟΤΙ Ο ΑΝΑΣΤΗΜΕΝΟΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΜΦΑΝΙΣΤΗΚΕ ΜΟΝΟ ΣΤΟΥΣ ΔΙΚΟΥΣ ΤΟΥ, ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΠΛΕΟΝ Ο ΚΑΘΕΝΑΣ ΝΑ ΤΟΝ ΔΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΤΟΝ ΠΛΗΣΙΑΣΕΙ. Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΟΒΑΤΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΟΧΙ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΟΒΑΤΑ ΤΟΥ ΙΕΡΕΑ. ΣΗΜΕΡΑ Ο ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΠΤΥΧΙΟ ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΙΞΕΙ ΤΟΝ ΡΟΛΟ ΤΟΥ. ΑΣ ΕΡΘΟΥΜΕ ΣΤΟΝ ΙΕΡΕΑ. ΑΓΩΝΙΖΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΟΥ Ή ΕΙΝΑΙ ΗΔΗ ΣΩΣΜΕΝΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΧΕΙΡΟΤΟΝΙΑ ΤΟΥ; ΑΦΕΣΗ ΔΕΝ ΖΗΤΑΕΙ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΘΥΣΙΑ; Η ΚΑΝΤΙΩΤΙΚΗ ΣΥΝΗΘΕΙΑ ΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΠΙΣΤΟΙ ΓΙΑ ΑΠΙΣΤΙΑ Ή ΟΛΙΓΟΠΙΣΤΙΑ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥΣ ΣΑΝ ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΩΝ ΔΕΝ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ. ΤΟ ΦΙΛΙΟΚΒΕ ΤΗΣ ΧΕΙΡΟΤΟΝΙΑΣ ΔΕΝ ΣΩΖΕΙ. Ο Μ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΔΕΝ ΕΔΩΣΕ ΤΑ ΑΝΩΤΕΡΑ ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΚΛΗΡΟ. ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ. ΣΗΜΕΡΑ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΤΗΚΕ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΑ Ο ΚΛΗΡΟΣ, ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΣ Ο ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΘΕΩΡΩΝΤΑΣ ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΤΟΥ ΑΞΙΩΜΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ, ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ, ΑΝΩΤΕΡΟ ΤΗΣ ΑΓΙΟΤΗΤΟΣ. Η ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΚΑΙ Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΣΩΖΟΥΝ. Η ΚΑΘΑΡΗ ΚΑΡΔΙΑ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΠΡΟΣΕΦΕΡΕ ΣΤΟΝ ΚΥΡΙΟ Ο ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ. Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ, ΜΕ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΙΣ ΣΗΜΕΡΙΝΕΣ ΠΡΟΤΕΣΤΑΝΤΙΚΕΣ ΣΧΟΛΕΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΕΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΙ ΡΟΛΟ ΝΟΜΙΖΕΙ ΠΩΣ ΕΧΕΙ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου