Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΘΕΟΣ ως ο Θεός μέσα στην αλήθεια του Είναι (Seyn) ως συμβάν (Ereignis) ζ

Συνέχεια από:Τρίτη 2 Ιανουαρίου 2024

Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΘΕΟΣ ως ο Θεός μέσα στην αλήθεια του Είναι (Seyn) ως συμβάν (Ereignis) ζ
Του Friedrich-Wilhelm von Herrmann

«Η προετοιμασία της εμφάνισης του τελευταίου Θεού» μέσω κατ’ αρχάς των επιστρεφόντων και κατόπιν των μελλοντικών «είναι το ακρότατο τόλμημα της αλήθειας του Είναι», το ακρότατο τόλμημα, το οποίο αναλαμβάνουν οι επιστρέφοντες και οι μελλοντικοί. Καθώς «δυνάμει της αλήθειας του Είναι μονάχα», «επιτυγχάνουν οι άνθρωποι την επαναφορά του όντος» (σελ. 411). Η «επαναφορά του όντος» (Wiederbringung des Seienden) είναι στην ιστορία του Είναι ο θεμελιώδης όρος του Heidegger γι’ αυτό που συμβαίνει κατά την ανάσυρση της συμβεβηκυίας αλήθειας του Είναι μέσα στο μέχρι τώρα εγκαταλελειμμένο από το Είναι ον. Είναι η μεταβολή του από το Είναι και από τον Θεό εγκαταλελειμμένου όντος σε εκείνο τον τρόπο αποκαλυψιμότητας του όντος, όπως προκύπτει από ανάσυρση της συμβεβηκυίας αλήθειας του Είναι.

«Η ύψιστη εγγύτητα του τελευταίου Θεού συμβαίνει τότε», όταν το συμβεβηκός αυτό «έρχεται στην άρνηση» «ως η διστάζουσα αυτό-άρνηση», ως ο πεπερασμένος τρόπος ανάσυρσης, «προς αύξηση» του γίγνεσθαι (σελ. 411). Τι είναι αυτή η άρνηση (Verweigerung); Στο απόσπασμα 254 με τον τίτλο «Η άρνηση», η άρνηση ονομάζεται «κάτι πρωταρχικό», δηλαδή «η πληρότητα της εξασφάλισης του Είναι μέσα στην άρνηση» (σελ. 405). Για τον λόγο αυτό λέει στο απόσπασμα 256: Η άρνηση «είναι κάτι ουσιωδώς διαφορετικό από την απλή απουσία» (σελ. 411). Η άρνηση «ανήκει στο συμβάν» και «μπορεί να βιωθεί μόνο μέσα από την πηγαία ουσία του Είναι», έτσι όπως αυτή «αναλάμπει μέσα στον στοχασμό της άλλης απαρχής» (σελ. 411). Η «άρνηση» «ανήκει στο συμβάν» ως «η εξασφάλιση» της ανάσυρσης του Είναι. Ως η διστάζουσα αυτό-άρνηση (Sichversagen), η άρνηση (Verweigerung) είναι η διαρκής καταγωγή κάθε αποκάλυψης (εκκαθάρισης). Για το λόγο αυτό είναι «κάτι πρωταρχικό», ανήκει στην πρωταρχική ουσία (Wesung: διαγωγή-ουσίωση) του Είναι. Η άρνηση είναι εκείνος ο πρωτογενής τρόπος απόκρυψης, που κατά πρώτον διασφαλίζει τους εκάστοτε τρόπους ανάσυρσης. Η καταγωγική απόκρυψη λέγεται άρνηση, αν και ως διστάζουσα άρνηση διασφαλίζει τους τρόπους ανάσυρσης, γιατί αρνείται μια εξαντλητική ανάσυρση. Σε όλους τους τρόπους ανάσυρσης, που έχουν την καταγωγή τους από την αποκρύπτουσα άρνηση, δεν εξαντλείται, αλλά παραμένει η αστείρευτη.

Η με τον τρόπο αυτό χαρακτηρισμένη άρνηση είναι η «εγγύτητα του αναπότρεπτου» (σελ. 412), εφόσον η καταγωγική αυτή άρνηση δεν μπορεί να αποτραπεί ούτε να αποφευχθεί. Ως αυτό το τόσο αναπότρεπτο, η διασφαλίζουσα άρνηση παρασύρει το Da-sein «προς τα πάνω στη θεμελίωση της ελευθερίας του» (σελ. 412). Εφόσον μέσα στην διασφάλιση των πεπερασμένων τρόπων ανάσυρσης στρέφεται προς την αλήθεια του θεμελιώνοντος σχεδιασμού του Da-sein.

Ο Heidegger θέτει το ερώτημα, αν «ένας άνθρωπος μπορεί να αν ταπεξέλθει και στα δυο»: «την αντοχή της αντήχησης (Anklang) τουσυμβάντος ως άρνησης», δηλαδή την αντοχή της εμπειρίας της εγκατάλειψης του όντος από το Είναι, μέσα στην οποία αντηχεί το συμβάν ως διασφαλίζουσα άρνηση, «και την εκτέλεση της μετάβασης προς την θεμελίωση της ελευθερίας του όντος ως τέτοιου, προς την ανανέωση του κόσμου ως σωτηρίας της γης» (σελ. 412), δηλαδή την εκτέλεση της μετάβασης προς την θεμελιωτική απελευθέρωση του όντος από την μέχρι τούδε εγκατάλειψη από το Είναι, πράγμα που είναι το ίδιο με μια «ανανέωση του κόσμου μέσα από τη σωτηρία της γης» από την απώλεια της, που αποκαλύπτεται ως μια γη που κλείνει τον εαυτό της και προσλαμβάνει μέσα της τον κόσμο.

Η βιωμένη «άκρα απόσταση του τελευταίου Θεού μέσα στην άρνηση», που θα μπορούσε να διασφαλίσει την εμφάνιση του, «είναι (ταυτόχρονα) μια μοναδική εγγύτητα» (σελ. 412), αν και όχι μιας πραγματικής εμφάνισης, αλλά όμως μέσα στη δυνατότητα να μπορεί προσεγγίσει με τον τρόπο της πραγματικής του εμφάνισης.

Η εγγύτητα αυτή του τελευταίου Θεού μέσα στην βιωμένη άκρα απόσταση «αντηχεί μέσα στην αντήχηση του Είναι από την εμπειρία της δεινοπάθειας (Not) που δημιουργεί η εγκατάλειψη από το Είναι (σελ. 412). Μέσα στην αντήχηση της εγκατάλειψης από το Είναι αντηχεί το Είναι μέσα στην αλήθεια του και μαζί του η πιθανή πραγματική εγγύτητα με τον τρόπο της εμφάνισης του μέσα στη διασφαλισμένη αλήθεια του Είναι. Η εμπειρία αυτή της «δεινοπάθειας λόγω εγκατάλειψης από το Είναι» και της άκρας απόστασης του Θεού «είναι ταυτόχρονα το πρώτο ξάνοιγμα προς την καταιγίδα μέσα στο Είναι» (σελ. 412). Αυτό είναι το ξάνοιγμα προς τη θεμελίωση του Da-sein, που μέσα στον θεμελιώνοντα σχεδιασμό του μετέχει της θεμελίωσης της αλήθειας του Είναι και της εμφάνισης του τελευταίου Θεού μέσα στην αλήθεια αυτή. Μόνο «εάν ο άνθρωπος έρχεται από αυτή τη δεινοπάθεια» της εγκατάλειψης από το Είναι, «κάνει τις αναγκαιότητες (Notwendigkeiten) να λάμπουν», τις αναγκαιότητες που στηρίζονται στη δική του θεμελίωση της αλήθειας του Είναι, στη δική του θεμελίωση της αλήθειας αυτής ως τόπου εμφάνισης του τελευταίου Θεού. Με τις αναγκαιότητες αυτές ο άνθρωπος (ως επιστρέφων και μελλοντικός) φέρνει την ελευθερία του ανήκειν στην εν τω γίγνεσθαι θεμελίωση της αλήθειας του Είναι «στον πανηγυρισμό του Είναι» (σελ. 412). Η με τον τρόπο αυτό θεμελιωμένη αλήθεια του Είναι για την πραγματική εμφάνιση του Θεού και για την νέα αρχή του κόσμου βρίσκεται σε πανηγυρισμό, καθώς είναι ελεύθερη από κάθε παραμόρφωση.

Την «πλήρη στροφή του Είναι», την πλήρη στροφή μέσα στο συμβάν, την αποκτούμε μόνο τότε, όταν αρπάζουμε την ελευθερία της θεμελιώνουσας μετοχής στην θεμελίωση της αλήθειας του Είναι. Μόνο τότε βρίσκουμε «το μέτρο του Da-sein», δηλαδή το μέτρο για το θεμελιώνον ον του ανθρώπου που ζει σύμφωνα με το Dasein (σελ. 412).

Η πρωταρχική, καταγωγική προς το συμβάν ανήκουσα άρνηση «εξαναγκάζει το Da-sein προς τον εαυτό του ως θεμελίωση», δηλαδή προς την θεμελίωση του «τόπου του πρώτου περάσματος του Θεού», ο οποίος μέχρι τώρα αρνήθηκε (σελ. 412). «Από αυτή την χρόνο-χωρική στιγμή μόνο μπορεί να μετρηθεί πως το Είναι ως περιοχή του γίγνεσθαι εκείνου του εξαναγκασμού του Da-sein, που πρέπει να επαναφέρει το ον, να το επαναφέρει ως το ον που ανασύρει την αλήθεια του Είναι, στην οποία αποπεράτωση του (έτσι) όντος πρέπει να διεκπεραιωθεί η εκτίμηση του Θεού» (σελ. 412). Η αποπεράτωση αυτή πρέπει να είναι τέτοιου είδους, ώστε η νέα φανέρωση του όντος να φέρει μέσα της την λάμψη του εμφανιζόμενου τελευταίου Θεού.

Συνεχίζεται

ΕΙΝΑΙ Η ΤΡΑΓΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΝΟΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ, ΤΟΥ ΝΟΗΜΑΤΟΣ. Η ΟΠΟΙΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΜΑΤΑΙΩΝΕΤΑΙ ΣΥΝΗΘΩΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΑΛΗΘΙΝΟΥ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΟΥ ΕΓΩ ΧΩΡΙΣ ΝΟΗΜΑ, ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΥΠΟ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ, ΤΑ ΔΥΟ a' priori, ΤΟΝ ΧΩΡΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ ΤΗΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ ΤΟΥ ΠΡΕΠΕΙ, ΠΟΥ ΣΥΣΤΗΝΟΥΝ ΤΟΝ ΜΟΝΤΕΡΝΟ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΑΝΘΡΩΠΟ ΤΗΣ ΝΕΩΤΕΡΙΚΟΤΗΤΟΣ ΤΟΥ ΤΙΠΟΤΑ.

Η ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ ΟΤΑΝ Η ΖΩΗ ΕΣΦΥΖΕ ΜΕ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΡΟΠΟΥ. Ο ΟΠΟΙΟΣ ΣΗΜΕΡΑ, ΜΕΤΑ ΤΟ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΕΦΕΡΕ ΤΟ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ, ΔΕΝ ΥΦΙΣΤΑΤΑΙ. 

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΠΑΝΔΡΩΝΕΤΑΙ ΜΕ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΤΟΥ ΤΥΠΟΥ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΔΕΝ ΕΖΗΣΑΝ ΤΟΝ ΤΡΟΜΟ ΤΟΥ ΤΙΠΟΤΑ, ΟΥΤΕ ΤΟ ΟΛΟΝ ΤΟΥ ΝΟΗΤΟΥ, ΤΟΥ ΝΟΥ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ.

ΟΙ ΣΗΜΕΡΙΝΟΙ ΗΜΙΤΕΛΕΙΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΠΡΟΣΟΧΗ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΑΠΟΔΕΙΧΘΟΥΝ ΑΝΥΠΕΡΒΛΗΤΑ ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗΝ ΟΔΟ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΖΩΗΣ.