Δευτέρα 29 Μαΐου 2023

Η πολιτιστική μάχη (πρώτο μέρος) - Roberto PECCHIOLI


Ένα από τα πλεονεκτήματα του Διαδικτύου είναι ότι μας επιτρέπει να φτάσουμε σε φιγούρες, ιδέες και προσωπικότητες που δύσκολα θα μπορούσαμε να γνωρίσουμε με τα μέσα επικοινωνίας του παρελθόντος. Ο συγγραφέας είναι παθιασμένος αναγνώστης ενός Ισπανού συγγραφέα, του Χουάν Μανουέλ ντε Πράντα, ενός πενηντάχρονου «παραδοσιακού» στοχαστή βασκικής καταγωγής. Το πιο πρόσφατο βιβλίο του είναι μια εξαιρετική συμβολή στην πολιτιστική μάχη ενάντια στον λεγόμενο προοδευτισμό. Ο τίτλος του, «Enmienda a la totalidad», απηχεί τον νομικό θεσμό της «ολικής τροποποίησης» ενός υπό συζήτηση νόμου. Τροποποίηση, ολική διόρθωση της σύγχρονης σκέψης λόγω της αδυναμίας κοινοποίησης όχι των αποτελεσμάτων, αλλά κυρίως των υποθέσεων: αυτή είναι η βασική διατριβή του de Prada. Το σκεφτήκαμε όταν διαβάσαμε μια τροπολογία στον νόμο για τον προϋπολογισμό που παρουσίασε η Forza Italia, με στόχο τη χρηματοδότηση της αλλαγής φύλου με δεκαπέντε εκατομμύρια ευρώ. Οι υποστηρικτές της φιλελεύθερης επανάστασης, προάγγελοι της ιδιωτικοποίησης των πάντων, οι ίδιοι που ζητούν χαμηλότερους φόρους για τις εύπορες τάξεις, ζητούν δημόσιο χρήμα για τη χρηματοδότηση της τρανσεξουαλικότητας, συγγνώμη «της μετάβαση του φύλου».

Αδυνατούμε να εντοπίσουμε οποιεσδήποτε πραγματικές διαφορές μεταξύ του οράματός τους για τον άνθρωπο και εκείνου τής αριστεράς, προοδευτικής ή «αφυπνισμένης». Δεν μπορεί να υπάρξει συμμαχία ή εγγύτητα με τη φιλελεύθερη σκέψη, προειδοποιεί ο de Prada. Η φιλελεύθερη ανθρωπολογία και οντολογία είναι τό κακό, τα υπόλοιπα είναι παραλλαγές στο θέμα, στις οποίες πρέπει να αντιταχθεί η «τροπολογία στην ολότητα», δηλαδή μια ριζικά διαφορετική σκέψη. Με την επιμονή ενός σπασμένου δίσκου, εγείρεται το κάλεσμα από τά δεξιά το δικαίωμα να εμπλακεί σε μια πολιτιστική μάχη ενάντια στον αχαλίνωτο προοδευτισμό. Μοιάζει με τη σύγκρουση μεταξύ δύο τρένων που τρέχουν, όπου δύο αντίθετες κοσμοθεωρίες συναγωνίζονται για την πολιτιστική ηγεμονία. Το πρόβλημα είναι ότι για να εμπλακεί κανείς στη μάχη πρέπει να εκφράσει αρχές που είναι αντίθετες με τις αντίπαλες, να προτείνει μια ριζοσπαστική εναλλακτική όχι επειδή είναι εξτρεμιστική, αλλά επειδή μπαίνει στη ρίζα των θεμάτων που διακυβεύονται. Αν δεν συμβεί αυτό, η μάχη και ο πόλεμος είναι αναπόφευκτα χαμένοι.

Η δεξιά φτάνει αργά στην πολιτιστική μάχη, επιβαρυμένη από την έννοια της ελευθερίας που ταιριάζει στον φιλελευθερισμό, με την «εργαλειοθήκη» των ατομικών δικαιωμάτων που παρέχει ο φιλελευθερισμός, που εμψυχώνεται από το φιλελεύθερο ανθρωπολογικό όραμα κ.λπ. Ο αντίπαλος δεν έχει άλλη επιλογή από το να χρησιμοποιήσει αυτές τις αρχές προς όφελός του, να τις κάνει δικές του, να τις προσαρμόσει στα δικά του συμφέροντα και να τις αναπτύξει σε άκρα που η δειλή δεξιά δεν είχε ποτέ υποψιαστεί. Από τη στιγμή που αυτές οι αρχές έχουν γενικευθεί και έχουν γίνει κοινή λογική, η δεξιά μάχεται ενάντια σε αυτό που λανθασμένα αποκαλεί πολιτιστικό μαρξισμό, που δεν είναι παρά ο συνεπακόλουθος φιλελευθερισμός, το σκηνικό φόρεμα μιας ανάποδης κοινωνίας, φτιαγμένο από τη σχολή της Φρανκφούρτης, πρώην μαρξιστές που έχουν φτάσει στον μετα-αστικό ριζοσπαστισμό. Ο φιλελευθερισμός, με την αλυτρωτική του αρχή, την πνευματική του αδιαφορία και τη δυσφορία του για το όριο, είναι το φυτώριο για όλη την κοινωνική μηχανική που ταιριάζει στον προοδευτισμό για να οικοδομήσει ένα ήθος, ένα ηγεμονικό εμφύτευμα, στο οποίο καταλήγει να προσαρμόζεται η ξεψυχισμένη δεξιά πτέρυγα, αιφνιδιασμένη από τα γεγονότα, παγιδευμένη από τη φιλελεύθερη αφήγηση, έστω και σε μια μετριοπαθή ή αμήχανη εκδοχή.

Μερικές φορές η δεξιά εμπλέκεται σε αψιμαχίες που οξύνουν κοινωνικούς ανταγωνισμούς και, με τον ίδιο τρόπο που η αριστερά, για να ευνοήσει την άνοδό της στην εξουσία, χρησιμοποιεί μετανάστες, φεμινίστριες ή οικολόγους ως «επαναστάτες», οι υποστηρικτές αυτής της light εκδοχής της μάχης του πολιτισμού χρησιμοποιούν το κίνημα υπέρ της ζωής ή τα εξαθλιωμένα μεσαία στρώματα. Στο τέλος, τίποτα περισσότερο από το ψάρεμα ευκαιριών που καταλήγει να επανεξοπλίζει τον αντίπαλο, δημιουργώντας μια ανισότητα δηλητηριασμένη από ένα ίχνος μίσους. Η πόλωση ευνοεί τον αντίπαλο γιατί εκφοβίζει τη μάζα των δειλών, τον βάλτο των ανίδεων (αυτών που δεν έχουν ιδέες) που καταλήγουν να ενδίδουν στο τραγούδι της προοδευτικής σειρήνας, της μόνης που δικαιούται να καθορίσει πού είναι το «μέτρο», το σημείο ισορροπίας. Το συμπέρασμα είναι ότι δεν μπορεί να γίνει μια πραγματική πολιτιστική μάχη εάν οι χώροι είναι κοινόχρηστοι, μια γκροτέσκα φλυαρία που ευνοεί την αντίπαλη ηγεμονία, η οποία αφήνεται εδώ και δεκαετίες να οδηγεί το παιχνίδι και να επιβάλλει τους κανόνες.

Η αυθεντική πολιτιστική μάχη είναι οπλισμένη με φιλοσοφικές, πολιτικές και ανθρωπολογικές προϋποθέσεις αντίθετες με τη μοναδική ιδεολογία που έχει απομείνει σε εξέλιξη, τον πρωτεϊκό φιλελευθερισμό. Χρειαζόμαστε την αντεπίθεση της παραδοσιακής σκέψης, ελεύθερης και μη φιλελεύθερης, συντηρητικής και επαναστατικής. Υπάρχει έλλειψη συνείδησης ότι οι κανόνες υπαγορεύονται από τα πάνω, από τους ιδιοκτήτες των χρημάτων. Μαζί τους ο προοδευτισμός θα κερδίζει πάντα. Ο Nicolàs Gòmez Dàvila το εξήγησε: η καθολική ψηφοφορία – ο πίθηκος της συμμετοχής – δεν κάνει τα συμφέροντα της πλειοψηφίας να θριαμβεύουν, περιορίζεται στο να κάνει τους ανθρώπους να πιστεύουν.

Η δημοκρατία, εάν κατανοηθεί ως θεμέλιο και όχι ως μορφή ή διαδικασία διακυβέρνησης, είναι μια απάτη που βασίζεται σε ένα χονδροειδές φιλοσοφικό λάθος που βολεύει το Χρήμα να μεταμορφώνει τους λαούς σε ομογενοποιημένες μάζες που υπόκεινται σε παρορμήσεις. Το λάθος ότι η ανθρώπινη φύση δεν είναι πάντα η ίδια, αλλά προχωρά απεριόριστα μέσα από την κατάκτηση νέων «δικαιωμάτων», μέχρι να φτάσουμε στον επίγειο παράδεισο, στον οποίο όσο πλησιάζουμε τόσο περισσότερο «προοδεύουμε». Έτσι, στη δημοκρατία οι προοδευτικοί κερδίζουν πάντα, ακόμη και όταν χάνουν, αφού οι συντηρητικοί, για να ικανοποιήσουν τις προσδοκίες που γεννά η ίδια η δημοκρατία, οδηγούνται να μεταμορφωθούν σε «αργούς» προοδευτικούς. Στο δημοκρατικό παιχνίδι, τα χαρτιά μοιράζονται από το χρήμα, τη «δημιουργική» καταστροφή του, τα ζωώδη πνεύματά του, οπότε ο προοδευτισμός θα κερδίζει πάντα, είτε με τον γρήγορο τρόπο (αριστερά) είτε με τον αργό τρόπο (δεξιά).

Κάτω από τη χαϊδευτική μάσκα της δημοκρατίας κρύβεται η σιδερένια λαβή των χρηματικών ολιγαρχιών. Για τουλάχιστον μισό αιώνα -το 1968 θα έπρεπε να μας διδάξει κάτι- το χρήμα παίζεται με το αριστερό χέρι, με το αγκίστρι ή με τον απατεώνα, όπως όταν οργανώνει απάτη, χειραγωγεί ταραχές ή υπαγορεύει την ατζέντα για νέα δικαιώματα. Το σπίτι –με το καλλιτεχνικό όνομα της δημοκρατίας– κερδίζει πάντα. Όλες οι «αριστερές» επαναστάσεις είναι στην υπηρεσία του καπιταλισμού. Η έννοια της φιλελεύθερης ελευθερίας δεν είναι η μόνη που υπάρχει, η δημοκρατία είναι διαδικασία, όχι θεμέλιο ή τοτέμ. Στο τέλος της ζωής του, ο Norberto Bobbio το κατάλαβε. Η κοινωνική μηχανική μεταμορφώνει τον δυτικό άνθρωπο μέχρι τού σημείου να προλέπει την κατάργησή του, όπως διαισθάθηκε ο CS Lewis.

Ένας αιρετικός μαρξιστής, ο Pier Paolo Pasolini, το σημείωσε αυτό, σημειώνοντας ότι ολόκληρη η κοινωνία υποκύπτει στον ηδονισμό της κατανάλωσης. Ήταν ο πρώτος που κατάλαβε την ιστορική μεταμόρφωση της αριστεράς, που στάθηκε δίπλα στον καπιταλισμό. Η μετά το 1968 νεοκαπιταλιστική επανάσταση χρησιμοποιεί την αριστερά ως χρήσιμο ηλίθιο και δικαίως περιφρονεί τη δεξιά. Τα στοιχεία είναι εντυπωσιακά: όλες οι «αριστερές» ανθρωπολογικές επαναστάσεις είναι στην υπηρεσία του καπιταλισμού ή, αν προτιμάτε, ο νεοκαπιταλισμός προωθεί ένα ανθρωπολογικό μοντέλο (την «ανοικτή κοινωνία») που η αριστερά υποδέχεται με ενθουσιασμό για κοντόφθαλμη και κοινή πολιτιστική μήτρα. Κανείς δεν αμφισβητεί πια τον καπιταλισμό στα αριστερά, ενώ μπερδεύει το φιλελεύθερο-συντηρητικό εξαρτημένο αντανακλαστικό (μια συγκλονιστική αντίφαση), που έμεινε στα νοητικά σχήματα του Ψυχρού Πολέμου. Για τήν δεξιά τού συστήματος, η κριτική στον καπιταλισμό είναι υπέρ του κομμουνισμού. Η αριστερά, πιο ευκίνητη και αντιδραστική, προωθεί μια κουκούλα αντικαπιταλιστικής ρητορικής για τη χρήση των ανόητων καί για την προώθηση της ανθρωπολογικής και κοινωνικής επανάστασης που επιθυμούν και πληρώνουν οι παγκόσμιοι κύριοι για να εδραιώσουν την κυριαρχία τους. Οι άρχοντες καταστρέφουν τον πλούτο των εθνών και των ατόμων, κατακλύζουν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ουσιαστικά αρνούνται την ευρεία ιδιωτική ιδιοκτησία, σκοτώνουν την οικογένεια, συγκεντρώνουν χρήματα, μέσα παραγωγής και υπηρεσίες σε πολύ λίγα χέρια, δικά τους.

Είναι αδιανόητο να μην το αντιλαμβάνονται δεξιοί και αριστεροί, ο ένας υπερασπίζεται την εταιρεία και τον παραγωγικό ιστό, ο άλλος καυχιέται γιά την εκπροσώπηση των αδυνάτων και των εργαζομένων. Και οι δύο μοιράζονται τον ίδιο ορίζοντα ιδεών ή βρίσκονται στο μισθολόγιο της ολιγαρχίας, που για πρακτικούς σκοπούς είναι το ίδιο. Είναι απογοητευτικό, για την κυρίαρχη σκέψη, να αντιμετωπίζεται ως αριστερός εξτρεμισμός στη δεξιά και φασισμός αλλού. Ζούμε κάτω από μια δύναμη χταποδιού που καταφέρνει να μας χειραγωγήσει, να ενσταλάξει τον πανικό, να μας μεταμορφώσει σε ένα κομμάτι σάρκας που τρέμει. Το χειρότερο είναι ότι η νέα τυραννία δεν έχει αντιπάλους και το εγχείρημα της ανθρωπολογικής αναδιαμόρφωσης προχωρά από ψηλά, ενώ οι επαναστάσεις υψώνονται από τα κάτω. Η μεγαλύτερη κατασκευάστηκε, πριν από δύο χιλιετίες, από δώδεκα ψαράδες της Μέσης Ανατολής, αποστόλους του γιου ενός ξυλουργού από τη Ναζαρέτ.

Υπάρχει ανάγκη για έναν νέο ανθρωπισμό που ανακτά μια λαμπερή παράδοση και απορρίπτει τις αυξανόμενες ανοησίες χωρίς εκπτώσεις. Ο ανθρωπισμός, ή ο σεβασμός στο ανθρώπινο πρόσωπο, την ιδιαιτερότητά του και τον ανώτερο ρόλο που παίζει στη φύση, που σύμφωνα με την παραδοσιακή σκέψη είναι η θεϊκή σπίθα. Αντιθέτως, βλέπουμε τον άνθρωπο να περιορίζεται σε ένα πράγμα, ένα εργαλείο χειραγώγησης, αντικείμενο ζωολογικών πρακτικών, ενώ προωθούνται κανονισμοί που αποδίδουν «δικαιώματα» στα ζώα. Πρέπει να επαναλάβουμε ότι δεν μπορεί να είναι κάτοχος δικαιωμάτων κάποιος που δεν μπορεί να είναι αντικείμενο καθηκόντων. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα ζώα πρέπει να βρίσκονται εκτός νομικής προστασίας. Ο άνθρωπος έχει δικαίωμα σε δίκαιη κυριαρχία πάνω στη φύση, η οποία συνεπάγεται την υποχρέωση σεβασμού προς αυτήν. Αλλά όταν μιλάμε για δικαιώματα μιλάμε για δικαστική σχέση. Ο Τσέστερτον διδάσκει ότι πίσω από το ιδανικό της μεταχείρισης των ζώων σαν να ήταν ανθρώπινα όντα κρύβεται μια κρυφή επιθυμία να συμπεριφερόμαστε στα ανθρώπινα όντα σαν να ήταν ζώα. Το πρόσχημα της ανύψωσης του κατώτερου κρύβει πάντα την παρόρμηση να συντρίψει το ανώτερο. Τελικά, στις προσπάθειες να κάνουμε τα ζώα χωρίς να το θέλουν ιδιοκτήτες δικαιωμάτων, ανακαλύπτουμε την επίμονη θέληση να καταστείλουμε την υπερβατική φύση του ανθρώπου.

Για τον de Prada, η καθιέρωση των δικαιωμάτων των ζώων είναι ο ηθικός φετιχισμός μιας άρρωστης εποχής που υποβιβάζει την υπεράσπιση της ανθρώπινης ζωής σε ένα υποδεέστερο προάστιο. Οι πρωταθλητές του είναι οι ίδιοι που προωθούν τις δωρεάν αμβλώσεις, επικροτούν πειραματισμούς σε έμβρυα, ευθανασία, τρανσέξουαλ αυταπάτες. Οι ίδιοι άνθρωποι που μεγαλώνουν κατοικίδια υποθέτουν ότι η ανθρώπινη ζωή δεν είναι πλέον απαραβίαστη, ότι τα ανθρώπινα όντα δεν είναι άξια προστασίας σε όλα τα στάδια της ζωής τους. Παρεκτροπές από την ίδια προέλευση: η εξίσωση ανθρώπου με ζώο είναι ένας κομψός τρόπος για να το καταργήσεις, να αρνηθείς τη μοναδικότητά του, να το θεωρήσεις το περιστασιακό αποτέλεσμα μιας εξέλιξης, να διαγράψεις τα διακριτικά γνωρίσματα ενός μοναδικού, μυστηριωδώς μοναδικού πλάσματος. Ο συγγραφέας Alberto Savinio, αδελφός του ζωγράφου Giorgio De Chirico επισημαίνει στη Νέα Εγκυκλοπαίδεια ότι η πρόοδος του πολιτισμού μεταξύ της Αιγύπτου και της Ελλάδας γίνεται αντιληπτή στη φύση των θεών τους. Η Αίγυπτος παραδίδεται στις σκοτεινές δυνάμεις της φύσης, φανταζόμενη ένα πάνθεον που είναι ένας τρομακτικός ζωολογικός κήπος. Η Ελλάδα επαναστατεί ενάντια σε αυτές τις σκοτεινές δυνάμεις, φανταζόμενη έναν Όλυμπο ανθρωπόμορφων θεοτήτων. Ο 
φιλοζωισμός, κάτω από το εκπολιτιστικό του πρόσχημα, κρύβει μια τρομερή εξέλιξη, την επιστροφή στο αιγυπτιακό πάνθεον που κατοικείται από σκοτεινές θεότητες πού κατευνάζονται με ανθρωποθυσίες, στις οποίες θεότητες δεν μπορεί να απευθυνθεί καμία προσευχή.

Μια άλλη πτυχή της πολιτιστικής μάχης είναι να ξεπεραστεί η αντίφαση μεταξύ της κατανάλωσης, των ψευδών αναγκών και του ριζοσπαστικού περιβαλλοντισμού. Ο περιβαλλοντισμός, όπως όλα τα σύγχρονα ιδεολογικά υποπροϊόντα, είναι ένα θρησκευτικό υποκατάστατο στο οποίο η Γέα, η μητέρα γη,[ή Η ΜΗΤΕΡΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ] ανεγείρεται ως νέος θεός προς λατρεία. Για την οικολογική ειδωλολατρία, η ανθρωπότητα είναι μια μάστιγα που πρέπει να εκδιωχθεί από την Εδέμ και να μειωθεί σε αριθμό: ο περιβαλλοντισμός και ο αντιναταλισμός πάνε πάντα χέρι-χέρι, προωθούνται, επιβάλλονται εκ των άνω. Η κλιματική αλλαγή είναι το σκέλος που επιτρέπει στους πιστούς, σύμφωνα με τη φύση της ως θρησκευτικού υποκατάστατου, να χρησιμοποιούν αποκαλυπτική γλώσσα. Με το πρόσχημα της κλιματικής αλλαγής εισάγεται το ιδεολογικό πακέτο αφύπνισης,woke, «αφυπνίσου». Για να είναι κανείς τέλειος οικολόγος, πρέπει επίσης να ομολογήσει τις θέσεις του ιθαγενισμού, της πολυπολιτισμικότητας, του φεμινιστικού τέταρτου κύματος, της ιδεολογίας της επιδημίας του Covid, της θεωρίας του φύλου, της κουλτούρας της ακύρωσης, δηλαδή, πρέπει να ομολογήσει όλα τα δόγματα του κόσμου των πλουσίων.

Αυτό το συγκεχυμένο αλλά συνεκτικό σύνολο δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα εξελιγμένο εργαλείο κοινωνικής μηχανικής, ο απώτερος στόχος του οποίου είναι να κάνει τις κρετινοποιημένες μάζες, ιδιαίτερα τους νέους, να αποδεχθούν μια νομαδική ζωή, χωρίς αξιοπρεπή εργασία, χωρίς οικογένεια ή περιουσία, όλα για να εξασφαλίσουν την συσσώρευση στροβιλοκαπιταλισμού, που μπορεί να σας αναγκάσει να αγοράσετε ένα νέο αυτοκίνητο με χρέος ή να πολλαπλασιάσετε την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας επί τέσσερα με το πρόσχημα της βιώσιμης οικονομίας. Με τη βοήθεια των υπηρεσιακών μέσων και των υπηρετών κυβερνώντων της δεξιάς, του κέντρου και της αριστεράς, η κυριαρχία των υπερπλούσιων ενισχύει τον κομφορμισμό, σε σημείο που η «παρεκκλίνουσα» συμπεριφορά των αντιφρονούντων θα κατασταλεί αυτόματα από τις εξαρτημένες μάζες, αφού κάθε αντίφαση θα φαίνεται παράλογη και κάθε αντίθεση αδύνατη, όπως προέβλεψε ο Herbert Marcuse στο The One Dimensional Man. Παράξενος κακός δάσκαλος, που κατέληξε να λέει την αλήθεια αντιστρέφοντας τη σειρά των παραγόντων. Είτε ξεκινάμε μια ριζοσπαστική πολιτιστική μάχη, είτε θα μας φτιάχνουν κεφτεδάκια προσποιούμενοι ότι είναι υπέροχο vegan φαγητό.

2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Ο Robert Louis Stevenson στο διάσημο μυθιστόρημά του The Black Arrow:
«Οι εξεγέρσεις, Μπέννετ, δεν έρχονται ποτέ από τα κάτω: αυτή είναι η ομόφωνη γνώμη των πιο σοβαρών χρονικογράφων. Αντίθετα, οι εξεγέρσεις κινούνται από πάνω προς τα κάτω, πάντα. και όταν ο Ντικ, ο Τομ και ο Χάρι πάρουν τα όπλα τους, κοιτάξτε προσεκτικά και θα διαπιστώσετε ότι υπάρχει πάντα ένας μεγάλος κύριος να τους εκμεταλλευτεί».

amethystos είπε...

Οι επαναστάσεις όμως;