Με την έξοχον αυτήν αιτίαν λαμβάνει την δημοσιότητά της η ταπεινή αυτή εργασία μου, η οποία, αναλύει, ποιμαντικά και κοινωνικά, τα κεντρικά –κύρια- σημεία της Εγκυκλίου του Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου. Είναι μία ελαχίστη προσφορά από μέρους μου εις τον άνθρωπον, ο οποίος, πολλάκις, αιτία της αγνοίας, σκανδαλίζεται, δημιουργεί θλιβεράς καταστάσεις, γίνεται εριστικός, άνθρωπος του χωρισμού και των παρατάξεων, φίλος των στρατοπέδων και των εχθροπραξιών.
Είναι άξιον προσοχής, αλλά και δίκαιον όπως γίνη μνεία, εν αρχή της ποιμαντικής και πρακτικής αυτής εργασίας, η αδελφική διαβεβαίωσις του Πάπα Φραγκίσκου, σχετικά με τον Οικουμενικόν Πατριάρχην Βαρθολομαίον: “Ora vorrei ricordare il mio amato fratello Bartolomeo, che da anni predica su questo tema. E io ho letto tante cose sue per preparare questa Enciclica”. (“Τώρα θα ήθελον να ενθυμηθώ τον αγαπητόν αδελφόν μου Βαρθολομαίον, ο οποίος από έτη κηρύττει το θέμα αυτό. Και εγώ ανέγνωσα πολλά ιδικά του πράγματα διά να προετοιμάσω αυτήν την Εγκύκλιον”).
Είναι αλήθεια αναντίρρητος ότι η Γη είναι η «Κοινή κατοικία» μας, ημείς δε είμεθα «πλασμένοι από το χώμα της γης» (Γεν. 2,7), κατά τον συγγραφέα του Βιβλίου αυτού της Παλαιάς Διαθήκης.
Με την πρωτοποριακήν αυτήν Εγκύκλιον του Πάπα Φραγκίσκου: “Laudato Si”, η οποία έλαβε το όνομά της από την επίκλησιν του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, προτείνει όχι μόνον μίαν σειράν «Κατευθυντηρίων γραμμών» διά μίαν ανανέωσιν, διά μίαν νέαν ζωήν, αλλά προτείνει και διαφόρους διαδικασίας προς λήψιν αποφάσεων εις το δημόσιον και επιχειρηματικόν τομέα, ως επίσης διά την σχέσιν μεταξύ της πολιτικής και της οικονομίας, μεταξύ θρησκείας και αγάπης, μάλιστα η Εγκύκλιος ολοκληρώνεται μέσα εις ένα πνεύμα ενορατικής προσευχής, παρά την οικολογικήν κρίσιν και βαρείαν απειλήν εναντίον της δημιουργίας του Θεού.
Η δημιουργία είναι δώρον του Θεού, διά τούτο ο πιστός άνθρωπος πρέπει να επιδείξη ανωτερότητα και να λάβη την ευθύνην. Η αλλαγή του κλίματος δεν είναι ζήτημα θεωρητικόν. Η Εκκλησία ανησυχεί, διότι τα πάντα είναι συνδεδεμένα και, πράγματι, ουδέν ανθρώπινον είναι έξω της σκέψεως, φροντίδος και ανησυχίας της Εκκλησίας.
Ο κόσμος εις την χώραν αυτήν, η οποία είναι το κέντρον της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, συμμετέχει με θαυμασμόν εις την πορείαν της πρωτοφανούς αυτής Εγκυκλίου και θέλει να ζήση σύμφωνα με τα ιδιαίτατα σημεία της, εφόσον προτείνη νέα χρήσιμα μηνύματα, τα οποία είναι απαραίτητα διά την ειρηνικήν συμβίωσιν των λαών, διά την επικράτησιν της αγάπης, την ανάπτυξιν και πρόοδον του ανθρώπου εις όλας τας εκφάνσεις της ζωής του, ο οποίος επιζητεί να ζήση με αλληλεγγύην και ενδιαφέρον προς τον συνάνθρωπόν του, ο οποίος είναι: «εικών του Θεού».
Όχι μόνον ο σεβασμός, η τιμή και η αγάπη του ρωμαιοκαθολικού λαού που τρέφει προς τον Πρώτον Επίσκοπόν του, τον Πάπα Ρώμης, αλλά και ο αυθόρμητος ενθουσιασμός και η ενίσχυσίς του από τα νεοφανή διδάγματα της : “Laudato Si”, τα οποία επηρεάζουν και θέτουν τον άνθρωπον εις πραγματοποίησιν των «Κατευθυντηρίων γραμμών».
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο «Πράσινος Πατριάρχης», όπως απεκλήθη, φωτισμένος και ωθούμενος από την θεικήν δύναμιν, κατώρθωσε τόν θεάρεστον και ευλογημένον αγώνα Του υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος, της αγάπης προς τον άνθρωπον, και γενικά υπέρ της δημιουργίας του Θεού, ενδιαφέρον το οποίον προέρχεται από τας θεμελιώδεις πηγάς της Ορθοδόξου Παραδόσεως, από ένα “approccio” βιβλικόν, πνευματικόν, θεολογικόν, ασκητικόν, το οποίον γίνεται παγκόσμιον και επηρεάζει όχι μόνον τους απλούς ανθρώπους, αλλά και τας Αρχάς και τας Εξουσίας, συντελεί δε ώστε η πανανθρώπινη αυτού μάχη να γίνη μία μεγίστη πνευματική και κοινωνική δύναμις με τέλος την συνειδητοποίησιν της ευθύνης του ανθρώπου έναντι της δημιουργίας του Θεού.
Πάντως, η Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως, η Μητέρα μας Αγία του χριστού Μεγάλη Εκκλησία, είναι η πρώτη η μαρτυρήσασα την βαρυτάτην αυτήν παράλειψιν από μέρους της ανθρώπινης δραστηριότητος, αλλά και η πρώτη η καθοδηγήσασα την ιστορικήν αυτήν παγκόσμιον πορείαν, η οποία δημιουργεί, ανασταίνει και ανοίγει τας πύλας της Βασιλείας του Θεού.
Η διδακτική Ποντηφική Εγκύκλιος, ευθύς, αμέσως, μετά την ανακοίνωσίν της ότι θα ασχοληθή με την οικολογίαν, καίτοι εις την αρχήν ουδέν εγράφη περί αυτής, εν τούτοις εις την συνέχειαν έγινεν ένα από τα πλέον συζητημένα θέματα εις τον κόσμον, η οποία, μάλιστα, εδέχθη πλείστους όσους επαίνους, αλλά και κριτικήν. Καίτοι εις την ρωμαιοκαθολικήν Εκκλησίαν δεν υπάρχει συνήθεια και παράδοσις, σχετικά με την συγγραφήν Ποντηφικών Εγκυκλίων, (προ τριών αιώνων η αρχή αυτών), εν τούτοις μέχρι των ημερών μας έχουν γραφεί περί τας τριακοσίας Εγκυκλίους (επί Πάπα Ιωάννου Παύλου Β΄ εγράφησαν 14, κλπ.).
Ο κόσμος συνεχίζει εισέτι να ομιλή διά την Εγκύκλιον, να υπολογίζη και να αξιολογή αυτήν. Συγκαλούνται συνέδρια από διάφορα Κράτη, Πανεπιστήμια και Διεθνείς Οργανισμούς, και συζητείται η όλη αυτής υπόστασις, πρωτοφανής δε είναι η φροντίς και η μέριμνα έναντι της Δημιουργίας του Θεού. Βλέπομεν εις την χώραν αυτήν μίαν αγαθήν εκστρατείαν κληρικών και λαικών ρωμαιοκαθολικών διά την διάδοσιν και στερέωσιν των κεντρικών –κυρίων- σημείων της Εγκυκλίου, η οποία διακρίνεται διά την ιδανικήν εμβάθυνσιν, το ειλικρινές ενδιαφέρον και την ανάλογον προσοχήν της προς το βαρυσήμαντον και αναγκαίον θέμα της Οικολογίας.
Τα ιδιαίτατα σημεία της Εγκυκλίου έχουν προσελκύσει το μεγαλύτερον μέρος του ρωμαιοκαθολικού κόσμου, ο οποίος, παρά την κριτικήν ωρισμένων, θαυμάζει και επιζητεί να γίνη κοινωνός και προστάτης της πλουσιομορφίας της Δημιουργίας του Θεού. Τα κυρίαρχα σημεία, τα οποία εις την ουσίαν προέρχονται από μίαν αλυσίδα προβλημάτων, απαιτούν απάντησιν και λύσιν, αι οποίαι δίδονται κατά θαυμαστόν και διαυγέστατον τρόπον.
Με την πρακτικήν και εκλαικευμένην αυτήν εξιστόρησιν ο άνθρωπος δύναται να εμβαθύνη και να πλουτίση εις γνώσεις διά το πνευματικόν και κοινωνικόν συμφέρον του. Είναι μία δωδεκάς ιδιαιτέρων σημείων τα οποία ζητούν ανάλυσιν και εξήγησιν:
1. “Laudato Si” είναι μία ισχυρά πρόσκλησις διά μεταστροφήν και δράσιν. Η φροντίς διά το περιβάλλον αποτελεί από τώρα μέρος της διδασκαλίας της ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, καθόσον η μέριμνα διά τον ρωμαιοκαθολικόν δεν είναι πλέον προαιρετική.
2. Ο αριθμός 109 της Εγκυκλίου, καθ’ ον η «δημοσιοοικονομία» καταβάλλει την «πραγματικήν οικονομίαν», εις την περίπτωσιν αυτήν ο Πάπας δεν κάνει μίαν διάλεξιν διά την οικονομικήν θεωρίαν.
3. Ένα έτερον ιδιαίτατον σημείον της Ποντηφικής Εγκυκλίου είναι: Μήπως ο Πάπας ζεί εις ένα έτερον πλανήτην; Πως εξηγούνται και εφαρμόζονται τα όσα γράφει εις τον αριθμόν 52, ότι, δηλαδή, οι πλουσιότεροι θα πρέπη να συμβάλλουν εις την επίλυσιν των ενεργειακών προβλημάτων των πτωχοτέρων χωρών; Δέον να σημειωθή εν προκειμένω, αποφαίνεται η ρωμαιοκαθολική εμπειρία, αλλά, και εξ όσων βλέπομεν και ακούομεν, εκ των λόγων και μαρτυριών του, διαφαίνεται ότι τα πτωχότερα κράτη θα αναπτυχθούν όταν τα πλουσιότερα δώσουν χείρα βοηθείας.
4. Ο Φυσικός Νόμος, ο οποίος ευρίσκεται πάντοτε εις το επίκεντρον της ηθικής διδασκαλίας της ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, δεν χρησιμοποιειται. Καί ενταύθα δέον να υπογραμμισθή ότι εις την Ποντηφικήν εγκύκλιον παρατηρείται ικανή προσπάθεια διά να ευρεθή νέα γλώσσα, δι’ ένα ευρύτερον ακροατήριον. Επομένως δεν είναι μία θεολογική στροφή, όπως τινες ενόμισαν.
5. Εις τον αριθμόν 193 φαίνεται ότι η Εγκύκλιος προωθεί την αναδιανομήν του πλούτου. Είναι γεγονός αναντίρρητον ότι αυτή προάγει την αληλεγγύην μεταξύ των ανθρώπων και των εθνών. Ο Πάπας Φραγκίσκος, ναί μεν δεν έχει μίαν formula, σύμφωνα με την οποίαν θα γίνη η αναδιανομή του πλούτου, είναι, όμως, βέβαιον ότι καλεί εκείνους οι οποίοι είναι πλούσιοι και επομένως έχουν περισσότερα από ο,τι χρειάζονται, να ανοίξουν την καρδίαν των και να συλλογισθούν εκείνους οι οποίοι έχουν ανάγκην, να διανεμιθούν μεταξύ των.
6. Εις τον αριθμόν 124 της Εγκυκλίου: “Laudato Si” έχομεν την παρουσίασιν του καταναλωτισμού. Όλοι καταναλώνουν: διά καλήν διατροφήν και καθαράν πόσιν. Η ακόρεστη επιθυμία μας δημιουργεί ανάγκας, αι οποίαι δεν είναι απαραίτητοι. Κάποιος ο οποίος έχει χάσει κάθε έλεγχον με το ποτόν ή τα ναρκωτικά, γίνεται βίαιος, με συμπεριφοράν καταστροφικήν. Η σκέψις προς τους πτωχούς ή προς τας γενεάς του μέλλοντος, δύναται να είναι απευλευθέρωσις από την συνεχή επιθυμίαν διά περισσότερα και περισσοτέρας ανάγκας. Είναι μία απελευθέρωσις από την εμμονήν αυτήν.
7. Έχομεν ένα ερώτημα: Διατί ο Πάπας είναι εναντίον της αγοράς; (αριθμός 189, 190). Κατά την στιγμήν αυτήν η παγκόσμιος οικονομία δεν εξυπηρετεί την μεγάλην πλειοψηφίαν των ανθρώπων. Βλέπομεν ότι υπάρχει υπερβολικός πλούτος από την αγοράν, αλλά και δυστυχία μεγάλη την οποία συνοδεύει.
8. Η Εγκύκλιος του Πάπα Φραγκίσκου καθιστά εχθρούς την Τεχνολογίαν και την Αγοράν. Οι χρηματοπιστωτικαί αγοραί και η τεχνολογία δύνανται να είναι θαυμάσια όργανα, τούτο, όμως, όταν υπηρετούν τον άνθρωπον, τον οποίον και ενισχύουν.
Αντιθέτως, όταν, δηλαδή, μέσω αυτών, οι ολίγοι γίνονται πλουσιότεροι και οι περισσότεροι δούλοι, υποβαθμίζεται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
9. Ο Πάπας φαίνεται ότι στηρίζει τον παγκόσμιον γεωργικόν σχεδιασμόν εις κλίμακα μαζικήν (129, 164). Βέβαιον είναι ότι, ούτε ο Πάπας, ούτε και οι Επίσκοποί του έχουν το καθήκον αυτό, δεν είναι εργασία αυτών. Οπωσδήποτε, δεν είναι δυνατόν να προσφέρουν λύσεις τεχνικάς. Έχουν, όμως, το δικαίωμα να ομιλήσουν εξ ονόματος εκείνων οι οποίοι δεν έχουν φωνήν.
10. Η Εγκύκλιος “Laudato Si” διαφωνεί με τα Ορυκτά Καύσιμα. Ο Πάπας Φραγκίσκος θέλει τα πλούσια Κράτη και όσα έχουν ρυπάνει περισσότερον να μειώσουν τα Ορυκτά Καύσιμα. Ισχυρίζεται ότι εναλλακτικαί πηγαί ενεργείας είναι διαθέσιμοι δι’ όλους. Αλλά αυτό απαιτεί αλληλεγγύη: δηλαδή, τα πλούσια κράτη να μοιράζωνται τα κέρδη των, να βοηθούν τα πτωχότερα έθνη, διά να αναπτύξουν εναλλακτικάς πηγάς ενεργείας.
11. Ένα σημείον άκρως ιδιαίτερον είναι η κατωτέρω λύσις του Ποντήφικος: Ο Πάπας Φραγκίσκος δεν επιδεικνύει βαρύτητα σημασίας εις το πρόβλημα του πληθυσμού: Είναι τρανή αλήθεια ότι η εγκύκλιος αναγνωρίζει ότι η πυκνότης του πληθυσμού αποτελεί παράγοντα, ο οποίος περιπλέκει τας καταστάσεις εις ωρισμένας περιφερείας και περιοχάς. Εξετάζοντες τα πράγματα, συμπεραίνομεν ότι το πρόβλημα δεν είναι οι άνθρωποι. Η κατανάλωσις είναι το μεγαλύτερον πρόβλημα: Η άνευ σκέψεως τάσις διά την κατανάλωσιν, χωρίς να λαμβάνει υπ’ όψιν τας πραγματικάς ανάγκας, όχι μόνον υλικάς, αλλά και πνευματικάς.
12. Υποστηρίζεται ότι η Τεχνολογία και τα Δημοσιοοικονομικά είναι η μόνη λύσις διά τα προβλήματά μας. Διάφοροι ερωτούν και ομολογούν: Η Τεχνολογία και τα Δημοσιοοικονομικά εβοήθησαν πλείστους όσους ανθρώπους να εξέλθουν της πτωχείας, και, μάλιστα, έκαμαν την οικονομίαν να αναπτυχθή: Μήπως η εφαρμογή της Εγκυκλίου θέλει να οδηγήση εις τα οπίσω; Η Εγκύκλιος δεν ασχολείται με την μετακίνησιν εις τα οπίσω, αλλά, τουναντίον, με το προχώρημα επί τα πρόσσω, αναμφιβόλως προτρέπει να μειωθή κατά το δυνατόν ο αριθμός εκείνων οι οποίοι στερούνται αξιοπρεπούς εργασίας, στεγάσεως και υγιεινομικής περιθάλψεως.
Εις την Διασποράν, οι υπηρετούντες Ορθόδοξοι κληρικοί συναντούν ποικίλας ανάγκας και προβλήματα, δυσκολίας και εμπόδια, τα οποία πλήττουν, ταλαιπωρούν και βασανίζουν τον άνθρωπον, και ιδία σήμερον, ζώντες το Μεταναστευτικόν πρόβλημα, αλλά και η τακτική επικοινωνία αυτών με τον λαόν του Θεού, ο οποίος γνωρίζει εις αυτούς τας ανησυχίας και τον πόνον του, όλα αυτά συνδεόμενα με τας Τοπικάς ιδιαιτέρας καταστάσεις, αι οποίαι δυνατόν να επιδράσουν επί του Ορθοδόξου λαού και, μάλιστα, όταν αυτή ζεί, κινείται και δρα εις τον ίδιον χώρον, και έχει θέσιν μειοψηφίας, ο Κληρικός, (ή οι Κληρικοί), πρέπει να γνωρίζη τα πάντα, να παρακολουθή την εξέλιξιν και τους νεωτερισμούς, και, γενικά, να πολεμά την καταστροφικήν εκκοσμίκευσιν, να μεταφέρη δε το Φως της Αναστάσεως, το οποίον είναι το Φως της Ορθοδοξίας και της σωτηρίας.
Η ενεργός συμμετοχή εις τα τοπικά διαχριστιανικά και διαθρησκειακά συνέδρια, αι συναντήσεις αι οποίαι λαμβάνουν χώραν διά διαφόρους λόγους, είτε με την πρωτοβουλία των Κρατών, (Μικτοί Γάμοι, Διαζύγια, Συμφωνίαι), είτε με την συγκατάθεσιν ιστορικών Ιδρυμάτων (διά την ειρήνην του κόσμου, διά την προστασίαν της δημιουργίας του Θεού, διά τα ναρκωτικά κλπ.), διακρατούν και διατηρούν τον Ορθόδοξον κληρικόν της Διασποράς εν εγρηγόρσει και άγρυπνον φύλακα της Ιστορίας, του Πολιτισμού και της Παραδόσεως του Γένους μας.
Η διδακτική και πρωτοποριακή Εγκύκλιος “Laudato Si”, διά τον ρωμαιοκαθολικόν πιστόν της χώρας, εν η παροικούμεν, αλλά και διά ένα άνθρωπον ο οποίος εμελέτησε αυτήν μετά προσοχής, ενδιαφέροντος και σεβασμού, χωρίς να επηρεασθή από τα διάφορα αρνητικά και παράδοξα σχόλια και τα κρίσιμα δρώμενα και δεδομένα της σημερινής τραγικής εποχής, αυτή αποτελεί «πρωτοφανή πυξίδα», κατά την ταπεινήν γνώμην μου, η οποία οδηγεί εις μίαν νέαν ζωήν, μέσω ιδιαιτέρων «κατευθυντηρίων γραμμών» και «αξιολόγων σημείων», με πρυτανεύουσαν την Αλληλεγγύην διά το ηθικόν και κοινωνικόν συμφέρον του ανθρώπου και, γενικά, του κόσμου.
Η Δημιουργία του Θεού είναι δώρον του Θεού εις τον άνθρωπον, δεν είναι έργον ανθρώπινον, κατάκτησις αυτού, ούτε είναι αποικία του, αλλ’ ούτε και έγινε διά την προσωπικήν δόξαν του και την οικονομικήν ευδαιμονίαν του, μέσω δε των «κατευθυντηρίων γραμμών» και των «αξιολόγων σημείων», ο άνθρωπος θα βοηθηθή εις το να σέβεται, να αναγνωρίζη, να εκφράζη την ευγνωμοσύνην του και να γίνη προστάτης της Δημιουργίας του Θεού.
Η Εγκύκλιος “Laudato Si”, μεστή εμπειριών διαυγεστάτων και μηνυμάτων φωτεινών και καθοδηγητικών βοηθή τον ρωμαιοκαθολικόν πιστόν αλλά και κάθε άνθρωπον καλής θελήσεως, να γίνη μαθητής της αλληλεγγύης, του σεβασμού και του διαλόγου.
ΟΠΩΣ ΣΤΙΣ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΓΕΜΙΣΕΙ Ο ΔΙΣΚΟΣ. ΔΕΝ ΤΟΝ ΕΠΕΛΕΞΑΝ ΟΥΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΦΥΙΑ ΤΟΥ ΟΥΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ ΤΟΥ
1 σχόλιο:
δεν έχω διαβάσει το πόνημα του Πάπα.
Αλλά από τα έμμεσα που αναφέρονται μου ακούγεται σαν τα σχέδια βλαχοδημάρχων για την βιωσιμότητα και ανάπτυξη των ελληνικών πόλεων, που φτιάχνουν εκθέσεις και κάνουν ημερίδες και στην ουσία παρακαλούν για χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ.
.......όπως το είχε πει και ένας βλαχοδήμαρχος σε ομάδα εργασίας ...."ρε παιδία γιατί καμία αναφορά στα ΑΜΕΑ και τις μειονότητες; Μα το έργο, δήμαρχε, δεν αφορά ΑΜΕΑ ούτε μειονότητες. Τι λέτε ρε.......βρείτε να πείτε κάτι..... Αφού αυτά θέλουν να ακούν οι μ@λ@κες στο υποργείο και στις Βρυξέλες."
Δημοσίευση σχολίου