Τετάρτη 31 Ιουλίου 2024

Η «μεταναστεύουσα» Εκκλησία του Φραγκίσκου



Οι μετανάστες - Angelo Tommasi - 1896

Η 110η Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστών και Προσφύγων θα εορταστεί την Κυριακή 29 Σεπτεμβρίου 2024.
Στις 3 Ιουνίου, ο Πάπας Φραγκίσκος το ανακοίνωσε σε ένα μήνυμα στο οποίο υπενθυμίζει τη συνοδική εμπειρία, που ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2023 στη Ρώμη, «που μας επέτρεψε να εμβαθύνουμε τη συνοδικότητα ως την αρχική κλήση της Εκκλησίας»
«Για την Εκκλησία ήταν η ευκαιρία για να ξαναβρεί την πλανόδιο φύση της καθώς ο Λαός του Θεού βαδίζει στην ιστορία, σε προσκύνημα, θα λέγαμε "μετανάστης", προς τη Βασιλεία των Ουρανών».

Για αυτό βασίζεται στο βιβλικό επεισόδιο της Εξόδου, όπου για 40 χρόνια ο λαός του Ισραήλ, φεύγοντας από τη σκλαβιά που του επέβαλλαν οι Φαραώ της Αιγύπτου, βάδιζε στην έρημο προς τη Γη της Επαγγελίας.
«Ομοίως, είναι δυνατόν να δούμε στους μετανάστες κάθε εποχής, όπως και στην εποχή μας, μια ζωντανή εικόνα του λαού του Θεού να βαδίζει προς την αιώνια πατρίδα».

Και ο Φραγκίσκος συνεχίζει λέγοντας: «Όπως ο λαός του Ισραήλ την εποχή του Μωυσή, οι μετανάστες συχνά φεύγουν από καταστάσεις καταπίεσης και κακοποίησης, ανασφάλειας και διακρίσεων, απουσίας προοπτικών ανάπτυξης».
Και δεν διστάζει να δηλώσει ότι για πολλούς ο Θεός θεωρείται «ταξιδιωτικός σύντροφος», οδηγός και άγκυρα σωτηρίας .
(…)
«Πόσες Βίβλοι, Ευαγγέλια, βιβλία προσευχής και κομπολόγια συνοδεύουν τους μετανάστες στα ταξίδια τους στις ερήμους, τα ποτάμια, τις θάλασσες και τα σύνορα κάθε ηπείρου!»

Εδώ ο Φραγκίσκος ξεχνά ότι πολλοί μετανάστες φέρνουν μαζί τους το Κοράνι και το Μισμπάχα [μουσουλμανικό ροζάριο στεφάνι], και όχι τη Βίβλο και το
στέμμα στό καθολικό κομποσκοίνι.

Παραθέτοντας το κατά Ματθαίο Ευαγγέλιο, ο Ύπατος Ποντίφικας υπενθυμίζει: «Ήμουν ξένος και με καλωσόρισες», και σχολιάζει: «Η συνάντηση με τον μετανάστη, όπως με κάθε αδελφό και αδελφή που έχει ανάγκη, είναι και συνάντηση με τον Χριστό».

Από την αρχή της θητείας του…

Ο Γάλλος δημοσιογράφος Laurent Dandrieu είναι ο συγγραφέας ενός βιβλίου με μεγάλη εκτίμηση που εκδόθηκε το 2017: Eglise et immigration, le grand malaise : le pape et le suicide de la civilization européenne [Εκκλησία και μετανάστευση, η μεγάλη ασθένεια: ο Πάπας και η αυτοκτονία του ευρωπαϊκού πολιτισμού] (Presses de la Renaissance).
Σε συνέντευξη από το τηλεοπτικό κανάλι Libertés στις 3 Σεπτεμβρίου 2017, δήλωσε σχετικά με το μήνυμα του Πάπα για την Ημέρα των Μεταναστών, με τίτλο: «Καλωσόρισμα, προστασία, προώθηση και ενσωμάτωση μεταναστών και προσφύγων»:
«Πολλοί άνθρωποι, υπερασπιζόμενοι τις προτάσεις του Πάπα από την αρχή της θητείας του, λένε ότι θα ήταν ένας καθαρά ευαγγελικός λόγος, θα αφορούσε μόνο την προώθηση της φιλανθρωπίας και σ' αυτή τήν ομιλία, ο Πάπας θα ήταν εξ ολοκλήρου στον ρόλο του. Αλλά μπορεί να σημειωθεί ότι είναι ένα πραγματικά πολιτικό μήνυμα, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν λιγότερες από 21 συγκεκριμένες πολιτικές προτάσεις που ο Πάπας συνιστά στις κυβερνήσεις».

Και ο δημοσιογράφος προσθέτει: «Ο Πάπας πιστεύει ότι, λόγω της κεντρικότητας του ανθρώπινου προσώπου, η ασφάλεια των μεταναστών πρέπει συστηματικά να υπερισχύει της εθνικής ασφάλειας. Τώρα, δεν μπορεί να υπάρξει προσωπική ασφάλεια χωρίς εθνική ασφάλεια. Και οι εθνικοί πληθυσμοί είναι οι μεγάλοι απόντες σε αυτό το κείμενο. (…) Ο προβληματισμός και η σκέψη για το κοινό καλό, που όμως είναι το δόγμα της Εκκλησίας, απουσιάζει».

Οι «μεταναστευτικές ρίζες» της Ευρώπης

Στις 3 Ιουνίου 2024, κατά την παρουσίαση του μηνύματος του Πάπα, ο καρδινάλιος Michael Czerny, Νομάρχης της Διεύθυνσης για την Προώθηση της Ολοκληρωμένης Ανθρώπινης Ανάπτυξης, απάντησε σε δημοσιογράφους για το μεταναστευτικό ζήτημα πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές.
Προέτρεψε όλους να μην περιορίσουν το θέμα σε μια αφηρημένη έννοια.
Και ενθάρρυνε τους ψηφοφόρους να μην μιλούν πλέον για «μετανάστευση», αλλά για «μετανάστες».

Ο καρδινάλιος αντιτάχθηκε σθεναρά στην ιδέα ότι «η μετανάστευση είναι μια παγκόσμια κρίση», μια ιδέα την οποία όρισε ως «ψευδή» και «προάγγελο φόβου». Και επέμεινε στην ανάγκη να αναγνωριστεί ο μετανάστης ως αδελφός και αδελφή, γιατί με λίγη αδελφότητα όλα θα ήταν διαφορετικά.Και έκανε έκκληση σε ενσυναίσθηση.

Τέλος, ο καρδινάλιος Τσέρνι προέτρεψε τους Ευρωπαίους να μην ξεχάσουν τις «μεταναστευτικές τους ρίζες». Και ότι το «ανθρώπινο γένος» δεν γεννήθηκε στη Γηραιά Ήπειρο.

Στην ιστοσελίδα Boulevard Voltaire, ο Georges Michel σημειώνει κατάλληλα στις 4 Ιουνίου: «Μεταναστευτικές ρίζες: περίεργη έκφραση που συνορεύει με το οξύμωρο. Μπορούμε να μιλάμε για μετανάστη ή απόγονο μεταναστών, με αφρικανικές, ιταλικές, πορτογαλικές ρίζες και άλλες, αλλά δεν μπορούμε να μιλήσουμε για μεταναστευτικές ρίζες. «Σαν να ήταν η μετανάστευση ένα είδος πατρίδας. Θα περίμενε κανείς ότι ένας πρίγκιπας της Εκκλησίας, με καταγωγή από την Παλαιά Ευρώπη και που μετανάστευσε με την οικογένειά του στον Καναδά για να ξεφύγει από τον κομμουνισμό, θα προσκαλούσε τους Ευρωπαίους να θυμηθούν τις χριστιανικές τους ρίζες».

Σε αυτό το σημείο είναι χρήσιμο να παραθέσουμε ένα σύντομο απόσπασμα από την ανάλυση που περιέχεται στον φάκελο «Ο Πάπας Φραγκίσκος και οι μετανάστες» που δημοσιεύτηκε στο Nouvelles de Chrétienté n°169, Ιανουάριος Φεβρουάριος 2018. Σε ένα δωρεάν φόρουμ που εμφανίστηκε στον ιστότοπο Le Figaro στο Στις 23 Ιανουαρίου 2017, ο κοινωνιολόγος Mathieu Bock-Côté τάσσεται στο πλευρό του Laurent Dandrieu σε αυτή τη θεμελιώδη συζήτηση για τη μετανάστευση (...) Και δηλώνει: Ο Dandrieu ρωτά επίσης τι κερδίζει η Εκκλησία περιφρονώντας τους λαούς που ιστορικά βασίστηκαν σε αυτήν
.

Παρόλο που θέλει να είναι απολύτως οικουμενικός, θα είχε ξεχάσει ο καθολικισμός τον στενό και αναντικατάστατο δεσμό που έχει δημιουργήσει με τον ευρωπαϊκό πολιτισμό; Είναι καλό να φοβόμαστε τον αποχριστιανισμό της Ευρώπης, αλλά πρέπει επίσης να φοβόμαστε τον αποευρωπαϊσμό του Χριστιανισμού.

Όπως σημειώνει ο Dandrieu, ο Πάπας Φραγκίσκος, ο οποίος αποφάσισε ότι το μέλλον του Καθολικισμού θα βρισκόταν στις περιφέρειες, δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται πολύ για τις περιφέρειες του ευρωπαϊκού πολιτισμού, δηλαδή για τα εκατομμύρια των αποχριστιανισμένων Γάλλων, που εξακολουθούν να έχουν όχι τη νοσταλγία ενός χριστιανικού κόσμου, αλλά ενός κόσμου στον οποίο ο Σταυρός είχε ακόμα νόημα. Άρα τα μόνα αξιοσημείωτα προάστια θα ήταν τα εξωτικά;

Ιστορική υπενθύμιση


Όταν εκατομμύρια Ιταλοί μετανάστευσαν στο εξωτερικό στα τέλη του 19ου αιώνα, ο Πάπας Λέων XIII υπενθύμισε στην εγκύκλιο Quam aerumnosa (10 Δεκεμβρίου 1888), την αποδοκιμασία της Εκκλησίας για τις μεταναστεύσεις. Υπογραμμίζοντας την υποχρέωση της Εκκλησίας να υποστηρίζει πολλές ψυχές που εκτίθεντο σε χειρότερα κακά από τα προηγούμενα.

«Είναι λυπηρό το γεγονός ότι τόσοι πολλοί άθλιοι Ιταλοί πολίτες, αναγκασμένοι από τη φτώχεια να αλλάξουν την πατρίδα τους, υποφέρουν συχνά πιο σοβαρή αγωνία από εκείνους που θέλουν να δραπετεύσουν. Και συχνά, στις δραστηριότητες κάθε είδους στις οποίες καταναλώνεται η ζωή του σώματος, προστίθεται η καταστροφή των ψυχών, η οποία είναι πολύ πιο καταστροφική.

Η πρώτη διέλευση των μεταναστών είναι ήδη γεμάτη κινδύνους και βάσανα. πολλοί συναντούν άπληστους ανθρώπους των οποίων γίνονται σκλάβοι. (…) Όταν στη συνέχεια αποβιβάζονται στα καθορισμένα λιμάνια, αγνοώντας τη γλώσσα και το περιβάλλον, απασχολούνται σε εργασία που διαρκεί όλη μέρα και βρίσκονται εκτεθειμένοι στις παγίδες των κερδοσκόπων και των ισχυρών στους οποίους έχουν υποταχθεί. (…)

Σκεφτόμενοι όλα αυτά και αποδοκιμάζοντας την άθλια μοίρα τόσων ανθρώπων σαν κοπάδια χωρίς βοσκό, (…) αποφασίσαμε να στείλουμε πολλούς ιερείς από την Ιταλία που μπορούν να παρηγορήσουν τους συμπατριώτες τους με τη γλώσσα που ξέρουν, να διδάξουν το δόγμα του. Η πίστη και οι εντολές της χριστιανικής ζωής αγνοήθηκαν ή ξεχάστηκαν. Ασκήστε μαζί τους την υγιή διακονία των μυστηρίων. Να εκπαιδεύσουν τα παιδιά τους να μεγαλώσουν στη θρησκεία και στα αισθήματα της ανθρωπιάς και τέλος, με λόγο και δράση, να βοηθήσουν τον καθένα σύμφωνα με τα καθήκοντα της ιερατικής αποστολής ».

Έτσι , το 1914, ο Πάπας Πίος Φρόντισε να δημιουργηθεί το Ποντιφικό Κολλέγιο για την εκπαίδευση των ιερέων της μετανάστευσης, το οποίο, λόγω του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, είδε το φως το 1920, υπό τον ποντιφικάτο του διαδόχου του Πάπα Βενέδικτου XV. 

Το 1915, ο Πάπας Βενέδικτος XV καθιέρωσε μια Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστών, για να υποστηρίξει πνευματικά και οικονομικά τα ποιμαντικά έργα που εξυπηρετούσαν τους Ιταλούς μετανάστες - το αντίθετο από τις σημερινές Παγκόσμιες Ημέρες Μεταναστών και Προσφύγων, οι οποίες αποκλίνουν "εντυπωσιακά από την καθολική θεολογία" ...
 

Δεν υπάρχουν σχόλια: