Δημ. Μαυρόπουλος: Εις μίαν Αγίαν, Καθολικήν και Αποστολικήν Εκκλησίαν (γ)

Από:  Δευτέρα 22 Ιουλίου 2024

 

Απομαγνητοφώνηση της ομιλίας του Δημ. Μαυρόπουλου

Εις μίαν Αγίαν, Καθολικήν και Αποστολικήν Εκκλησίαν γ

(22:30)

Η Εκκλησία είναι Αγία. Αυτό σημαίνει ότι το περιεχόμενο της το αντλεί από την αγιότητα του Θεού, και όχι από τις συνθήκες της ιστορίας. Αν και δρα εντός του κόσμου τούτου, ο πραγματικός τόπος δράσης της είναι ο τόπος της Βασιλείας του Θεού. Η παρουσία του ιερού είναι ουσιαστικός… στη ζωή της Εκκλησίας, γι’ αυτό και η εκκοσμίκευση, ή η αποϊεροποίηση των δράσεων της, ακυρώνουν το κύριο έργο της, που είναι η σωτηρία των ανθρώπων. Ο όρος «άγιος» ως προσδιορισμός του Χριστού εισάγεται δια του χαιρετισμού του Αγγέλου κατά τον Ευαγγελισμό: Πνεύμα Άγιον επιλεύσεται επί σε και δύναμις Υψίστου επισκιάσει σοι, διότι το γεννόμενο άγιον κληθήσεται υιός Θεού. Ο Ίδιος στη λεγόμενη αρχιερατική προσευχή, διατυπώνει αυτή την νέα κατάσταση που εγκαινιάζει. Εγώ αγιάζω εμαυτόν ίνα και αυτοί (οι μαθητές μου) ώσιν ηγιασμένοι. Κατά τον Απόστολο Πέτρο, αποδίδεται επίσης ο όρος «άγιος» στο Χριστό, κατ’ αναλογίαν όμως του αυτοχαρακτηρισμού του Θεού στην Παλαιά Διαθήκη. Αλλά κατά τον καλέσαντα ημάς άγιον, και αυτοί άγιοι εν πάσι αναστροφή εγεννήθητε, διότι γέγραπται άγιοι γίνεσθαι ότι εγώ άγιος ειμί. Η έννοια άγιος εισάγεται και αναλύεται στη θεολογία της Παλαιάς Διαθήκης, συνδεδεμένη κατ’ αρχάς αποκλειστικά με τη θεότητα. Ο μόνος και αποκλειστικά άγιος είναι ο Θεός. Επειδή ο Θεός είναι μια ετερότητα ως προς τα όντα και την κατάσταση του πεπτωκότος κόσμου, είναι κάτι το ξεχωριστό, ή μάλλον Κάποιος ξεχωριστός από τα δημιουργήματα. Η ίδια η εβραϊκή λέξη «γκοντές;;», παράγεται από μια ρίζα που σημαίνει κόβω, χωρίζω. Σημαίνει επομένως τον ξεχωριστό. Με τη λέξη αυτή προσδιορίζεται στην ιουδαϊκή η μια και μόνη αγιότητα του Θεού. Σ’ αυτή την αγιότητα μετέχουν όσοι και όσες συνδέονται με το Θεό. Ένας άνθρωπος, ένας λαός, ένας τόπος, ένα κείμενο, μια ενέργεια. Είναι γνωστό το περιστατικό που συνδέεται με τον φλεγόμενο και μη καιόμενο βάτο. …εκάλεσεν αυτόν ο Κύριος εκ του βάτου λέγων Μωυσή, Μωυσή, ο δε είπεν, τι εστίν, ο δε είπεν μη εγγίσεις τόδε, λύσε το υπόδυμα των ποδών σου, ο γαρ τόπος εν ω συ έστηκας γη αγία εστί. Επομένως η αγιότητα λαμβάνει περιεχόμενο από την πηγή της, τον Θεό. και τελειούται στη σχέση με το Θεό, όπως διατυπώνεται από τη θεία αποκάλυψη. Και έσεστε άγιος, ότι άγιος εγώ ο Κύριος υμών, εγώ Κύριος ο αγιάζων υμάς. Αυτή η αγιότητα αποδίδεται από τον Θεό στα μέλη του λαού. Είτε στα μέλη του ιουδαϊκού λαού, ως λαού του Θεού, στην Παλαιά Διαθήκη, με ιδρυτική πράξη την περιτομή, είτε στα μέλη του σώματος του Χριστού, στην Καινή Διαθήκη, με ιδρυτική πράξη το βάπτισμα. Αυτή η (;;;) αγιότητα δεν δίδεται με αξιολογικά κριτήρια, αλλά αποτελεί συνέπεια επιλογής εκάστου πιστού να αποτελεί μέρος του λαού του Θεού. Γι’ αυτό και στην αποστολική περίοδο, όλοι οι βαπτισμένοι είναι άγιοι, όπως μαθαίνουμε από τις Πράξεις και τις επιστολές των Αποστόλων. Παραπέμπω μεταξύ άλλων στο «εγένετο Πέτρον διερχόμενον …προς τους αγίους κατοικούντας Λήδαν.» «…πάσι τοις αγίοις εν Χριστώ Ιησού τοις ούσιν εν Φιλίπποις». Ονομάζονται άγιοι, γιατί δυνάμει φέρουν την αγιότητα με το βάπτισμα τους. Υπάρχει όμως εντός της ιστορίας ένα κεφαλαιώδες γεγονός που αποκαλύπτει το περιεχόμενο της αγιότητας των πιστών, ως αγιότητας δωρεών του Αγίου Πνεύματος. Και αναφέρομαι στο γεγονός της Πεντηκοστής. Έκτοτε η αγιότητα εγκαθίσταται εντός του σώματος της Εκκλησίας. Είναι κατάσταση υπαρξιακής τάξεως. Η κεφαλή του σώματος της Εκκλησίας είναι ο Χριστός, ως ο κατεξοχήν άγιος, και μάλιστα κατά την θεανθρώπινη υπόσταση του. Αυτή η αγιότητα εκχέεται προς τα μέλη του σώματος Του δια του Αγίου Πνεύματος. Θέλω να πω, και να το υπογραμμίσω, ότι αυτή η αγιότητα δεν έχει ηθικό περιεχόμενο, αλλά υπαρξιακό. Δηλαδή αναφέρεται στην ανθρώπινη φύση. Τα μέλη του σώματος του Χριστού είναι άγια, επειδή με το βάπτισμα λαμβάνουν τη σφραγίδα της θείας χάρης. Και η ενότητα τους πηγάζει ακριβώς από αυτή τη μια θεία χάρη. Εις Κύριος, μια πίστις, εν βάπτισμα, λέει ο Παύλος στους Εφεσίους. Και η ζωή των πιστών είναι μια διαρκής πορεία προς μια αγιότητα, που τους είναι δοσμένη ούτως ή άλλως, αλλά που χρειάζεται να είναι πάντα ενεργός. Ή όπως δηλώνουν τα αγιολογικά κείμενα, μια πορεία πτώσεων και αναστάσεων, με κυρίαρχο όπλο τη μετάνοια. Ενδιαφέρον και σημαντικό είναι επίσης να γνωρίζουμε, ότι η ενότητα των μελών του σώματος δεν αίρει τη μοναδικότητα ενός εκάστου ενώπιον του Θεού, μπορούμε επομένως να αντιληφθούμε τη δυναμική της σχέσης ανάμεσα στους πολλούς και στον ένα έκαστον. Αλλά επίσης ανάμεσα στους πολλούς και στον Ένα, τον Χριστό. Ο αγιασμός των πιστών πηγάζει από τη σχέση με τον Ιησού Χριστό. Αυτό θέλει να μας τονίσει ο Απόστολος Παύλος. Η αγιότητα που χαρακτηρίζει τους πολίτες της βασιλείας του Θεού αντλείται από την αγιότητα της Κεφαλής της Εκκλησίας. Αυτή η αγιότητα, προς τα μέλη του σώματος του Χριστού, τους πιστούς, χαρίζεται. Είναι δωρεά του Χριστού σε όσους επιθυμούν να Του ανήκουν. Πρόκειται για συνθήκη που τη ζούμε μέσα στη θεία λειτουργία και γνωρίζουμε τη σημασία της, δεδομένης της αμαρτωλότητας μας, και της ροπής της φύσης μας προς την αμαρτία. Γι’ αυτό και όταν ο ιερέας υψώνει τα τίμια δώρα για να μας προσκαλέσει στην κοινωνία των πιστών, επισημαίνει, «τα άγια τοις αγίοις». Για να λάβει την ενσυνείδητη απάντηση μας, ότι άγιος είναι ένας και μόνο. «Εις άγιος, εις Κύριος, Ιησούς Χριστός». Δεν προσερχόμαστε στη θεία κοινωνία με απαιτήσεις που προέρχονται από αντικειμενικές πρακτικές ευσέβειας και αρετής. Αλλά αποδεχόμενοι αυτή τη δωρεά που μας παρέχει η αγιότητα του Χριστού. Το κρίσιμο στοιχείο, που θα επιτρέψει στα μέλη του σώματος του Χριστού να αποδεχθούν τη θεία χάρη, τη θεία ευεργεσία, είναι η άσκηση της ευσέβειας και της αρετής εκάστου πιστού, έστω και ως πρόθεση. Θυμίζω την επισήμανση του ιερού Χρυσοστόμου στον κατηχητικό του λόγο, «και την πρόθεση επαινεί». Κατ’ ουσίαν είναι το Άγιο Πνεύμα που μας οδηγεί στο Χριστό, μας ενώνει μαζί Του και μπορούμε να γίνουμε έτσι υιοί του Πατέρα Του. Αυτό ονομάζεται αγιότητα. (32:10)

Τρία, η Εκκλησία είναι Καθολική…

Συνεχίζεται

Η ΜΟΝΗ ΔΥΣΚΟΛΙΑ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΟΝ ΟΡΟ ΕΤΕΡΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΟΝΤΑ, ΚΑΘΟΤΙ Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΣΑΝ ΕΤΕΡΟΤΗΤΑ ΕΝΝΟΕΙ ΤΗΝ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ. ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΑΓΙΟΤΗΤΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΤΟΝ ΧΩΡΙΣΜΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥΤΟ. ΤΗΝ ΜΑΧΑΙΡΑ ΠΟΥ ΧΩΡΙΖΕΙ ΤΟΝ ΠΙΣΤΟ ΑΠΟ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΤΟΥΤΟΥ.

ΤΟ ΓΕΝΟΜΕΝΟΝ ΑΓΙΟΝ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ, Η ΘΕΟΤΗΣ ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ. Η ΑΓΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΝ ΔΕΝ ΑΠΟΡΡΕΕΙ, ΕΙΝΑΙ Ο ΣΤΑΥΡΟΣ, Η ΘΥΣΙΑ, ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΒΑΠΤΙΖΟΜΑΣΤΕ. ΕΓΚΑΙΝΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΙΝΗ ΚΤΙΣΗ.

"Ο Ίδιος στη λεγόμενη αρχιερατική προσευχή, διατυπώνει αυτή την νέα κατάσταση που εγκαινιάζει. Εγώ αγιάζω εμαυτόν ίνα και αυτοί (οι μαθητές μου) ώσιν ηγιασμένοι"ΑΥΤΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ, ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΟΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΜΑΣ, ΟΧΙ ΤΗΣ ΘΕΟΤΗΤΟΣ ΤΟΥ.