ΑΠΟ ΤΟ ΕΙΝΑΙ ΣΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ.(3)

Συνέχεια από: Τετάρτη 4 Ιανουαρίου 2017

Η αλήθεια της πίστεως σαν ενεργεία σύνθεση του "προσώπου".

του Cornelio Fabro.

                
Το χαρακτηριστικό τής πεποιθήσεως τού πραγματικού είναι η  προφανής του συνθετότης η  οποία είναι δπλή: Πρώτα απ'όλα εκείνη η οποία προκύπτει απο την ίδια την πεποίθηση τής υπάρξεως η οποία οδηγεί σε κάποιο βέβαιο "όλον", το οποίο είναι ακριβώς το αντικείμενο το οποίο δηλώνεται υπαρκτό (ή μή υπαρκτό). Έπειτα (μάλιστα πρίν!) η συνθετότης η οποία συνεπάγεται απο το αντικείμενο το ίδιο η οποία μπορεί να εισέλθει στην σφαίρα τής προθέσεως τής υπαρκτότητος μόνον όταν έχει μία "σημασία", δηλαδή μόνον σαν ένα "δομημένο όλον". Για να είναι ένα δομημένο όλον η πραγματικότης πρέπει να παρουσιάσει ολοκληρωμένα ήδη, σε κάποιο βαθμό της, την δομή τών αντικειμενοποιημένων της επιπέδων όπου είναι δυνατόν, πρέπει ακριβώς να μιλήσουμε για νόημα, το οποίο είναι ο πλούτος και ο τόκος τής πραγματικότητος. Γι'αυτό στην σφαίρα τής φυσικής αμέσου γνώσεως η "πραγματοποιούσα λειτουργία", αν μπορούμε να την πούμε έτσι, είναι η αντιληπτική δραστηριότης τής οποίας η μοντέρνα φαινομενολογία ανέδειξε την πρωτοτυπία εναντίον των συλλήψεων, τόσο των εμπειριστών όπως και τού ιδεαλισμού. Είναι η αντίληψη και όχι η αίσθηση, το ιδιαίτερο πλαίσιο τής παρουσίας των πραγμάτων σαν υπάρχουσες πραγματικότητες πρώτα απ'όλα διότι οι πρωταρχικές δομές τών πραγμάτων είναι άμεσες και δέν εξάγονται (συμπεραίνονται). Αλλά και επειδή η αντίληψη είναι απευθείας "βεβαίωση της παρουσίας" του πραγματικού. Γι'αυτές τις πρωταρχικές δομές, οι αντιλήψεις δέν είναι καθόλου δευτερεύουσας αξίας, αλλά δέν είναι ούτε και οι καθοριστικές. Τα αντικείμενα τών αντιλήψεων είναι δεδομένα αμέσως, μέσα στις δομές τών ίδιων τών αντικειμένων, είναι δηλαδή ενδογενώς δομικές τουλάχιστον σε μία αρχική μορφή και αυτή η δομή ανήκει στην συνθετική λειτουργία τής συνειδήσεως. Αυτή η συνθετική λειτουργία έχει τουλάχιστον δύο στιγμές οι οποίες υπογραμμίστηκαν καθαρά απο τον Ακινάτη και ξαναβρέθηκαν με ανεξάρτητο τρόπο απο την μοντέρνα φαινομενολογία: πρώτα απ'όλα η πρωταρχική δομή τών μορφών ή της χωρο-χρονικής φιγούρας, καθαυτή, έπειτα η καθολική σημασία τών πραγμάτων στην καθαυτή τους πραγματικότητα. Στην Θωμιστική φαινομενολογία οι πρωταρχικές δομές ή φόρμες ανήκουν στις λειτουργίες τής κοινής αίσθησης και της φαντασίας με την κλασσική της σημασία, ενώ οι δευτερεύουσες σημασίες ή οι προθετικότητες (το νόημα) αναδύονται διά της γνώσεως και της διανοίας, μ'αυτή την τάξη, καθώς η πρώτη είναι η προετοιμασία της δεύτερης. Τώρα λοιπόν ξεκαθαρίζει ότι η πεποίθηση τής πραγματικότητος απουσιάζει στην πρώτη στιγμή, η οποία κυριαρχείται απο την φαντασία, ενώ αυτή αποτελεί την τελειωτική πλευρά τής δεύτερης στιγμής η οποία πραγματικοποιείται απο την γνώση και καθοδηγείται απο την διάνοια. Και το συγκεκριμένο νόημα ενός πράγματος είναι η προϋπόθεση (και το περιεχόμενο) για κάθε βεβαιότητα τής πραγματικότητος κσι συνεπιφέρει την ανταλλακτική ιστορία, την οποία προσλαμβάνει το αντικείμενο σε σχέση με το υποκείμενο και εκείνη τού υποκειμένου σε σχέση με το αντικείμενο.

                Με άλλα λόγια το συγκεκριμένο νόημα, για το οποίο γίνεται λόγος δέν μπορεί να αναδυθεί παρά στο επίπεδο τής ζωής που βιώθηκε. Είναι ακριβώς μέσα στην προθετικότητα τής βιωμένης ζωής (την σφαίρα τής "γνωστικής" ζωής του Ακινάτη) απο την οποία αναδύεται η στιγμή τής φυσικής πίστης ή της αμέσου πίστης! Αυτή πράγματι, επιτρέπει διάφορες και πολλαπλές στάσεις, συμπεριφορές, οι οποίες αναφέρονται σε περιεχόμενα τής φαντασίας και πάνω απ'όλα τής μνήμης, μέσα στα οποία ζωντανεύουν τα αντικείμενα τής αμέσου εμπειρίας.

                Είναι η αλληλεγγύη εν ενεργεία αυτών τών συμπεριφορών και αυτών τών περιεχομένων που δίνεται απο την πιό βαθειά καθολική στάση τού προσώπου την οποία ονομάσαμε ακριβώς πίστη, της οποίας θα άξιζε να αναλάβουμε μία κατάλληλη φαινομενολογική ανάλυση!

                Είναι πρώτα απ'όλα "φυσική πίστη, δηλαδή αυθόρμητη" στις άμεσες αντιλήψεις: "Εγώ βλέπω το σπίτι, το δένδρο, τον ουρανό", όπως ακριβώς βλέπω τον φίλο τάδε ο οποίος έρχεται να με συναντήσει και τον αναγνωρίζω στο τηλέφωνο στον πρώτο ήχο τής φωνής. Η φυσική πίστη φανερώνεται στην "πραγματοποίηση" και επομένως στην σύγκλιση και την ενοποίηση των διαφόρων τμημάτων της προθετικότητος για τα οποία μιλήσαμε: δέν είναι όμως το απλό αποτέλεσμα ή το αιτιατό, αλλά πρηγείται η σύνθεση η οποία αναδύεται απο τα βάθη του υποκειμένου για εκείνη την σύγκλιση και ενοποίηση!

                Οπότε εάν αυτή η δική μας βασική υπόδειξη δέν αστοχεί εντελώς , θα μπορούσαμε να πούμε, ότι η στιγμή τής πίστης-στην δομή της συνειδήσεως του ανθρώπου σαν ενέργεια τής συνειδήσεως-αντιστοιχεί ακριβώς στην υπερβατική κατεύθυνση την οποία έχει η λεγόμενη  συνείδηση τού ανθρωπίνου προσώπου στο ίδιο το Είναι, στο είναι σαν είναι, μέσα στο οποίο αυτή πρέπει να λύσει, να πληρώσει, την πρόοδο του δικού της υπαρκιακού τέλους, οι αντιληπτικές ικανότητες προσλαμβάνουν κάθε μία στην δική της σφαίρα, τα δικά της ουσιαστικά περιεχόμενα απο τα οποία η διαλογιζόμενη διάνοια, επεξεργάζεται την κατανόηση της ουσίας. Οι συγκινησιακές   προδιαθέσεις τών ικανοτήτων προσλαμβάνουν τις αντανακλάσεις τής βιωμένης ζωής (χαρά, πόνος, ικανοποίηση-απέχθεια, έλξη-απώθηση, συμπάθεια-αντιπάθεια...) τών οποίων τα περιεχόμενα μπορούν να ξαναξυπνήσουν στην συνείδηση. Η "πίστη" είναι η συνθετική αποφασιστική ενέργεια σύμφωνα με έναν ακριβέστατο καθορισμό τής πραγματικότητος και τής αξίας στην σφαίρα τής βιωμένης ζωής. Καθότι στον άνθρωπο το πάν κορυφούται στο υποκείμενο το οποίο εργάζεται στην πρώτη και στην τελευταία ολότητα πού είναι το "πρόσωπο". Η "πίστη" η οποία προσλαμβάνει την ολότητα τής πραγματικότητος, στην παρουσίασή της στο υποκείμενο, είναι η καθαυτή ενέργεια τού προσώπου στην προθεσιακή του στιγμή μέσα στην οποία δίδεται το ίδιο το Είναι το οποίο καθορίζεται σαν πραγματικό, στην διπλή προθετικότητα να ανήκει στον δικό του κόσμο των αντικειμένων και στον κόσμο του υποκειμένου, όπου ξεκαθαρίζει στο επίπεδο της φαινομενολογίας, εκείνο που είναι το Είναι σαν Είναι, δηλαδή η "παρουσία του παρόντος", στην ορολογία του Χάιντεγκερ. Είναι μία παρουσία η οποία υπονοεί και αποκαλύπτει ένα "χρέος", μία "ευθύνη", εκ μέρους τού Ατόμου: στην περίπτωση τής Φυσικής πίστης, είναι η εγκατάλειψη στον ρυθμό τής βιωμένης ζωής στην οποία ο καθένας δίνει την εμπιστοσύνη του ευρισκόμενος μάλιστα σε ετοιμότητα ώστε να συλλαμβάνει τίς αβεβαιότητες, τις γειώσεις, η οποία ετοιμότητα πολύ συχνά παράγει, διότι το πεδίο της επέκτασής της είναι ο κόσμος του τυχαίου! Παρ'όλα αυτά σύμφωνα με την ποιότητα τής ίδιας τής διαθέσεως, ακόμη και η φυσική πίστη μπορεί να είναι περισσότερο ή λιγότερο σταθερή, μέχρι να συνορέψει ακόμη και στην καθαρή ψευδαίσθηση ή να στερεώσει στην πεποίθηση μίας παρουσίας η οποία δέν μπορεί να παραποιηθεί χωρίς να αρνηθούμε τούς εαυτούς μας!

Συνεχίζεται

Αμέθυστος.