ΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΣΤΟΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΧΑΪΝΤΕΓΚΕΡ. (7)

Συνέχεια από: Παρασκευή 22 Σεπτεμβρίου 2017

ΟΝΤΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΣΤΟΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΧΑΪΝΤΕΓΚΕΡ.

Του Cornelio Fabro.

3. Η ένταση ανάμεσα στην μεταφυσική και την οντολογία (συνέχεια).

         
 Στην εισαγωγή στην Μεταφυσική ο Χάιντεγκερ ανέπτυξε για πρώτη φορά την εσωτερική στο Είναι διαίρεση, όπως προκύπτει απο την πρωτογενή έννοια τής Veritas σαν αλήθεια="μή κρυπτόν". Προειδοποιεί ότι το "Είναι είναι περιορισμένο σε σχέση με το άλλο και γι'αυτό προσλαμβάνει σ'αυτή την θέση τού ορίου τον δικό του προσδιορισμό", ο οποίος κατανοείται με αποκλειστικώς θετική σημασία και όχι αρνητική πλέον όπως στην μοντέρνα μεταφυσική του απείρου (ιδιαιτέρως στον Σπινόζα, Χέγκελ). Αυτός ο περιορισμός τού είναι συμβαίνει σύμφωνα με τέσσερα σημεία τα οποία αναφέρονται στην σειρά και επομένως εμποδίζουν τον προσδιορισμό τού Είναι να κατακερματιστεί, ή να υψωθεί ή να χαμηλώσει! Αυτά τα σημεία συνιστούν τις "διακρίσεις" οι οποίες διαπερνούν κάθε γνώση, πράξη και λόγο τού Είναι και περιέχουν τις κρυμμένες δυνάμεις απο όπου πραγματοποιείται το ξεδίπλωμα τής αλήθειας, τής ουσίας τού Είναι και δίνουν την ουσιώδη αναφορά για τον καθορισμό τής ίδιας τής αλήθειας! Αυτά τα τέσσερα σημεία μπορούν να παρουσιασθούν στις τέσσερις στιγμές του Είναι και του γίγνεσθαι, του είναι και του φαίνεσθαι, του είναι και της σκέψης, τού είναι και τού δέοντος! Είναι ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε ότι στην ιστορία τής δυτικής σκέψης αυτά εμφανίσθηκαν σύμφωνα με μία αλληλουχία διαφορετικών εποχών των οποίων αποτελούν το χαρακτηριστικό και μ'αυτό, το όριο και το αντίστοιχο λάθος!

          Τα δύο πρώτα ζεύγη τού "είναι και γίγνεσθαι" και "είναι και φαίνεσθαι" ανήκουν-όπως είναι γνωστό-στην αυγή της Ελληνικής σκέψης. Το τρίτο ζεύγος τού "είναι και σκέψη", ήδη παρόν στην προσωκρατική φιλοσοφία με τα άλλα δύο, αναπτύσσεται καθοριστικά απο τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη και προσλαμβάνει την ιδιαίτερη φόρμα του στην αρχή τής μοντέρνας εποχής με ενα άνοιγμα και άπλωμα τών προόδων και των διασταυρώσεων ανώτερο απο όλες τις άλλες. Το τέταρτο, τού "είναι και δέοντος" παρότι η ένδειξη είναι παρούσα στους υπολογισμούς τού όντος σαν αγαθόν τής πλατωνικο-Αριστοτελικής παραδόσεως γνωρίζει την συστηματική του ανάπτυξη στις φιλοσοφίες τών αξιών που κυκλοφόρησαν σε αφθονία στο τέλος του περασμένου αιώνος και στις αρχές του τρέχοντος!

          Προφανώς "είναι και γίγνεσθαι" και "είναι και φαίνεσθαι" δέν συμπίπτουν, αλλά εμείς τα συναντούμε καθαυτά στο καθαυτό ουσιώδες, σαν ανήκοντα στο ίδιο πλαίσιο (ο Χάιντεγκερ υπενθυμίζει τις λεγόμενες αυταπάτες της ανατολής και της δύσης τού ήλιου, του ξύλου το οποίο βυθισμένο στο νερό φαίνεται κομμένο...) Ακριβώς σ'αυτό το σημείο υπεισέρχεται η διάκριση τού "είναι και σκέψης" καθότι στην σκέψη ανατίθεται η μεταφορά τού ουσιώδους στο Είναι και μ'αυτό η εγγύηση της αλήθειας στην μή-απόκρυψή της. Η μοντέρνα σκέψη η οποία προχωρά με έννοιες, πρέπει να το επαναλάβουμε, μείωσε την γνώση στην παρουσία τού είναι σαν όψη τής αναπαραστάσεως και επομένως στην "παρουσίαση". Έτσι η διατύπωση τού Σοπενάουερ συνοψίζει όλη την μοντέρνα σκέψη, όποιος κι'άν είναι ο τρόπος κατανοήσεως τής παρουσιασεως (vor-stellung).

          Η πρωτοτυπία λοιπόν της οντολογίας τού Χάιντεγκερ μπορεί να υποδειχθεί στο ότι επανέφερε το Είναι στην όρθια θέση του, ελευθερώνοντας το απο το σκύψιμο που του είχε επιβάλλει ο υποκειμενισμός της εννοιολογικής σκέψης! Αυτή η πρόοδος της αποκαταστάσεως τού Είναι οδήγησε κατά συνέπειαν στην αποκατάσταση τού ανθρώπου!

          Μέχρι τώρα ο άνθρωπος οριζόταν σαν animal rationale, αυτό που στα μάτια τού Χάιντεγκερ είναι κάτι τερατώδες διότι ο άνθρωπος καθότι animal παραμένει εν τέλει ενταγμένος στην σφαίρα την ζωϊκή, της animalita, πολύ κοντά στην βαρβαρότητα, παρά το ότι στην συνέχεια τού προστίθεται η διαφορά τού rationale, της νοήσεως. Αυτό που είναι θεμελιώδες σ'αυτόν τον ορισμό παραμένει το homo animalis, η σύνθεση ψυχής και σώματος, παρά το ότι η anima στην συνέχεια υπολογίζεται σαν animus και αργότερα σαν υποκείμενο, σαν πρόσωπο και σαν πνεύμα. Αλλά μ'αυτόν τον τρόπο η ουσία του ανθρώπου υπολογίζεται πολύ περιορισμένα και όχι στην καταγωγή της η οποία αναφέρεται στο ουσιώδες της μέλλον και αγκαλιάζει επομένως την ιστορική ανθρωπότητα! Δηλαδή υπολογίζεται περισσότερο η "animalitas" και όχι η "humanitas"  οποία παραμένει απόκρυφη! Αυτός ο ορισμός λοιπόν του ανθρώπου με τον τρόπο του είναι ο δείκτης τής πτώσεως τής Δύσης, καθότι σ'αυτή φαίνεται πώς το Είναι παρήκμασε εξαρτημένο απο τον άνθρωπο και συστάθηκε επομένως το δυτικό δόγμα τοΎ ανθρώπου μέσω μίας παρέλασης ειδικοτήτων : ψυχολογία, ηθική, δόγμα τΉς γνώσεως, ανθρωπολογία....

          Αλλά εάν ο άνθρωπος προτίθεται να παραμείνει πιστός στο Είναι, δέν περιλαμβάνεται στην φύση του παρά μόνον στην σχέση του με το Είναι. Θα ήταν όμως ένα λάθος να κατανοήσουμε αυτή την σχέση, προειδοποιεί ο Χάιντεγκερ, σύμφωνα με την μορφή τής προθέσεως ώς πρός το αντικείμενο, διότι θα ήταν μία επιστροφή, στην υποκειμενικότητα τής "υποκειμενικής-φιλοσοφίας". Απο όσα ειπώθηκαν, ο άνθρωπος ανάμεσα σε όλα τα όντα έχει την ιδιότητα να "είναι-εκεί", δηλαδή να βρίσκεται στην παρουσία τού ουσιώδους. Επομένως ο άνθρωπος είναι ο "φύλακας", ο "ποιμήν", ο "κοντινός" τού Είναι, η σχέση τού Είναι", η "οικία", ο "τόπος" τής αλήθειας. Σε αντίθεση με την μοντέρνα σκέψη "η ουσία και ο τρόπος τού ανθρώπινου Είναι δέν μπορεί να καθορισθεί παρά μόνον ξεκινώντας απο την ουσία τού Είναι". Αυτή είναι η βαθειά και προφανής σημασία του λόγου τού Παρμενίδη: το γάρ αυτό νοείν εστίν τε και είναι! Το όν άνθρωπος καθορίζεται απο την συσχέτιση του με το ουσιώδες καθαυτό μέσα στο Όλον. Η ορολογία τού Χάιντεγκερ παρουσιάζεται εδώ ακριβής και σαφής. Η "ουσία" του ανθρώπου φαίνεται σαν η "αναφορά", η οποία ανοίγει πάνω απ'όλα στον άνθρωπο τό Είναι. Το είναι άνθρωπος, όπως είναι η ανάγκη ή η ένδεια τής αντιλήψεως και της συγκέντρωσης, είναι η υποχρέωση στην ελευθερία τής αναλήψεως τής τέχνης, κατανοημένης σαν, τήν θέτω-σε-ενέργεια συνειδητή του Είναι. Έτσι είναι ιστορία! Μπορούμε να το δούμε καλύτερα: Το Είναι άνθρωπος είναι, σύμφωνα με την ιστορική του ουσία η οποία ανοίγει σε ιστορία, ο Λόγος, κατανοημένος σαν η συγκέντρωση και η αντίληψη τού είναι της ουσίας. Ο άνθρωπος, σαν αυτόν ο οποίος εργάζεται και στέκεται στον Λόγο, στην συγκέντρωση, είναι ο συλλέκτης. Να είμαι άνθρωπος σημαίνει: "αναλαμβάνω" την συγκέντρωση, τήν συνθέτουσα αντίληψη τού Είναι της ουσίας, το θέτω-σε ενέργεια συνειδητή την φανέρωση και έτσι "καθοδηγώ" την "μή-λήθη" και το ποιμένω ενάντια στην λήθη! (Τί είναι η Μεταφυσική). Η σχέση ανάμεσα στον άνθρωπο και στο Είναι, είναι αμοιβαία. Γι'αυτό επιλέχθηκε για τον καθορισμό του ανθρώπου ο όρος Dasein (το παρόν είναι) στην θέση τής συνειδήσεως. Το Da-sein συγκεντρώνει σε μία λέξη ταυτοχρόνως την αναφορά του Είναι στην ουσία του ανθρώπου όπως επίσης και την ουσιώδη σχέση του ανθρώπου με το άνοιγμα (το "Da") τού Είναι καθαυτού. Γι'αυτό λέγεται ότι "υπάρχει μόνον ο άνθρωπος", όχι με την έννοια ότι μόνον ο άνθρωπος είναι όν, αλλά με την έννοια ότι ο άνθρωπος είναι "εκείνο το όν του οποίου το Είναι χαρακτηρίζεται μέσω της ανοιχτής στάσης στην εσωτερικότητα  τής μή-λήθης τού Είναι, κινούμενος απο το Είναι! Η λεγόμενη πρόθεση και κάθε λειτουργία τής συνειδήσεως αποτελεί κάτι θεμελιωμένο και όχι κάτι θεμελιώδες. Αυτή έχει το πρώτο της θεμέλιο στην υπαρξιακή ουσία τού ανθρώπου.

Συνεχίζεται

Η ΑΓΡΙΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΙΑΣ, ---ΤΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ, ΤΟΥ ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ, ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΓΕΝΟΥΣ, Ο ΟΠΟΙΟΣ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ, ΤΟΥ ΣΤΑΜΑΤΗΜΕΝΟΥ, --- ΤΩΝ ΟΡΩΝ ΤΗΣ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗΣ, ΤΟΥ ΕΥ ΖΕΙΝ, ΣΤΟ ΖΕΙΝ, ΣΤΟΝ ΒΙΟ. ΚΑΘΟΤΙ ΜΕ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΗΤΑΝ ΥΠΟΤΙΘΕΤΑΙ ΑΒΙΩΤΟΣ.

Αμέθυστος.