Συνεχίζεται από Τρίτη, 27 Μαΐου 2014
Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ
Δημοσιεύθηκε με την συνδρομή του Πανεπιστημιακού Ιδρύματος του Βελγίου. Ρώμη, Biblical Institute Press, 1977
1. Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη, αν θυμηθούμε ότι, κατά την θεολογία του Ιωάννη, ακόμη και όταν δεν τίθεται άμεσα το θέμα της αλήθειας, η ενέργεια του Πνεύματος στην χριστιανική ζωή έχει σκοπό σχεδόν πάντοτε να ενισχύσει την πίστη. Γι’ αυτό και ο ρόλος του είναι συνήθως παράλληλος με τους λόγους του Ιησού (δηλαδή της αλήθειας), σε βαθμό που να φαίνεται ότι ταυτίζονται [Ερμηνεύουν πάντοτε το Πνεύμα το Άγιο της Γραφής που είναι το Πνεύμα του Χριστού, σαν το Άγιο Πνεύμα. Σαν το Άγιο Πνεύμα να είναι το μοναδικό περιεχόμενο του Χριστού και της Αγίας Τριάδος. Την ίδια ερμηνεία δίνει και ο Ορθόδοξος κληρικαλισμός. Παρότι ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς το ξεκαθάρισε για πάντα στον δεύτερο περί Αγίου Πνεύματος λόγο] . Τούτο είναι εμφανές από το πρώτο εδάφιο που αναφέρεται στο Πνεύμα σε σχέση με τους πιστούς: γεννάται εκ του Πνεύματος, στο κατά Ιωάν. 3, 5-8, σημαίνει ότι γεννάται στην ζωή της πίστεως, υπό την ενέργεια του Πνεύματος. Στο 3, 34, ο Ιωάννης ο Βαπτιστής μαρτυρεί περί του Χριστού: « Ον γαρ απέστειλεν ο Θεός, τα ρήματα του Θεού λαλεί· ου γαρ εκ μέτρου δίδωσιν ο Θεός το Πνεύμα»: σύμφωνα με το παραπάνω η μετάδοση των λόγων του Θεού και η μετάδοση του Πνεύματος φαίνεται να είναι ένα και το αυτό διότι ακριβώς το Πνεύμα ενεργεί με και εντός των λόγων [Οι λόγοι του Κυρίου δεν είναι οι εντολές Του. Οι σπόροι που θα φυτρώσουν ,σέ όποιους τούς δεχθούν , στην Βασιλεία των Ουρανών. Τελικώς ο Χριστός δεν είναι αληθινός Θεός. Ο Θεός των Λατίνων είναι η υπόσταση του Πατρός. Όπως και του Ζηζιούλα.] . Η αναλογία ανάμεσα στην ενέργεια των λόγων του Ιησού και σ’ αυτήν του Πνεύματος είναι εμφανέστερη στο 6, 63: «το πνεύμα εστί το ζωοποιούν, η σαρξ ουκ οφελεί ουδέν· τα ρήματα ἅ εγώ λαλώ υμίν, πνεύμα εστίν και ζωή εστίν».
2. Καμμία έκπληξη επίσης εφ’ όσον ξαναβρίσκουμε ακόμη καθαρότερη την ίδια αρχή στα αποσπάσματα που σχετίζουν άμεσα το Πνεύμα με την αλήθεια. Η ανάλυση των κειμένων της 1ης Επιστολής (κ. 4ο ) απέδειξε ότι η ενέργεια του Πνεύματος της αλήθειας αναφέρεται πάντοτε στην πίστη στον Ιησού ή στις εκδηλώσεις του μεταξύ των πιστών. Σε ότι αφορά του αποστόλους, δηλαδή του μαθητές που «ήσαν μαζί του από την αρχή» (Ιωάν. 15, 27) η ενέργεια αυτή του Πνεύματος έχει τώρα σκοπό της να τους καταστήσει μάρτυρες στην κοινότητα, τους μάρτυρες της πίστεως στον Ιησού, Υιό του Θεού και Σωτήρα του κόσμου· στους απλούς πιστούς, που υπόκεινται στους κινδύνους αιρετικών δογμάτων, το Πνεύμα της αλήθειας εκπληρώνει έναν αντίστοιχο έργο: τους παροτρύνει να ομολογήσουν την πίστη τους στον Ιησού-Μεσσία, και να υιοθετήσουν απέναντι σ’ αυτούς που τους διδάσκουν μια υπάκουη στάση εμπνευσμένη από την πίστη. Το Πνεύμα, χωρίς αμφιβολία τους οδηγεί στην άσκηση της ελεημοσύνης, μέσα όμως από την σκοπιά της πίστεως: διότι η χριστιανική αποκάλυψη, η αλήθεια, είναι ουσιαστικά η αποκάλυψη της αγάπης του Πατρός, που εκφράζεται με την αποστολή και το έργο του Υιού του· [Η αποστολή σαν ταυτότης του Κυρίου κατήργησε την ενανθρώπηση.] η χριστιανική πίστη έχει ως αντικείμενο [Η Χριστιανική πίστη δεν έχει αντικέιμενο. Αυτό το αντικείμενο κατασκεύασε η υποκειμενική πίστη της Δύσεως.] την αποκάλυψη της αγάπης· και έτσι καθίσταται, στους ίδιους τους πιστούς, πηγή ελεημοσύνης. Εάν το Πνεύμα εμπνέει σ’ αυτούς την ελεημοσύνη είναι διότι τους έχει προηγουμένως εμπνεύσει την πίστη αποκαλύπτοντάς τους την αλήθεια στον Ιησού και την αγάπη του Πατρός: [Η αγάπη του Πατρός στην Καινή Διαθήκη δεν είναι πάντοτε η αγάπη της Υποστάσεως του Πατρός, αλλά είναι και η αγάπη της Υποστάσεως του Υιού, διότι ο ενσαρκωμένος Λόγος είναι ο Πατήρ τής σωτηρίας μας, ο Πατήρ που μας υιοθετεί.] η αγάπη στους χριστιανούς, για τον Ιωάννη, είναι πάντοτε καρπός της παρουσίας σ’ αυτούς της αλήθειας.
Συνεχίζεται.
Αμέθυστος.
Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ
Δημοσιεύθηκε με την συνδρομή του Πανεπιστημιακού Ιδρύματος του Βελγίου. Ρώμη, Biblical Institute Press, 1977
IGNACE DE LA POTTERIE, S. J.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ ΣΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ
Το πρώτο μέρος αυτού του τόμου (Κεφάλ. Ι-ΙΙΙ) φώτισε κυρίως την χριστολογική πλευρά της αλήθειας κατά Ιωάννη. Τα κείμενα όμως που αναλύσαμε στο δεύτερο μέρος (Κεφαλ. IV-V) ανέδειξαν μία άλλη άποψη του ζητήματος, εξίσου σημαντική: η παρουσία της αλήθειας στην χριστιανική μας ζωή, είναι πάντοτε έργο του Πνεύματος. Πώς να συνταυτίσουμε αυτές τις δύο πλευρές; Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στην αποκαλυπτική ενέργεια του Χριστού-Αλήθεια και σ’ αυτήν του Πνεύματος, που επίσης αποκαλείται Αλήθεια; Παρά την διαφορετική προσέγγιση των αντίστοιχων κειμένων, οι Επιστολές και το Ευαγγέλιο, δίνουν στο ερώτημα με μια αντίστοιχη, αν όχι ταυτόσημη απάντηση. Την διατυπώνουμε ως εξής: η ενέργεια του Πνεύματος, κατά τον Ιωάννη, φανερώνεται πάντοτε στην αποκάλυψη του Ιησού, στην αλήθεια, που κηρύσσεται από αυτόν και που είναι παρούσα σε αυτόν.
[Αυτό είναι το νέο Φιλιόκβε]
[Αυτό είναι το νέο Φιλιόκβε]
1. Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη, αν θυμηθούμε ότι, κατά την θεολογία του Ιωάννη, ακόμη και όταν δεν τίθεται άμεσα το θέμα της αλήθειας, η ενέργεια του Πνεύματος στην χριστιανική ζωή έχει σκοπό σχεδόν πάντοτε να ενισχύσει την πίστη. Γι’ αυτό και ο ρόλος του είναι συνήθως παράλληλος με τους λόγους του Ιησού (δηλαδή της αλήθειας), σε βαθμό που να φαίνεται ότι ταυτίζονται [Ερμηνεύουν πάντοτε το Πνεύμα το Άγιο της Γραφής που είναι το Πνεύμα του Χριστού, σαν το Άγιο Πνεύμα. Σαν το Άγιο Πνεύμα να είναι το μοναδικό περιεχόμενο του Χριστού και της Αγίας Τριάδος. Την ίδια ερμηνεία δίνει και ο Ορθόδοξος κληρικαλισμός. Παρότι ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς το ξεκαθάρισε για πάντα στον δεύτερο περί Αγίου Πνεύματος λόγο] . Τούτο είναι εμφανές από το πρώτο εδάφιο που αναφέρεται στο Πνεύμα σε σχέση με τους πιστούς: γεννάται εκ του Πνεύματος, στο κατά Ιωάν. 3, 5-8, σημαίνει ότι γεννάται στην ζωή της πίστεως, υπό την ενέργεια του Πνεύματος. Στο 3, 34, ο Ιωάννης ο Βαπτιστής μαρτυρεί περί του Χριστού: « Ον γαρ απέστειλεν ο Θεός, τα ρήματα του Θεού λαλεί· ου γαρ εκ μέτρου δίδωσιν ο Θεός το Πνεύμα»: σύμφωνα με το παραπάνω η μετάδοση των λόγων του Θεού και η μετάδοση του Πνεύματος φαίνεται να είναι ένα και το αυτό διότι ακριβώς το Πνεύμα ενεργεί με και εντός των λόγων [Οι λόγοι του Κυρίου δεν είναι οι εντολές Του. Οι σπόροι που θα φυτρώσουν ,σέ όποιους τούς δεχθούν , στην Βασιλεία των Ουρανών. Τελικώς ο Χριστός δεν είναι αληθινός Θεός. Ο Θεός των Λατίνων είναι η υπόσταση του Πατρός. Όπως και του Ζηζιούλα.] . Η αναλογία ανάμεσα στην ενέργεια των λόγων του Ιησού και σ’ αυτήν του Πνεύματος είναι εμφανέστερη στο 6, 63: «το πνεύμα εστί το ζωοποιούν, η σαρξ ουκ οφελεί ουδέν· τα ρήματα ἅ εγώ λαλώ υμίν, πνεύμα εστίν και ζωή εστίν».
2. Καμμία έκπληξη επίσης εφ’ όσον ξαναβρίσκουμε ακόμη καθαρότερη την ίδια αρχή στα αποσπάσματα που σχετίζουν άμεσα το Πνεύμα με την αλήθεια. Η ανάλυση των κειμένων της 1ης Επιστολής (κ. 4ο ) απέδειξε ότι η ενέργεια του Πνεύματος της αλήθειας αναφέρεται πάντοτε στην πίστη στον Ιησού ή στις εκδηλώσεις του μεταξύ των πιστών. Σε ότι αφορά του αποστόλους, δηλαδή του μαθητές που «ήσαν μαζί του από την αρχή» (Ιωάν. 15, 27) η ενέργεια αυτή του Πνεύματος έχει τώρα σκοπό της να τους καταστήσει μάρτυρες στην κοινότητα, τους μάρτυρες της πίστεως στον Ιησού, Υιό του Θεού και Σωτήρα του κόσμου· στους απλούς πιστούς, που υπόκεινται στους κινδύνους αιρετικών δογμάτων, το Πνεύμα της αλήθειας εκπληρώνει έναν αντίστοιχο έργο: τους παροτρύνει να ομολογήσουν την πίστη τους στον Ιησού-Μεσσία, και να υιοθετήσουν απέναντι σ’ αυτούς που τους διδάσκουν μια υπάκουη στάση εμπνευσμένη από την πίστη. Το Πνεύμα, χωρίς αμφιβολία τους οδηγεί στην άσκηση της ελεημοσύνης, μέσα όμως από την σκοπιά της πίστεως: διότι η χριστιανική αποκάλυψη, η αλήθεια, είναι ουσιαστικά η αποκάλυψη της αγάπης του Πατρός, που εκφράζεται με την αποστολή και το έργο του Υιού του· [Η αποστολή σαν ταυτότης του Κυρίου κατήργησε την ενανθρώπηση.] η χριστιανική πίστη έχει ως αντικείμενο [Η Χριστιανική πίστη δεν έχει αντικέιμενο. Αυτό το αντικείμενο κατασκεύασε η υποκειμενική πίστη της Δύσεως.] την αποκάλυψη της αγάπης· και έτσι καθίσταται, στους ίδιους τους πιστούς, πηγή ελεημοσύνης. Εάν το Πνεύμα εμπνέει σ’ αυτούς την ελεημοσύνη είναι διότι τους έχει προηγουμένως εμπνεύσει την πίστη αποκαλύπτοντάς τους την αλήθεια στον Ιησού και την αγάπη του Πατρός: [Η αγάπη του Πατρός στην Καινή Διαθήκη δεν είναι πάντοτε η αγάπη της Υποστάσεως του Πατρός, αλλά είναι και η αγάπη της Υποστάσεως του Υιού, διότι ο ενσαρκωμένος Λόγος είναι ο Πατήρ τής σωτηρίας μας, ο Πατήρ που μας υιοθετεί.] η αγάπη στους χριστιανούς, για τον Ιωάννη, είναι πάντοτε καρπός της παρουσίας σ’ αυτούς της αλήθειας.
Το κείμενο της 1ης Επιστολής 5, 6 όπου ο Ιωάννης δηλώνει ότι το Πνεύμα είναι η αλήθεια είναι επίσης αφιερωμένο στην πίστη. Η επίκληση από τον συγγραφέα της μαρτυρίας –της μαρτυρίας του Πνεύματος – έχει σκοπό να ενισχύσει την πίστη των χριστιανών απέναντι στην άρνηση του κόσμου. Μόνο το Πνεύμα μπορεί να γίνει ο αυθεντικός και αποτελεσματικός μάρτυς «διότι το Πνεύμα είναι η Αλήθεια»: όλη του η ενέργεια, πράγματι, αποβλέπει στην εφαρμογή στην ζωή τους της αλήθειας του Ιησού, στην ανάδειξη της
πίστης τους σ’ αυτόν. Βλέπουμε εδώ πως η Επιστολή λύνει το πρόβλημα: η ενέργεια του Πνεύματος αποβλέπει στην αποδοχή της αλήθειας του Ιησού, στον οποίο συντελέστηκε η μεγάλη αποκάλυψη της αγάπης του Πατέρα. Και επειδή καθιστά παρούσα και ενεργό στην χριστιανική ζωή αυτήν την αποκάλυψη, αυτή την αλήθεια, το Πνεύμα είναι επίσης για εμάς «η Αλήθεια».
Συνεχίζεται.
Αμέθυστος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου