ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΜΕ ΤΗΝ ΨΥΧΗ (26)

Συνέχεια από Κυριακή 22 Ιανουαρίου 2012

Η ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΦΑΝΤΑΣΙΑ όπως αναπτύχθηκε από τον C.G.Jung.

Της Barbara Hannah
Κεφάλαιο 7^ο (συνέχεια)

ANNA MARJULA : Η ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΕΠΊΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗΣ ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ ΣΕ ΜΙΑΝ ΕΙΔΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΝΕΥΡΩΣΗΣ

{S.O. S. Το κεφάλαιο πού ακολουθεί περιέχει ένα από τα πιο καλά κρυμμένα μυστικά της γυναικείας ψυχής και ταυτόχρονα και τη μεγαλύτερη ασθένειά της.}

ΟΝΕΙΡΟ

Σαν επιβεβαίωση αυτής της συζήτησης, η ασθενής είδε ένα όνειρο σχετικό με λαθρεμπόριο, που γινόταν στα σύνορα μιας χώρας. Η αναλύτριά της εξήγησε το λαθρεμπόριο του ονείρου σαν το είδος εκείνο της απάτης που εφευρίσκουμε όταν καταπιέζουμε δυσάρεστες σκέψεις μέχρι, και πέρα από τα σύνορα της συνείδησης. Και η αναλύτρια πρόσθεσε: «Οι περισσότεροι άνθρωποι νομίζουν ότι δεν είναι ένοχοι όταν δεν γνωρίζουν τίποτε σχετικά με τις πράξεις που εκτελούν. Αλλά ο Jung μάς λέει, ότι   ε ί μ α σ τ ε   έ ν ο χ ο ι  όταν δεν ξέρουμε για τις πράξεις μας. Τ ο   ν α   μ η    γ ν ω ρ ί ζ ε ι ς   ε ί ν α ι    η   ε ν ο χ ή !

Το επόμενο βήμα στην πορεία της προς την εξατομίκευση ήταν να δη η ασθενής την ανθρώπινη μητέρα της μέσα από τα μάτια της αρχετυπικής μητέρας.

Δέκατη έβδομη συζήτηση με τη Μεγάλη Μητέρα

Μεγάλη Μητέρα: Θα είναι δύσκολο για σένα επειδή την αγαπούσες τόσο πολύ, αλλά πρέπει να κοιτάξουμε τώρα τον ρόλο που έπαιξε η μητέρα σου στους «οικογενειακούς τρόμους» σου. Η μητέρα σου δεν ήταν τόσο ασυνείδητη  όσο ο άνδρας της, αλλά ήταν ασθενικού χαρακτήρα και επηρεαζόταν εύκολα. Αγαπούσε τον άνδρα της πάνω απ’ όλα, και δεν μπορούσε να δεχθή ή να δη τη σκοτεινή πλευρά του. Έκανε το ίδιο λάθος που έκανες κι εσύ. Εσύ την αντέγραψες. Αυτό έγινε εξ αιτίας τής μυστικής συμμετοχής σου με αυτήν. Καταπίεζε τη γνώση της γι’ αυτήν την επικίνδυνη σκιά του άνδρα της, επειδή αυτός έπρεπε να παραμείνη ο άσπιλος ήρωάς της. Δεν ήξερε πολλά για τη δική της σκιά, και ζούσε μέσα στον ψεύτικο καθωσπρεπισμό του. Αυτό το έκανε από πίστη και αγάπη σ’ αυτόν. Ήταν πολύ ταυτισμένη μαζί του και συμμετείχε στο έγκλημά του, στον βαθμό που δεν προστάτεψε αρκετά τα παιδιά της. Υπέκυψε στη σκιά του και χρειάσθηκε να πεθάνη γι’ αυτό. Ο διάβολος πήρε το σώμα της και τη δηλητηρίασε θανάσιμα.

Μια αρχετυπική όψη της οικογενειακή τραγωδίας

Τώρα που εξετάσαμε με λεπτομέρειες την οικογενειακή τραγωδία στην προσωπική της πλευρά, δεν φαίνεται πρόωρο να στρέψουμε την προσοχή μας προς μιαν αρχετυπική όψη της, επειδή ένα πατρικό σύμπλεγμα που εκδηλώνεται τόσο αρνητικά ώστε να σχηματίζη ένα σεξουαλικό ταμπού στην ψυχή της κόρης, είναι κάτι που αξίζει να το παρακολουθήσουμε σε όλες τις προβολές ,τους συμβολισμούς και τις όψεις του.

Πεδία αρσενικότητας στην ψυχολογία των γυναικών

Όταν εξετάζουμε την ύπαρξη ενός πατρικού συμπλέγματος ή της αρσενικότητας στην ψυχολογία των γυναικών, μπορούμε να διακρίνουμε τρία πεδία ή όψεις.

Το πρώτο πεδίο είναι η ανθρώπινη πλευρά, το πατρικό σύμπλεγμα καθ’ εαυτό, και οι προβολές του σε άλλους πραγματικούς άνδρες. Ο χώρος που του ανήκει είναι ο  π ρ ο σ ω π ι κ ό ς.

Έπειτα, έχουμε την πλευρά του animus. Ο animus είναι έμφυτος στη γυναίκα σαν ένα σπέρμα που μπορεί να αναπτυχθή και να πάρη ορισμένα χαρακτηριστικά, στην πλειονότητα των περιπτώσεων μέσω του πατρικού συμπλέγματος. Αυτή η μορφή του animus λειτουργεί σαν ένα είδος γέφυρας, επειδή από τη μια μεριά ανήκει στην προσωπική ζωή τής γυναίκας, στην οποία αντιπροσωπεύει το ασυνείδητο μέρος του νου της, ενώ από την άλλη μεριά, το σπίτι του είναι στο συλλογικό ασυνείδητο. Πίσω από τον προσωπικό animus κρύβεται ένας μεγαλύτερος animus, πίσω απ’ αυτόν ένας ακόμη μεγαλύτερος και ούτω καθεξής. Μ’ αυτόν τον τρόπο, ένας θετικός animus οδηγεί προς τα επάνω, μέχρι την πιο θετική πλευρά του Θεού, ενώ ένας αρνητικός animus οδηγεί προς τα κάτω – μέχρι τον Σατανά!

Αυτό μας φέρνει σε μια Τρίτη μορφή αρσενικότητας μέσα στην ψυχή μιας γυναίκας, που θα ήταν η εικόνα μέσα της τής αρσενικής θεότητας. Το γεγονός ότι μια γυναίκα μπορεί να έχη μια συναισθηματική σχέση με αυτήν τη θεϊκή δύναμη, αποδεικνύει ότι τουλάχιστον μια εικόνα ή αντανάκλασή της θα πρέπη να υπάρχουν μέσα στην ψυχή της, και αυτό μας επιτρέπει να ονομάσουμε αυτήν την εικόνα Τρίτη όψη αρσενικότητας μέσα της.

Όταν το πατρικό σύμπλεγμα κρυσταλλώνεται στην αναπτυσσόμενη ψυχή μιας γυναίκας, μπορούμε να διακρίνουμε την επιδρομή του όχι μόνον πάνω σ’ αυτό που ονομάζουμε γήινη μοίρα της, αλλά επίσης και στην ανάπτυξη του animus της και, τελικά, στην εξελισσόμενη σχέση της με την πνευματικότητα. Η διαφοροποίηση των τριών πεδίων αρσενικότητας που υπάρχουν μέσα στην ψυχή μιας γυναίκας γίνεται ακόμη πιο δύσκολη, εξ αιτίας τού ότι στις προβολές αυτά τα πεδία συχνά αλληλεπικαλύπτονται. Όπως ξέρουμε, ο Ουράνιος Πατέρας  επιβαρύνεται γενικά με ανθρώπινες ιδιότητες. Και δεν χρειάζεται να τονίσουμε πόσο συχνά ένας πραγματικός άνδρας είναι ένα είδος θεού στα μάτια μιας γυναίκας (ή, το ίδιο ακριβώς συχνά, ένα είδος animus-διαβόλου!).

Αλλά ας επιστρέψουμε στην περίπτωσή μας και ας εξετάσουμε τις τρεις πλευρές του πατρικού συμπλέγματος όπως εκδηλώνονται σ’ αυτήν. Ήδη δείξαμε την επίδραση που είχε ασκήσει το πατρικό σύμπλεγμα στη γήινη μοίρα της γυναίκας. Στη συζήτηση που ακολουθεί, η Μεγάλη Μητέρα θα ασχοληθή με το μοιραίο αποτέλεσμα που είχε το πατρικό σύμπλεγμα στην ανάπτυξη του animus της ασθενούς. Και θα δοεισδύσουμε θα διεισδύσουμε στις επιδράσεις του επάνω στην πνευματική εικόνα, ή θρησκευτική αντίληψη, μέσα στην ψυχή της γυναίκας.

Δέκατη όγδοη συζήτηση με τη Μεγάλη Μητέρα

Μεγάλη Μητέρα: Ο animus σου μπερδεύτηκε με τη σκιά του πατέρα σου, και έτσι διέπραττε τα οικογενειακά εγκλήματα πάλι από την αρχή μέσα στο ασυνείδητό σου. Και εσύ προβάλλεις αυτόν τον μολυσμένο από τα εγκλήματα animus σε πραγματικούς άνδρες. Πώς μπορείς έτσι να περιμένης να σε αγαπάνε; Μέσα από τον animus λειτουργεί η σκιά τού πατέρα σου, και μέσα απ’ αυτήν τη σκιά δουλεύει ο διάβολος! Αυτός ο διάβολος θέλησε να σκοτώση τα μέλη της οικογένειάς σου, το ένα μετά το άλλο – και τα κατάφερε! Όλη η οικογένειά σου τώρα είναι νεκρή, εκτός από εσένα. Πρέπει να ζήσης για πέντε ζωές, ας το πούμε έτσι. Γι’ αυτό και έπρεπε να θυσιάσης την κανονική προσωπική σου ζωή. Έζησες την ζωή της οικογένειας.

Ασθενής: Πρέπει να χωρισθώ τώρα από την οικογένεια και να ζήσω μια προσωπική ζωή;

Μ.Μ.: Δεν μπορώ να σου πως ακόμη. Ίσως να έχης αρκετή δουλειά να κάνης μέχρι να πεθάνης, για να επιτύχης αυτήν την οικογενειακή αποστολή. Σ’ αυτήν την περίπτωση δεν θα υπάρξη προσωπική ζωή, μόνον η θυσία της, και θα πρέπη να προσφερθή με αυταπάρνηση. Η αποστολή σου στην ζωή θα μπορούσε τελικά να είναι το απρόσωπο καθήκον να κοιτάξης αυτόν τον διάβολο στο πρόσωπο χωρίς να συνθηκολογήσης με όλην αυτήν τη μαγεία. Τώρα που κοίταξες το πατρικό σου σύμπλεγμα στον προσωπικό χώρο, θα πρέπη να προσπαθήσης να ελευθερώσης τον animus σου από τη σκιά του πατέρα σου, έτσι ώστε να μην καταφέρη ο διάβολος να τον αρπάξη. Δες την τραγωδία σε όλη της την έκταση και γίνε αυστηρή μαζί της. Μην εντυπωσιάζεσαι μόνον από το δικό σου  ανικανοποίητο αίσθημα σαν «γυναίκα που δεν αγαπήθηκε», αλλά προσπάθησε να δης επίσης την οικογενειακή τραγωδία σαν ένα απρόσωπο συμβάν, που οι διακλαδώσεις του λειτουργούν στο συλλογικό ασυνείδητο, όπως και στην προσωπική σου ψυχή.

Α. (απελπισμένα): Πες μου Μεγάλη Μητέρα, γιατί πρέπει να ξαναζήσω όλους αυτούς τους τρόμους απ’ την αρχή;

Μ.Μ.: Η ιδέα που υπάρχει πίσω απ’ αυτό είναι ότι το συλλογικό ασυνείδητο περιέχει την αιμομιξία πατέρα-κόρης και ότι όλοι ασυνείδητα συνδέονται μ’ αυτήν. Εσύ περνάς τώρα συνειδητά μέσα απ’ αυτήν την ιδέα, και αυτό είναι κάτι περισσότερο από ό,τι κάνει η πλειοψηφία των ανθρώπων. Το κάνεις για την οικογένεια, αλλά το κάνεις επίσης και για έναν πολύ μεγαλύτερο κύκλο ανθρωπίνων όντων. Και αυτό θα καταλήξη σε μιαν καλύτερη σχέση μαζί τους. Οι άνθρωποι θα το καταλάβουν.

Η ασθενής ρώτησε την αναλύτρια, γιατί ακριβώς η αιμομιξία είναι απαγορευμένη. Η αναλύτρια απάντησε: «Οι ψυχολογικές συνέπειες της αιμομιξίας δεν είναι τόσο γνωστές όσο νομίζεται γενικά· ψυχικά η αιμομιξία στενεύει τον ορίζοντα· στην περίπτωση της αιμομιξίας πατέρα-κόρης, η κόρη θα έμενε πάντα παιδί. Επειδή        «ο πατέρας ξέρει πάντα καλύτερα», αυτή ποτέ δεν θα αναλάβη καμμιάν ευθύνη, και δεν θα μπορέση συνεπώς να αναπτυχθή».

Ο animus δέχεται τώρα μια θεραπεία από τη Μεγάλη Μητέρα, και ο ρόλος της ασθενούς συνίσταται στην προθυμία της να γίνη αυτό μέσα στην ψυχή της.

Δέκατη ένατη συζήτηση με τη Μεγάλη Μητέρα

Μεγάλη Μητέρα: Πρέπει για μιαν ακόμη φορά να περάσης μέσα από μιαν τέλεια ένωση μαζί μου, και η προθυμία σου γι’ αυτό θα είναι ό,τι χρειάζεται ο animus σου για να θεραπευθή. Δώσε μου την αγάπη σου· τότε αυτός δεν θα μπορεί να σε κατέχη. Η προθυμία σου να αντέξης είναι η απαραίτητη συμβολή σου στον εξορκισμό από εμένα του διαβόλου της αιμομιξίας από την ψυχή σου, και στη θεραπεία μ’ αυτόν τον τρόπο του animus.

Ασθενής: Είμαι πρόθυμη.

Μ.Μ.: Με το να παραδίνεσαι σε μένα, χωρίζεις τον animus από τη σκιά του πατέρα σου, και συνεπώς από τον διάβολο. Έτσι θεραπεύεις τη νεύρωση του animus σου, που είναι η δική σου. Πρέπει να δη ότι δεν είναι ούτε η σκιά του πατέρα σου ούτε ο διάβολος. Τέτοιες ταυτίσεις προκαλούν διόγκωση σ’ αυτόν. Είναι πολύ άρρωστος και ολοκληρωτικά συντετριμμένος κάτω από το βάρος της σκιάς του πατέρα σου.

Α.: Δεν συμπεριφέρεται μάλλον σαν γυναίκα;

Μ.Μ.: Ναι, στον βαθμό που ταυτίζεται με την anima του, ενώ της επιτρέπει να πορνεύει με τον Σατανά. Αυτό συμβαίνει μέσα στην ψυχή σου, όταν γίνεσαι εκτός εαυτού από νευρικές κρίσεις.

Α.: Αυτός ο συγκεκριμένος διάβολος είναι το ταμπού της αιμομιξίας;

Μ.Μ.: Δεν είναι το ταμπού· είναι η αιμομιξία. Χώνεται μέσα στη σκιά του πατέρα σου, όπου η αιμομιξία βρίσκεται σαν στο σπίτι της, και πορνεύει έπειτα με τον κατεχόμενο από την anima animus σου.

Α.: Αισθάνομαι τώρα σχεδόν τρελλή.

Μ.Μ.: Μπορείς να το αντέξης. Πρέπει να το αντέξης.

Α.: Πού μπορώ να στηριχθώ, αν όλη η οικογένεια ήταν μολυσμένη από την αρρώστεια;

Μ.Μ.: Σε μένα! Σου δείχνω όλην αυτήν τη φρίκη επειδή πρέπει να έχης πίστη σε μένα· πρέπει να εντυπωσιασθής αρκετά ώστε να δεθής μαζί μου! Ποτέ δεν θα καταφέρης να ολοκληρωθής εάν δεν μπορέσης να ελευθερώσης την πίστη σου, αυτήν την πίστη που έχει μπλοκαρισθή στο ασυνείδητο από τους τρόμους σου. Είσαι τώρα στο κατώφλι της τρέλλας, αλλά μπορείς να συνεχίσης να προχωράς. Και τότε η τρέλλα του πατέρα σου θα πεθάνη μέσα σου. Εσύ κι εγώ κάνουμε τώρα κάτι παράλογο, αλλά η προθυμία να το υποφέρης μέσα στην ψυχή σου έχει για σένα τη σημασία μιας θυσίας, που δίνεται και προσφέρεται ελεύθερα. Είσαι τώρα ταπεινή και υπάκουη και θαρραλέα. Τώρα που βρίσκεσαι με το μέρος μου, ο animus μπορεί να ξαναγεννηθή μέσα από σένα. Η ένωσή μας είναι η αναγέννησή του!

Δύο μέρες αργότερα, η ασθενής μιλάει και πάλι στη Μεγάλη Μητέρα:

Εικοστή συζήτηση με τη Μεγάλη Μητέρα

Ασθενής: Διάβασα πάλι τις τελευταίες μας συζητήσεις, αλλά δεν με εντυπωσιάζουν πια σαν κάτι ιδιαίτερα σημαντικό, ενώ στην αρχή φαίνονταν να έχουν τη σημασία μιας σπουδαίας πράξης εξορκισμού,, εξορκισμού του διαβόλου, που γινόταν πάνω σε μένα.

Μεγάλη Μητέρα: Ήταν εξορκισμός του διαβόλου έξω από εσένα, και το ξέρεις. Αλλά οι λέξεις δεν θα μπορούσαν να το εκφράσουν. Ήταν πέρα από τις λέξεις.

Α.: Αισθανόμουνα σαν να μάζευες ολόκληρη την ύπαρξή μου και ολόκληρο το παρελθόν της ζωής μου με μιαν τεράστια κίνηση για να το ενώσης με τον εαυτό σου, τραβώντας το έτσι από τον animus.

Μ.Μ.: Ήταν μια γιγάντια κρίση.

Α.: Τί απέγινε ο animus;

Μ.Μ.: Εάν δεν ήταν αθάνατος, θα είχε πεθάνει! Άφησέ τον στη δική του ευθύνη τώρα. Η δουλειά σου είναι να προσέχης τον εαυτό σου και τη σκιά σου.

V. Εξελίξεις

Όταν η ασθενής διάβασε και σκέφθηκε πάλι τους τελευταίους διαλόγους, άρχισε να βλέπη ποιες θα μπορούσαν να είναι οι συνέπειες μιας σχέσης ανάμεσα στη σκιά της και σε έναν animus που ήταν αρκετά διεστραμμένος, ώστε να έχη μιαν κρυφή ερωτική σχέση με τον Σατανά.. Έβλεπε ότι αυτή η σκιά έδινε όλο το αίμα της (και στην πραγματικότητα και το αίμα της ίδιας της γυναίκας) στον μοιραίο συμφυρμό του animus, της σκιάς του πατέρα της και του διαβόλου. Αυτή η ενόραση σήμαινε ένα σπουδαίο βήμα στην πορεία της προς την εξατομίκευση και κάθε ανώτερο επίπεδο που κατακτούσε στην άνοδο της σπείρας, της έδινε μιαν πιο εκτεταμένη θέα, που περιελάμβανε το μέλλον, όπως και το παρελθόν.

Μετά τη σχεδόν μεσαιωνική πράξη του εξορκισμού του διαβόλου που είχε κάνει η Μεγάλη Μητέρα επάνω της, η ασθενής ήταν ελεύθερη να στραφή στο τρίτο πεδίο αρσενικότητας μέσα στην ψυχή της, που το διακρίναμε σαν την ίδια την εικόνα της αρσενικής θεότητας, για το οποίο ένας θετικά ανεπτυγμένος animus μπορεί να χρησιμεύση σαν γέφυρα, και  να δώση έτσι την ικανότητα στο εγώ να συμμετάσχη σ’ αυτήν την εικόνα.

Τα θρησκευτική ποιήματα

Ο δημιουργικός animus είχε ήδη κάνει την εμφάνισή του (εκτός από τις μουσικές εμπνεύσεις) σε μια σειρά θρησκευτικών ποιημάτων, που η ασθενής άρχισε να γράφη αυτόν τον καιρό. Το περιεχόμενο ενός από αυτά τα ποιήματα θα παίξη έναν ρόλο στην περαιτέρω ανάπτυξή της. Το ποίημα αυτό δίνει μια σαφή ιδέα για την επίδραση που είχε το αρνητικό πατρικό της σύμπλεγμα επάνω στις θρησκευτικές της πεποιθήσεις.

Σ’ αυτό το ποίημα, που έχει τον τίτλο «Η άρπα του Θεού», η γυναίκα παρομοιάζει την ψυχή της με μιαν άρπα, που αφήνεται στα χέρια τού Θεού. Περιγράφει πόσο κόπιασε για να κουρδίση τις χορδές με ακρίβεια, και πώς ξεσκόνισε και γυάλισε το χρυσωμένο πλαίσιο, μέχρι που άστραφτε. Μόλις ολοκληρώνονται αυτές οι προσεκτικές προετοιμασίες, προσφέρει την άρπα της στον Θεό, προσευχόμενη, τα θεία του δάχτυλα να αγγίξουν τις χορδές. Όταν θεώρησε το ποίημά της τελειωμένο, συνέβη κάτι παράξενο και εντελώς απροσδόκητο. Άκουσε μιαν ανδρική φωνή, τη φωνή του Θεού, που της έλεγε στον ρυθμό και τη ρίμα του δικού της ποιήματος, ότι Αυτός, ο Θεός δεν θέλει να ενοχληθή αυτήν τη στιγμή. Και ότι δεν χρειάζεται, εκτός απ’ αυτό, την ανθρώπινη άρπα της καθόλου. Έχει ήδη διαλέξει το σύμπαν για άρπα, που οι χρυσές της χορδές είναι οι ακτίνες του ήλιου.

Μέχρις εδώ, το ποίημα δείχνει καθαρά ότι το αρνητικό πατρικό σύμπλεγμα είχε επηρεάσει ακόμη και αυτό το ανώτερο επίπεδο, επίπεδο στο οποίο ο Θεός απορρίπτει την άρπα της (δηλαδή την αγάπη της). Στον ανθρώπινο χώρο, όπως έχουμε δει, η γυναικεία αγάπη της για το άλλο φύλο δεν μπόρεσε να πλησιάση κανέναν σύντροφο. Αντί γι’ αυτό, μαγεμένη από τον animus, τον άφηνε να την κατέχη και να τη βασανίζη. Και στο πνευματικό επίπεδο ο Θεός αρνείται να παίξη τώρα στην άρπα της – να δεχθή δηλαδή την αγάπη της. Αλλ’ αυτήν τη φορά, ισχυρές προσωπικότητες τη στηρίζουν – αρχετυπικές μορφές, καθώς και ανθρώπινα πρόσωπα.

Η γυναίκα είχε την ευκαιρία να διαβάση το ποίημα, μαζί με την απάντηση του Θεού, στον Jung. (Σημ.: Η ακόλουθη περιγραφή των δηλώσεων του Jung δεν πρέπει να διαβασθή κατά γράμμα, αλλά σαν η ηχώ που είχαν αυτές οι δηλώσεις στην ψυχή της ασθενούς.) « Περίμενα να γελάση ο Jung με την καρδιά του, ειδικά με την απάντηση του Θεού, αλλά δεν έγινε αυτό». Ο Jung δεν το πήρε καθόλου σαν αστείο· στην πραγματικότητα, πήρε το ζήτημα πολύ σοβαρά, και της είπε ότι δεν μπορεί να αφήση το ποίημα έτσι όπως είναι. Πρέπει να βρη μιαν απάντηση στον Θεό, μιαν απάντηση που θα μπορούσε να κάνη τον Θεό να αποκτήση συνείδηση όχι μόνον των ηλιακών ακτίνων, αλλά επίσης και της υποχρέωσής του να παίζη επάνω στην άρπα των ανθρώπινων ψυχών. Ο Θεός είναι αυτός που δημιούργησε αυτά τα ανθρώπινα πλάσματα, και πρέπει να αποδεχθή επομένως το μερίδιο της ευθύνης του γι’ αυτές τις ψυχές.

Αυτή η άποψη για το ποίημά της, που ο Jung είπε ότι ήταν η απάντηση που  α υ τ ό ς  θα έδινε στον Θεό, δεν βοήθησε στην αρχή την ασθενή. Κάπως δεν της ταίριαζε· στην πραγματικότητα, έμπαινε σαν εμπόδιο στην προσωπική της σχέση με τον Θεό. Η δυσκολία μπορεί να βρισκόταν στο ότι δεν είχε ακόμα σχηματίσει μιανκαθαρή αντίληψη της εικόνα του Θεού που να ζη μέσα στην ψυχή της, Καταλάβαινε μέχρι τώρα, σύμφωνα με το καθιερωμένο χριστιανικό δόγμα, τον Θεό σαν «απόλυτο»· τον έβλεπε να ζη δηλαδή μέσα στον Εαυτό του, και αποκομμένος από οποιεσδήποτε ανθρώπινες συνθήκες. Αλλά ο Θεός, για τον οποίον μιλάνε όπως θα δούμε στους παρακάτω διαλόγους η Μεγάλη Μητέρα και η ασθενής, είναι μάλλον ένας «σχετικός» Θεός· ένας Θεός, που η ύπαρξή του εξαρτάται δηλαδή κατά μιαν έννοια από ένα ανθρώπινο υποκείμενο, μέσω μιας αμοιβαίας και αναγκαίας αλληλεπίδρασης. Στην περίπτωση της ασθενούς μας, ο Θεός, ή η εικόνα του Θεού, ήταν πρώτα αρνητικά χρωματισμένα, επειδή οι προεκτάσεις  – όπως αναφέραμε πιο πάνω - του αρνητικού πατρικού συμπλέγματος εκτείνονταν ως αυτό το θείο επίπεδο. Ο στόχος ήταν τώρα να καθαρισθή αυτή η εικόνα.

Η Μεγάλη Μητέρα αναλαμβάνει να ασχοληθή με το αρνητικό χρώμα στις επόμενες συζητήσεις, και βοηθάει την ασθενή να βρη μια σχέση μ’ αυτό, επισύροντάς της την προσοχή στη συλλογική ιδιότητα του προβλήματός της, και στην προέλευσή του από το συλλογικό ασυνείδητο.

(συνεχίζεται)

Aμέθυστος