Συνέχεια από Δευτέρα, 24 Μαρτίου 2014
381. Γιατί πού διάθεση και πού καρδιά,
το περιεκτικό όλων των δυνάμεων της ψυχής; Κι έχει πη ο Κύριος πως ρέουν
απ’ την καρδιά των πιστών οι ιεροί ποταμοί (Ιωάν. ζ΄ 38, Παροιμ. ι η΄
4). Και είπε ο επιστήθιος πώς προέρχεται ( προϊέναι ) απ’ την καρδιά το
Πνεύμα το άγιο (Ιωάν. ζ΄ 39). Και λέει ο ιερός Παύλος˙ «χρίσας ημάς,
σφραγισάμενος και δους τον αρραβώνα του Πνεύματος εις τας καρδίας ημών»
(Β΄ Κορινθ. α΄ 21). Και πάλι˙ «εξαπέστειλεν ο Θεός το Πνεύμα του Υιού
αυτού εις τας καρδίας ημών» (Γαλ. δ΄ 6). Και τα λες αυτά και ολισθηρά (
εσφαλμένα ) τα νομίζεις, επειδή, όπως και προανέφερα, από δυσπιστία, δεν
είδατε ολόκληρη η Εκκλησία των Λατίνων κι εσύ, δόξα Θεού και φως απρόσιτο
(Ιωάν. α΄ 14, Α΄ Τιμ. στ΄ 16) να ενεργή σε σας τους ίδιους, δώρο απ΄τον
Θεό των πιστών. Κι ότι δεν έχετε την πείρα τους, το μαρτυράς εσύ
εγγράφως λέγοντας˙ « είναι τριπλή η γνώση του ανθρώπου για ( περί ) τα
θεία, απ’ τις οποίες πρώτη μεν, εκείνη με την οποία ανέρχεται ο άνθρωπος
με το φυσικό φως του λόγου στή γνώση του Θεού μέσα απ’ τα κτίσματα˙
δεύτερη, καθόσον κατέρχεται δι’ αποκαλύψεως η θεία αλήθεια, που
υπερβαίνει τον ανθρώπινο νου, σε μας, όχι βέβαια σαν να έχη αποδειχθή
καθώς θεωρείται ( κατά το θεωρείσθαι ), αλλά σαν να έχη προσφερθή (
προενηνεγμένη ) με τον λόγο στην πίστη˙ και τρίτη είναι, εκείνη κατά την
οποία θα αναχθή ο ανθρώπινος νους προς το να νοή αυτά που τώρα
αποκαλύπτονται με την πίστη ».
382. Βλέπεις; έχεις αντιπαρέλθει την εκ πίστεως τώρα ήδη έλλαμψη και δωρεά˙ γιατί δεν μπορείς και να τη γνωρίζης, αφού είσαι δύσπιστος. Φανερώνοντας δε ο επιστήθιος πως είναι μια άλλη γνώση του Θεού η σφραγίδα αυτή της πίστης, εκτός απ’ τις αναφερθείσες τρεις, λέει˙ «εν τούτω γινώσκομεν, ότι μένει εν ημίν – ο Χριστός δηλαδή – εκ του πνεύματος αυτού, ου έδωκεν ημίν» (Α΄ Ιωάν. δ΄ 13). Και αγνοώντας τα εσύ λόγω δυσπιστίας αυτά, δεν φθάνεις ούτε σε αίσθηση της άγνοιάς σου, αλλά γράφεις με παρρησία, ότι «είναι τριπλή η γνώση του ανθρώπου για τα θεία». Και θαυμάζω ( εκπλήσσομαι, απορώ ), πώς γράφεις αυτό που δεν γνωρίζεις, και πώς μιλάς γι’ αυτό, του οποίου δεν απέκτησες πείρα. Και σαν να ήταν ακριβώς αληθινές οι προτάσεις, συμπεραίνεις λέγοντας˙ «δεν είναι άρα δυνατό να υφίσταται στη γνώση της πίστης η έσχατη ευδαιμονία του ανθρώπου». Αλλ’ έχει και το συμπέρασμα αυτό σύμφωνα με τις προτάσεις του μεγάλο το ψέμμα, γιατί είναι της ελληνικής γνώμης ( δόξης ). Κι αυτοί που έχουν τον Πατέρα και τον Υιό ένοικο στις καρδιές τους με την πίστη εν αγίω και ζωοποιώ Πνεύματι, δεν θα συγκατατίθονταν ποτέ σ’ αυτές τις προτάσεις, αλλά τις απορρίπτουν μακριά τους ως ψεύτικες και αιρετικές.
383. «Δεν διαφέρει σε τίποτα στα αΐδια το να είσαι (το είναι) και το να μπορής (το δύνασθαι)». Πάλι πλανάται ως προς ( περί ) την αλήθεια˙ γιατί φανερώνει αναγκαστικά κάποια διαφορά ο αριθμός, κι είναι δύο λοιπόν το να είσαι και το να μπορής κι έχει διαφορετική σημασία το καθένα τους. Διαφέρει άρα στα αΐδια το να είσαι και το να μπορής. Κι ακόμα˙ είναι απ’ το να είσαι ( εκ του είναι ), δηλαδή απ’ την ουσία, η δύναμη, και δεν είναι απ’ τη δύναμη η ουσία, όπως έχει πη κι ο Χρυσορρήμων. Διαφέρει άρα οπωσδήποτε στα αΐδια το να είσαι και το να μπορής (Ιωάν. Χρυσοστόμου, Περί Ακαταλήπτου). Κι ακόμα˙ «είναι ενδεικτικά της δύναμης και της σοφίας και της αγαθότητας του Θεού τα ποιήματα – όπως λέει κι ο Μέγας Βασίλειος κι όλοι οι ιεροδιδάσκαλοι – και δεν είναι κατά κανέναν και καθ’ οιονδήποτε τρόπο ενδεικτικά της ουσίας» (Κατά Ευνομίου Β΄). Γιατί είναι πάνω από κάθε καταληπτική επίνοια η θεία ουσία, όπως το φανερώσαμε απ’ τους ιεροδιδασκάλους. Δεν αληθεύει άρα ούτε και σ’ αυτό ο Θωμάς, λέγοντας πως «δεν διαφέρει σε τίποτα στα αΐδια το να είσαι και το να μπορής».
384. «Είπαν απερίφραστα κάποιοι στα δικά μας χρόνια και της χριστιανικής πίστης διδάσκαλοι, ότι είναι (είη) Θεός ο ενεργεία νους». Τί το αξιοθαύμαστο, αν αυτός που διαβάλλει σε πολλά τους αγγέλους, τα Χερουβίμ και τα Σεραφίμ και τον ίδιον, αλλίμονο, τον Θεό, διαβάλλη και τους διδασκάλους της χριστιανικής πίστης; Ποιός έχει πη ποτέ απ’ τους αγίους με τ’ όνομά του κάτι τέτοιο; Λες κάποιοι και δεν φανερώνεις κανέναν ονομαστικά˙ και δεν είναι ν’ απορής, γιατί αυτό είναι το να ψευδολογής. Λες πως νοείται η φυσική γνώση, όταν θα συμβή ( γένηται ) σε κάποιο εκ φύσεως νοητό, ενεργεία νους, όπως γράφεις κάπου˙ «είναι εκ φύσεως η γνώση που συμβαίνει ( γίνεται ) μέσα απ’ τον φυσικώς ενυπάρχοντα σε μας νου, όπως ακριβώς οι αναπόδεικτες αρχές, οι οποίες γνωρίζονται με το φως του ενεργεία νου».
385. Και δεν κοκκινίζεις διαβάλλοντας μετά ολοφάνερα τους ιεροδιδασκάλους, ότι είπαν δήθεν απερίφραστα, πώς είναι (είη) Θεός ο ενεργεία νους; Κι αν ισχύη αυτό, έχουν όλοι οι Έλληνες σοφοί, που έχουν σε ενέργεια τον νου και ασχολούνται στις αναπόδεικτες αρχές και τις γνωρίζουν και έφθασαν μ’ αυτές σε αποδείξεις, Θεό τον ίδιο τους τον νου. Αλλά ποιός θα μπορούσε να το πη αυτό εκτός από έναν Έλληνα κι από σένα, που είσαι ελληνόφρων; Λέει δε ενθέως ( θεόπνευστα ), φωτιζόμενη από ένα Πνεύμα και κινούμενη με μιάν έμπνευση Θεού, η Εκκλησία του Θεού˙ « θεούς ονομάζει η θεολογία και τις ουράνιες και πάνω από μας ουσίες και τους φιλοθεώτατους και ιερούς ανάμεσά μας άνδρες, παρ’ όλο που έχει υπερουσίως εξαιρεθή και υπεριδρυθή απ’ όλα η θεαρχική κρυφιότητα και δεν μπορεί να ονομάζεται κανένα απ’ τα όντα όμοιο μ’ αυτήν κύρια ( νόμιμα ) και συνολικά ˙ όσα, όμως, απ’ τα νοερά και λογικά έχουν συνολικά επιστραφή, όση είναι η δύναμή τους, προς την ένωσή της και ανατείνονται ακατάληκτα, όπως είναι εφικτό, προς τις θείες της ελλάμψεις, έχουν αξιωθή με την κατά δύναμιν, αν είναι ορθό να το πούμε, θεομιμησία και τη θεϊκή ομωνυμία» (Ψευδο-Διονυσίου, Περί ουρανίας ιεραρχίας).
386. Βλέπεις, ποιός είναι ο θεούμενος νους που λαμβάνει στον εαυτό του το όνομα του Θεού, ο καλούμενος θεός κατά χάριν; Όχι βέβαια σαν να είναι, όπως λες εσύ, θεός ο ενεργεία νους, αλλ’ αυτός που καταλάμπεται απ’ τη θεία χάρι και ανατείνεται ακατάληκτα, όπως είναι εφικτό, προς τις θείες ελλάμψεις. Αν είχες ανακαλέσει στη μνήμη σου αυτόν τον θεόφρονα, που ονομάζει το θεοποιό δώρο σύμφωνα με το οποίο θεούμαστε, θα γνώριζες, ότι προστίθεται η θέωση απ’ τη δωρεά του Θεού στην ψυχή, που φωτίζεται και πάσχει τα υπερφυή. Δεν θα μπορούσε να πη κανείς άρα ποτέ απ’ τους διδασκάλους της χριστιανικής πίστης, πως είναι Θεός ο ενεργεία νους, αλλ’ είναι μια διαβολή ( συκοφαντία ) αυτό της κακομήχανης καρδιάς του Θωμά.
387. « Οι τελειότητες όλων των πραγμάτων συναντώνται κατ’ εξοχήν στον Θεό, κι η πιο μεγάλη απ’ τις τελειότητες που συναντώνται στα κτιστά πράγματα είναι το να νοής τον Θεό ». Ιδού που συναντώμενες στα κτιστά πράγματα, συναντώνται κατ’ εξοχήν στον Θεό προηγουμένως όλες οι τελειότητες, που είναι πολλές και διάφορες, απ’ τις οποίες η πιο μεγάλη είναι το να νοής, όπως λέει ο Θωμάς, τον Θεό. Και είναι τελειότητα στον Θεό και η δύναμή του και η σοφία και η αγαθότητα και η πρόνοια και όσα άλλα άπειρα θεωρούνται περί τον ( στον ) Θεό. Αν είναι λοιπόν η πιο μεγάλη τελειότητα το να νοής τον Θεό, οράται ολοφάνερα το περισσότερο και λιγότερο ( το μάλλον και ήττον ) στις τελειότητες και μάλιστα στις του Θεού, δεν επιδέχεται δε το περισσότερο και λιγότερο η θεία ουσία και κάθε άλλη ουσία. Γι’ αυτό είναι άρα ολοφάνερο ψέμμα το να νομίζης πως είναι κάθε τι που έχει ο Θεός ουσία του και πως είναι όλα όσα υπάρχουν στον Θεό ουσία του. Γι’ αυτό και είναι ολοφάνερος ψεύτης αυτός που το λέει αυτό.
388. « Αν είναι περισσότερο νοητά αρχικώς και γνωρίζονται καθ’ εαυτά απ’ τον Θεό, συνεπάγεται να είναι σύνθετη από πολλά η σοφία του Θεού ». Περιπλέκεται πάλι σε άτοπα και δεν φροντίζει ψευδόμενος αυτούς που συναντούν τα ψέμματά του. Είναι ο ίδιος που λέει, ότι « προϋφίσταται οπωσδήποτε στη δική του αιτία κάθε αποτέλεσμα, κι αυτό που υπάρχει σε κάτι, νοείται από εκείνο σύμφωνα με τον νοητό τρόπο. Νοεί άρα ο Θεός αυτά που είναι διαφορετικά (έτερα) απ’ τον εαυτό του».
389. Σύμφωνα λοιπόν με τον λόγο τού Θωμά, επειδή τα νοεί όλα κατά τον νοητό τρόπο ο Θεός, που είναι περισσότερα κατ’ αρχάς και καθ’ εαυτά, είναι σύνθετη από πολλά ως ποιητής και δημιουργός των όλων η σοφία του Θεού. Αλλά δεν συνάγεται από καμμιάν ανάγκη κι ούτε συνίσταται απ’ τις αναφερθείσες προτάσεις αληθινός συλλογισμός , το να είναι σύνθετη από πολλά η σοφία του Θεού. Αλλ’ ενυπάρχουν και όλα τα αποτελέσματα, όπως λέει κι ο ίδιος, με τρόπο νοητό στον Θεό. Κι ούτε συνάγεται πως είναι σύνθετη από πολλά η δύναμη του Θεού, ούτε η σοφία, ούτε η αγαθότητα, ούτε κάποια τελειότητα, που θεωρείται στον Θεό, αλλ’ όντας απλός και απειροδύναμος, δεν δέχεται καμμιάν και κατά κανέναν τρόπο σύνθεση, όπως ήδη αποδείξαμε, ο Θεός.
390. Και λέει, ερχόμενος στον εαυτό του, κι ο Θωμάς˙ «θα φανή δύσκολο ή αδύνατο σε κάποιον, ότι ενώ είναι ένα και το ίδιο, απλό, όπως ακριβώς η θεία ουσία, είναι ιδιαίτερος λόγος ή ομοιότητα, των διαφορετικών». Κι ακόμα˙ «έχει συμπεριλάβει η θεία ουσία στον εαυτό της τις αξίες όλων των όντων, όχι βέβαια σύμφωνα με τον τρόπο της σύνθεσης, αλλά της τελειότητας». Πώς «συνάγεται» λοιπόν «αν είναι περισσότερο νοητά αρχικώς και γνωρίζονται καθ’ εαυτά απ’ τον Θεό, να είναι σύνθετη από πολλά η σοφία του Θεού»; Είναι ψευδής και ανακόλουθος ο λόγος. Κι είσαι συ που λες, ότι «είναι ανάγκη να υπάρχη το νοητό στον νοούντα. Δεν αρκεί άρα να έχουν τεθή (τιθέναι) τα είδη των πραγμάτων, να υφίστανται (υφεστάναι) έξω απ’ τον θείο νου καθ’ εαυτά, ώστε να νοή ο Θεός το πλήθος των πραγμάτων, αλλ’ είναι ανάγκη, ώστε να υπάρχουν στον ίδιον τον θείο νου». Νά που γνωρίζονται, σύμφωνα και με τον δικό σου λόγο, περισσότερο νοητά αρχικώς και καθ’ εαυτά απ’ τον Θεό, και υπάρχουν στον Θεό. Συνάγεται λοιπόν σύμφωνα με σένα, να είναι σύνθετη από πολλά η σοφία του Θεού, που είναι ακριβώς άτοπο και ασεβές και αντάξιο μόνο τής
δικής σου διάνοιας.
Συνεχίζεται
Αμέθυστος
O Doctor Angelicus συναντά τον Κάλλιστο Αγγελικούδη
 |
| Ο Κάλλιστος Αγγελικούδης αναλύει και σχολιάζει το κατά των Ελλήνων βιβλίο του Θωμά Ακινάτη |
Περί θείας απλότητος και διαφοράς ουσίας και ενέργειας
382. Βλέπεις; έχεις αντιπαρέλθει την εκ πίστεως τώρα ήδη έλλαμψη και δωρεά˙ γιατί δεν μπορείς και να τη γνωρίζης, αφού είσαι δύσπιστος. Φανερώνοντας δε ο επιστήθιος πως είναι μια άλλη γνώση του Θεού η σφραγίδα αυτή της πίστης, εκτός απ’ τις αναφερθείσες τρεις, λέει˙ «εν τούτω γινώσκομεν, ότι μένει εν ημίν – ο Χριστός δηλαδή – εκ του πνεύματος αυτού, ου έδωκεν ημίν» (Α΄ Ιωάν. δ΄ 13). Και αγνοώντας τα εσύ λόγω δυσπιστίας αυτά, δεν φθάνεις ούτε σε αίσθηση της άγνοιάς σου, αλλά γράφεις με παρρησία, ότι «είναι τριπλή η γνώση του ανθρώπου για τα θεία». Και θαυμάζω ( εκπλήσσομαι, απορώ ), πώς γράφεις αυτό που δεν γνωρίζεις, και πώς μιλάς γι’ αυτό, του οποίου δεν απέκτησες πείρα. Και σαν να ήταν ακριβώς αληθινές οι προτάσεις, συμπεραίνεις λέγοντας˙ «δεν είναι άρα δυνατό να υφίσταται στη γνώση της πίστης η έσχατη ευδαιμονία του ανθρώπου». Αλλ’ έχει και το συμπέρασμα αυτό σύμφωνα με τις προτάσεις του μεγάλο το ψέμμα, γιατί είναι της ελληνικής γνώμης ( δόξης ). Κι αυτοί που έχουν τον Πατέρα και τον Υιό ένοικο στις καρδιές τους με την πίστη εν αγίω και ζωοποιώ Πνεύματι, δεν θα συγκατατίθονταν ποτέ σ’ αυτές τις προτάσεις, αλλά τις απορρίπτουν μακριά τους ως ψεύτικες και αιρετικές.
383. «Δεν διαφέρει σε τίποτα στα αΐδια το να είσαι (το είναι) και το να μπορής (το δύνασθαι)». Πάλι πλανάται ως προς ( περί ) την αλήθεια˙ γιατί φανερώνει αναγκαστικά κάποια διαφορά ο αριθμός, κι είναι δύο λοιπόν το να είσαι και το να μπορής κι έχει διαφορετική σημασία το καθένα τους. Διαφέρει άρα στα αΐδια το να είσαι και το να μπορής. Κι ακόμα˙ είναι απ’ το να είσαι ( εκ του είναι ), δηλαδή απ’ την ουσία, η δύναμη, και δεν είναι απ’ τη δύναμη η ουσία, όπως έχει πη κι ο Χρυσορρήμων. Διαφέρει άρα οπωσδήποτε στα αΐδια το να είσαι και το να μπορής (Ιωάν. Χρυσοστόμου, Περί Ακαταλήπτου). Κι ακόμα˙ «είναι ενδεικτικά της δύναμης και της σοφίας και της αγαθότητας του Θεού τα ποιήματα – όπως λέει κι ο Μέγας Βασίλειος κι όλοι οι ιεροδιδάσκαλοι – και δεν είναι κατά κανέναν και καθ’ οιονδήποτε τρόπο ενδεικτικά της ουσίας» (Κατά Ευνομίου Β΄). Γιατί είναι πάνω από κάθε καταληπτική επίνοια η θεία ουσία, όπως το φανερώσαμε απ’ τους ιεροδιδασκάλους. Δεν αληθεύει άρα ούτε και σ’ αυτό ο Θωμάς, λέγοντας πως «δεν διαφέρει σε τίποτα στα αΐδια το να είσαι και το να μπορής».
384. «Είπαν απερίφραστα κάποιοι στα δικά μας χρόνια και της χριστιανικής πίστης διδάσκαλοι, ότι είναι (είη) Θεός ο ενεργεία νους». Τί το αξιοθαύμαστο, αν αυτός που διαβάλλει σε πολλά τους αγγέλους, τα Χερουβίμ και τα Σεραφίμ και τον ίδιον, αλλίμονο, τον Θεό, διαβάλλη και τους διδασκάλους της χριστιανικής πίστης; Ποιός έχει πη ποτέ απ’ τους αγίους με τ’ όνομά του κάτι τέτοιο; Λες κάποιοι και δεν φανερώνεις κανέναν ονομαστικά˙ και δεν είναι ν’ απορής, γιατί αυτό είναι το να ψευδολογής. Λες πως νοείται η φυσική γνώση, όταν θα συμβή ( γένηται ) σε κάποιο εκ φύσεως νοητό, ενεργεία νους, όπως γράφεις κάπου˙ «είναι εκ φύσεως η γνώση που συμβαίνει ( γίνεται ) μέσα απ’ τον φυσικώς ενυπάρχοντα σε μας νου, όπως ακριβώς οι αναπόδεικτες αρχές, οι οποίες γνωρίζονται με το φως του ενεργεία νου».
385. Και δεν κοκκινίζεις διαβάλλοντας μετά ολοφάνερα τους ιεροδιδασκάλους, ότι είπαν δήθεν απερίφραστα, πώς είναι (είη) Θεός ο ενεργεία νους; Κι αν ισχύη αυτό, έχουν όλοι οι Έλληνες σοφοί, που έχουν σε ενέργεια τον νου και ασχολούνται στις αναπόδεικτες αρχές και τις γνωρίζουν και έφθασαν μ’ αυτές σε αποδείξεις, Θεό τον ίδιο τους τον νου. Αλλά ποιός θα μπορούσε να το πη αυτό εκτός από έναν Έλληνα κι από σένα, που είσαι ελληνόφρων; Λέει δε ενθέως ( θεόπνευστα ), φωτιζόμενη από ένα Πνεύμα και κινούμενη με μιάν έμπνευση Θεού, η Εκκλησία του Θεού˙ « θεούς ονομάζει η θεολογία και τις ουράνιες και πάνω από μας ουσίες και τους φιλοθεώτατους και ιερούς ανάμεσά μας άνδρες, παρ’ όλο που έχει υπερουσίως εξαιρεθή και υπεριδρυθή απ’ όλα η θεαρχική κρυφιότητα και δεν μπορεί να ονομάζεται κανένα απ’ τα όντα όμοιο μ’ αυτήν κύρια ( νόμιμα ) και συνολικά ˙ όσα, όμως, απ’ τα νοερά και λογικά έχουν συνολικά επιστραφή, όση είναι η δύναμή τους, προς την ένωσή της και ανατείνονται ακατάληκτα, όπως είναι εφικτό, προς τις θείες της ελλάμψεις, έχουν αξιωθή με την κατά δύναμιν, αν είναι ορθό να το πούμε, θεομιμησία και τη θεϊκή ομωνυμία» (Ψευδο-Διονυσίου, Περί ουρανίας ιεραρχίας).
386. Βλέπεις, ποιός είναι ο θεούμενος νους που λαμβάνει στον εαυτό του το όνομα του Θεού, ο καλούμενος θεός κατά χάριν; Όχι βέβαια σαν να είναι, όπως λες εσύ, θεός ο ενεργεία νους, αλλ’ αυτός που καταλάμπεται απ’ τη θεία χάρι και ανατείνεται ακατάληκτα, όπως είναι εφικτό, προς τις θείες ελλάμψεις. Αν είχες ανακαλέσει στη μνήμη σου αυτόν τον θεόφρονα, που ονομάζει το θεοποιό δώρο σύμφωνα με το οποίο θεούμαστε, θα γνώριζες, ότι προστίθεται η θέωση απ’ τη δωρεά του Θεού στην ψυχή, που φωτίζεται και πάσχει τα υπερφυή. Δεν θα μπορούσε να πη κανείς άρα ποτέ απ’ τους διδασκάλους της χριστιανικής πίστης, πως είναι Θεός ο ενεργεία νους, αλλ’ είναι μια διαβολή ( συκοφαντία ) αυτό της κακομήχανης καρδιάς του Θωμά.
387. « Οι τελειότητες όλων των πραγμάτων συναντώνται κατ’ εξοχήν στον Θεό, κι η πιο μεγάλη απ’ τις τελειότητες που συναντώνται στα κτιστά πράγματα είναι το να νοής τον Θεό ». Ιδού που συναντώμενες στα κτιστά πράγματα, συναντώνται κατ’ εξοχήν στον Θεό προηγουμένως όλες οι τελειότητες, που είναι πολλές και διάφορες, απ’ τις οποίες η πιο μεγάλη είναι το να νοής, όπως λέει ο Θωμάς, τον Θεό. Και είναι τελειότητα στον Θεό και η δύναμή του και η σοφία και η αγαθότητα και η πρόνοια και όσα άλλα άπειρα θεωρούνται περί τον ( στον ) Θεό. Αν είναι λοιπόν η πιο μεγάλη τελειότητα το να νοής τον Θεό, οράται ολοφάνερα το περισσότερο και λιγότερο ( το μάλλον και ήττον ) στις τελειότητες και μάλιστα στις του Θεού, δεν επιδέχεται δε το περισσότερο και λιγότερο η θεία ουσία και κάθε άλλη ουσία. Γι’ αυτό είναι άρα ολοφάνερο ψέμμα το να νομίζης πως είναι κάθε τι που έχει ο Θεός ουσία του και πως είναι όλα όσα υπάρχουν στον Θεό ουσία του. Γι’ αυτό και είναι ολοφάνερος ψεύτης αυτός που το λέει αυτό.
388. « Αν είναι περισσότερο νοητά αρχικώς και γνωρίζονται καθ’ εαυτά απ’ τον Θεό, συνεπάγεται να είναι σύνθετη από πολλά η σοφία του Θεού ». Περιπλέκεται πάλι σε άτοπα και δεν φροντίζει ψευδόμενος αυτούς που συναντούν τα ψέμματά του. Είναι ο ίδιος που λέει, ότι « προϋφίσταται οπωσδήποτε στη δική του αιτία κάθε αποτέλεσμα, κι αυτό που υπάρχει σε κάτι, νοείται από εκείνο σύμφωνα με τον νοητό τρόπο. Νοεί άρα ο Θεός αυτά που είναι διαφορετικά (έτερα) απ’ τον εαυτό του».
389. Σύμφωνα λοιπόν με τον λόγο τού Θωμά, επειδή τα νοεί όλα κατά τον νοητό τρόπο ο Θεός, που είναι περισσότερα κατ’ αρχάς και καθ’ εαυτά, είναι σύνθετη από πολλά ως ποιητής και δημιουργός των όλων η σοφία του Θεού. Αλλά δεν συνάγεται από καμμιάν ανάγκη κι ούτε συνίσταται απ’ τις αναφερθείσες προτάσεις αληθινός συλλογισμός , το να είναι σύνθετη από πολλά η σοφία του Θεού. Αλλ’ ενυπάρχουν και όλα τα αποτελέσματα, όπως λέει κι ο ίδιος, με τρόπο νοητό στον Θεό. Κι ούτε συνάγεται πως είναι σύνθετη από πολλά η δύναμη του Θεού, ούτε η σοφία, ούτε η αγαθότητα, ούτε κάποια τελειότητα, που θεωρείται στον Θεό, αλλ’ όντας απλός και απειροδύναμος, δεν δέχεται καμμιάν και κατά κανέναν τρόπο σύνθεση, όπως ήδη αποδείξαμε, ο Θεός.
390. Και λέει, ερχόμενος στον εαυτό του, κι ο Θωμάς˙ «θα φανή δύσκολο ή αδύνατο σε κάποιον, ότι ενώ είναι ένα και το ίδιο, απλό, όπως ακριβώς η θεία ουσία, είναι ιδιαίτερος λόγος ή ομοιότητα, των διαφορετικών». Κι ακόμα˙ «έχει συμπεριλάβει η θεία ουσία στον εαυτό της τις αξίες όλων των όντων, όχι βέβαια σύμφωνα με τον τρόπο της σύνθεσης, αλλά της τελειότητας». Πώς «συνάγεται» λοιπόν «αν είναι περισσότερο νοητά αρχικώς και γνωρίζονται καθ’ εαυτά απ’ τον Θεό, να είναι σύνθετη από πολλά η σοφία του Θεού»; Είναι ψευδής και ανακόλουθος ο λόγος. Κι είσαι συ που λες, ότι «είναι ανάγκη να υπάρχη το νοητό στον νοούντα. Δεν αρκεί άρα να έχουν τεθή (τιθέναι) τα είδη των πραγμάτων, να υφίστανται (υφεστάναι) έξω απ’ τον θείο νου καθ’ εαυτά, ώστε να νοή ο Θεός το πλήθος των πραγμάτων, αλλ’ είναι ανάγκη, ώστε να υπάρχουν στον ίδιον τον θείο νου». Νά που γνωρίζονται, σύμφωνα και με τον δικό σου λόγο, περισσότερο νοητά αρχικώς και καθ’ εαυτά απ’ τον Θεό, και υπάρχουν στον Θεό. Συνάγεται λοιπόν σύμφωνα με σένα, να είναι σύνθετη από πολλά η σοφία του Θεού, που είναι ακριβώς άτοπο και ασεβές και αντάξιο μόνο τής
δικής σου διάνοιας.
Συνεχίζεται
Αμέθυστος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου