ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΌ ΤΟ «ΠΕΡΙ ΤΡΙΑΔΟΣ» ΤΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ (9)

Συνέχεια από Παρασκευή, 21 Μαρτίου 2014

ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ: XII,16,3 - 17.

ΠΕΡΙ ΧΡΟΝΟΥ

Υπήρξε πάντοτε ο Θεός Κύριος;

Επιστρέφω λοιπόν σ’ αυτό που ο Δημιουργός μας θέλησε να μας γνωρίσει. Αναγνωρίζω όμως πως εκείνες οι αλήθειες που Αυτός άφησε να γνωρίσουν σ’ αυτή την ζωή οι πιο σοφοί ή και κράτησε για να τις γνωρίσουν ολοκληρωτικώς στην άλλη οι προφήτες, ξεπερνούν τις δυνάμεις μου. Πίστεψα όμως πως έπρεπε να τις αντιμετωπίσω, τουλάχιστον σαν προβλήματα, μ’ έναν τέτοιο τρόπο ώστε εκείνοι που διαβάζουν να μπορούν να δουν σε πόσα επικίνδυνα θέματα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και να κρατάμε τις αποστάσεις μας, και να μην θεωρούν τον εαυτό τους, ικανό να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα. Να κατανοήσουν τουλάχιστον πως πρέπει να υπακούσουμε στην υγιεινή συμβουλή του Αποστόλου, που λέει: Διά της Χάριτος, που μου εδόθηκε, λέγω στον καθένα από σας να μην έχη για τον εαυτό του μεγαλύτερη ιδέα από εκείνη που πρέπει να έχη, αλλά να σκέπτεται με μετριοφροσύνη ανάλογη με το μέτρο πίστεως που ο Θεός μοίρασε στον καθένα. (Ρωμ. 12, 3). Διότι συμβαίνει ότι ένα μωρό τρέφεται ανάλογα με τις δυνάμεις του, ωριμάζοντας αυξάνει η ικανότητά του, ενώ εάν ξεπερνιούνται οι ικανότητές του, θα τελειώσει πριν αναπτυχθεί.

XI, 17. Οι αιώνιοι χρόνοι.

Αγνοώ, το αναγνωρίζω, πόσοι αιώνες διέτρεξαν πριν από την δημιουργία του ανθρώπινου γένους. Είμαι όμως βέβαιος πως καμμία δημιουργία δεν είναι συναιώνια απολύτως με τον Δημιουργό. Ακόμα και ο Απόστολος μιλά για αιώνιους χρόνους, και όχι μόνον για τους μελλοντικούς, αλλά ακόμη πιο εκπληκτικό, για τους χρόνους του παρελθόντος. Αυτά είναι τα λόγια του: Παύλος, δούλος Θεού, απόστολος Ιησού Χριστού κατά πίστιν εκλεκτών Θεού και επίγνωσιν αληθείας τής κατ’ ευσέβειαν (που απαιτεί την ευσέβεια), επ’ ελπίδι ζωής αιωνίου, ἣν επηγγείλατο ο αψευδής Θεός προ χρόνων αιωνίων, εφανέρωσε δε καιροίς ιδίοις τον λόγον αυτού εν κηρύγματι.  (προς Τίτον, 1, 1-2). Εδώ λοιπόν δεν δηλώνεται πως στο παρελθόν υπήρξαν χρόνοι αιώνιοι, οι οποίοι δεν ήταν όμως συναιώνιοι με τον Θεό, αφού οπωσδήποτε Αυτός όχι μόνον υπήρξε πριν από τους αιώνιους χρόνους, αλλά υποσχέθηκε και την αιώνιο ζωή, και πως φανέρωσε στον καιρό του, δηλαδή στον κατάλληλο χρόνο, πως δεν υποσχέθηκε άλλο παρά τον Λόγο του; Αυτός είναι η αιώνιος ζωή. Πώς μπόρεσε να δώσει αυτή την υπόσχεση, δίνοντάς την σε ανθρώπους οι οποίοι δεν υπήρχαν ακόμη πριν από τους αιώνιους Χρόνους, παρά μόνο διότι αυτό που έπρεπε να συμβεί στον χρόνο του ήταν ήδη προορισμένο στην αιωνιότητά του και στον Λόγο του, συναιώνιο μ’ Αυτόν;

[Αυτές οι όμορφες παρερμηνείες εμπόδισαν καθοριστικά την ορθή πίστη της Δύσεως. Διότι οι υποσχέσεις δόθηκαν εν τω παραδείσω, στον Αδάμ. Μπορούμε επίσης να προσέξουμε την λεπτή υποβάθμιση του Λόγου σε σχέση με τον Θεό. Ο Λόγος ανήκει στον Θεό, είναι κτήμα του. Και η εικόνα που αποδίδει τέλεια αυτήν την παράνοια που υπονοείται ακόμη και σήμερα είναι η εξής: Ο συγγραφεύς είναι ο πατήρ, Θεός, το κείμενο είναι ο Λόγος του και το Άγιο Πνεύμα είναι το νόημα του κειμένου, που συνδέει τον συγγραφέα με το κείμενο.]

Τέλος.  

Θα συνεχίσουμε εμβαθύνοντας το περί Τριάδος αφού πρώτα ερευνήσουμε τις φιλοσοφικές πηγές της τριαδολογίας του Αυγουστίνου.