Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 2014

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠO ΤΟ «ΠΕΡΙ ΤΡΙΑΔΟΣ» ΤΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ (1)


Τα νοησιαρχικά θεμέλια του Φιλιόκβε. 
Περί Τριάδος V, 8, 10 και συνέχεια.
Μία Ουσία, Τρία Πρόσωπα.


10. Οι Έλληνες χρησιμοποιούν και την λέξη υπόστασις, αλλά αγνοώ τί διαφορά θέτουν ανάμεσα στην Ουσία και την υπόσταση ούτε και το μεγαλύτερο μέρος όσων ανάμεσά μας πραγματεύονται αυτά τα πράγματα και στα Ελληνικά λένε συνήθως: μίαν Ουσίαν, τρείς υποστάσεις και στα Λατινικά: unam essentiam, tres substantias.
9. Αλλά επειδή σε μας στην προφορική μας γλώσσα κατέληξε η λέξη essenza (ουσία) να σημαίνει το ίδιο πράγμα με την λέξη sostanza, δεν τολμούμε να πούμε «un essenza, tre sostanze», αλλά λέμε: «un essenza ή sostanza e tre persone» (Μία ουσία και τρία Πρόσωπα). Δεν κατορθώσαμε να εκφράσουμε στην γλώσσα μας διαφορετικά, αυτό που κατανοούσαμε χωρίς λέξεις, με λέξεις. Και πράγματι, επειδή ο Πατήρ δεν είναι ο Υιός, ο Υιός δεν είναι ο Πατήρ, και το Άγιο Πνεύμα, το οποίο ονομάζεται και δώρο ή δωρεά του Θεού, δεν είναι ούτε ο Πατήρ ούτε ο Υιός, διότι είναι προφανώς τρεις, γι’ αυτό η Γραφή λέει στον πληθυντικό Εγώ και ο Πατήρ είμαστε Ένα (Ιωάν. 4, 10). Δεν λέει: είναι ένα μόνο πράγμα, όπως το απαιτούν οι Σαβελλιανοί, αλλά: είμαστε ένα μόνο πράγμα. Εάν όμως αναρωτηθούμε τί πράγμα είναι αυτοί οι Τρεις, πρέπει να αναγνωρίσουμε την ανεπάρκεια της ανθρώπινης γλώσσας. Οπωσδήποτε απαντούμε «τρία πρόσωπα», αλλά περισσότερο για να μην μείνουμε χωρίς να πούμε τίποτε, παρά για να εκφράσουμε εκείνη την πραγματικότητα.
[Η αμφιβολία του για τον όρο υπόσταση είναι ίσως κατανοητή, διότι ετυμολογικά ο όρος σημαίνει Ουσία. Μόνον οι Καππαδόκες κατόρθωσαν να μας βοηθήσουν να εννοήσουμε τον όρο αυτό με την σημασία του προσώπου. Ιδιαιτέρως μετά την Σύνοδο της Χαλκηδόνος. Δεν ταύτισαν όμως τους όρους πρόσωπο και υπόσταση. Όπως έκανε ο Αυγουστίνος. Και όπως επαναλαμβάνει σήμερα η Νεορθοδοξία].

Οι σχετικές Ιδιότητες στηνΤριάδα. 


11. 12.Οι ιδιότητες που αποδίδονται με την σημασία κάθε προσώπου της Τριάδος δεν αφορούν απόλυτες πλευρές, αλλά εννοιολογούν τις σχέσεις των προσώπων μεταξύ τους και με τα κτίσματα και γι’ αυτό είναι κατηγορήματα με την σχετική σημασία, όχι με την ουσιώδη. Με την έννοια με την οποία η Τριάδα λέγεται ένας μόνον Θεός, μεγάλος, αγαθός, αιώνιος, παντοδύναμος, με την έννοια με την οποία ο Θεός μπορεί να λέγεται η ίδια η δική του Τριάδα. Δεν μπορεί όμως η Τριάδα να ονομασθεί Πατήρ, παρά μόνον με μεταφορική σημασία, σχετική με τα κτίσματα λόγω της υιοθεσίας, της υιοθετημένης συγγένειας. Και πράγματι το κείμενο της Γραφής λέει: Άκου, Ισραήλ, ο Κύριος και Θεός σου είναι ο μοναδικός Κύριος (Δευτ. 6,4), αλλά δεν πρέπει να το εννοήσουμε αποκλείοντας τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα!
[Αυτή είναι λοιπόν η διάσημη ενυπάρχουσα, εμμένουσα Τριάδα (immanent), που τόσο βασανίζει τους Δυτικούς. Η σχετική Τριάδα, η οποία βασίζεται στις Ιδιότητες που αποδίδουμε στα πρόσωπα της Τριάδος. Γι’ αυτό και ονομάζεται ενυπάρχουσα, διότι αφορά τις σχέσεις των προσώπων και τις σχέσεις τους με τα κτίσματα. Ο Αυγουστίνος άφησε πίσω του την Θεολογική Τριάδα, η οποία ορίζεται με τον όρο Υπόστασις. Την ονόμασε απόλυτη Τριάδα, άγνωστη και θεώρησε περιττή κάθε έρευνα περί αυτής. Ενύπαρξη σημαίνει ότι υπάρχει σ’ αυτό που δημιουργεί. Αυτή την Τριάδα, την σχετική, δίδαξε ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς με την θεολογία των ακτίστων ενεργειών. Αυτή την Τριάδα ονόμασε ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, πως έχουν τα πρόσωπα, οι υποστάσεις, μεταξύ τους. ΕΧΟΥΝ. Ο Παλαμάς όπως γνωρίζουμε στηρίζει την Θεολογία των ακτίστων ενεργειών στο Περί Θείων Ονομάτων του Αρεοπαγίτη.]
Αυτόν λοιπόν τον μοναδικό Κύριο, τον Θεό μας, τον ονομάζουμε πολύ σωστά και Πατέρα μας (Ματθ. 6, 9). Καθότι μας αναγεννά με την Χάρη Του. Αντιθέτως η Τριάδα δεν μπορεί να ονομασθεί Υιός με κανέναv τρόπο. Όσον αφορά δε το Άγιο Πνεύμα, είναι μια έκφραση την οποία μπορούμε να εκλάβουμε με την θετική της σημασία, όπως στην Γραφή: ο Θεός πνεύμα εστίν. (Ιωάν. 4, 24), διότι και ο Πατήρ είναι πνεύμα και ο Υιός είναι πνεύμα, όπως επίσης είναι Άγιος, και ο Υιός είναι Άγιος. Γι’ αυτό ο Πατήρ, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα, επειδή είναι ένας μόνον Θεός και ο Θεός είναι Άγιος και ο Θεός είναι Πνεύμα, μπορούν να ονομασθούν Τριάδα και Άγιο Πνεύμα (Αμβρόσιος, περί Αγίου Πνεύματος 3, 18).
Όμως το Άγιο Πνεύμα, όχι με την έννοια της Τριάδος, αλλά ενός προσώπου της Τριάδος, όταν ονομάζεται Άγιο Πνεύμα για να διακριθεί από τα άλλα πρόσωπα, εννοείται σχετικώς, αναφερόμενο στον Πατέρα και τον Υιό (;), διότι το Άγιο Πνεύμα είναι το πνεύμα του Πατρός και του Υιού. [Εδώ τον γκρέμισε η σχετικότητα! Διότι δεν κατενόησε ποτέ του ότι και με την δική του λογική, ο Πατήρ είναι Πνεύμα, διότι ο Θεός είναι Πνεύμα και ο Υιός είναι Πνεύμα, και το Άγιο Πνεύμα είναι Πνεύμα. Αυτό σημαίνει Ομοούσια. Αλλά είχε εγκαταλείψει την απόλυτη Τριάδα ήδη. Αντίθετα με την Ορθοδοξία, η οποία διαθέτει Θεολόγους, όπως τον Άγιο Συμεών τον Ν. Θεολόγο, ο οποίοι γνώρισαν την θεολογική, την απόλυτη, την άκτιστη Αγία Τριάδα. Πάνω σ’ αυτή την σύγχυση στηρίζεται το Φιλιόκβε και η αναλογία και η απαίτηση των Δυτικών πως το μόνο που διαθέτουμε από την γνώση του Θεού είναι η Οικονομική Τριάδα, η Αποκάλυψη της Τριάδος στην Οικονομία. Γι’ αυτό και ο Γιανναράς προβάλλει την θέληση της Οικονομίας στην άκτιστη Τριάδα και υιοθετεί την αναλογία, η οποία βασίζεται μόνον στο κατ’ εικόνα, καταργώντας την ενανθρώπιση και την Θεοτόκο.]
Η ίδια η σχέση όμως δεν εμφανίζεται μ’ αυτό το όνομα, αλλά με την προσηγορία Δώρο του Θεού (Πράξεις 8,20 / Ιωάν. 4, 10). Και πράγματι είναι ένα δώρο τόσο του Πατρός όσο και του Υιού, διότι προοδεύει από τον Πατέρα (Ιωάν. 15, 26), όπως λέει ο Κύριος, κάτι που επιβεβαιώνει και ο Απόστολος: ει δε τις Πνεύμα Χριστού ουκ έχει, ούτος ουκ εστίν αυτού (Ρωμαίους 8, 10). [Ξεκίνησε ήδη το παραλήρημα, διότι τα βλέπει όλα ίδια. Ο Χριστός δεν είναι Πνεύμα, δεν είναι Θεός. Πολύ γρήγορα όμως οι Δυτικοί έβγαλαν το συμπέρασμά τους, που ωθεί τον σύγχρονο Οικουμενισμό, σαν Οικονομία του Αγίου Πνεύματος. Μοναδικός Θεός τελικώς το Άγιο Πνεύμα, ούτε ο Πατήρ, ούτε ο Υιός. Αντιπροσωπεύουν διαφορετικές όψεις της ενέργειας του Αγίου Πνεύματος. Τρόπους.]
Αυτή η πρόταση αφορά οπωσδήποτε στο Άγιο Πνεύμα. Έτσι όταν λέμε «δώρο του δωρητού» και «δωρητής του δώρου» χρησιμοποιούμε την μια ή την άλλη έκφραση με αμοιβαίως σχετική έννοια. Το Άγιο Πνεύμα είναι λοιπόν είδος αρρήτου κοινωνίας ανάμεσα στον Πατέρα και τον Υιό, και ίσως ονομάστηκε έτσι επειδή ακριβώς αυτή η ίδια ονομασία μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για τον Πατέρα και για τον Υιό. Διότι γι’ Αυτό, είναι δικό του το όνομα που για τους άλλους είναι κοινό. Προκειμένου λοιπόν μια ονομασία να συμφέρει και στα δύο, να δείχνει την αμοιβαία τους κοινωνία, ονομάζεται Άγιο Πνεύμα το δώρο και των δύο. [Το Άγιο Πνεύμα δεν υπάρχει. Διότι και οι υποστάσεις σαν σχέσεις, σαν πρόσωπα, δεν υπάρχουν. Και σήμερα το Άγιο Πνεύμα από το τίποτα πέρασε στο παν.]
Νά λοιπόν η Τριάδα, μόνος και μοναδικός Θεός, αγαθός, μεγάλος, αιώνιος, παντοδύναμος. Αυτός ο Ίδιος είναι η Ενότητά του, η Θεότης του, το μεγαλείο του, η αγαθότης του, η αιωνιότης του, η παντοδυναμία του.
[Σχετικός, κομμένος και ραμμένος στα μέτρα μας. Πώς είναι η ενότης του; Ταυτίζονται το ΕΝΑ και τα πολλά; Ο Πλωτίνος προσπάθησε να λύσει το μεγάλο πρόβλημα της Ελληνικής φιλοσοφίας! Πώς από το ΕΝΑ προκύπτουν τα πολλά; Βασίστηκε όμως στην προΰπαρξη ή στην αιώνιο ύπαρξη της Δημιουργίας. Πώς τα βολεύει ο Αυγουστίνος με την εκ του μηδενός Δημιουργία; Δεν τα βολεύει. Απλώς κατήργησε το Απόλυτο του Πλωτίνου και απολυτοποίησε το σχετικό, δηλαδή την Τρίτη υπόσταση, την Ψυχή.]
Συνεχίζεται
Aμέθυστος

Δεν υπάρχουν σχόλια: