O Doctor Angelicus συναντά τον Κάλλιστο Αγγελικούδη
251. « Ταυτίζεται στον Θεό το να είναι και να είναι αληθινός και να ζή και να είναι σοφός και να είναι μακάριος κι ό,τι ακριβώς άλλο φαίνεται ( δοκεί ) να ταιριάζη στην αγαθότητα και τελειότητα ». Επιστρέφει πάλι στον προηγούμενο εμετό και είναι άκριτος ( αγνωμονεί ) περί τα θεία,νομίζοντας αθέμιτα πως ταυτίζεται το ον, δηλαδή η ουσία του Θεού και όσα προσυπάρχουν ή ενυπάρχουν στην ουσία του Θεού, με την ουσία του. Αλλ’ ας τον ντροπιάσουν τα λόγια του, που λέει˙ « δεν αντιτίθεται στη θεία απλότητα, αν αναφέρονται ( λέγονται ) περισσότερες σχέσεις γι’ αυτόν, αν και δεν φανερώνουν την ουσία του », « μπορείς να συναντάς κάθε τελειότητα της κτίσης στον Θεό », « όπως είναι ακριβώς η αγαθότητα, η σοφία, το είναι και τα τοιαύτα ».
252. Κι ακόμα˙ « έτσι είπαμε πως απονέμονται όλες οι τελειότητες, που συναντώνται στα άλλα πράγματα, στον Θεό, όπως ακριβώς συναντώνται τα αποτελέσματα στις ίδιες τους τις αιτίες, όπως ακριβώς στον ήλιο η θέρμη ». Πώς ταυτίζεται λοιπόν η θεία ουσία με όσα ενυπάρχουν σ’ αυτήν; γιατί δεν ταυτίζεται και η θέρμη στον ήλιο με τον ήλιο, όπως ακριβώς πάλι λέει˙ « αν και δεν φανερώνουν τα ονόματα που αναφέρονται στον Θεό το ίδιο πράγμα, δεν είναι όμως πολυώνυμα , επειδή δεν φανερώνουν τον ίδιον λόγο ». Πώς θα ταυτιστούν λοιπόν αυτά που δεν φανερώνουν τον ίδιον λόγο και συναντώνται στη θεία ουσία, με τη θεία ουσία ; Γιατί αν το παραδώσης αυτό, θα αποδώσης πολλούς λόγους στην ουσία˙ και θα είναι σύμφωνα μ’ αυτό αναγκαστικά σύνθετη και πολυσύνθετη και η θεία ουσία. Γιατί λες πως αυτά που δεν έχουν τον ίδιον λόγο και είναι πολλά, ότι είναι ουσία του Θεού, πράγμα ακριβώς άτοπο και αιρετικό.
253. Όταν λέη ο Θωμάς πως «δεν μπορεί να περιλάβη τη θεία δύναμη, που είναι άπειρη, κανένας κτιστός νους, όπως ακριβώς ούτε και την ουσία του », δεν διακρίνει άρα τη θεία δύναμη απ’ τη θεία ουσία, που ενυπάρχει στη θεία ουσία και είναι τελειότητά της, και μαρτυρείται εμφανώς απ’ τη θεία ενέργεια ; όπως ακριβώς αποδείχθηκαν λοιπόν κάποιες προαναφερθείσες τελειότητες διαφορετικές απ΄την ουσία, έτσι βέβαια και η θεία δύναμη, που είναι τελειότητα της θείας ουσίας˙και είναι διαφορετικές οπωσδήποτε και οι άλλες όλες καθεξής τελειότητες, όπως ομολογεί και ο Θωμάς, όταν έρθη στον εαυτό του, όπως το έχουμε ήδη εκφράσει σαφώς.
254. Λέει, ως αναίσθητος και παραπαίοντας ο Θωμάς˙ « έχει γεννητική δύναμη για να γεννά ο Πατήρ ». Κι ακόμα˙ « είναι ανάγκη να υπάρχη δύναμη στον Θεό για να γεννά, όπως ακριβώς και δύναμη για να νοή τον εαυτό του ». Και λέει, έχοντας ξεχάσει γρήγορα τα ίδια του τα λόγια κι ερχόμενος στον εαυτό του˙ « δεν έχει καμμιά δύναμη ο Πατέρας, που δεν την έχει ο Υιός ». Είναι άρα κάποιου υγιούς οι προτάσεις αυτές ; γιατί σε ποιά βλάσφημα προσκρούει! Γιατί αν δεν έχη καμμιά δύναμη ο Πατήρ, που δεν την έχει ο Υιός, κι έχει δύναμη στο να γεννά ο Πατήρ, θα την έχη αυτήν κι ο Υιός. Αλλ’ είναι βέβαια άτοπο και ασεβές αυτό.
255. Γιατί θα έχη αναγκαστικά άλλον Υιό δικό του ο Υιός του Θεού. Γιατί όπως έχει ακριβώς γεννήσει, σύμφωνα με τον Θωμά, έχοντας δύναμη γεννητική ο Πατέρας τον Υιό, έτσι θα γεννήση , έχοντας αυτή τη δύναμη τη γεννητική, αναγκαστικά κι ο Υιός Υιό. Κι αν δεν έχη γεννήσει Υιό, είναι φανερό, πως δεν έχει ούτε και γεννητική δύναμη, γιατί δεν έχει στερηθή καμμιά δύναμη την ενέργεια˙ κι αυτή η γεννητική δύναμη, την οποία έχει ο Πατέρας και δεν έχει ο Υιός, κάνει – αλλίμονο στην πλάνη – να έχη άλλην ουσία ο Πατέρας και διαφορετική ο Υιός. Γιατί αυτά που δεν έχουν την ίδια δύναμη, αυτά δεν έχουν και την ίδια ουσία.
256. Αλλ’ είναι φανερό, ότι δεν είναι δύναμη της φύσης το να γεννάς, όπως ακριβώς ούτε το να εκπορεύης, είναι δε προσωπική ιδιότητα κι έτσι ομολογείται απ’ τους ευσεβείς. Γιατί αν ανάγη κάποιος σε δύναμη φυσική το να γεννάς, ανάγει βέβαια και το να εκπορεύης, και θα συμπεράνη έτσι πως είναι διαφορετική η φύση του Πατέρα απ’ τον Υιό και το Πνεύμα, και θα τοποθετήση πιο χαμηλά το Πνεύμα, που δεν έχει ούτε δύναμη στο να γεννά, ούτε βέβαια στο να εκπορεύη. Αλλ’ είναι τα παραληρήματα της κακοδοξίας του Ευνόμιου και του ΄Αρειου και του Μακεδόνιου αυτά. Γιατί είναι αδιαίρετη, με μιά φύση και δύναμη και ενέργεια, η Αγία Τριάδα.
257. Και πώς δεν αντιλαμβάνεται αυτό που λέει, ότι δεν έχει καμμιά δύναμη ο Πατέρας, που δεν την έχει ο Υιός ; γιατί με το να πή «καμμιά», φανέρωσε πολλές. Αν είναι πολυδύναμος λοιπόν ο Θεός, θα έχη και διαφορετικές αυτές τις δυνάμεις. Γιατί ανάγονται σε αριθμό οι πολλές, και εισάγει ομολογουμένως διαφορά ο αριθμός. Αν είναι λοιπόν σύμφωνα μ’ αυτόν, αυτό που έχει ο Θεός ουσία του Θεού, θα είναι κι οι πολλές και διαφορετικές αυτές δυνάμεις, που έχει ο Θεός, ουσία του και θα είναι σύνθετη από πολλά και διαφορετικά η ουσία του Θεού, που είναι ακριβώς υπερβολή μανίας και ασέβειας να το νομίζης . Δεν ταυτίζονται άρα με την ουσία του οι δυνάμεις του Θεού, αλλ’ είναι κατά κάποιον τρόπο διαφορετικές.
258. « Ενυπάρχουν ιδιαιτέρως » λέει « χαρά και ευφροσύνη στον Θεό ». Κι ακόμα˙ «ευφραίνεται ιδιαιτέρως στον εαυτό του ( εν εαυτώ ) ο Θεός, χαίρεται δε και στον εαυτό του και στους άλλους ». Κι αν ισχύουν αυτά, είναι φανερό ότι διαφέρει κατά κάποιον λόγο η ευφροσύνη απ’ τη χαρά. Αλλά λέει πάλι, έχοντας ξεχάσει τα λόγια του, ο ίδιος, ότι « λέει ο φιλόσοφος στο Η΄ των Ηθικών, πως χαίρεται πάντα με μιάν και απλή ευφροσύνη ο Θεός » ( Αριστοτέλους…). Κι αυτό είναι κάποιου που ταυτίζει τη χαρά με την ευφροσύνη˙ και δεν συμφωνούν αυτά που λέει πιο πάνω μ’ αυτά που λέει παρακάτω.
259. Γιατί το να χαίρεται με μιάν και απλή ευφροσύνη ο Θεός και το να ευφραίνεται μεν μόνο στον εαυτό του, να χαίρεται δε και στον εαυτό του και στους άλλους, δεν είναι σύμφωνες, αλλ’ ασύμφωνες προτάσεις, γι’ αυτό και ολοφάνερα ψέμμα. Κι είναι κι αυτό επομένως ψέμμα, ότι «είναι από μιά και την ίδια δύναμη κάθε θεία ενέργεια »˙ γιατί ενώ το να ευφραίνεται και το να χαίρεται είναι ενέργειες, όπως έχει προαναφερθή, του Θεού – και λέει κι ο Θωμάς· κατ’ εξοχήν ευφραίνεται και χαίρεται στον εαυτό του με τη θέλησή του ο Θεός – ενώ είναι λοιπόν ενέργειες του Θεού, δεν είναι από μια και την ίδια δύναμη. Γιατί λέει κι ο ίδιος, ότι ευφραίνεται ιδιαιτέρως στον εαυτό του ο Θεός, χαίρεται δε στον εαυτό του και στους άλλους. Είναι ψέμμα άρα το να λες πως « είναι κάθε θεία ενέργεια από μιά και την ίδια δύναμη ».
Σχόλιο: ΑΣ ΑΠΟΛΑΥΣΟΥΜΕ ΛΟΙΠΟΝ ΤΗΝ ΠΗΓΗ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΑΠΑΓΑΛΙΑΣ ΤΟΥ ΖΗΖΙΟΥΛΑ. Η ΟΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΑΚΡΩΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ, ΑΦΟΥ ΕΧΕΙ ΗΔΗ ΕΛΕΓΧΘΕΙ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΙΦΘΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ.
Αμέθυστος.
 |
| Ο Κάλλιστος Αγγελικούδης αναλύει και σχολιάζει
το κατά των Ελλήνων βιβλίο του Θωμά Ακινάτη
|
Περί θείας απλότητος και διαφοράς ουσίας και ενέργειας
252. Κι ακόμα˙ « έτσι είπαμε πως απονέμονται όλες οι τελειότητες, που συναντώνται στα άλλα πράγματα, στον Θεό, όπως ακριβώς συναντώνται τα αποτελέσματα στις ίδιες τους τις αιτίες, όπως ακριβώς στον ήλιο η θέρμη ». Πώς ταυτίζεται λοιπόν η θεία ουσία με όσα ενυπάρχουν σ’ αυτήν; γιατί δεν ταυτίζεται και η θέρμη στον ήλιο με τον ήλιο, όπως ακριβώς πάλι λέει˙ « αν και δεν φανερώνουν τα ονόματα που αναφέρονται στον Θεό το ίδιο πράγμα, δεν είναι όμως πολυώνυμα , επειδή δεν φανερώνουν τον ίδιον λόγο ». Πώς θα ταυτιστούν λοιπόν αυτά που δεν φανερώνουν τον ίδιον λόγο και συναντώνται στη θεία ουσία, με τη θεία ουσία ; Γιατί αν το παραδώσης αυτό, θα αποδώσης πολλούς λόγους στην ουσία˙ και θα είναι σύμφωνα μ’ αυτό αναγκαστικά σύνθετη και πολυσύνθετη και η θεία ουσία. Γιατί λες πως αυτά που δεν έχουν τον ίδιον λόγο και είναι πολλά, ότι είναι ουσία του Θεού, πράγμα ακριβώς άτοπο και αιρετικό.
253. Όταν λέη ο Θωμάς πως «δεν μπορεί να περιλάβη τη θεία δύναμη, που είναι άπειρη, κανένας κτιστός νους, όπως ακριβώς ούτε και την ουσία του », δεν διακρίνει άρα τη θεία δύναμη απ’ τη θεία ουσία, που ενυπάρχει στη θεία ουσία και είναι τελειότητά της, και μαρτυρείται εμφανώς απ’ τη θεία ενέργεια ; όπως ακριβώς αποδείχθηκαν λοιπόν κάποιες προαναφερθείσες τελειότητες διαφορετικές απ΄την ουσία, έτσι βέβαια και η θεία δύναμη, που είναι τελειότητα της θείας ουσίας˙και είναι διαφορετικές οπωσδήποτε και οι άλλες όλες καθεξής τελειότητες, όπως ομολογεί και ο Θωμάς, όταν έρθη στον εαυτό του, όπως το έχουμε ήδη εκφράσει σαφώς.
254. Λέει, ως αναίσθητος και παραπαίοντας ο Θωμάς˙ « έχει γεννητική δύναμη για να γεννά ο Πατήρ ». Κι ακόμα˙ « είναι ανάγκη να υπάρχη δύναμη στον Θεό για να γεννά, όπως ακριβώς και δύναμη για να νοή τον εαυτό του ». Και λέει, έχοντας ξεχάσει γρήγορα τα ίδια του τα λόγια κι ερχόμενος στον εαυτό του˙ « δεν έχει καμμιά δύναμη ο Πατέρας, που δεν την έχει ο Υιός ». Είναι άρα κάποιου υγιούς οι προτάσεις αυτές ; γιατί σε ποιά βλάσφημα προσκρούει! Γιατί αν δεν έχη καμμιά δύναμη ο Πατήρ, που δεν την έχει ο Υιός, κι έχει δύναμη στο να γεννά ο Πατήρ, θα την έχη αυτήν κι ο Υιός. Αλλ’ είναι βέβαια άτοπο και ασεβές αυτό.
255. Γιατί θα έχη αναγκαστικά άλλον Υιό δικό του ο Υιός του Θεού. Γιατί όπως έχει ακριβώς γεννήσει, σύμφωνα με τον Θωμά, έχοντας δύναμη γεννητική ο Πατέρας τον Υιό, έτσι θα γεννήση , έχοντας αυτή τη δύναμη τη γεννητική, αναγκαστικά κι ο Υιός Υιό. Κι αν δεν έχη γεννήσει Υιό, είναι φανερό, πως δεν έχει ούτε και γεννητική δύναμη, γιατί δεν έχει στερηθή καμμιά δύναμη την ενέργεια˙ κι αυτή η γεννητική δύναμη, την οποία έχει ο Πατέρας και δεν έχει ο Υιός, κάνει – αλλίμονο στην πλάνη – να έχη άλλην ουσία ο Πατέρας και διαφορετική ο Υιός. Γιατί αυτά που δεν έχουν την ίδια δύναμη, αυτά δεν έχουν και την ίδια ουσία.
256. Αλλ’ είναι φανερό, ότι δεν είναι δύναμη της φύσης το να γεννάς, όπως ακριβώς ούτε το να εκπορεύης, είναι δε προσωπική ιδιότητα κι έτσι ομολογείται απ’ τους ευσεβείς. Γιατί αν ανάγη κάποιος σε δύναμη φυσική το να γεννάς, ανάγει βέβαια και το να εκπορεύης, και θα συμπεράνη έτσι πως είναι διαφορετική η φύση του Πατέρα απ’ τον Υιό και το Πνεύμα, και θα τοποθετήση πιο χαμηλά το Πνεύμα, που δεν έχει ούτε δύναμη στο να γεννά, ούτε βέβαια στο να εκπορεύη. Αλλ’ είναι τα παραληρήματα της κακοδοξίας του Ευνόμιου και του ΄Αρειου και του Μακεδόνιου αυτά. Γιατί είναι αδιαίρετη, με μιά φύση και δύναμη και ενέργεια, η Αγία Τριάδα.
257. Και πώς δεν αντιλαμβάνεται αυτό που λέει, ότι δεν έχει καμμιά δύναμη ο Πατέρας, που δεν την έχει ο Υιός ; γιατί με το να πή «καμμιά», φανέρωσε πολλές. Αν είναι πολυδύναμος λοιπόν ο Θεός, θα έχη και διαφορετικές αυτές τις δυνάμεις. Γιατί ανάγονται σε αριθμό οι πολλές, και εισάγει ομολογουμένως διαφορά ο αριθμός. Αν είναι λοιπόν σύμφωνα μ’ αυτόν, αυτό που έχει ο Θεός ουσία του Θεού, θα είναι κι οι πολλές και διαφορετικές αυτές δυνάμεις, που έχει ο Θεός, ουσία του και θα είναι σύνθετη από πολλά και διαφορετικά η ουσία του Θεού, που είναι ακριβώς υπερβολή μανίας και ασέβειας να το νομίζης . Δεν ταυτίζονται άρα με την ουσία του οι δυνάμεις του Θεού, αλλ’ είναι κατά κάποιον τρόπο διαφορετικές.
258. « Ενυπάρχουν ιδιαιτέρως » λέει « χαρά και ευφροσύνη στον Θεό ». Κι ακόμα˙ «ευφραίνεται ιδιαιτέρως στον εαυτό του ( εν εαυτώ ) ο Θεός, χαίρεται δε και στον εαυτό του και στους άλλους ». Κι αν ισχύουν αυτά, είναι φανερό ότι διαφέρει κατά κάποιον λόγο η ευφροσύνη απ’ τη χαρά. Αλλά λέει πάλι, έχοντας ξεχάσει τα λόγια του, ο ίδιος, ότι « λέει ο φιλόσοφος στο Η΄ των Ηθικών, πως χαίρεται πάντα με μιάν και απλή ευφροσύνη ο Θεός » ( Αριστοτέλους…). Κι αυτό είναι κάποιου που ταυτίζει τη χαρά με την ευφροσύνη˙ και δεν συμφωνούν αυτά που λέει πιο πάνω μ’ αυτά που λέει παρακάτω.
259. Γιατί το να χαίρεται με μιάν και απλή ευφροσύνη ο Θεός και το να ευφραίνεται μεν μόνο στον εαυτό του, να χαίρεται δε και στον εαυτό του και στους άλλους, δεν είναι σύμφωνες, αλλ’ ασύμφωνες προτάσεις, γι’ αυτό και ολοφάνερα ψέμμα. Κι είναι κι αυτό επομένως ψέμμα, ότι «είναι από μιά και την ίδια δύναμη κάθε θεία ενέργεια »˙ γιατί ενώ το να ευφραίνεται και το να χαίρεται είναι ενέργειες, όπως έχει προαναφερθή, του Θεού – και λέει κι ο Θωμάς· κατ’ εξοχήν ευφραίνεται και χαίρεται στον εαυτό του με τη θέλησή του ο Θεός – ενώ είναι λοιπόν ενέργειες του Θεού, δεν είναι από μια και την ίδια δύναμη. Γιατί λέει κι ο ίδιος, ότι ευφραίνεται ιδιαιτέρως στον εαυτό του ο Θεός, χαίρεται δε στον εαυτό του και στους άλλους. Είναι ψέμμα άρα το να λες πως « είναι κάθε θεία ενέργεια από μιά και την ίδια δύναμη ».
Σχόλιο: ΑΣ ΑΠΟΛΑΥΣΟΥΜΕ ΛΟΙΠΟΝ ΤΗΝ ΠΗΓΗ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΑΠΑΓΑΛΙΑΣ ΤΟΥ ΖΗΖΙΟΥΛΑ. Η ΟΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΑΚΡΩΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ, ΑΦΟΥ ΕΧΕΙ ΗΔΗ ΕΛΕΓΧΘΕΙ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΙΦΘΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ.
Αμέθυστος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου