Ἀξιότιμε Κύριε Διευθυντά.
Στὸ ὑπ’ ἀριθμ. 2156 φύλλο τῆς 10ης Μαρτίου τρέχοντος ἔτους τοῦ «Ὀρδοδόξου Τύπου» καὶ εἰδικότερα στὸ ἄρθρο τοῦ κ. Γεωργίου Καραλῆ διάβασα μὲ ἔκπληξη ὅτι: «Αὐτὰ ποὺ γράφει ὁ π. Σωφρόνιος σὲ κάποια σημεῖα δὲν εἶναι οὔτε ὀρθόδοξα, οὔτε πατερικά. Ἔρχεται σὲ ἀντίθεση μὲ τοὺς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως γιὰ παράδειγμα μὲ τὸν Γρηγόριο Παλαμᾶ καὶ τὶς πανορθόδοξες συνόδους τῆς ἐποχῆς του, γράφοντας ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι actus purus, καταλύοντας μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο τὸν διαχωρισμὸ οὐσίας καὶ ἐνεργειῶν στὸν Θεό ποὺ εἶναι μία σημαντικὴ διαφορά μας μὲ τὴν Ρωμαιοκαθολικὴ θεολογία» (σ. 5).
Δὲν εἶμαι εἰδικὸς στὴν δογματικὴ θεολογία, ὅπως φαίνεται;;; νὰ εἶναι ὁ Διδάκτωρ τῆς Ἰατρικῆς τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Γένοβας κ. Καραλῆς. Διαβάζοντας ὅμως ὡς καλόπιστος ἀναγνώστης τὸ σχετικὸ σημεῖο, στὸ ὁποῖο ἀναφέρεται προφανῶς ὁ κ. Καραλῆς, εῖδα ὅτι ὁ π. Σωφρόνιος γράφει τὰ ἑξῆς: «Ὡς Ὂν ἐν Ἑαυτῷ καὶ Οὐσία ἐν Ἑαυτῇ, τὸ θεῖο Εἶναι ὑπερβαίνει ὁποιονδήποτε προσδιορισμὸ καὶ ἀποκλείοντας κάθε θεογονικὴ διαδικασία παρουσιάζεται στὰ κτιστὰ πνεύματα ποὺ τὸ βλέπουν ὡς Καθαρὸ Δεδομένο. Ὡς Ὂν ἀπολύτως πραγματοποιημένο, ἄρα ὡς πραγματικότητα ἀπόλυτη ἢ τέλεια ἔκφραση τῆς Οὐσίας τὸ θεῖο Εἶναι ἀποκλείει τὴν παρουσία μέσα Του δυνατοτήτων μὴ πραγματοποιημένων καί, ἑπομένως, μπορεῖ νὰ ὁρισθεῖ ὡς Καθαρὰ Ἐνέργεια» (Ἀρχιμ. Σωφρονίου, Ἄσκηση καὶ θεωρία, Ἔσσεξ Ἀγγλίας 2010, σ. 132).
Τί ἄλλο ἔπρεπε νὰ πεῖ ὁ π. Σωφρόνιος γιὰ νὰ πεισθεῖ ὁ κ. Καραλῆς ὅτι ὅτι δὲν καταλύει τὸν διαχωρισμὸ Οὐσίας καὶ Ἐνεργειῶν στὸν Θεό; Ἢ μήπως σφάλλει ὁ π. Σωφρόνιος ποὺ δὲν ἀναγνωρίζει τὴν παρουσία δυνατοτήτων μὴ πραγματοποιημένων στὸ θεῖο Εἶναι;
Παρακαλῶ γιὰ τὴν δημοσίευση τοῦ παρόντος, ὥστε νὰ γίνει γνωστὴ ἡ θέση τοῦ πατρὸς Σωφρονίου καὶ νὰ ὁδηγηθοῦν οἱ ἀναγνῶστες τῆς ἐφημερίδας σας σὲ ὀρθὰ συμπεράσματα.
Πανεπιστήμιον Ρώμης Tor Vergata
Ο ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΕΝΟΣ ΟΜΩΣ ΑΛΛΑ ΑΜΟΡΦΩΤΟΣ ΚΑΡΑΛΗΣ ΝΟΜΙΖΕΙ ΟΤΙ Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΚΤΙΣΤΟ ΘΕΟ, ΠΡΑΓΜΑ ΑΔΥΝΑΤΟΝ ΚΑΙ ΣΥΓΧΕΕΙ ΤΑ ΑΣΥΓΧΥΤΑ. Η ΗΜΙΜΑΘΕΙΑ ΜΗΤΗΡ ΠΑΣΗΣ ΣΚΟΤΕΙΝΗΣ ΑΔΙΑΚΡΙΣΕΙΑΣ.
Μὲ τιμὴ
Ἐμμανουὴλ Περσυνάκης
ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΑΓΡΑΜΜΑΤΟΙ ΠΑΠΑ ΜΑΝΩΛΗΔΕΣ ΔΕΧΟΝΤΑΙ ΣΑΝ ΣΗΜΑΙΑ ΤΟΥΣ ΤΟΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΟ ΘΕΟΔΩΡΟ ΣΤΟΥΔΙΤΗ - Ο ΟΠΟΙΟΣ ΔΙΕΣΩΣΕ ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ ΚΑΙ ΗΤΑΝ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗΣ ΜΟΡΦΩΣΕΩΣ- ΑΛΛΑ ΞΥΝΙΖΟΥΝ ΤΑ ΜΟΥΤΡΑ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΣΩΦΡΟΝΙΟ. Η ΤΡΕΛΛΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΜΑΣ.
Του
κ. Κυρίου Γεωργίου Ιωάννου Καραλή
Πυρηνικού
ιατρού.
Διδάκτορος
Πανεπιστημίου Γένοβα,
Υπεύθυνος
τμήματος Πυρηνικής Ιατρικής της
Alliance
Medical στην πόλη της Γένοβας
Πανεπιστήμιον Ρώμης Tor Vergata
Ο ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΕΝΟΣ ΟΜΩΣ ΑΛΛΑ ΑΜΟΡΦΩΤΟΣ ΚΑΡΑΛΗΣ ΝΟΜΙΖΕΙ ΟΤΙ Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΚΤΙΣΤΟ ΘΕΟ, ΠΡΑΓΜΑ ΑΔΥΝΑΤΟΝ ΚΑΙ ΣΥΓΧΕΕΙ ΤΑ ΑΣΥΓΧΥΤΑ. Η ΗΜΙΜΑΘΕΙΑ ΜΗΤΗΡ ΠΑΣΗΣ ΣΚΟΤΕΙΝΗΣ ΑΔΙΑΚΡΙΣΕΙΑΣ.
5.Δέν λέγουμε λοιπόν διά τούτο ταυτόν τήν θεία ουσία καί ενέργεια επειδή είναι εντελώς εν τό υπό εκατέρου σημαινόμενο, αλλά δια το ότι πλην του ότι έχουν τον ίδιον λόγον, όπως ελέχθη, έχουν και το υπερφυώς μόνιμο και αχώριστο της ενεργείας, πράγμα το όποιον βεβαίως είναι ίδιον μόνον του Θεού· διότι μόνον αυτός κατ’ απόρρητο τρόπον είναι παντοτινά ενεργής αναλλοιώτως. (Δεν λέγομε λοιπόν αυτές το ίδιον) όχι διότι η ενέργεια δεν προέρχεται από την ουσία, αλλά διότι ο Θεός, έχοντας τα πάντα συγκεντρωμένα και ενιαία, ενεργεί έκαστον τούτων αμερίστως, και συνεστραμμένος ων εις εαυτόν πάντοτε και μη εγκαταλείπων ποτέ εαυτόν, δια τής προόδου εις έκαστον υποσημαίνεται μόνον αυτός και μάλιστα όλος, ως αμέριστος εις μεριστά.
Εάν δε επιστήμη και voυς είναι το ίδιον -μολονότι (ο νους) υπάρχει προηγουμένως δυνάμει και έπειτα προχωρεί εις τα ενεργεία και ωσάν να έχει επίκτητο το φρονείν βεβαίως και αληθώς- πόσον μάλλον τούτο συμβαίνει επί του Θεού, παρά τω οποίω δεν υπάρχει τίποτε νεώτερο, αφού καθόλου δεν επιγίνεται και απογίνεται σε αυτόν τίποτε.
Ο νους λοιπόν είναι ταυτόν (το ίδιον) με την επιστήμη. Άλλα επιστήμες μεν είναι πολλές, καθ’ όσον τα επιστητά είναι πολλά, ο δε voυς ο επενεργών σε όλα αυτά είναι εις. Και εκάστης επιστήμης αίτιος είναι αυτός, αλλ' όχι εκείνες τούτου, και κατ’ επιστήμην μέν ο νους των επιστημόνων είναι μεθεκτός από τους μανθάνοντες κατ' ουσίαν δέ είναι αμέθεκτος και αμετάβατος. Βλέπεις πάλι πώς διαφέρει; Εάν δε η επιστήμη και ο νους είναι έν και όχι έν, πώς επί του Θεού δεν θα είναι ταυτόν και μη ταυτόν η ουσία και ενέργεια, ως προς το όποιον και τα αντιτιθέμενα εγκαταλείπουν την μεταξύ τους πάλη κατά τούς πατέρες;
6. Αλλά το ότι αυτές είναι έν και το αυτό παραδέχονται και οι αντιλέγοντες με εμάς, μάλλον δε ούτε τούτο ορθώς. Διότι αυτοί μέν λέγουν ότι η θεία ουσία και ενέργεια είναι έν κατά τέτοιο τρόπο, ώστε τα ονόματα να ισοδυναμούν μεταξύ τους, για να μην είναι πολλοί, λέγουν, θεοί ή σύνθετος ο ένας Θεός, έν πρόσωπον από διαφορετικά στοιχεία.
Και όμως τίποτε δεν είναι δυνατό να αποτελέσει ποτέ σύνθεσιν με την ενέργεια του· η ακτίνα επί παραδείγματι δεν είναι σύνθετος διά τον λόγον ότι φωτίζει. Οι μεν δεχόμενοι λοιπόν δύο ονόματα με μία σημασία παραπλανούν τους ακροατές ότι δέχονται και ουσία και ενέργεια εις τον Θεόν, ενώ αυτοί δεν φρονούν ότι ο Θεός είναι και τα δύο αυτά, αλλά δηλώνουν αποκλειστικώς έν δια περισσοτέρων ονομάτων, ώστε κατά τους διαλογισμούς αυτών ο Θεός να είναι ουσία ανενέργητος ή ενέργεια ανούσιος, όχι κατά υπεροχήν αλλά κατά έλλειψιν. Πράγματι, αν ουσία και ενέργεια είναι εντελώς ίδια, τότε το ένα από τα δύο είναι κενός ήχος ονόματος, το οποίο δεν έχει την σημασία καμιάς ιδιαίτερης έννοιας, ώστε να συμβαίνει αυτοί να χρησιμοποιούν τους περί Θεού όρους κατά τον Σαβέλλιον· διότι, όπως εκείνος δεχόταν τριώνυμο ουσία κακώς συνάγων σε αυτή τις υποστάσεις, έτσι και αυτοί μιλάνε για διώνυμο ουσία συμπεριλαμβάνοντες σε αυτήν τις φυσικές ενέργειες. Μάλιστα χαρακτηρίζουν ως γυμνό περιεχομένου τον όρο ενέργεια, λέγοντες ταύτη επί της θείας φύσεως χωρίς κανένα νόημα. Γι’ αυτό και δέχονται μίαν άκτιστον ενέργεια και δύναμιν επί Θεού, ως ταυτόν και αδιάφορον ούσα -κατ’ αυτούς- προς την ουσία του Θεού, όλες δε τις άλλες καταβιβάζουν στην κτίσιν.
ΣΧΟΛΙΟ: Η παράγραφος 5 είναι η απάντηση σέ όσους δαιμονικώς κατηγορούν τόν Γέροντα Σωφρόνιο στήν γνωστή ανάρτηση στόν ιστοχώρο Κατάνυξις.
«Τὸ θεῖον Ὄν, ἐξ ὁλοκλήρου ’’-πραγματοποιημένο-’’, δηλαδὴ μὴ περιέχοντας μέσα Του δυνατότητα ποὺ δὲν ἔχει ἀναπτυχθεῖ, μπορεῖ νὰ ὀνομασθεῖ «Καθαρὰ Ἐνέργεια». Αὐτὴ φανερώνει πλήρως τὴν Οὐσία καὶ εἶναι συνεπῶς, ὅμοια μὲ Αὐτήν».Σιγησάτω πᾶσα σάρξ βροτεία, καὶ στήτω μετὰ φόβου καὶ τρόμου, καὶ μηδὲν γήϊνον ἐν ἑαυτῇ λογιζέσθω· ὁ γὰρ Βασιλευς τῶν βασιλευόντων, καὶ Κύριος τῶν κυριευόντων, προσέρχεται σφαγιασθῆναι, καὶ δοθῆναι εἰς βρῶσιν τοῖς πιστοῖς· προηγοῦνται δὲ τούτου, οἱ χοροὶ τῶν Ἀγγέλων, μετὰ πάσης ἀρχῆς καὶ ἐξουσίας, τὰ πολυόμματα Χερουβίμ, καὶ τὰ ἑξαπτέρυγα Σεραφίμ, τὰς ὄψεις καλύπτοντα, καὶ βοῶντα τὸν ὕμνον· Ἀλληλούϊα, Ἀλληλούϊα, Ἀλληλούϊα.
Αμέθυστος