Η ΘΛΙΒΕΡΗ ΤΕΧΝΗ ΝΑ ΕΧΕΙΣ ΠΑΝΤΑ ΔΙΚΙΟ. Ρομπέρτο ​​Πεκιόλι

« Η νεωτερικότητα έχει ορίσει τον θάνατο της αλήθειας. Σημασία έχει η νίκη, η επιβολή των οραμάτων μας, η ανατροπή γεγονότων, η αλήθεια, η καλοσύνη και η δικαιοσύνη σύμφωνα με ένα μόνο κριτήριο, το προσωπικό πλεονέκτημα ή αυτό της ομάδας στην οποία ανήκουμε. Ο λαός θέλει να εξαπατηθεί, ας εξαπατηθεί λοιπόν.

Georg Wilhelm Friedrich Hegel.

Ο Άρθουρ Σοπενχάουερ (1) δεν ήταν τυχερός. Έλαβε θέση καθηγητή στο Βερολίνο ενώ ο Χέγκελ δίδασκε εκεί (2) . Τα μαθήματα του ιδρυτή του ιδεαλισμού ήταν γεμάτα από μαθητές, τα δικά του ήταν έρημα. Ίσως γι' αυτόν τον λόγο ο στοχαστής με καταγωγή από το Γκντανσκ έγραψε ένα φυλλάδιο που δημοσιεύθηκε μεταθανάτια στο οποίο αντιπαραβάλλει τη διαλεκτική -το μεγάλο χεγκελιανό θέμα- με την εριστική, την τέχνη του να επιχειρηματολογεί κανείς με λεπτά και εύστοχα επιχειρήματα ανεξάρτητα από την αλήθεια ή το ψεύδος αυτού που ισχυρίζεται. Ο τίτλος που έδωσαν οι μεταγενέστεροι στο σύντομο δοκίμιο είναι Η τέχνη της απόκτησης λογικής που εκτίθεται σε 38 στρατηγήματα. (υποσέλιδο)

Charles Maurice de Talleyrand-Périgord.

Μετά τις μεγάλες πνευματικές παραστάσεις των Ελλήνων για τη διαλεκτική, την επιστήμη της επιχειρηματολογίας και της αμφισβήτησης, το θέμα είχε φτάσει στο υψηλότερο φιλοσοφικό του προφίλ με τον Χέγκελ. Ο Σοπενχάουερ, για τον οποίο η πραγματικότητα δεν είναι παρά αναπαράσταση, απάντησε με μια ίση και αντίθετη λειτουργία, επαναφέροντας τη διαλεκτική στους βασικούς της όρους, τής τέχνης για τήν απόκτησει τής λογικής, «τον τρόπο πορείας της φυσικής ανθρώπινης αλαζονείας». Το φιλοσοφικό πλαίσιο είναι πολύ λιγότερο ισχυρό, αλλά τελικά πρέπει να συμφωνήσουμε με τον Σοπενχάουερ. Η διαλεκτική διαμάχη είναι μια πτυχή της ανθρώπινης κατάστασης, της έμφυτης τάσης του να κυριαρχεί ξεκινώντας από τη γλώσσα. Η παρατήρηση σύμφωνα με την οποία οι θεοί απέδωσαν τόν λόγο στους ανθρώπους για να κρύψουν σκέψεις και προθέσεις αποδίδεται στον Talleyrand (3) , έναν δάσκαλο του κυνισμού που πέρασε αλώβητος από επαναστάσεις, αποκαταστάσεις, δημοκρατίες και μοναρχίες. Φοβόμαστε ότι μεγάλο μέρος της σύγχρονης σκέψης μπορεί να εξηγηθεί με αυτούς τους όρους.

Από τον Διαφωτισμό και μετά, μιλάμε μόνο για διάλογο και συζήτηση, που φωτίζεται από τη Λογική. Αυτό δεν συμβαίνει, αφού η διαλεκτική, πέρα ​​από τον Χέγκελ και πέρα ​​από τη χρήση της από τον Μαρξ, έχει μετατραπεί σε ένα σκόπιμο εργαλείο για την απόκτηση δικαίωσης, ή μάλλον για την κατάκτησή της. Με κάθε κόστος και με τη μέγιστη αδιαφορία για την αλήθεια. Τίποτα παράξενο, αφού η νεωτερικότητα έχει ορίσει τον θάνατο της αλήθειας, καί περιορίζεται, ανάλογα με την περίπτωση, σε ερμηνεία, ακρίβεια της επιστημονικής μεθόδου ή απλή γνώμη. Σημασία έχει η νίκη, η επιβολή των οραμάτων σου, η ανατροπή γεγονότων, η αλήθεια, η καλοσύνη και η δικαιοσύνη σύμφωνα με ένα μόνο κριτήριο, το προσωπικό πλεονέκτημα ή αυτό της ομάδας στην οποία ανήκεις.

Παρά τον θρίαμβο της οργανικής γνώσης και την ηγεμονία των πειραματικών επιστημών, οι ελίτ που προορίζονται για διοίκηση συνεχίζουν να μελετούν τις τρεις αρχαίες τέχνες του «τρίβιου», γραμματική, ευγλωττία, διαλεκτική. Στόχος είναι να κατακτήσουμε τα εργαλεία, τις στρατηγικές, τις τεχνικές για να κερδίσουμε, δηλαδή να διατηρήσουμε, να επεκτείνουμε και να αναπαράγουμε την εξουσία.

Το κράτος δικαίου βασίζεται στον κανόνα του γραπτού δικαίου, όχι του ενδεχόμενου, μελλοντικού ή φουτουριστικού δικαίου.

 Μιλάει περί αυτού με ειλικρίνεια μια γαλλική ταινία που έχει φτάσει περιέργως στους ιταλικούς κινηματογράφους. Η πλοκή, αν και γεμάτη αφόρητες παραδόσεις στο κλισέ και την πολιτική ορθότητα, είναι ιντριγκαδόρικη. Ένα κορίτσι από ένα υποβαθμισμένο προάστιο αραβικής καταγωγής μαθαίνει την τέχνη της ρητορικής από έναν σκληρό συντηρητικό καθηγητή για έναν διαγωνισμό ευγλωττίας μεταξύ των υπεράλπικών πανεπιστημίων. Υποστηριζόμενος από τις θεωρίες των μεγάλων φιλοσόφων, ο δάσκαλος αποστάζει μαθήματα διαλεκτικής ρητορικής με στόχο να κερδίσει τη συναίνεση του κοινού, αφού δεν είναι αυτό που λες αλλά το πώς το λες που μετράει για τον στόχο που σκοπεύεις να πετύχεις.

Η αλήθεια δεν έχει σημασία, αυτό που έχει σημασία είναι να έχεις πάντα δίκιο. Επομένως, δεν υπάρχει συζήτηση, αλλά μια συμπλοκή, μια σύγκρουση στην οποία θα κερδίσουμε το πάνω χέρι. Στο τέλος, η κοπέλα, μια Γαλλιδούλα όπως οι συνομήλικοί της στο banlieue την αποκαλούν με περιφρόνηση , γίνεται λαμπρός δικηγόρος και μαθαίνει να χρησιμοποιεί τη λέξη με όρους δύναμης, ατομικής πραγματοποίησης, επιτυχίας. Ο Σοπενχάουερ, ο συγγραφέας αναφοράς του καθηγητή, κερδίζει τον Σωκράτη, τον Πλάτωνα, τον Χέγκελ. Η διαλεκτική γίνεται ένα όργανο μαζικού αμοραλισμού του οποίου ο μόνος κανόνας είναι η νίκη. Η σοφιστεία είναι αχαλίνωτη, η αδιαφορία για τη δικαιοσύνη κυριαρχεί, η άρνηση της αλήθειας είναι διαδεδομένη.

Η ανησυχητική απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου που επέλεξε να μην αποφασίσει για την υπόθεση της υποβοήθησης ή της υποκίνησης στην αυτοκτονία του άτυχου DJ Fabo είναι μια πολύ πρόσφατη είδηση. Οι δεκαπέντε νομικοί, αφρόκρεμα της υπάρχουσας εξουσίας, έχουν το καθήκον να διαπιστώσουν εάν ένας νόμος είναι σύμφωνος με το σύνταγμα, στην προκειμένη περίπτωση εάν η υπόθεση συνιστά έγκλημα της υποκίνησης σε αυτοκτονία. Ο Τζουλιάνο Αμάτο και οι πολύ σαφείς συνάδελφοί του αρνήθηκαν σιωπηρά να παραδεχθούν τη συνταγματικότητα του ισχύοντος νόμου. Ο παράγων, το τέχνασμα να είναι σωστό είναι ανησυχητικό: έλειπε ένα "ρυθμιστικό πλαίσιο σχετικά με το τέλος της ζωής".

Καθαρή σοφιστεία, σε συνδυασμό με πρόσκληση (προστακτική;) στη βουλή ώστε να βάλει ένα νόμο. Μια απόλυτη καινοτομία, ένα εγγυητικό όργανο που δεν σχολιάζει το υπάρχον κανονιστικό πλαίσιο (η πολύ υψηλή νομιμότητα, το Ius conditum των Ρωμαίων) αλλά προτρέπει το κοινοβούλιο να εκδώσει έναν νέο νόμο, δηλώνοντας ουσιαστικά ότι ο ισχύων δεν  αρέσει, ακόμα κι αν είναι σύμφωνο με το σύνταγμα. Το λένε δημοκρατία και σίγουρα έχουν δίκιο, αφού, όπως ήξερε ο Λα Φοντέν, συγγραφέας παραμυθιών, ο λόγος του ισχυρότερου είναι πάντα ο καλύτερος (Ο Λύκος και το Αρνί). Δεν είμαστε σε θέση να εκφράσουμε γνώμη για το πολύ λεπτό θέμα της διαφοράς, αλλά μας είχαν εξηγήσει ότι το κράτος δικαίου βασίζεται στην εξουσία του γραπτού δικαίου, όχι σε οποιονδήποτε πιθανό, μελλοντικό ή φουτουριστικό νόμο. Η διαλεκτική στην εξουσία μέσα από τη δύναμη των αυθεντιών του νόμου. Μια κουβέντα, η πανοπλία των υπευθύνων, και έγινε. Ο Jean Jaurés, ένας σταθερός προοδευτικός ροκ, υποστήριξε ότι όταν οι άνθρωποι δεν μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα, αλλάζουν οι λέξεις.

Η Δύση έχει βρει από καιρό έναν τρόπο σκέψης που ταιριάζει με τον εαυτό της, αυτόν των σοφιστών. Με τον Πρωταγόρα, που εφάρμοσε τη μέθοδο της έριδος μεταξύ αντιτιθέμενων θέσεων, υπερασπιζόμενος αδιάφορα μια ιδέα και το αντίθετό της, αφού πίστευε ότι όλες οι απόψεις είναι αληθινές αφού ο άνθρωπος είναι το μέτρο όλων των πραγμάτων, είμαστε ακόμα στα όρια του σχετικισμού, αλλά το αληθινό μοντέλο των συγχρόνων του είναι ο Γοργίας (4) . Μηδενιστής ante litteram , δεν ήταν αυστηρά φιλόσοφος, αλλά μάλλον ένας ρήτορας που ενδιαφέρεται να πείσει τον ακροατή, πετυχαίνοντας τη νίκη στη συζήτηση χωρίς να δίνει σημασία στην αλήθεια. Για αυτόν η λέξη δεν είναι όχημα αλήθειας, αλλά υπόδειξης και πειθούς. Η ρητορική αντικαθιστά τη γνώση και «αυτός που εξαπατά ενεργεί καλύτερα από εκείνον που δεν εξαπατά». Ένα τέλειο μανιφέστο του παρόντος, σε συνδυασμό με τη συνηθισμένη σε άλλους σοφιστές συνήθεια να πληρώνονται για διαλεκτικές υπηρεσίες. Ο Mikhail Lermontov (5) θα τον είχε ορίσει ως ήρωα της εποχής μας, παρόμοιο με τον χαρακτήρα του Grigory Pechorin, εκπρόσωπο μιας γενιάς χωρίς αιτίες να παλέψει κανείς.

Η αλήθεια δεν έχει σημασία, αυτό που έχει σημασία είναι να έχεις πάντα δίκιο.

Η εποχή μας έχει θεματοποιήσει την επιθυμία «να έχουμε κερδίσει» πρώτα απ' όλα αφαιρώντας την από την ηθική κρίση. Μόλις οι κατηγορίες του αληθινού και του ψεύδους τέθηκαν υπό αμφισβήτηση, ο GB Vico και το επάγγελμά του της αλήθειας που συμπίπτει με το γεγονός ( verum ipsum factum )  κλεισμένο στα αρχεία,  ένας μακιαβελισμός έχει ανοίξει τον δρόμο του, του οποίου το livre de chevet είναι Η τέχνη του πολέμου του Σουν Τζου, ερμηνευμένη από διαχειριστική οπτική. Η αφηρημένη σκέψη δεν ξεφεύγει από την αγριότητα της εργαλειακής εφαρμογής, ιδιαίτερα τη θεωρία παιγνίων, που γεννήθηκε με τους Von Neumann και Morgenstern για να εξηγήσει την ανθρώπινη συμπεριφορά και τις αποφάσεις της σε καταστάσεις σύγκρουσης με μαθηματικούς όρους. Ο Τζον Νας έφτασε στο σημείο να εντοπίσει συνδέσμους μεταξύ της θεωρίας των παιγνίων και του Πρίγκιπα του Υπουργού της Φλωρεντίας. «Στις σελίδες αυτού του αριστουργήματος έχει κανείς την εντύπωση ότι ο Μακιαβέλι προσπαθεί να διδάξει στους μαφιόζους πώς να λειτουργούν με αποτελεσματικό και αδίστακτο τρόπο». Αντίθετα, φοβόμαστε ότι είναι αποτέλεσμα της υπερχείλισης από τα μαθηματικά σε ένα υπαρξιακό εγχειρίδιο.

Δεν είναι πολύ διαφορετική η μοίρα ορισμένων πτυχών του νευρογλωσσικού προγραμματισμού, που προέκυψαν ως μέθοδος επικοινωνίας και ψυχολογικής θεραπείας εμπνευσμένη από το σύστημα του Milton Erikson (6) . Συχνά, η πρακτική του συνοψίζεται στον εντοπισμό προτύπων επιτυχημένης συμπεριφοράς. Οι ψυχολογικοί χάρτες και τα μεταμοντέλα γίνονται, στην μπαναλοποίηση του NLP, σχήματα, διαδικασίες που στοχεύουν στην ατομική επιτυχία, ειδικά σε συγκρουσιακές σχέσεις και στη συζήτηση. Η ηθική του εμπόρου ανυψώνεται σε καθολική, η τέχνη του μέγιστου κέρδους στις συναλλαγές υποδεικνύεται ως ένα γενικό μοντέλο συμπεριφοράς. Η θεωρητική του αιτιολόγηση είναι η έμφαση στον διάλογο, που παρουσιάζεται ως πανάκεια για κάθε πρόβλημα, ένα υπέροχο φάρμακο ικανό να αποφύγει τις συγκρούσεις.

Ο Juan Donoso Cortés (7) όρισε την ανεξέλεγκτη αστική τάξη ως «clasa discutidora» ήδη από τα μέσα του 19ου αιώνα. Οι αρετές της συζήτησης διέφυγαν από τους σοφούς της ανατολικής αρχαιότητας όπως ο Τσουάνγκ Τζου, ο οποίος κατηγόρησε τη διαλεκτική υπερβολή για έλλειψη σαφήνειας ιδεών, δηλώνοντας ότι «ένας σκύλος δεν θεωρείται άξιος επειδή είναι καλός στο γαβγίσματα, επομένως ο άνθρωπος δεν θεωρείται εξαιρετικός επειδή είναι καλός στο να μιλάει». Ζούμε σε μια εποχή στην οποία η διαλεκτική ασκείται ως η τέχνη της εξαπάτησης ή της οικοδόμησης συναίνεσης. Τα κοινωνικά δίκτυα μετρούν την αξία των ανδρών και των ιδεών με τον αριθμό των "μου αρέσει" και εκείνων που δηλώνουν ακόλουθοι . Κάθε διαμάχη, στα νέα μέσα, χαρακτηρίζεται από ένδεια γλώσσας, αναγωγισμό, προσβολή και κλισέ, που πρέπει να εκφράζονται γρήγορα, σε πραγματικό χρόνο. Μόλις καταργηθεί η εις βάθος ανάλυση, όλα γίνονται δημοσκόπηση, το σωστό και το λάθος εξαρτώνται από τον αριθμό των " μου αρέσει ". Όλα, προφανώς, τίθενται σε ψηφοφορία, αλλά στην πραγματικότητα η μορφή της ερώτησης προϋποθέτει την απάντηση.

Η εριστική του Σοπενχάουερ, η διαλεκτική ως στρατηγείο, επιστρέφουν στις ειδήσεις . Για να χρησιμοποιήσουμε το λεξικό του Πρώσου στοχαστή, η κατανόηση των μηχανισμών του σκίζει το πέπλο της Μάγια, «το παραπλανητικό πέπλο που τυλίγει τα μάτια των θνητών». Η ανάγνωση των 38 διαλεκτικών στρατηγημάτων του είναι μια διδακτική αποκάλυψη για όσα ακούμε καθημερινά από πολιτικούς, διαφημιστές, λάτρεις της πεποίθησης, κάθε είδους πείθους, με την προειδοποίηση ότι, σύμφωνα με τον Γερμανό στοχαστή, η διαλεκτική δεν ασχολείται με την αντικειμενική, εμπιστευτική αλήθεια. λογική, αλλά είναι απλώς η τέχνη της απόκτησης υπεροχής. Έργο λοιπόν του σοφού είναι να παρουσιάζει και να αναλύει τις απάτες της απιστίας, «ώστε σε πραγματικές διαμάχες να αναγνωρίζονται και να καταστρέφονται αμέσως».

Γίνεται εύκολο να ανακαλύψουμε πόσες φορές παραπλανόμαστε, συνειδητά εξαπατημένοι, από τη δράση εκείνων που ωθούν την αντίθετη δήλωση έξω από τα όριά της, για να την υπερβάλουν ή να την επεκτείνουν πέρα ​​από το νόημά της, ακόμη και να την καθολικοποιήσουν ή να την κατανοήσουν από μια εντελώς διαφορετική όψη. για να τήν αναιρέσουν καλύτερα. Μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει ψευδείς υποθέσεις για να αποδείξει τη θέση του, να πιέζει μέ συνεχείς ερωτήσεις για να μπερδέψει τον αντίπαλο και να βγάλει συμπεράσματα από τις δηλώσεις του άλλου μέρους, την ιδιωτική σωκρατική μέθοδο της ηθικής αναζήτησης της αλήθειας.

Όλες οι σκοπιμότητες που ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται ότι έχει υποστεί σε αμέτρητες περιπτώσεις, όπως η πολύ συνηθισμένη τεχνική να προκαλεί ψυχρά την οργή του αντιπάλου για να τον δυσφημήσει και να προκαλέσει τις απερίσκεπτες αντιδράσεις του. Είναι μια στρατηγική που χρησιμοποιείται από την πολιτιστική εξουσία, που χρησιμοποιείται ευρέως στην επιβολή πολιτικά ορθής γλώσσας, η οποία επιλέγει τους όρους με τους οποίους θα ορίσει ιδέες, πράγματα, αρχές. Εισάγετε στο νόημα αυτό που θέλετε να επιδείξετε, με ευνοϊκή ή αντίθετη έννοια. Ο ομιλητής προδίδει την πρόθεσή του στα ονόματα που δίνει στα πράγματα, ανάλογα με τον προσανατολισμό και τον στόχο που θέτει ο ίδιος.

Για τον Σοπενχάουερ, η αυθάδεια λειτουργεί πολύ καλά, ειδικά αν ο αντίπαλος είναι δειλός, ακόμη περισσότερο η αντίφαση, πραγματική ή εικαζόμενη, που αποδίδεται στον αντίπαλο, η οποία μπορεί να προκαλέσει θυμό. Το Stratagem number 18, ευρέως διαδεδομένο, σας προσκαλεί να διακόψετε την ομιλία των άλλων όταν δείτε την εγκυρότητά του. Το συμπέρασμά του είναι να ανατρέψει τους πίνακες, δηλαδή η εκτροπή, να βγει εκτός θέματος για να εκτρέψει τη συζήτηση. Έπειτα, υπάρχει η σοφιστεία, την οποία ο Σοπενχάουερ συμβουλεύει να μην αντικρούεται, αλλά να υποστηρίζεται καταφεύγοντας σε ένα εξίσου σοφιστικό και φαινομενικό αντεπιχείρημα. Είναι καλή πρακτική να υπερβάλλουμε την αντίθετη θέση και να βγάζουμε ψευδή συμπεράσματα από αυτήν. Ένα λαμπρό κόλπο είναι να στρέψετε το επιχείρημα που χρησιμοποιείται εναντίον του αντιπάλου σας.

Η στιγμή που περιμένει περισσότερο ο σοφιστής είναι αυτή του θυμού που προκαλείται από μια δήλωση. Είναι σημάδι ότι ο αντίπαλος αμφιταλαντεύεται, επομένως είναι απαραίτητο να μην του δοθεί ανάπαυλα. Εάν πιστεύετε ότι έχετε να κάνετε με ένα απαίδευτο κοινό, η καλύτερη πορεία δράσης είναι να προβάλετε αντιρρήσεις που θα προκαλέσουν γέλιο στους παρευρισκόμενους. Η αναφορά της εξουσίας των επιφανών ανδρών συνιστάται, αφού, σημειώνει ο Σοπενχάουερ, «οι άνθρωποι σέβονται τους ειδικούς κάθε είδους». Οι διατριβές τους, αν μπορούμε να τους πείσουμε ότι είναι καθολικά αποδεκτές, έχουν μεγάλη επίδραση στις μάζες, «πρόβατα που ακολουθούν το κριάρι όπου τους οδηγεί».

Αυτό είναι ένα σημείο που πρέπει να αναλογιστούμε, καθώς όσοι κατέχουν την πολιτιστική εξουσία και τα μέσα ενημέρωσης είναι κύριοι των λέξεων. Γίνεται πολύ δύσκολο να αποδοθούν σε όρους όπως η δημοκρατία, η ελευθερία, η πρόοδος, η ανεκτικότητα, ο ρατσισμός, άλλες έννοιες από αυτές που είναι κοινές σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο και ιστορική περίοδο. Οι πολλοί, κατάλαβε ο Πλάτων, έχουν πολλές απόψεις, αλλά μόνο κάποιοι είναι σε θέση να διακρίνουν, να ξεχωρίσουν. «Το λέω, το λες εσύ, αλλά στο τέλος το λέει κι αυτός. Αφού έχει ειπωθεί τόσες φορές, δεν βλέπεις τίποτα άλλο από αυτό που ειπώθηκε», είναι το μότο που έβαλε ο Γκαίτε σε ενέργεια στη Θεωρία των Χρωμάτων. Η επανάληψη ενός ψέματος μπορεί να το μετατρέψει σε αλήθεια.

Αδόλφος Χίτλερ.

Μια άλλη σκοπιμότητα με την οποία πειραματιζόμαστε καθημερινά συνίσταται στην ανίχνευση του αντιτιθέμενου λόγου σε μισητές ή απαξιωμένες κατηγορίες, κάτι που μας επιτρέπει να μην ανοίξουμε καν τη συζήτηση. Αυτή η άποψη είναι "φασιστική", "κομμουνιστική", "αντιδραστική" ανάλογα με τον στόχο που θα χτυπήσει. Δεν ανησυχούμε πολύ, επομένως, όταν η επίθεση επικεντρώνεται σε αυτές τις προκαταρκτικές αποφάσεις: είναι το σήμα ότι φοβούνται τη συζήτηση και σκοπεύουν να την σβήσουν με τις κατηγορίες που ο Λέο Στράους (8) αποκάλεσε «reductio ad Hitlerum» (9) , δηλ. εισάγοντας τον αντίπαλο ανάμεσα σε αυτούς που δεν είναι άξιοι να ανοίξουν το στόμα τους. Το τελευταίο και οριστικό τέχνασμα είναι να καταφεύγουμε στην προσβολή. Είναι τό απόθεμα του να ξέρεις ότι κάνει λάθος ή είναι σε δυσκολία. Με το να γίνει κανείς θρασύς, ύπουλος, εξωφρενικός, χοντροκομμένος, κάνει έκκληση στις δυνάμεις της ζωότητας και χτυπά τον εαυτό του στη ματαιότητα και το ένστικτο. Δεν λείπουν τα παραδείγματα.

Ο Σοπενχάουερ τελικά απορρίπτει τον ρόλο του σκεπτικιστή μανουαλιστή και επιστρέφει στον στοχαστή με ηθική αίσθηση. Γνωρίζοντας ότι η θέληση για νίκη, η επιθυμία και το ενδιαφέρον για απόκτηση λογικής δεν σταματούν μπροστά στο ψέμα, την παραποίηση και τις προσβολές, μας καλεί να συζητήσουμε μόνο με όσους έχουν αρκετή διάνοια, αγαπούν την αλήθεια και ξέρουν να ακούν. . Μια μάταιη διεκδίκηση στον κόσμο του Facebook, των δημοσκοπήσεων, μιας ανθρωπότητας πεπεισμένης ότι μπορεί να καταλάβει και να αποφασίσει για τα πάντα, πλήθη που είναι μάζες και ποτέ λαοί σε κίνηση. Η θλιβερή τέχνη της νίκης, δηλαδή το ψέμα και η εξαπάτηση, ήταν πάντα μια κοινή επιστήμη όσων ασκούνται ή φιλοδοξούν να πάρουν εξουσία. Στη μετα-αλήθεια εποχή, τώνμαζών που ακολουθούν «ελεύθερα» τον πάστορα και πιστεύουν «συνειδητά» στον λόγο αυτών που διοικούν, η ρήση του Καρδινάλιου Καράφα απηχεί: ο λαός θέλει να εξαπατηθεί, άρα ας εξαπατηθεί

  https://www.inchiostronero.it/attualita-la-triste-arte-di-averla-vinta/

 ΣΗΜΕΙΩΣΗ

(1) Ο Άρθουρ Σοπενχάουερ (1788-1860) ήταν Γερμανός φιλόσοφος, ένας από τους σημαντικότερους στοχαστές του 19ου αιώνα και της σύγχρονης εποχής.

(2) Ο Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1770-1831) ήταν Γερμανός φιλόσοφος, που θεωρείται ο σημαντικότερος εκπρόσωπος του γερμανικού ιδεαλισμού. Είναι ο συγγραφέας μιας από τις πιο βαθιές και πολύπλοκες γραμμές σκέψης στη δυτική παράδοση. Ο φιλοσοφικός του προβληματισμός γεννήθηκε μέσα στο γερμανικό πολιτιστικό περιβάλλον των αρχών του 19ου αιώνα, όπου κυριαρχούσε η καντιανή φιλοσοφία και οι ιδεαλιστικές της εξελίξεις.

(3) Ο Charles-Maurice de Talleyrand (1754-1838), ήταν Καθολικός επίσκοπος, Γάλλος πολιτικός και διπλωμάτης, που θεωρείται από τους μεγαλύτερους εκφραστές του χαμαιλεωνισμού. Υπηρέτησε τη μοναρχία του Λουδοβίκου XVI, μετά τη Γαλλική Επανάσταση στις διάφορες φάσεις της, την αυτοκρατορία του Ναπολέοντα Βοναπάρτη και μετά τη μοναρχία ξανά, αυτή τη φορά αυτή του Λουδοβίκου XVIII, αδελφού και διαδόχου του πρώτου μονάρχη. Άτομο με μεγάλη πολιτική ευφυΐα και μπροστά από την εποχή του, έδειξε ότι ήταν σε θέση να δει πολύ περισσότερο στο μέλλον από ό,τι οι σύγχρονοί του. Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης καριέρας του του έδωσαν διάφορα παρατσούκλια, τα πιο γνωστά από τα οποία ήταν «Ο κουτσός διάβολος», «Ο χαμαιλέοντας» και «Ο μάγος της διπλωματίας». Ήταν, μαζί με τον Μέττερνιχ, ο «διευθυντής» του συνεδρίου της Βιέννης.

(4) Ο Γοργίας (485 π.Χ. – 375 π.Χ.) ήταν Σικελός ρήτορας και φιλόσοφος. Μαθητής του Εμπεδοκλή, θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους σοφιστές, θεωρητικός ενός απόλυτου ηθικού σχετικισμού, βασισμένος στην ηθική της κατάστασης και ωθημένος στο σημείο του μηδενισμού. «Οι όρθιοι είναι η τιμή και το στολίδι της πόλης, η ομορφιά είναι του σώματος, η σοφία της ψυχής, η αρετή της δράσης, η αλήθεια της σκέψης». (Γοργία, αρχή του Εγκομίου της Ελένης)

(5) Ο Mikhail Yuryevich Lermontov (1814-1841) ήταν Ρώσος ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και ζωγράφος. Κορυφαία μορφή του ρομαντισμού, θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς του 19ου αιώνα. Στρατιώτης σταδιοδρομίας, κατά τη διάρκεια της σύντομης ζωής του εξέδωσε μόνο έναν τόμο ποιημάτων, το Il Demone, που εκδόθηκε μεταθανάτια.

(6) Ο Milton Hyland Erickson (1901-1980) ήταν Αμερικανός ψυχίατρος και ψυχοθεραπευτής. Αναγνωρίζεται ως ένας από τους σημαντικότερους ψυχοθεραπευτές και υπνοθεραπευτές του εικοστού αιώνα. Το έργο του Erickson είχε αξιοσημείωτη επιρροή στην ανάπτυξη πολλών νέων ψυχολογικών θεραπειών, θεωριών και προσεγγίσεων, όπως η στρατηγική θεραπεία, η σύντομη ψυχοθεραπεία ή η σύντομη θεραπεία στις διάφορες μορφές της, ο νευρογλωσσικός προγραμματισμός (NLP), ο κονστρουκτιβισμός.

(7) Ο Juan Francesco Maria de la Salud Donoso Cortés, 1ος Μαρκήσιος του Valdegamas (1809-1853), ήταν Ισπανός συγγραφέας και πολιτικός.

(8) Ο Λέο Στράους (1899-1973) ήταν Γερμανός φιλόσοφος που πολιτογραφήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες Πολιτικός φιλόσοφος εβραϊκής καταγωγής, έγινε πολίτης των Ηνωμένων Πολιτειών μετά τη φυγή του από τη Γερμανία λόγω φυλετικών διώξεων.

(9) Η reductio ad Hitlerum (ή reductio ad nazium) είναι μια ειρωνική έκφραση που υποδηλώνει, με τη μορφή ψευδούς λατινικής παράθεσης, μια ρητορική τακτική που αποσκοπεί στον αποκλεισμό ενός συνομιλητή συγκρίνοντάς τον με τον Αδόλφο Χίτλερ ή το Ναζιστικό Κόμμα. Αυτή η πολεμική κίνηση, που βασίζεται σε μια λογική πλάνη που αποδίδεται στον τύπο του argumentum ad hominem , μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό του εμπλεκόμενου από το πολιτικό ή κοινωνικό πεδίο, αποφεύγοντας οποιαδήποτε ουσιαστική συζήτηση μαζί τους. Η έκφραση επινοήθηκε τη δεκαετία του 1950 από τον μελετητή Leo Strauss, και είναι μια παραλλαγή του reductio ad absurdum.