Κυριακή 3 Οκτωβρίου 2010

ΚΑΤΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ ΚΑΙ ΡΑΜΦΟΥ

 Η ομάδα η οποία επιχειρεί να βάλει τήν Ελλάδα στήν ιστορία ξαναχτύπησε. Ο κ.Βασιλειάδης , ένα σημαντικό μέλος τής ομάδος αυτής, διαφημίζει το τελευταίο βιβλίο τού Ράμφου, επειδή χρειάζονται τόνωση οι πωλήσεις καί επειδή ο Ράμφος ξεκινά πρώϊμα (κάτι φοβάται), τόν νέο κύκλο μαθημάτων του, όπου θα λιανίσει ξανά τήν παράδοσή μας.

Η διαφήμιση παρουσιάστηκε στήν Καθημερινή καί είναι η εξής :
Το γενέθλιο κεφάλαιο του νέου ελληνισμού
Τα ασκητικά κείμενα της «Φιλοκαλίας» συνδέονται με τα μεγάλα σημερινά προβλήματα
Του Πετρου Bασιλειαδη*
ΣΤΕΛΙΟΣ ΡΑΜΦΟΣ
Το αδιανόητο τίποτα. Φιλοκαλικά ριζώματα του νεοελληνικού μηδενισμού
εκδ. Αρμός, σελ. 489

Αν διερωτάται κανείς σε τι βασίστηκε η αινιγματική διατύπωση του Μπερντιάγεφ, στο έργο του «Πηγές του ρωσικού κομμουνισμού», ότι ο μηδενισμός έκανε την εμφάνισή του στα πνευματικά θεμέλια της Ορθοδοξίας, και αν με οδύνη διαπιστώνει πως η σημερινή διεθνής απαξίωση του ελληνικού κράτους ως τόπου διαφθοράς χρειάζεται κάποια σε βάθος ανθρωπολογική ανάλυση, τότε δεν έχει παρά να μελετήσει το τελευταίο βιβλίο του Στέλιου Ράμφου, «Το αδιανόητο τίποτα. Φιλοκαλικά ριζώματα του νεοελληνικού μηδενισμού», ένα πραγματικά συγκλονιστικό δοκίμιο φιλοσοφικής ανθρωπολογίας.

Είναι γνωστό πως η συντριπτική πλειοψηφία της μετά τον Κοραή νεοελληνικής διανόησης, καθώς και μεγάλο τμήμα του πολιτικού κόσμου, με πάθος προβάλλουν τα ιδεώδη της νεωτερικότητας ως καταστατικό όραμα για τη διαμόρφωση της νεοελληνικής ταυτότητας. Αντίθετα η βαθιά ριζωμένη στην ελληνική συνείδηση Ορθόδοξη πνευματικότητα, με τα «επιτεύγματα και τα αδιέξοδα της βυζαντινής κοινωνίας», ουσιαστικά απαγορεύει στον νεοέλληνα «να βγει από το παρελθόν στον καθαρό αέρα και να αναπνεύσει». Το πρώτο ρεύμα, κατά τον Ράμφο, «κοιτάζει γραμμικά το μέλλον», ενώ το δεύτερο «ταυτίζεται αγχωτικά με το παρελθόν», με αποτέλεσμα την υποδόρια διαμόρφωση μιας σχιζοφρενικής κατάστασης που τελικά «διχάζει την ψυχή μας».

Αυτό, λοιπόν, που κανείς σοβαρός μελετητής δεν διανοήθηκε μέχρι σήμερα να ξεδιαλύνει -άλλωστε η συντριπτική πλειοψηφία της νεώτερης ελληνικής διανόησης αγνοεί τον πλούτο της βυζαντινής πνευματικότητας- το επιχειρεί με έντονα κριτικό πνεύμα ο Ράμφος στο τελευταίο αυτό έργο της τριλογίας του (τα δύο προηγούμενα ήταν «Ο Καημός του ενός», το 2000, και «Το Μυστικό του Ιησού», το 2006), αναλύοντας τη συμβολή της Φιλοκαλίας, «τη φημισμένη ανθολογία ασκητικών και ησυχαστικών κειμένων, που οργώνει αμέσως ή εμμέσως τις συνειδήσεις των χριστιανών της ορθόδοξης Ανατολής τους τελευταίους δύο και πλέον αιώνες», στη διαμόρφωση της νεοελληνικής ταυτότητας. Για τον Ράμφο η ανθολογία αυτή του Νικοδήμου του Αγιορείτη και του Μακαρίου Νοταρά αποτελεί έργο «καταστατικής σημασίας για τον νεώτερο ελληνισμό (κάτι μάλιστα σαν) γενέθλιο κεφάλαιο του Νέου ελληνισμού».

Ασκητές

Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του Ράμφου παρελαύνουν τα μεγάλα ονόματα της νηπτικής και ησυχαστικής παράδοσης της χριστιανικής Ανατολής: από τους γενάρχες του είδους Ευάγριο Ποντικό και Μακάριο, τον Διονύσιο Αρεοπαγίτη, τον Μάρκο τον Ασκητή, τον Διάδοχο Φωτικής, τον Μάξιμο τον Ομολογητή και τον Συμεών τον Νέο Θεολόγο, μέχρι τον Νικηφόρο τον Μονάζοντα, τον Γρηγόριο τον Σιναΐτη και τον Γρηγόριο τον Παλαμά, αλλά και τους μεταγενέστερους Κάλλιστο και Ιγνάτιο Ξανθόπουλους, επιλεκτικά έργα των οποίων περιλαμβάνονται στη Φιλοκαλία, ενώ επιχειρείται και σύντομη, αλλά πολύ κατατοπιστική, αναφορά σε δύο πιο πρόσφατα έργα: τη «Νηπτική θεωρία» ενός αγιορείτη «απηλπισμένου μοναχού» και τα «Οράματα και θάματα» του Μακρυγιάννη, ως επιλεγόμενα της σταδιακής δημιουργίας «κενού εαυτού» του ορθόδοξου νεοέλληνα.

Η ανάγνωση, βέβαια, των κειμένων αυτών δεν γίνεται με την ουδέτερη μέθοδο της ξερής ιστορικής παρουσίασης των απόψεων των συγγραφέων, «τη γραμματολογική προσέγγιση των κειμένων με τη μηχανιστική αναλυτική της μέθοδο». Ο Ράμφος επιχειρεί μια «πνευματική κατανόηση», αφού όπως πολύ ορθά υποστηρίζει «ένα κείμενο δεν λέει οτιδήποτε ούτε κάτι ορισμένο». Με την εδραιωμένη μάλιστα πεποίθηση περί «ανυπαρξίας ανθρωπολογικού προβληματισμού τόσο στην ορθόδοξη παράδοση όσο και στη νεοελληνική γραμματεία», θεωρεί τη Φιλοκαλία «προνομιακό πεδίο ανθρωπολογικής προσεγγίσεως της νεοελληνικής ιδεολογίας», αφού οι ζυμωμένοι με τη Φιλοκαλία ορθόδοξοι της νεωτερικής εποχής μετεωρίζονται «ανάμεσα σε ουράνια προσδοκία και απομαγεμένη ιστορικότητα».

Το έργο αυτό του Ράμφου, με το οποίο στην ουσία επιχειρείται αναψηλάφηση των σχέσεων ανάμεσα στην «ατομικότητα», ενός από τους βασικούς πυλώνες της νεωτερικότητας, και «κοινωνίας», ακρογωνιαίου λίθου του χριστιανικού συστήματος, έχει πολλαπλούς αποδέκτες. Για τη νεωτερική διανόηση του τόπου μας αποτελεί πρόκληση για μια εκ νέου φιλοσοφική ενασχόληση με την Ορθόδοξη πνευματικότητα. «Θα ήταν ολέθριο, διατείνεται ο συγγραφέας, να εξακολουθεί η αναμέτρηση (μεταξύ νεωτεριστών/εκσυγχρονιστών και παραδοσιακών ή σχηματικά μεταξύ Κοραή και Νικοδήμου) στην προσδοκία ενός τελικού νοκ άουτ, ενώ αντιθέτως η μεγάλη σύνθεση θα επιτρέψει να στραφούμε στον χρόνο και τον άνθρωπο του μέλλοντος γονιμοποιώντας τα ζωντανά κοιτάσματα του παρελθόντος στον σημερινό κόσμο».

Τα μηνύματά του όμως για την Ορθόδοξη θεολογική διανόηση είναι ασυγκρίτως πιο βασανιστικά. Γιατί με τις βαθυστόχαστες, και επιστημονικά τεκμηριωμένες, φιλοσοφικές και ανθρωπολογικές αναλύσεις του -απ’ την αρχή ξεκαθαρίζει και «προδιαθέτει» πως δεν γράφει «σαν θεολόγος, μολονότι προσπάθησε να ξεκλειδώσει ένα βιβλίο προσευχής»- ουσιαστικά προβαίνει στην αποδόμηση της για πολλούς ιερότερης παραμέτρου της νεώτερης Ορθοδοξίας. Της επικρατήσασας δηλαδή θεώρησης του Ορθόδοξου Ανατολικού χριστιανισμού αποκλειστικά μέσα από την οπτική γωνία του ησυχασμού και γενικότερα του παλαμισμού. Ο Ράμφος, πέραν της συχνά-πυκνά επαναλαμβανόμενης θέσης του, πως το όλο φιλοκαλικό σύστημα, αλλά και ολόκληρη η μεταβυζαντινή θεολογία έχουν τις ρίζες τους «στη νεοπλατωνική επιλογή της Εκκλησίας», με όλους σχεδόν του νηπτικούς να επαναλαμβάνουν, με τις αναγκαίες βέβαια τροποποιήσεις, το σκεπτικό του Ευαγρίου Ποντικού, προχωράει και σε άκρως κριτικές απόψεις για θέματα που μέχρι σήμερα αποτελούσαν ταμπού της νεώτερης Ορθοδοξίας.

Σταχυολογώ ενδεικτικά μερικές από τις εκτιμήσεις του: Η εξέλιξη της σκέψης και η κατάφαση στο υποκειμενικό άτομο «στο Βυζάντιο ματαιώθηκε, επειδή η ομάδα με τα στερεότυπά της (ο λόγος περί της αντι-ουμανιστικής περί τον Παλαμά μερίδας) αφάνισε την ατομικότητα ακριβώς όταν ώρθριζε». «Η επιβολή του παλαμισμού με τη Μεγάλη Σύνοδο του 1351 έθεσε τη χριστιανική Ανατολή συλλήβδην εκτός ιστορίας». «Η διάκριση μεταξύ θείας ουσίας και ακτίστων ενεργειών συνεπάγεται μια ανθρωπολογία κλειστού αισθήματος που αποκλείει τη διαμόρφωση του αυτοσυνειδήτου υποκειμένου και μια εσχατολογία που αποκλείει ή ακρωτηριάζει την ιστορικότητα».

Χωρίς να διατείνεται ότι έχει πει το τελευταίο λόγο για την ουσία των πραγμάτων, ο Ράμφος με το έργο του αυτό άνοιξε διάπλατα τις πύλες για μια σε βάθος φιλοσοφική, ανθρωπολογική, αλλά και θεολογική, ενδοσκόπηση. Ενα έργο (αλλά και ολόκληρη η τριλογία του) που κανείς σοβαρός μελετητής δεν μπορεί στο μέλλον να αγνοήσει.

* Ο κ. Πέτρος Βασιλειάδης είναι καθηγητής του ΑΠΘ.


Επαναλαμβάνει αδιάκριτα τήν επιθετική θέση τού Ράμφου, πώς η Φιλοκαλία είναι καταστατική πραγματικότης τής νεοελληνικής ταυτότητος καί το μεγαλύτερο εμπόδιο στήν είσοδό μας στήν ιστορία. Συμφωνεί ανόητα μέ τόν Ράμφο ό οποίος υποτίθεται πώς επιχειρεί αναψηλάφηση τών σχέσεων ανάμεσα στήν «ατομικότητα», ενός από τούς βασικούς πυλώνες τής νεωτερικότητας, καί «κοινωνίας», ακρογωνιαίου λίθου τού χριστιανικού συστήματος!.

Χωρίς να αισθάνεται τήν υποχρέωση να μάς πληροφορήσει ποιοί είναι οι άλλοι πυλώνες της νεωτερικότητας ! Μάθετε λοιπόν κ.Βασιλειάδη πώς ο κυριώτερος πυλώνας είναι η «μάζα» από τήν οποία προσπαθεί να αποδράσει η ατομικότης. Καί την μάζα σήμερα κ.Βασιλειάδη την δημιουργεί στή Δύση η επιστήμη, η οποία πήρε τα σκήπτρα από τήν θρησκεία τού καθολικισμού, ο οποίος μέχρι εκείνη την ιστορική στιγμή είχε τό ιστορικό προνόμιο να μεταμορφώνει τούς ανθρώπους σε μάζα. Η επιστήμη περιέχει σήμερα τούς ανθρώπους σάν στατιστικές μονάδες.

Στίς ορθόδοξες χώρες μάζες κατασκευάζει ο κληρικαλισμός, μέ τούς κανόνες του, οι οποίοι σάν καλούπια «τυπώνουν», τυποποιούν τούς σημερινούς χριστιανούς. Οι αληθινοί χριστιανοί, ήταν και θά είναι, πάντοτε, ΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΙ, καί η κοινωνία στήν οποία ζούν, δέν θα είναι ποτέ η ομάδα, αλλά η κοινωνία τού Αγίου Πνεύματος.

Άγνωστα μυστήρια στόν Βασιλειάδη καί στούς ομοίους του. Υπάρχει σήμερα στήν Ελλάδα άνθρωπος, ονόματι Μέσκος, ο οποίος θέλει νά σώσει τούς Έλληνες με τη σειρά του καί αντιπαραθέτει θρησκεία καί επιστήμη. Χωρίς να υποπτεύεται πώς είναι τό ίδιο πράγμα, πώς η τεχνολογία τής επιστήμης τυποποιεί τόν άνθρωπο ακριβώς όπως οι κανόνες τής θρησκείας τυποποιούν τόν πιστό. Ο ίδιος μέ μακρυά θητεία στόν κληρικαλισμό, αισθάνεται τώρα ελεύθερος μέσα στά μονοπάτια τής επιστήμης. Διάσημη Βυζαντινολόγος, άπιστη, ονόματι Αρβελέρ, ειρωνεύεται τό όραμα τού Μ.Κων/νου, τό «εν τούτω νίκα», λέγοντας : σέ ποιά γλώσσα τού τό είπε ο Κύριος, στα Λατινικά ή στα Ελληνικά; Δέν διάβασε ποτέ της τίς πράξεις τών Αποστόλων, δέν ξέρει τί συνέβη τήν Πεντηκοστή. Μιλάει γλώσσες ο Κύριος, φτωχή άθεη;

Ο κ.Βασιλειάδης όμως μάς αποκαλύπτει καί τίς πηγές τους. Όλων αυτών, τύπου Ράμφου, οι οποίοι τά τελευταία χρόνια επιδίδονται σε σεξουαλική παρενόχληση τών Πατέρων τής Εκκλησίας.
—Ο Ράμφος ειδικά έχει καταντήσει ο Μπουκόφσκι τής νεοελληνικής διανοήσεως —

ΕΙΝΑΙ Ο ΜΠΕΡΝΤΙΑΕΦ. O oποίος βουτηγμένος στόν θαυμασμό τού Λένιν καί τής κομμουνιστικής επαναστάσεως απεφάνθη ότι ο μηδενισμός έκανε την εμφάνισή του στά πνευματικά θεμέλια τής ορθοδοξίας. ΤΕΛΙΚΩΣ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΚΑΚΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΟΣ ΕΥΘΥΝΕΤΑΙ Ο ΚΥΡΙΟΣ!!!

Είναι δυνατόν νά αγνοούν τήν Παραβολή τού Ασώτου; Είναι δυνατόν νά ισχυρίζονται ότι ο Θεός έστειλε τό γιό του να φυλάει γουρούνια; Είναι δυνατόν νά ισχυρίζονται πώς η Δύση πληρώνει τό τίμημα τής ελευθερίας της μέ τήν κατάθλιψη καί αυτό να μήν τό βλέπουν σάν μηδενισμό τού ανθρώπου; Δέν πρέπει να ξεχάσουμε ποτέ μας πως ο Ράμφος αναρωτήθηκε δυνατά, ευτυχώς, : Μά, χωρίς λογισμούς καί φαντασιώσεις πώς θα μπορέσουμε να σκεφτούμε;

Η αλήθεια είναι πώς η Φιλοκαλία γεννήθηκε από τά γεγονότα πού εκτυλίχτηκαν στό Άγιον Όρος γύρω από τούς Κολλυβάδες. Η αλήθεια είναι πώς η Φιλοκαλία είναι παντελώς άγνωστη στούς σημερινούς χριστιανούς . Ένας άγνωστος καί μυθικός τρόπος ζωής. Η νοερά προσευχή ή δοκιμάζεται γιά μιά βραδυά στήν έρημο τού Αγίου Όρους ή χρησιμοποιείται από τούς πνευματικούς τού κληρικαλισμού σάν ένα είδος Γιόγκα. Ο π.Σαράντος πχ. προτρέπει να δοκιμάσουμε λίγη νοερή προσευχή τό πρωί, πρίν ξεκινήσουμε τή μέρα μας, γιά να αισθανθούμε χαρά καί πληρότητα.

Άς απευθύνουμε σ’αυτά τα έξυπνα παληκάρια ένα πετυχημένο moto πού ανήκει στό blog Χαμομηλάκι. Μέ τόν Σταυρό δέν πάς μπροστά, πάς ψηλά.

Όσοι χριστιανοί δέν υποκύπτουν στό ψέμα άς μείνουν στήν κόλαση κι άς μήν απελπίζονται.

Σχόλιο :  Όπως βλέπουμε κι από τίς φωτογραφίες είναι καί οι δύο χριστιανόπαιδα, άνθρωποι προσευχής.

Αμέθυστος

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Αμέθυστε

πολυ δυνατα τα σχόλια σου.

Εχω ομως δυο αποριες (αναμεσα στις αλλες):

α) γραφεις:

"Όλων αυτών, τύπου Ράμφου, οι οποίοι τά τελευταία χρόνια επιδίδονται σε σεξουαλική παρενόχληση τών Πατέρων τής Εκκλησίας."

Τι εννοεις; Τι 'ειδους' παρενόχληση δηλ;

Β) μου αρεσε ο επιλογος σου - για κατι τετοια σε διαβαζω!

Γραφεις: "Όσοι χριστιανοί δέν υποκύπτουν στό ψέμα άς μείνουν στήν κόλαση κι άς μήν απελπίζονται".

Τι εννοεις παλι βρε άνθρωπε του Θεού;

Οτι ζουμε σε μια Κολαση τωρα..οπως μας εκαναν την ζωή πανω στην γή, αλλα ας μην χανουμε την ελπιδα μας;

Οτι καλυτερα 'να ζεις στην Κολαση' του "αγωνα και των δοκιμασιων" απο το να υποκύψεις στο Ψεμα και να συνεργαστεις με τον Οφι;

Μυρμιδόνας