ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΩΠΟΥ- ΚΑΤΑ ΖΗΖΙΟΥΛΑ ΚΑΙ ΓΙΑΝΝΑΡΑ (1)

Πέρασαν τόσα χρόνια πλέον απο τότε που άρχισε η Ελληνική γιγαντομαχία περί του προσώπου και ακόμη κανένας Έλληνας δέν έχει ξεκαθαρισμένο το τοπίο (Ίσως δέν θέλει, ίσως είναι προτιμότερο το έτοιμο). Κανένας Έλληνας δέν μπορεί ακόμη να συνδυάσει αυτή την νεοφανή οντολογία με την αλλαγή που επέφερε στην Δυτική «θεολογία» η αντικατάσταση του ΕΙΝΑΙ με την ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ και την ΑΥΤΟΣΥΝΕΙΔΗΣΙΑ. Δύο προσωπικότητες της θεολογίας παλεύουν ακόμη για να επιβάλλουν ο ένας την ανθρωπολογία του και ο άλλος την Εκκλησιολογία του. Παρότι ο ένας με την ευχαριστιακή Εκκλησιολογία του συνθέτει και τις ιδέες του αντιπάλου του, αυτό το σφιχταγκάλιασμα Ζηζιούλα και Γιανναρά, κατέστη τελικώς μοιραίο και για τους ίδιους, διότι οδήγησε την Ορθοδοξία στον παπισμό και έκανε και αυτούς τους ίδιους τους προφήτες της ελευθερίας ΠΑΠΟΔΟΥΛΟΥΣ.
Ο Γιανναράς έγραψε πρώτος περί προσώπου και ανάγκασε τον Ζηζιούλα να γράψει εναντίον του το διάσημο κείμενο του «Απο το προσωπείο στο πρόσωπο».

Εάν, όπως παρατηρεί ο Bonhoeffer (Μπονόφερ), η κλασσική οντολογία κατανοεί το ΕΙΝΑΙ, σαν τελείως ανεξάρτητο απο τη σκέψη και την αντιθέτει σε αυτό, και εάν ο ιδεαλισμός μεταφέρει το υπερβατικό ΕΙΝΑΙ στο εσωτερικό της σκέψης, η υπερβατική φιλοσοφία κατανοεί το ΕΙΝΑΙ σε «σχεση» με την υπερβατικότητα.

Αντιπρόσωπος αυτής της υπερβατικής φιλοσοφίας είναι ο Γιανναράς ο οποίος με αυτόν τον τρόπο όρισε την σύναξη του λαού του Θεού.

Ο Ζηζιούλας πραγματοποίησε μια μεγαλειώδη σύνθεση, η οποία ανάγκασε τον ίδιο τον Γιανναρά να τον αναγνωρίσει σαν συνεχιστή του Παλαμά. Ίσως αυτή την αναγνώριση πληρώνει ακριβά η Ορθόδοξη Εκκλησία και παραδίδεται αμαχητί στον πάπα. Τί έκανε λοιπόν; Στην ευχαριστιακή του Εκκλησιολογία, πήρε το ανεξάρτητο και της σκέψης και του ΕΙΝΑΙ, της κλασσικής οντολογίας, σαν θέσεις, ονόμασε υπερβατικό ΕΙΝΑΙ το έσχατο και υιοθέτησε και τον ιδεαλισμό ορίζοντας την σύναξη του λαού σαν σχέση προσώπων, σαν σχέσεις αγάπης. Παρουσίασε μια νέα θεολογία, έφτιαξε μια νέα Εκκλησία, αλλά σαν σοφός του κόσμου τούτου, έβαλε όλο αυτό το νέο κρασί στα παλιά βαρέλια του παπισμού και πρόσθεσε στην ιστορία του πνεύματος μια τρύπα στο νερό.

Για να αρχίσουμε τελειώνοντας αυτήν την πρώτη επαφή, ας επισημάνουμε πώς οντολογικό ερώτημα και οντολογία καθώς και μεταφυσική δέν υπάρχουν μέσα στα πλαίσια της αρχαίας Ελληνικής φιλοσοφίας.

Συνεχίζεται

Αμέθυστος