ΚΑΤΗΧΗΣΗ, ΚΗΡΥΓΜΑ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

 Απο το γνωστό βιβλίο «θεολογία και Ορθόδοξο βίωμα» του Γ.Πατρώνου

Αγαπητός μας φίλος παρακολούθησε το κήρυγμα της Κυριακής στην Μητρόπολη Αθηνών. Με αφορμή τον λόγο του Ευαγγελίου ότι ο Κύριος παρηγόρησε την Μητέρα αναστένοντας το γιό της άκουσε απο τον ιεροκήρυκα ανάμεσα στα άλλα και τα εξής: τέτοια παρηγορία προσφέρουν σήμερα οι ιερείς διότι με την χειροτονία αποκτούν Αποστολική διαδοχή, δέχονται όλη τη χάρη και γίνονται αντιπρόσωποι του Θεού. Τέτοια παρηγορία προσφέρουν επίσης και οι γιατροί. Αποσβολωμένος ο αγαπητός φίλος δέν μπόρεσε ποτέ του να συνδυάσει την παρηγορία των ιερέων και των ιατρών με την ανάσταση του μικρού. Ας δούμε όμως λίγο πιό καθαρά αυτό το ακανθώδες θέμα του κηρύγματος διότι στο κήρυγμα και στην πνευματική καθοδήγηση οι ιερείς επιβεβαιώνονται για την αποστολική τους διαδοχή, ξεφουρνίζοντας τη γνώμη τους.

Ας δούμε τον κ. Πατρώνο τί μας λέει:

Στη νεώτερη ιστορία μας και μετά τη μεγαλειώδη εθνεγερσία του 1821, επεβλήθηκαν δυστυχώς, απαρχής, ξενόφερτες δυνάμεις, που θέλησαν να αλλάξουν την πνευματική μας ιδιαιτερότητα και να αλλοτριώσουν την εθνική και θρησκευτική μας φυσιογνωμία. Τα κείμενα του Μακρυγιάννη είναι αποκαλυπτικά για τις διεργασίες αυτές στον εθνικό μας χώρο.

Ας υπογραμμίσουμε όμως για άλλη μια φορά, πώς η «δυτικοποίηση» της θρησκευτικής και εκκλησιαστικής μας ζωής και ιδιαίτερα στο έργο της πνευματικής καθοδηγήσεως των πιστών, είτε με την εξομολόγηση, είτε με την κατήχηση και το κήρυγμα, δεν είναι καρπός της δικής μας παραδόσεως και ούτε είναι συνέχεια του Ορθόδοξου ανατολικού πνεύματος.

Οι Πατέρες είχαν θέσει ώς σκοπό της θεολογίας τους, και ώς κέντρο και σημείο αναφοράς της ποιμαντικής τους προσπάθειας κυρίως την οικοδομή της Εκκλησίας και την Πνευματική ωφέλεια των πιστών, για την πραγματοποίηση της σωτηρίας.

Οι δικές μας θεολογικές και πνευματικές προσπάθειες εμπνέονται και εμπλουτίζονται, συνήθως από κοσμικές πηγές, από τη σύγχρονη επιστήμη, την φιλοσοφία, την ψυχολογία και την παιδαγωγική. Πρώτη η θεολογία συμβιβάστηκε με το κοσμικό, επιστημονικό της στοιχείο, και συμπαρέσυρε πρός την κατεύθυνση αυτή και το ποιμαντικό έργο της Εκκλησίας.

Και σήμερα πια ο εξομολόγος, ο ιεροκήρυκας και ο κατηχητής πασχίζουν να γίνουν και να φανούν στο έργο τους όσο το δυνατόν καλύτεροι ψυχολόγοι, ρήτορες και παιδαγωγοί, γιατί πιστεύουν πώς έτσι θα ασκήσουν σωστότερα το καθήκον τους και θα επιδράσουν θετικότερα στο ποίμνιό τους.

Για αυτό και η σημερινή εκκοσμικευμένη Εκκλησία (την οποία ονομάζουμε και κληρικαλισμό) είναι τόσο προσκολλημένη στην αποκάλυψη, στον αντίχριστο, επειδή ελπίζει πώς με την ολοκληρωτική καταστροφή θα ελευθερωθεί επιτέλους από το κοσμικό φρόνημα το οποίο υπηρετεί, νομίζοντας πώς τηρεί τις εντολές του Κυρίου.


Το κέντρο αναφοράς παλαιότερα και τώρα.

Η πρώτη διαπίστωση είναι η διαφοροποίηση του κέντρου αναφοράς. Στην αρχαία Εκκλησία το πνευματικό έργο στο σύνολο του στόχευε στη σωτηρία. Ήταν καθαρά σωτηριολογικό. Σήμερα στοχεύουμε στην αγωγή. Το έργο μας είναι κυρίως κοινωνικό και παιδευτικό.

Σκοπός της θρησκευτικής αυτής αγωγής είναι η ηθική και πνευματική γενικά ανύψωση του λαού. Ο ευσεβισμός και η αρετολογία συμπορεύονται σχεδόν με το κλασσικό ιδανικό του καλού και αγαθού πολίτη, που έχει σαν ιδανικό της κάθε κοινωνία και κάθε πολιτισμός.

Για αυτό σήμερα μια Χριστιανικη κοινωνία δέν διαφέρει και πολύ απο μια πολιτισμένη κοινωνία, έστω και εάν αυτή είναι αθεϊστική, υλιστική ή και διαφορετικής θρησκευτικής πίστεως ακόμη. Μερικές φορές μάλιστα οι άλλες κοινωνίες είναι πιό σεμνές, ηθικότερες και με περισσότερο σεβασμό στην προσωπικότητα του ανθρώπου και στις αξίες της ζωής, απο ότι συμβαίνει στις λεγόμενες Χριστιανικές κοινωνίες. Μάλιστα απο πολλούς σύγχρονους προτεστάντες ερμηνευτές θεολόγους ή επι του Όρους ομιλία του Κυρίου θεωρείται η βάση για ένα Χριστιανικό πολιτισμό. Όμως ο «Άγιος» είναι μια έννοια πέρα απο εκείνη του καλού και ηθικού ανθρώπου, του ενάρετου πολίτη ενός Χριστιανικού πολιτισμού.

Η αδιαίρετη Εκκλησία των 8 πρώτων αιώνων και η Ορθόδοξη ιστορική της συνέχεια στην Ανατολή, βάσισε την κατήχηση των πιστών, τη γνωστοποίηση και μετάδοση της αλήθειας της, κυρίως στη λατρεία. Η μύηση στην αλήθεια της Εκκλησίας είναι μετοχή στον τρόπο της ζωής της, στη γιορταστική σύναξη των πιστών, στην ορατή πραγματικότητα και φανέρωση της καινούργιας ανθρωπότητας που έχει νικήσει τον θάνατο.

Βασικό και πρωταρχικό στοιχείο της αρχαίας κατηχήσεως και κατ’επέκταση του Χριστιανικού κηρύγματος ήταν το δόγμα. Σήμερα το δόγμα ή επειδή δέν το κατέχουμε ή επειδή μας κρίνει, το έχουμε απωθήσει στο περιθώριο της ποιμαντικής μας δραστηριότητας. Και όταν συμβαίνει να χρησιμοποιούν μερικοί το δόγμα μέσα στην διδαχή και στην κατήχηση τότε γίνονται ασαφείς και γριφώδεις στις σχετικές αναλύσεις και εμβαθύνσεις τους. Το δόγμα όμως δέν κάνει ποτέ τη γλώσσα ψυχρή και ανούσια. Μόνον όταν δέν το κατέχουμε και δέν έχουμε εμπειρία αυτών που λέμε το δόγμα απωθεί ακόμη και στην γλώσσα. Oι μεγάλοι δογματικοί Πατέρες ήταν συνήθως παιδαγωγοί, αλλά και στοχαστές και ποιητές.

Σήμερα στον χώρο της Εκκλησίας αγνοούμε το δόγμα και δογματοποιούμε τη ζωή. Η πίστη μας έχει μιαν απαράδεκτη ρευστότητα και ασάφεια και καλύπτεται συνήθως απο μια νεφελότητα μεταφυσικής. Η ομολογία πίστεως είναι άγνωστη ώς βίωμα και πράξη, ώς πεποίθηση ζωής και Εκκλησιαστική ενέργεια.

Αντίθετα η καθημερινή συμπεριφορά, οι κοινωνικές μας εκδηλώσεις, η τροφή, η ένδυση, η ψυχαγωγία, ακόμη και αυτή η στάση μας στην πνευματική, καλλιτεχνική και πολιτιστική ζωή του λαού, έχει πάρει τη μορφή του «δόγματος» και δέν επιδέχεται αμφισβήτηση ή αναθεώρηση. Η θρησκευτική ζωή εγκλωβίζεται έτσι και συρρικνώνεται συνεχώς και οι πιστοί έχουν την αίσθηση του περιθωριακού ανθρώπου, που η ιστορία έχει ξεφύγει προ πολλού απο τα χέρια τους και την ευθύνη τους.



Σχόλιο : ΕΙΝΑΙ Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ;
Για να μείνουμε σε αυτά που βλέπουμε γύρω μας, η Ορθοδοξία έχει ήδη ενωθεί  με τον παπισμό. Αυτό μας είπαν και ο Ιερώνυμος και ή σύνοδος. Ο κ.Πατρώνος νομίζουμε ότι το λέει και το αποδεικνύει ξεκάθαρα. ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ! Σε ένα βιβλίο παλαιό ήδη απο την έκδοση του, καταγγέλλονται γεγονότα τα οποία σήμερα έχουν κατακλύσει την Εκκλησία. Γράφει π.χ. Σήμερα στον χώρο της Εκκλησίας αγνοούμε το δόγμα και δογματοποιούμε τη ζωή. Η καθημερινή συμπεριφορά, οι κοινωνικές μας εκδηλώσεις, η τροφή, η ένδυση, η ψυχαγωγία, ακόμη και αυτή η στάση μας στην πνευματική, καλλιτεχνική και πολιτιστική ζωή του λαού, έχει πάρει τη μορφή του «δόγματος» και δέν επιδέχεται αμφισβήτηση ή αναθεώρηση. 
Δέν φαίνεται ξεκάθαρα ότι είχε προβλέψει την υστερία του αντιαιρετικού εγκόλπιου; Και όλων των Πνευματικών οι οποίοι ασχολούνται με τα πίττουρα ενώ η πίστη μας χάνεται ; Ίσως αυτό να σημαίνει τελικά : Μωραίνει Κύριος όν βούλεται απωλέσει εαυτόν.

Αμέθυστος