Συνέχεια από: Σάββατο 11 Δεκεμβρίου 2021
ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΝΤΕΡΝΑΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΩΣ ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΟΣ ΚΑΙ Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ
Β) Δεύτερο στάδιο: η στροφή πρός την τεχνολογική σκέψη
Καθώς τά πράγματα εξελισσόταν μ’αυτόν τόν τρόπο, άρχισε νά εδραιώνεται η πεποίθηση πώς σέ τελευταία ανάλυση, γίνεται γνωστό στόν άνθρωπο μόνον αυτό πού μπορεί νά επαναληφθεί, αυτό πού είναι εις θέσιν νά ξαναπροταθεί κάθε στιγμή μέσω τών πειραμάτων. Οτιδήποτε μπορούμε νά δούμε μόνον μέσω μαρτυριών από δεύτερο χέρι είναι καί παραμένουν παρελθόν καί επομένως δέν μπορεί νά γνωσθεί τελείως, παρόλες τίς αποδείξεις. Γι αυτό το λόγο η μέθοδος τών φυσικών επιστημών, πού γεννιέται από τή συνεργασία ανάμεσα στά μαθηματικά (Καρτέσιος) καί τήν προσοχή στά πραγματικά γεγονότα, στήν μορφή τού επαναλαμβανομένου πειράματος, φαίνεται νά είναι τώρα ο μοναδικός αληθινός φορέας μιάς πιστευτής βεβαιότητος. [Η Δύση αυτό τό μεγάλο βασίλειο τής αμφιβολίας, τών γερόντων, πού αγωνίζεται νά πιστέψει στά μάτια της επί αιώνες καί ηττάται τελικώς από τήν εικονική πραγματικότητα, τήν επιστημονική φαντασία. Λαός άθεος από τήν κούνια του, έβαλε από νωρίς τήν αλήθεια στήν υπηρεσία τής βεβαιότητος. Τήν οποία δέν διαθέτει ακόμη. Αμφιβολία, η μεγαλύτερη ασθένεια τού πνεύματος. Η ασθένεια τού Αυγουστίνου. Η ανατολή πιστεύει καί σ’αυτό βρίσκεται η δύναμίς της καί η αδυναμία της. Διότι συνήθως πιστεύει χωρίς αλήθεια.] Από τόν συνδυασμό ανάμεσα στήν μαθηματική σκέψη καί τήν σκέψη πού είναι συγκεντρωμένη στά γεγονότα γεννιέται η νοοτροπία πού οδηγεί στίς φυσικές επιστήμες, τυπική τού μοντέρνου ανθρώπου, η οποία τονίζει τήν στροφή στήν πραγματικότητα, καθότι ο τόπος τού πρακτέου. Η ΠΡΑΞΗ ΓΕΝΝΗΣΕ ΤΟ ΠΡΑΚΤΕΟ. Το κατασκευασμένο πράγμα προώθησε τό πρακτέο, τό επαναλαμβανόμενο, τό ελεγχόμενο, πού είναι ο λόγος γιά τον οποίο η πράξη, η κατασκευή, υπάρχουν μόνο εξαρτώμενα από τόν έλεγχο. Φτάνουμε τοιουτοτρόπως στό πρωτείο τού πρακτέου καί ελεγχόμενου, πάνω στό ήδη κατασκευασμένο, διότι πρακτικώς τί νά κάνει ο άνθρωπος, γιατί νά ασχοληθεί μέ γεγονότα τά οποία έχουν ήδη γίνει παρελθόν; Δέν μπορεί βεβαίως νά δώσει κάποιο νόημα στή ζωή του κάνοντας τόν φύλακα ενός μουσείου τό οποίο φυλάει τό παρελθόν του, εάν επιθυμεί νά κυριαρχήσει στό παρόν.
Έτσι λοιπόν, όπως είχε συμβεί και πρίν στην ιστορία, ακόμη και η τεχνολογία παύει να είναι πλέον ένα δευτερεύον στάδιο στην πνευματική ανάπτυξη του ανθρώπου, παρότι αυτή, με μία ξεκάθαρη συναίσθηση κατευθύνεται πρός τις επιστήμες του πνεύματος, διατηρεί ακόμη ένα ίχνος βαρβαρότητος.
Απο την άποψη τώρα της συνολικής πνευματικής καταστάσεως, τα πράγματα παρουσιάζονται ώς εξής! Η τεχνολογία δέν κατοικεί πλέον στα υπόγεια της επιστήμης. Η τεχνολογία γίνεται σιγά-σιγά μία αληθινή δύναμις και ένα δέον του ανθρώπου. Αυτό που μέχρι τώρα ήταν στον πάτο περνά τώρα στην κορυφή: και ταυτοχρόνως αλλάζει κατεύθυνση και η προοπτική! Ενώ προηγουμένως, στην αρχαιότητα και στον Μεσαίωνα, ο άνθρωπος διετηρήθη στραμμένος πάντοτε πρός το αιώνιο, και παρότι στην σύντομη περίοδο του ιστορικισμού βυθίστηκε στο παρελθόν, τώρα πιά, το πρακτέο, τον προβάλλει στο μέλλον αυτού που αυτός ο ίδιος είναι ικανός να κάνει. Ενώ πρίν, για παράδειγμα βασιζόμενος στην Θεωρία της καταγωγής των ειδών πρέπει να πείσθηκε με βαρειά καρδιά πώς ήταν απο το ξεκίνημα του, απο το μακρύ παρελθόν του, γή και μόνον, απλή τυχαιότης της εξελίξεως, παρότι αισθάνθηκε μειωμένος στην αρχή απο την συγκεκριμένη επιστήμη, τώρα τελικώς αυτό δέν τον ενοχλεί στο παραμικρό. Τώρα, επιτέλους ανεξαρτήτως της καταγωγής του, μπορεί να αντιμετωπίσει με αποφασιστικότητα το μέλλον του, μεταμορφώνοντας τον εαυτό του σ’αυτό που θέλει. Δέν πρέπει να του φαίνεται πλέον αδύνατο ούτε να γίνει Θεός, ο οποίος τώρα παρουσιάζεται σαν το πρακτέο, σαν τελικό σημείο, και δέν στέκει πλέον στην αρχή των πάντων σαν Λόγος, σαν νόημα. Έτσι πολύ σημαντική και απο την Θεωρία της καταγωγής των ειδών που στην πραγματικότητα υπάρχει πίσω απο την πλάτη μας σαν κάτι αυτονόητο, μας εμφανίζεται σήμερα η κυβερνητική, δηλ, ο σχεδιασμός της ξαναδημιουργίας του ανθρώπου, έτσι ώστε ακόμη και απο την θεολογική οπτική γωνία η χειραγώγηση του ανθρώπου, μέσω του ίδιου του σχεδιασμού του, αρχίζει να αντιπροσωπεύει ένα πολύ πιό σοβαρό πρόβλημα απο το ερώτημα για το παρελθόν του ανθρώπου, παρότι τα δύο προβλήματα δέν είναι αποκομμένα και στις κατευθύνσεις τους αλληλοεπηρεάζονται. Η μείωση του ανθρώπου σε απλή πράξη, είναι η εισαγωγή για να κατανοηθεί σαν πρακτέο, δηλ, απο αυτό που είναι οδηγείται πρός ένα νέο μέλλον.
Γ) ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΤΗΣ ΘΕΣΕΩΣ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ. Μ’αυτό το δεύτερο βήμα που πέτυχε η μοντέρνα νοοτροπία, δηλ, την μεταστροφή της στο πρακτέο, στο δέον, έπεσε στο κενό και μία πρώτη προσπάθεια της θεολογίας να απαντήσει στον ιστορικισμό. Η κυριαρχία της τεχνολογίας έσβησε όλες τις ελπίδες που είχε γεννήσει το γεγονός πώς στο τέλος-τέλος, η Χριστιανική πίστις, είχε κάποια σχέση με το παρελθόν, δέν είναι τόσο μεγάλη η διαφωνία της με την ιστορία. Σήμερα αντιμετωπίζουμε τον πειρασμό να θέσουμε την πίστη ξανά στο επίπεδο του πρακτέου, ερμηνεύοντας την, μέσω μίας "πολιτικής θεολογίας", σαν ένα μέσον για να αλλάξη ο κόσμος. (Moltmann J, Θεολογία της ελπίδος). Οπωσδήποτε η Χριστιανική πίστη έχει κάτι να μοιραστεί με την πράξη και με το πρακτέο, με την αλλαγή του κόσμου, με την διαμαρτυρία της ενάντια στους τεμπέλικους ανθρώπινους νόμους, που προάγουν την ακηδία, και την διαμαρτυρία της ενάντια σ’αυτούς που την εκμεταλλεύονται.
Πρέπει όμως να είμαστε προσεκτικοί να μήν πέσουμε ξανά σε αδιέξοδο. Διότι το ΄Πιστεύω΄ μας δέν προσκολλάται εύκολα σε μία αλυσίδα ιστορικών γεγονότων, ούτε σχεδιάζει πάνω απ’ όλα μία αλλαγή του κόσμου. Διότι κατά βάθος η πρόοδος της πίστεως δέν υπεισέρχεται στην κατηγορία της σχέσεως Γνώση-πράξη, που είναι τυπική κατηγορία της μοντέρνας νοοτροπίας. Η πίστη έχει διαφορετικό κέντρο.
Συνεχίζεται
ὅταν ὁ Χριστὸς φανερωθῇ, ἡ ζωὴ ἡμῶν, τότε καὶ ὑμεῖς σὺν αὐτῷ φανερωθήσεσθε ἐν δόξῃ.
Κολ. 3,4 Οταν δε ο Χριστός, που είναι η ζωή και η πηγή της ζωής μας, φανερωθή ένδοξος κατά την δευτέραν παρουσίαν, τότε και σεις μαζή με αυτόν θα φανερωθήτε και θα λάμψετε εν δόξη.
Κολ. 3,5 Νεκρώσατε οὖν τὰ μέλη ὑμῶν τὰ ἐπὶ τῆς γῆς, πορνείαν, ἀκαθαρσίαν, πάθος, ἐπιθυμίαν κακήν, καὶ τὴν πλεονεξίαν, ἥτις ἐστὶν εἰδωλολατρία,
Κολ. 3,5 Λοιπόν, νεκρώσατε τα μέλη σας, τα μέλη του παλαιού ανθρώπου, που ζητούν γηΐνας αμαρτωλάς απολαύσεις και ηδονάς· νεκρώσατε και διώξτε από τον εαυτόν σας την πορνείαν, την σαρκικήν ακαθαρσίαν, κάθε αμαρτωλόν πάθος, κάθε κακήν επιθυμίαν, που μολύνει τον άνθρωπον και τον ωθεί προς την κακήν πράξιν, και την πλεονεξίαν, η οποία είναι ειδωλολατρία που θεοποιεί και λατρεύει το χρήμα.
Κολ. 3,6 δι᾿ ἃ ἔρχεται ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς ἀπειθείας,
Κολ. 3,6 Δια τα αμαρτήματα αυτά έρχεται και ξεσπάει η οργή του Θεού εναντίον των τέκνων της παρακοής, εναντίον αυτών που επεμένουν αμετανόητοι εις την κακίαν των.
Κολ. 3,7 ἐν οἷς καὶ ὑμεῖς περιεπατήσατέ ποτε, ὅτε ἐζῆτε ἐν αὐτοῖς·
Κολ. 3,7 Εις τα αμαρτήματα αυτά και σεις είχατε περιπατήσει και παρασυρθή άλλοτε, τότε που εζούσατε μεταξύ αυτών.
Κολ. 3,8 νυνὶ δὲ ἀπόθεσθε καὶ ὑμεῖς τὰ πάντα, ὀργήν, θυμόν, κακίαν, βλασφημίαν, αἰσχρολογίαν ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν·
Κολ. 3,8 Τωρα όμως πετάξτε και σεις από πάνω σας όλα αυτά, ακόμη δε και την οργήν, τον θυμόν, την κακότητα και πονηρίαν, την υβρεολογίαν και την αισχρολογίαν από το στόμα σας.
Κολ. 3,9 μὴ ψεύδεσθε εἰς ἀλλήλους, ἀπεκδυσάμενοι τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον σὺν ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ
Κολ. 3,9 Μη λέτε ψέματα ο ένας στον άλλον, αφού έχετε αποβάλει πλέον τον παλαιόν άνθρωπον μαζή με τας πονηράς αυτού πράξεις
Κολ. 3,10 καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν νέον τὸν ἀνακαινούμενον εἰς ἐπίγνωσιν κατ᾿ εἰκόνα τοῦ κτίσαντος αὐτόν,
Κολ. 3,10 και έχετε ενδυθή τον νέον, ο οποίος συνεχώς ξανακαινουργώνεται, ώστε να προχωρή εις βαθυτέραν γνώσιν του Θεού και να γίνεται συνεχώς τελειοτέραν εικών του Χριστού, ο οποίος τον έκτισεν.
Κολ. 3,11 ὅπου οὐκ ἔνι Ἕλλην καὶ Ἰουδαῖος, περιτομὴ καὶ ἀκροβυστία, βάρβαρος, Σκύθης, δοῦλος, ἐλεύθερος, ἀλλὰ τὰ πάντα καὶ ἐν πᾶσι Χριστός.
Κολ. 3,11 Εις την νέαν δε αυτήν κατάστασιν των ανακαινισμένων υπό του Χριστού ανθρώπων, δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ Ελληνος και Ιουδαίου, περιτμημένου Ισραηλίτου και απεριτμήτου εθνικού. Δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ βαρβάρου, Σκύθου, δούλου, ελευθέρου, αλλά όλα αυτά και εις όλους τους πιστούς είναι ο Χριστός.
ΣΗΜΕΡΑ ΟΜΩΣ ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ ΝΑ ΑΠΕΚΔΥΘΟΥΜΕ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΑΛΑΙΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΝΕΟ ΑΝΘΡΩΠΟ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ Η ΔΥΣΗ. ΕΔΩ ΑΚΡΙΒΩΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Η ΑΠΟΤΥΧΙΑ ΜΑΣ ΣΑΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ. ΔΕΝ ΠΕΤΑΜΕ ΑΠΟ ΠΑΝΩ ΜΑΣ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΑΛΑΙΟΥΣ ΑΣΚΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΥΤΟΜΑΤΟ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΓΩ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου