Αγίου Λουκά Συμφερουπόλεως Πνεύμα, Ψυχή, Σώμα

Αγίου Λουκά Συμφερουπόλεως

Πνεύμα, Ψυχή, Σώμα

Περιεχόμενα

Εισαγωγή

Κεφάλαιο 1: Ποια συμπεράσματα είμαστε σε θέση να εξάγουμε από το υπάρχον σύστημα της επιστήμης

Κεφάλαιο 2: Η καρδιά ως όργανο γνώσης του Υψίστου

Κεφάλαιο 3: Ο εγκέφαλος και το πνεύμα. Το πνεύμα στην φύση

Κεφάλαιο 4: Το πνεύμα των φυτών και των ζώων

Κεφάλαιο 5: Η ψυχή των ζώων και η ψυχή του ανθρώπου

Κεφάλαιο 6: Το πνεύμα δεν είναι αδιαμφισβήτητα συνδεδεμένο με το σώμα και την ψυχή

Κεφάλαιο 7: Υπερβατικές πνευματικές ικανότητες

Κεφάλαιο 8: Περί του εσωτερικού ανθρώπου

Κεφάλαιο 9: Αθανασία

Το πρωτότυπο κείμενο έχει γραφτεί στην ρωσική γλώσσα. Η παρούσα μετάφραση βασίζεται στην εξής αγγλική μετάφραση:

Saint Luke of Simferopol

Spirit, Soul, Body

Εκδότης: Convent of the Mother of God Portaitissa, Trazegnies, Belgium

Μεταφραστές: Rimma Andronova και Guram Kochi MSc

Gozalov Books, The Hague

(Αναφορές για το πότε γράφτηκε το βιβλίο δεν υπάρχουν, ούτε στην αγγλική μετάφραση, ούτε στο πρωτότυπο, που εκδόθηκε το 1978. Από μια αναφορά σε κάποιες ανακαλύψεις (ποζιτρόνιο, εξαΰλωση), συνάγεται πως πρέπει να γράφτηκε μετά το 1932.)

Εισαγωγή (των μεταφραστών της αγγλικής μετάφρασης)

Ο συγγραφέας του βιβλίου αυτού, ο Άγιος Λουκάς ο Ομολογητής (κοσμικό όνομα Βάλεντιν Βόινο-Γιασενέτσκι) της Συμφερουπόλεως και της Κριμαίας, γεννήθηκε στις 27 Απριλίου του 1877 στο Κέρτς της Κριμαίας, και κοιμήθηκε εν Κυρίω στις 11 Ιουνίου  1961 στην Συμφερούπολη της Κριμαίας.

Ήταν απόγονος γενιάς φτωχευμένων Λευκορώσων-Πολωνών ευγενών. Στο τέλος της ζωής του ήταν αρχιεπίσκοπος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και ταυτόχρονα διάσημος γιατρός, χειρουργός, επιστήμονας-ερευνητής, εφευρέτης, συγγραφέας επιστημονικών και θεολογικών έργων και ζωγράφος.

Το ιδανικό του από μικρής ηλικίας ήταν η υπηρεσία των αδύνατων και ασθενών. Για τον λόγο αυτό σταμάτησε τις πολλά υποσχόμενες σπουδές του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Κιέβου, και άρχισε τις σπουδές ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Κιέβου, από το οποίο και αποφοίτησε. Επέλεξε να εργαστεί στην επαρχία για να βοηθήσει στην ανακούφιση του πόνου των απλών ανθρώπων. Ταυτόχρονα διεξήγε επιστημονική έρευνα στην ιατρική και έμαθε ευρωπαϊκές γλώσσες ώστε να είναι σε θέση να παρακολουθεί τις εξελίξεις της ιατρικής επιστήμης στην Δύση. Οι πρωτοποριακές του ιδέες και οι προχωρημένες του χειρουργικές τεχνικές αναγνωρίστηκαν από τον ιατρικό κόσμο ευρέως, τόσο στην Ρωσία όσο και στην Ευρώπη.

Κληρονόμησε από τον πατέρα του την βαθιά του πίστη. Ήδη από τα φοιτητικά του χρόνια είχε γίνει γνωστός για τις αυθόρμητες ομιλίες του με θέμα τις χριστιανικές αξίες και τρόπους.

Κατά την διάρκεια του εμφυλίου πολέμου μετά την επανάσταση των Μπολσεβίκων, κατά την οποία βρισκόταν στην κορύφωση της η θηριώδης και θανατηφόρα δίωξη κατά των κληρικών, ο Βάλεντιν Βόινο-Γιασενέτσκι συναίνεσε να χειροτονηθεί ιερέας. Αργότερα έλαβε την μοναστική κουρά, ονομάστηκε Λουκάς (κατά τον Απόστολο και Ευαγγελιστή Λουκά) και χειροτονήθηκε επίσκοπος. Καθώς ήταν ένας ευφυής και ισχυρός πνευματικός ποιμένας διώχτηκε από τις σοβιετικές αρχές. Βασιζόμενοι σε ψευδείς κατηγορίες τον καταδίκασαν σε πάνω από έντεκα εξορία στην Σιβηρία, πάνω από τον αρκτικό κύκλο.

Τελείωσε τις μέρες του ως αρχιεπίσκοπος Συμφερουπόλεως και Κριμαίας. Καθ’ όλη την διάρκεια των βασάνων του παρέμεινε πιστός στην ρωσική-ορθόδοξη πίστη του και τις αρχές του, και συνέχισε το έργο του ως χειρουργός, γιατρός και επιστήμονας, αγνοώντας ακόμα και την τύφλωση που τον είχε χτυπήσει την τελευταία δεκαετία της ζωής του.

Προσφέρουμε την μετάφραση της όμορφης πραγματείας του περί Θεού, ανθρώπου και σύμπαντος, η οποία βασίζεται στην Αγία Γραφή, την θρησκευτική του εμπειρία και τα έργα επιστημόνων, θεολόγων και φιλοσόφων.

Ο αναγνώστης θα βρει ακόμα και νύξεις που αφορούν τα μυστικά της ζωής σε ολόκληρο το σύμπαν, στα μακρινά άστρα και πλανήτες, που το Πνεύμα του Θεού απεκάλυψε στον Άγιο Λουκά.

Οι εκδότες

Αύγουστος 2014

Περί πνεύματος, ψυχής και σώματος

Ζῶν γὰρ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ καὶ ἐνεργὴς καὶ τομώτερος ὑπὲρ πᾶσαν μάχαιραν δίστομον καὶ διϊκνούμενος ἄχρι μερισμοῦ ψυχῆς τε καὶ πνεύματος, ἁρμῶν τε καὶ μυελῶν, καὶ κριτικὸς ἐνθυμήσεων καὶ ἐννοιῶν καρδίας (Προς Εβραίους δ, 12)

Αὐτὸς δὲ ὁ Θεὸς τῆς εἰρήνης ἁγιάσαι ὑμᾶς ὁλοτελεῖς, καὶ ὁλόκληρον ὑμῶν τὸ πνεῦμα καὶ ἡ ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα ἀμέμπτως ἐν τῇ παρουσίᾳ τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ τηρηθείη. (Α’ προς Θεσσαλονικείς ε, 23)

Κεφάλαιο 1: Ποια συμπεράσματα είμαστε σε θέση να εξάγουμε από το υπάρχον σύστημα της επιστήμης

Θα αρχίσουμε από πολύ παλιά την διαπραγμάτευση μας περί της σχέσης μεταξύ ανθρώπινου σώματος, ψυχής και πνεύματος. Μέχρι το τέλος του 19^ου αιώνα, οι ακριβείς επιστήμες (exact sciences-οι μαθηματικές επιστήμες) εντυπωσίαζαν με την σαφήνεια και ακρίβεια των πραγματειών τους. Πριν όχι και πολύ καιρό, οι επιστημονικές προτάσεις γίνονταν απροϋπόθετα αποδεκτές ως αληθείς. Μόνο λίγοι εκλεκτοί ήταν σε θέση να δουν τις ρωγμές στο κολοσσιαίο οικοδόμημα της κλασικής επιστήμης. Οι μεγάλες επιστημονικές ανακαλύψεις στο τέλος του προηγούμενου και στις αρχές αυτού του αιώνα, συντάραξαν ξαφνικά τα θεμέλια αυτού του οικοδομήματος, και μας ανάγκασαν να αναθεωρήσουμε τις βασικές έννοιες της φυσικής και της μηχανικής. Οι αρχές που έδειχναν να έχουν μια ατράνταχτη μαθηματική βάση, άρχισαν να γίνονται θέμα αμφισβήτησης ανάμεσα στους επιστήμονες. Κάθε σελίδα βιβλίων όπως το σημαντικότατο «Η επιστήμη και η υπόθεση» του Henri Poincare περιέχει μαρτυρίες περί αυτού. Ο διάσημος αυτός μαθηματικός έχει δείξει πως ακόμα και τα μαθηματικά βασίζονται σε μια πληθώρα υποθέσεων και συμβάσεων. Ένας από τους εξέχοντες συναδέλφους του, ο Emile Picker, δείχνει σε ένα από τα έργα του πόσο ασυνάρτητες είναι οι αρχές της κλασικής μηχανικής, της βασικής αυτής επιστήμης που ισχυρίζεται πως έχει διατυπώσει τους γενικούς νόμους του σύμπαντος. Στο βιβλίο του «Η ιστορία της Μηχανικής», ο Ernst Mach εκφράζει μια παρόμοια άποψη: «Τα θεμέλια της μηχανικής, φαινομενικά απλούστατα, είναι στην πραγματικότητα ιδιαίτερα πολύπλοκα. Βασιζόμενα σε μη πραγματοποιημένα ή και μη πραγματοποιήσιμα πειράματα, δεν μπορούν να θεωρηθούν ως μαθηματικά αξιώματα».

Ο φυσικός Lucien Poincare γράφει: «Δεν υπάρχουν πια μεγάλες θεωρίες, που θα μπορούσαν να γίνουν ομόφωνα αποδεκτές από τους ερευνητές. Υπάρχει μια προφανής αναρχία στο πεδίο της επιστήμης, κανένας από τους νόμους δεν γίνεται αποδεκτός ως αληθινά απαραίτητος. Είμαστε μάρτυρες της κατάρρευσης των παλιών εννοιών, και όχι της ολοκλήρωσης των επιστημονικών έργων.

Οι ιδέες που φαίνονταν στους προγόνους μας θεμελιωμένες με τον καλύτερο τρόπο, τώρα αναθεωρούνται. Έχει πια εγκαταλειφθεί το ενδεχόμενο εξήγησης όλων των φαινομένων μέσω της μηχανικής. Ακόμα και τα θεμέλια της μηχανικής αμφισβητούνται. Νέα δεδομένα συνταράζουν την απόλυτη σημασία των νόμων που θεωρούνται θεμελιώδεις.»

Πριν 30-40 χρόνια η φυσική και η μηχανική μπορεί να βρίσκονταν σε κατάσταση αναρχίας, όμως σήμερα αυτό δεν είναι αλήθεια. Γκρεμίζοντας τις βασικές αρχές και έννοιες της φυσικής οδήγησε στην δημιουργία νέων εννοιών, πολύ πιο ορθών και σημαντικών. Οι έννοιες αυτές όχι μόνο ξεπερνούν την παλιά κλασική μηχανική, αλλά και την περιλαμβάνουν, ως μια κατά προσέγγιση ισχύουσα θεωρία με σαφή όρια εφαρμογής.

Έχει για παράδειγμα ανακαλυφθεί, πως η κλασική μηχανική παύει να ισχύει για τα μικρότερα γνωστά αντικείμενα, τα μόρια, άτομα, ηλεκτρόνια, κτλ., και πρέπει να αντικατασταθεί από μια πιο ακριβή και ταυτόχρονα πιο πολύπλοκη και αφηρημένη θεωρία-την κβαντική μηχανική. Και η κβαντική μηχανική δεν είναι κάτι εντελώς αντίθετο προς την κλασική μηχανική, αλλά την περιλαμβάνει ως προσέγγιση που μπορεί να εφαρμοστεί σε μεγάλα αντικείμενα.

Επιπλέον, οι διαδικασίες που υφίστανται στις κινήσεις μεγάλης ταχύτητας, που πλησιάζουν την ταχύτητα του φωτός, δεν μπορούν να περιγραφούν με την κλασική μηχανική, η οποία πρέπει να αντικατασταθεί με μια πιο αυστηρή θεωρία της σχετικιστικής μηχανικής, που βασίζεται στην θεωρία της σχετικότητας.

Ο νόμος της μη-μεταβλητότητας των στοιχείων δεν ισχύει πια, καθώς έχει αδιαμφισβήτητα αποδειχθεί, πως το ένα (χημικό) στοιχείο μπορεί να μετατραπεί σε άλλο.

Αυτό (το συμπέρασμα) βασίζεται στην ύπαρξη ατόμων με την ίδια ατομική μάζα αλλά διαφορετικές χημικές ιδιότητες. Λίγα χρόνια πριν, μια παρόμοια δήλωση θα μπορούσε να προκαλέσει πόλεμο μεταξύ των χημικών (T. Svedberg).

Υπάρχει ελπίδα πως θα αποδειχθεί η σύνθετη δομή των ατόμων, έτσι ώστε δεν υπάρχει αμφιβολία, πως τα βαριά άτομα αποτελούνται από πιο ελαφριά. Σε τελευταία ανάλυση, όλα τα άτομα μπορεί να αποτελούνται από άτομα υδρογόνου. Σύμφωνα με αυτή την υπόθεση, το άτομο ηλίου αποτελείται από τέσσερα άτομα υδρογόνου, πολύ στενά τοποθετημένα. Το άτομο του υδρογόνου από την μεριά του αποτελείται από δυο σωματίδια: ένα ηλεκτρόνιο και ένα πρωτόνιο.

Το άτομο δεν είναι πια η πρωταρχική μονάδα της ύλης, καθώς ανακαλύφθηκε, πως το άτομο είναι ένα σύμπλεγμα. Τα μικρότερα γνωστά σωματίδια είναι το ηλεκτρόνιο και το ποζιτρόνιο (σημείωση: η θεωρητική ύπαρξη του ποζιτρονίου προτάθηκε το 1928, επιβεβαιώθηκε πειραματικά το 1932. Το βιβλίο επομένως γράφτηκε πιθανόν μετά το 1932). Τα δυο σωματίδια έχουν την ίδια μάζα, διαφέρουν στο ηλεκτρικό τους φορτίο: το ηλεκτρόνιο είναι αρνητικά φορτισμένο, ενώ το ποζιτρόνιο θετικά. Υπάρχουν επιπλέον βαρύτερα σωματίδια, πρωτόνια και νετρόνια, που αποτελούν τον πυρήνα. Η μάζα ενός τέτοιου σωματιδίου, είναι 1840 φορές μεγαλύτερη από την μάζα ενός ηλεκτρονίου. Και ενώ το πρωτόνιο είναι θετικά φορτισμένο, το νετρόνιο είναι ηλεκτρικά ουδέτερο.

Έχει προσφάτως ανακαλυφθεί, πως οι κοσμικές ακτίνες που προέρχονται από τον μεσοαστρικό χώρο και εισέρχονται στην ατμόσφαιρα της γης, περιέχουν μια σειρά άγνωστων σωματιδίων, με μεγάλο εύρος μαζών (από 100 φορές μέχρι 30000 φορές την μάζα του ηλεκτρονίου). Τα σωματίδια αυτά έλαβαν διάφορα ονόματα: μεσόνια (επίκαιρη ονομασία) ή μεσοτρόνια, βαρυτρόνια (επίκαιρη ονομασία βαρυόνια) και άλλα. Έχει επίσης βρεθεί πως όλα αυτά τα σωματίδια δεν είναι απολύτως αμετάβλητα. Τα πρωτόνια μπορεί να γίνουν νετρόνια και το αντίστροφο, τα ηλεκτρόνια όταν συνδυαστούν με ποζιτρόνια να παύσουν να υπάρχουν, εξαϋλώνονται, καθώς μεταμορφώνονται σε ακτινοβολία. Από την άλλη, κάτω από ορισμένες συνθήκες, το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο μπορεί να «γεννήσει» το ζευγάρι, ένα ηλεκτρόνιο και ένα ποζιτρόνιο. Τα σωματίδια που βρέθηκαν στις κοσμικές ακτίνες μπορούν να αλλάξουν σημαντικά την μάζα τους καθώς αλληλεπιδρούν με τα άτομα της ατμόσφαιρας.

Σύγχρονα βιβλία φυσικής αποκαλούν την διαδικασία μετατροπής ενός ζεύγους ηλεκτρονίου-ποζιτρονίου σε ακτινοβολία ως «εξαΰλωση» (annihilation, καταστροφή της ύλης). Το αντίστροφο φαινόμενο αποκαλείται «υλοποίηση» (materialization).

Συνεπείς υλιστές ισχυρίζονται πως η ορολογία αυτή είναι υπό συνθήκες αποδεκτή, οδηγώντας σε ιδεαλιστικές διαταραχές στην περιγραφή της πραγματικότητας. Λένε πως δεν υπάρχει μετατροπή μάζας σε ενέργεια και το αντίστροφο, καθώς μάζα και ενέργεια είναι ιδιότητες μιας συγκεκριμένης πραγματικότητας που λέγεται ύλη, και τα σωματίδια που αναδύονται είναι προικισμένα με ενέργεια, ενώ η ενέργεια είναι προικισμένη με μάζα.

Η τελευταία αυτή δήλωση, που προέκυψε από τις προηγούμενες έννοιες της φυσικής, είναι εντελώς καινούργια για μας, αν και είμαστε πολύ μακριά από το να γιορτάσουμε την νίκη επί του υλισμού.

Και οι δυο αυτές μορφές μπορούν να μετατραπούν η μια στην άλλη, με τον ίδιο τρόπο που υγρά μπορούν να αλλάξουν σε μορφή σε στερεά ή αέρια. Η προϋπόθεση για να είναι δυνατή αυτή η μεταμόρφωση, είναι πως η ενέργεια παραμένει σταθερή, σύμφωνα με τον νόμο (διατήρησης της ενέργειας). Η ενέργεια δεν μπορεί να εξαφανιστεί ή να δημιουργηθεί από το τίποτα. Μόνο η μορφή της ύλης η οποία περιέχει ενέργεια, μπορεί να αλλάξει. Το συνολικό ποσό ενέργειας όμως, πρέπει να παραμένει σταθερό. 

Οι επιστήμονες απορρίπτουν την υπόθεση της ύπαρξης μιας αβαρούς και «απόλυτα ελαστικής» ουσίας, του αιθέρα, αντικαθιστώντας την με το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο. Το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο δεν είναι ουσία με την συνηθισμένη μηχανική έννοια του όρου, καθώς δεν έχει βάρος, δεν είναι σκληρό ή ελαστικό με την κανονική έννοια, δεν αποτελείται από σωματίδια, κτλ. Είναι όμως προικισμένο με ενέργεια, και για τον λόγο αυτό πρέπει να θεωρηθεί πως είναι μια μορφή ύπαρξης της ύλης. Δημιουργείται από τις κινήσεις και αλληλεπιδράσεις των στοιχειωδών σωματιδίων, ηλεκτρονίων και άλλων. Από την άλλη, το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο ενεργεί πάνω στα σωματίδια και μπορεί κάτω από ορισμένες συνθήκες να δημιουργήσει σωματίδια.

Αντί για βάρος, σκληρότητα, ελαστικότητα κτλ., το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο έχει άλλα χαρακτηριστικά που καθορίζουν τις ιδιότητες του. Τα χαρακτηριστικά αυτά είναι η ένταση και η κατεύθυνση των ηλεκτρικών και μαγνητικών δυνάμεων στα διάφορα σημεία του χώρου. Οι νόμοι που περιγράφουν το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο και τις αλληλεπιδράσεις του με ηλεκτρικά φορτία είναι θέμα ενός συγκεκριμένου κλάδου της φυσικής-της ηλεκτροδυναμικής, και οι νόμοι που διέπουν την κίνηση και την αλληλεπίδραση των υλικών σωματιδίων  είναι μέρος της μηχανικής.

Όλα τα προϊόντα της διάσπασης της ύλης «απορροφούνται» από τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία. Ανεξαρτήτως του είδους της διασπώμενης ύλης και της μεθόδου διάσπασης, τα προϊόντα είναι πάντα τα ίδια. Στην περίπτωση της διάσπασης του πυρήνα των ραδιενεργών ατόμων, της εκπομπής (ηλεκτρονίων) από την επιφάνεια ενός μετάλλου που φωτίζεται (φωτοηλεκτρικό φαινόμενο, για την ερμηνεία του ο Einstein πήρε το βραβείο Nobel), των προϊόντων αλληλεπίδρασης μιας χημικής διαδικασίας ή διαδικασίας καύσης, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο και διαφέρει μόνο στην ποιότητα, ποσότητα και ταχύτητα. Η ύλη διασπάται σε στοιχειώδη σωματίδια: νετρόνια, πρωτόνια, μεσόνια, ηλεκτρόνια, ποζιτρόνια, κτλ. Η κίνηση και η αλληλεπίδραση των σωματιδίων αυτών δημιουργεί το ηλεκτρομαγνητικό πεδίο, μαγνητικές και ηλεκτρικές ταλαντώσεις διαφόρων συχνοτήτων, ραδιοκύματα, υπέρυθρες ακτίνες, ορατή ακτινοβολία, υπεριώδεις και ακτίνες γ.

Τα ηλεκτρικά φαινόμενα βρίσκονται στην βάση των χημικών αντιδράσεων, και γίνεται προσπάθεια να εξηγηθούν στην βάση των χημικών αντιδράσεων όλες οι άλλες δυνάμεις. Έχει διαπιστωθεί πως και το φως είναι μορφή ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας, και ο ηλεκτρισμός έχει σωματιδιακή, ή όπως κάποιοι λανθασμένα αποκαλούν, ατομική δομή. Οπωσδήποτε δεν είναι ορθό να αποκαλούμε ως άτομα, τα σωματίδια που δημιουργούν τον ηλεκτρισμό, τα ηλεκτρόνια. Τον ηλεκτρισμό προσδιόρισε προσεκτικά και με πλήρως αποδεκτό τρόπο, ο Millikan. Λέει λοιπόν: «Ποτέ δεν προσπάθησα να απαντήσω στην ερώτηση τι είναι ο ηλεκτρισμός. Είμαι ικανοποιημένος με το αποδεκτό δεδομένο, πως ότι και να είναι στην φύση του, η ποσότητα του είναι πάντα ένα ακέραιο πολλαπλάσιο μιας ορισμένης ηλεκτρικής μονάδας.

… Ο ηλεκτρισμός είναι κάτι πιο θεμελιώδες από τα άτομα της ύλης, καθώς είναι ουσιώδες συστατικό εκατοντάδων διαφορετικών σωματιδίων. Όπως η ύλη, είναι κάτι που απαρτίζεται από διακριτές μονάδες, αλλά διαφέρουν από τις μονάδες της ύλης, καθώς αυτές, όσο μπορούν να οριστούν, είναι απολύτως ίσες».

Η σωματιδιακή θεωρία του ηλεκτρισμού είναι το μεγαλύτερο επίτευγμα της θεωρητικής φυσικής. Δεν μπορεί βέβαια να λεχθεί, πως σύμφωνα με την σωματιδιακή φύση του, ο ηλεκτρισμός παύει να είναι ενέργεια, και καθίσταται κάτι σαν ύλη. Οι φυσικοί δεν το λένε έτσι, απλώς προβάλλουν τον ισχυρισμό, πως η ενέργεια έχει μια ορισμένη μάζα, και η «μάζα» είναι ένα εμμενές χαρακτηριστικό μιας πραγματικότητας: της ύλης. Εδώ δεν γίνεται προσπάθεια να θεωρηθούν η ύλη και η ενέργεια ως το ίδιο πράγμα. Ανεξαρτήτως του πόσο κοντά στην ύλη βρίσκεται ο ηλεκτρισμός από την φύση του, για μας παραμένει ενέργεια, και το πιο σημαντικό, το κύριο μέρος της ατομικής ενέργειας.

Η βάση της φυσικής ζωής του κόσμου μας έγινε γνωστή μόλις πριν 300 χρόνια, από την εποχή του Volta. Ο ηλεκτρισμός ήταν για χιλιάδες χρόνια άγνωστος στους ανθρώπους.

Μόλις πριν 50 χρόνια η επιστήμη εμπλουτίστηκε με την γνώση περί των νέων και ιδιαίτερα σημαντικών μορφών ενέργειας-ραδιοκύματα, υπέρυθρες ακτίνες, καθοδικές ακτίνες (ακτίνες χ), ραδιενέργεια, πυρηνική ενέργεια. Η τελευταία (δεν μπορούμε ούτε να φανταστούμε πόσο μεγάλη και ισχυρή είναι), που βρίσκεται στην βάση ολόκληρης της δυναμικής του κόσμου, και γεννά την αδιάκοπη θερμική ενέργεια του ήλιου, ανακαλύφθηκε 300 χρόνια μετά τον ηλεκτρισμό.

Έχουμε το δικαίωμα να πιστεύουμε και μάλιστα να λέμε, πως στο σύμπαν υπάρχουν και άλλες, άγνωστες μορφές ενέργειας, ακόμα πιο σημαντικές για τον κόσμο από την πυρηνική ενέργεια;

Το 34% του ηλιακού φάσματος είναι αόρατο. Μόνο ένα μικρό μέρος αυτού του 34%, οι υπεριώδεις και υπέρυθρες ακτίνες, έχουν μελετηθεί, όπως και οι μορφές ενέργειας που βρίσκονται στην βάση τους. Μήπως υπάρχουν λογικά επιχειρήματα εναντίον της ιδέας, ή και της βεβαιότητας, πως οι πολυάριθμες γραμμές του Fraunhofer (ο Fraunhofer ήταν Γερμανός οπτικός και θεμελιωτής της ανάλυσης του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος των ουρανίων σωμάτων) κρύβουν πολλά μυστικά, μορφές ενέργειας άγνωστες σε μας, ίσως ακόμα πιο λεπτές από την πυρηνική ενέργεια;

Από υλιστικής οπτικής γωνίας, αυτές οι ακόμα άγνωστες μορφές ενέργειας πρέπει να είναι κάποια ιδιαίτερη μορφή ύπαρξης της ύλης.

Ας είναι έτσι, δεν μπορούμε να επιχειρηματολογήσουμε επ’ αυτού, πιστεύοντας στην δύναμη της επιστήμης. Ο ηλεκτρισμός βεβαίως δεν μπορεί να θεωρηθεί ύλη, και είναι σχεδόν σίγουρο πως πρέπει να θεωρηθεί ενέργεια. Η ενέργεια αυτή μπορεί να δημιουργήσει σωματίδια ύλης που έχουν συγκεκριμένη μάζα και φυσικές ιδιότητες. Τα σωματίδια αυτά μπορούν να εξαϋλωθούν, που σημαίνει να γίνουν πάλι ενέργεια. Ακολουθώντας την λογική  των δεδομένων αυτών, μπορούμε να συμπεράνουμε πως στο μέλλον θα ανακαλυφθούν νέες μορφές ύπαρξης της ύλης (ή μάλλον ενέργειας), που βάσει των ιδιοτήτων τους ίσως αποκληθούν «ημι-υλικές», σε μεγαλύτερο βαθμό από ότι στον ηλεκτρισμό.

Η ίδια η ιδέα του «ημι-υλικού» περιλαμβάνει την αναγνώριση της ύπαρξης του «μη-υλικού».

Υπάρχει κάποιος λόγος να αρνηθούμε την νομιμοποίηση της πίστης μας και την πεποίθηση στην ύπαρξη της καθαρά πνευματικής ενέργειας, ή δύναμης, για την οποία πιστεύουμε πως είναι πρωταρχική πηγή κάθε φυσικής μορφής ενέργειας, και μέσω αυτής η πηγή της ύλης;

Ποια είναι η ιδέα μας περί αυτής της πνευματικής ενέργειας;

Για μας είναι η παντοδύναμη αγάπη του Θεού. Η αγάπη δεν υπάρχει για τον εαυτό της μόνο, καθώς το εγγενές χαρακτηριστικό της είναι η ανάγκη να ξεχυθεί σε κάποιο ή κάτι, και λόγω αυτής της ανάγκης, ο Θεός δημιούργησε το σύμπαν.

«τῷ λόγῳ τοῦ Κυρίου οἱ οὐρανοὶ ἐστερεώθησαν καὶ τῷ πνεύματι τοῦ στόματος αὐτοῦ πᾶσα ἡ δύναμις αὐτῶν·» (Ψαλμός 32, 6).

Αυτή η ενέργεια της αγάπης, που ξεχύθηκε σύμφωνα με την αγάπη του πανάγαθου Θεού: ο Λόγος του Θεού δημιούργησε όλες τις άλλες μορφές ενέργειας, που με την σειρά τους παρήγαγαν τα σωματίδια της ύλης, και μετά, με την βοήθεια τους-ολόκληρο τον υλικό κόσμο.

Εκχυνόμενη σε άλλες κατευθύνσεις, η εκδηλούμενη αγάπη του Θεού δημιούργησε ολόκληρο τον πνευματικό κόσμο: τον κόσμο των αγγελικών όντων προικισμένων με λογική, την ανθρώπινη λογική, και ολόκληρο τον κόσμο των πνευματικών και ψυχικών φαινομένων (Ψαλμός 104,4: ζητήσατε τὸν Κύριον καὶ κραταιώθητε, ζητήσατε τὸ πρόσωπον αὐτοῦ διαπαντός. 5 μνήσθητε τῶν θαυμασίων αὐτοῦ, ὧν ἐποίησε, τὰ τέρατα αὐτοῦ καὶ τὰ κρίματα τοῦ στόματος αὐτοῦ, και 32,6: «τῷ λόγῳ τοῦ Κυρίου οἱ οὐρανοὶ ἐστερεώθησαν καὶ τῷ πνεύματι τοῦ στόματος αὐτοῦ πᾶσα ἡ δύναμις αὐτῶν·»). Το γεγονός πως δεν γνωρίζουμε κάτι για πολλές αναμφίβολα υπαρκτές μορφές ενέργειας, οφείλεται στην προφανή έλλειψη ευαισθησίας των φτωχών μας πέντε αισθήσεων που χρησιμοποιούμε για να ανακαλύψουμε τον κόσμο. Οφείλεται επίσης στην έλλειψη επιστημονικών μεθόδων και αντιδραστηρίων για την ανίχνευση αυτών των μορφών (ενέργειας) που δεν διαθέσιμες στις αισθήσεις μας.

Είναι όμως αλήθεια πως έχουμε μόνο πέντε αισθήσεις και κανένα άλλο όργανο και μέσο άμεσης πρόσληψης; Υπάρχει μήπως δυνατότητα καλύτερης αντίληψης των συγκεκριμένων μορφών ενέργειας που αντιστοιχούν στις αισθήσεις; Η όραση του αετού, η όσφρηση του σκύλου, ξεπερνούν κατά πολύ τις αντίστοιχες αισθήσεις του ανθρώπου. Τα περιστέρια είναι προικισμένα με την αίσθηση της κατεύθυνσης, που είναι πέρα από την κατανόηση μας, και που τα οδηγεί αλάνθαστα κατά την πτήση τους. Επίσης πολύ γνωστή είναι η αυξημένη αίσθηση της ακοής και της αφής στους τυφλούς.

Πιστεύω πως οι βεβαιότητες της ψυχικής τάξεως (mental order) που θα περιγραφούν παρακάτω, δεν μας υποχρεώνουν απλώς να παραδεχτούμε την δυνατότητα υψηλότερης ευαισθησίας των πέντε αισθήσεων μας, αλλά και να προσθέσουμε σε αυτές την καρδιά μας, ως ιδιαίτερο αισθητήριο όργανο: την έδρα των συναισθημάτων και το όργανο της γνώσης .

Συνεχίζεται με το Κεφάλαιο 2

Πέτρος Χαραλάμπους