ΔΗΜΟΚΡΑΤΕΣ...ΠΑΛΙΟΙ ΚΑΙ ΝΕΟΙ

Γράφει ο Θεόδωρος Λάσκαρης

δημοκράτες στην συγχρονη Αθήνα

    Ο Πλάτων στο όγδοο βιβλίο της Πολιτείας, παρουσιάζει με έξοχο τρόπο τα παρακμιακά κοινωνικά φαινόμενα που δημιουργεί ο δημοκρατισμός. Αυτή η αναφορά του δεν είναι μόνον προϊόν του φιλοσοφικού του στοχασμού, αλλά  είναι και το αποτέλεσμα των διαπιστώσεών του πάνω στην Αθηναϊκή κοινωνία της εποχής του. Η περιγραφή του είναι τόσο επίκαιρη που επιβεβαιώνει με τον καλύτερο τρόπο το  ότι τα ίδια αίτια οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στα ίδια αποτελέσματα.

«... Μετά περιφρονήσεως απέρριπταν την μετριοπάθεια, ως έλλειψη ανδρισμού [...] Την αυθάδεια αποκαλούν ευγενή ανατροφή και την αναρχία ελευθερία και την ασωτία μεγαλοσύνη και την αναισχυντία τόλμη[...] Ο Πατήρ έχει  συνηθίσει να κατέρχεται εις το επίπεδο των υιών του και να τους φοβάται και ο υιός να ίσταται εις το αυτό επίπεδο με τον πατέρα του, μη εντρεπόμενος, ουδέ φοβούμενος τους γονείς του[...] Ο διδάσκαλος φοβάται και κολακεύει τους μαθητές του και οι μαθητές περιφρονούν τους διδασκάλους και τους παιδαγωγούς τους [...] Ενώ οι γέροντες έρχονται στην ίδια θέση με τους νέους και όλο κάνουν αστεία και χαριεντισμούς, κατά μίμηση των νέων, για να μην δείχνουν ότι είναι αποκρουστικοί και αυταρχικοί[...] Όσο για τις γυναίκες παρ’ολίγο να ξεχάσουμε να πούμε πόση ισότητα και ελευθερία έχουν σε σχέση με τους άνδρες, όπως και οι άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες[...] Οι πολίτες εξάπτονται αν θιγούν εις το παραμικρό από την εξουσία, δεν έχουν καθόλου υπομονή[...] Γιατί στο τέλος ξέρεις γενικά πως ούτε τους γραπτούς νόμους  φροντίζουν ούτε τους άγραφους, για να μην υπάρχει σε καμία περίπτωση κανένας αφέντης πάνω από το κεφάλι τους....»;

Φίλιππος Β' της Μακεδονίας

 Όμως κατά την εποχή του θανάτου του Πλάτωνα, συνέβαιναν και άλλα που ίσως να μας θυμίζουν κάποιες όχι πολύ μακρινές περιόδους. Η Αθήνα ανέκτησε τον πλούτο της, αλλά τώρα ήταν πλούτος των επιχειρηματιών μάλλον παρά των γαιοκτημόνων. Οι βιομήχανοι, οι έμποροι και οι τραπεζίτες ευρίσκονταν στην κορυφή της πυραμίδας. Η αλλαγή αυτή είχε ως επακόλουθο ένα πυρετώδη αγώνα για το χρήμα, μία πλεονεξία, όπως την έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες - μία όρεξη για την απόκτηση διαρκώς περισσότερων. Οι νεόπλουτοι έκτισαν μεγαλοπρεπή μέγαρα, στόλισαν τις γυναίκες τους με πανάκριβα φορέματα και κοσμήματα (αυτά πλήρωσε και ο ‹‹δυστυχής›› Τσοχατζόπουλος), έθεσαν στην υπηρεσία τους δεκάδες υπηρετών, συναγωνίζονταν ο ένας τον άλλο στις εορταστικές συγκεντρώσεις προς χάριν των προσκεκλημένων τους. Το χάσμα μεταξύ πλουσίων και πτωχών μεγάλωνε. Η Αθήνα χωρίσθηκε, κατά την έκφραση του Πλάτωνα σε δύο πόλεις:... Η μία ήταν η πόλις των πτωχών, η άλλη των πλουσίων και  η πρώτη ήταν σε πόλεμο εναντίον της δεύτερης. Παρόμοιες καταστάσεις υπήρχαν σε όλες τις ελληνικές πόλεις,  μέχρι που ήλθε ο Φίλιππος της Μακεδονίας  και έβαλε...τον  κάθε κατεργάρη στον πάγκο του.

Να λοιπόν γιατί το σύστημα θέλει οι νέοι  να μη μελετούν ούτε Πλάτωνα αλλά ούτε και την πραγματική ιστορία: Για να μπορούν οι δημοκράτες αλλά και η οικονομική ολιγαρχία να επαναλαμβάνουν τα ίδια σε όλες τις εποχές!

Θεόδοτος