Συνέχεια από: Tετάρτη 24 Ιουνίου 2020
ΟΙ ΣΥΣΤΑΤΙΚΟΙ ΔΕΣΜΟΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΘΕΟΥΡΓΙΑ ΣΤΟΝ ΙΑΜΒΛΙΧΟ
ΙΙ. Η
Θεουργία στον Ιάμβλιχο (συνέχεια).
Ο Ιάμβλιχος κάτω από το γένος τής
διαμεσολαβητής θεώσεως εντάσσει διάφορες μορφές μαντικών ιεροτελεστιών, οι
οποίοι έχουν κοινό την ασυνείδητη κατάσταση του θεουργού. Την Θεοποίηση διά του
ενθουσιασμού, δηλαδή διά της Θείας κατοχής του υποκειμένου. Την Θεοποίηση διά
της μαντικής, όπου ο Θεός μεταδίδει τις προβλέψεις στους προφήτες και στις
προφήτισσες, την Θεοποίηση διά φωταγωγίας, στην οποία ο Θεουργός προβλέπει το
μέλλον χάρη στον φωτισμό και στις δέσμες φωτός τις οποίες προβάλλουν οι Θεοί
στα κατώτερα επίπεδα της πραγματικότητος.
Σ’αυτές τις τελετές ο Θεουργός πρέπει
να καταφεύγει πάντοτε σε υλικές μεσολαβήσεις, οι οποίες του επιτρέπουν να έλθει
σε επαφή με τις ανώτερες τάξεις και να ελκύσει την ευνοϊκή τους επιρροή: στην
περίπτωση της Θεοποιήσεως διά ενθουσιασμού, ο Ιερεύς χρησιμοποιεί μελωδίες και
ήχους οι οποίοι καθώς είναι σύμφυτοι στις ίδιες τις Θεότητες έχουν την δύναμη
να προκαλέσουν τον ερχομό τους. Όσον αφορά την μαντική Θεοποίηση γνωρίζουμε ότι
πολύ συχνά, όταν οι προφήτες πρόφεραν τις μαντείες, χρησιμοποιούσαν αντικείμενα
(πηγές ύδατος, βέργες, χρυσούς θρόνους), τα οποία εθεωρούντο ικανά να δεχθούν
την φώτιση. Τέλος στην Θεοποίηση διά φωταγωγίας, όπως έχουμε ήδη πει, οι Θεοί
φανέρωναν το φως τους πάνω σε ουράνια σώματα ή σε υλικά, προκαλώντας συνεπώς το
τράνς του μέντιουμ και την πρόβλεψη των μελλοντικών γεγονότων.
Το άλλο είδος Θεοποιήσεως, δηλαδή η
τεχνική (ή όπως την ορίζει ο Ιάμβλιχος “μέσω της ανθρώπινης τέχνης”) διατηρεί
σαν αντικείμενό της την πρόβλεψη του μέλλοντος, αλλά τροποποιεί την διαδικασία:
σ’αυτή την περίπτωση, πράγματι ο Θεουργός από απλό παθητικό όχημα, ασυνείδητο,
γίνεται ερμηνευτής σημείων, τα οποία αποστέλλουν στον κόσμο οι Θεοί. Τα σύμβολα
τα οποία στέλλονται από τους Θεούς στους Θεουργούς, είναι συνήθως τα έντερα των
ζώων, το πέταγμα των πουλιών, η κίνηση των ουρανίων σωμάτων, και από την
αποκωδικοποίηση αυτών των Θείων σημείων ο Θεουργός κατορθώνει να συλλάβει την
επικοινωνία του μέλλοντος, αποκεκαλυμένη, σε μυστική φόρμα (τύπο), από τις
Θεότητες! (Ιάμβλιχος, Αιγυπτιακά μυστήρια, ΙΙΙ 135, 12-136,5: Τα μέν ούν σημεία
οι Θεοί ποιούσι διά της φύσεως της δουλεούσης αυτοίς προς την γένεσιν, της τε
κοινής και της ιδίας εκάστων… Συμβολικώς δε την γνώμην του Θεού εκγαίνουσι, και
την του μέλλοντος προδήλωσιν καθ’Ηράκλειτον ούτε λέγοντες ούτε κρύπτοντες αλλά
σημαίνοντες, επειδή της δημιουργίας τον τρόπον αποτυπούσι και διά της
προδηλώσεως).
Η διαφορά ανάμεσα στις δύο μαντικές
διαδικασίες αφορά πάνω απ’όλα τον Θεουργό, ο οποίος στην περίπτωση του μέντιουμ
(του μεσάζοντος) είναι τελείως απών, από την άποψη της συνειδήσεως, ενώ στην
περίπτωση της τεχνικής μαντείας είναι συνειδητός, καθότι ερμηνεύει τις Θείες
σκέψεις. Αυτό όμως που παραμένει απαράλλακτο, κατά τον Ιάμβλιχο, στην άσκηση
της λατρείας είναι η Θεία ενέργεια, η παρέμβαση των Θείων δίπλα στους
ανθρώπους, καθότι χωρίς αυτούς δεν θα υπήρχε καμία επάρκεια των μαγικών έργων
και επομένως δεν θα υπήρχε καμία πρόβλεψη! Τόσο στην περίπτωση του μέντιουμ,
όσο και στην τεχνική ο Θεουργός παραμένει ένα όργανο, μέσω του οποίου οι Θεού
παρουσιάζονται στους επικαλούμενους: στην Θεουργική λατρεία της μαντείας τό ενεργών υποκείμενο δεν θα είναι ο Θεουργός, αλλά ο Θεός, ο οποίος χρησιμοποιεί
τον Ιερέα σαν ένα συναίτιο ή σαν προϋπόθεση, για να εμφανιστεί στον κόσμο.
Οι λέξεις του Ιάμβλιχου δεν αφήνουν
αμφιβολίες στην Θεία αιτία τής μαντικής Ιεροτελεστίας: Δεν είναι σωστό να
υποθέτουμε ότι η Θεία έμπνευση είναι της ψυχής ή κάποιας από τις δυνάμεις της ή
ενέργειες της, διότι το έργο τής Θεοφορίας δεν είναι ανθρώπινο, και δεν αντλεί
την δύναμι του από μέρη ή ενέργειες του ανθρώπου. Αυτά δεν είναι παρά
προϋποθέσεις και ο Θεός τα χειρίζεται σαν όργανα, σαν εργαλεία. Αυτός
πραγματοποιεί την Θεοφορία από μόνος του και μόνος του ενεργεί, χωρίς να
αναμειχθεί, ξεχωριστός από τα υπόλοιπα, χωρίς η ψυχή και το σώμα να κινηθούν
ούτε κατ’ελάχιστον (Ιάμβλιχος. Τα Μυστήρια ΙΙΙ 114, 18-115,9: ψυχής μέν ούν και
τίνος των εν αυτή δυνάμεων ή νού και τίνος των εν αυτώ δυνάμεων ή ενεργειών…
ούτε γάρ ανθρώπινον εστι το της Θεοφορίας έργον, ούτε ανθρωπίνοις μορίας ή
ενεργήμασι το πάν έχει κύρος: αλλά ταύτα μέν άλλως υπόκειται, και χρήται αυτοίς
ο Θεός ώς όργανοις: το δε πάν έργον της μαντείας δι’αυτού πλήροι, και αμιγώς
από των άλλων αφειμένος ούτε ψυχής κινουμένης ούδ’οτιούν ούτε σώματος ενεργεί
καθαυτόν).
Ο λόγος του Πρωτείου της Θείας ενέργειας στην Θεοποιό λατρεία είναι ότι μόνον οι Θεοί κατέχουν την αληθινή
σοφία και την αλήθεια όλων τών πραγμάτων: έτσι εάν πρέπει να φανερωθεί κάποια
πρόβλεψη ή πρόγνωση, αυτή δεν μπορεί να προέλθει παρά από το Θείο επίπεδο.
Η κεντρικότης της Θείας ενέργειας και
η υπαγωγή τού ενεργούντος δεν είναι αποκλειστικά χαρακτηριστικά της πρόβλεψης
από την στιγμή που ο Ιάμβλιχος επαναλαμβάνει αυτό το θέμα στην διαπραγμάτευση
των άλλων Θεουργικών Ιεροτελεστιών.
Συνεχίζεται
Αμέθυστος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου