Παρασκευή 23 Δεκεμβρίου 2022

Αγ. Γρηγόριος Νύσσης - Ερμηνεία του Άσματος Ασμάτων (32)

 Συνέχεια από: Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2022

    ΛΟΓΟΣ Θ'

(Ασμα Ασμ. 4,10 - 15)

Πόσο πιο ωραία έγιναν τα στήθη σου, αδελφή μου, νύμφη μου, 

πόσο πιο ωραία από το κρασί έγιναν;

Η ευωδία των μύρων σου πάνω από όλα τα αρώματα.

Κερήθρα είναι τα χείλη σου, νύμφη μου, και σταλάζουν,

μέλι και γάλα κάτω από τη γλώσσα σου·

και η ευωδιά των ρούχων σου σα μυρωδιά λιβανιού. 

Κήπος κλεισμένος είσαι, αδελφή μου, νύμφη μου,

κήπος κλεισμένος, πηγή σφραγισμένη.

Όσα μου στέλνεις είναι παράδεισος ροδιών και κάθε καρπού, 

κύπροι μαζί με νάρδους,

νάρδος και κρόκος, μοσχοκάλαμο και κανέλα,

με όλα μαζί τα ξύλα του λιβάνου (τα δενδρολίβανα),

σμύρνα κι αλόη με όλα τα πρώτα αρώματα.

Πηγή κήπων, πηγάδι του ζωντανού νερού, 

που κατεβαίνει με θόρυβο από το Λίβανο».

Ό,τι λέγεται παρακάτω ανεβάζει σε ψηλότερο επίπεδο τον έπαινο μαρτυρώντας ότι αυτή (η νύμφη) απόχτησε τον πλούτο των πνευματικών χαρισμάτων της από μελέτη και προσοχή. Επειδή δηλαδή οι Παροιμίες θέλουν ο μαθητής της σοφίας να γίνει μαθητής της μέλισσας (ξέρεις από όσα έχεις μάθει ποια είναι αυτή η δασκάλισσα), παρακινώντας τον εραστή της σοφίας «πήγαινε στη μέλισσα και μάθε πόσο είναι εργατική και πόσο σεμνά εκτελεί την εργασία της, που από τους κόπους της επωφελούνται βασιλιάδες και ιδιώτες τους καταβάλλουν για την υγεία τους (και λέει ακόμη ότι σε όλους είναι ποθητή και περίφημη, με ασήμαντη βέβαια δύναμη, αλλά ότι τιμά τη σοφία και γι' αυτό έφτασε στο βαθμό να γίνει υπόδειγμα ζωής για τους εναρέτους· γιατί λέει, «τη σοφία τίμησε και γι' αυτό υψώθηκε»). Συμβουλεύει λοιπόν με όσα ειπώθηκαν να μην αποφεύγει κανένα καλό μάθημα, αλλά να φτερουγίζει στο λιβάδι των θεόπνευστων λόγων κι ανθολογώντας από τον καθένα για ν' αποκτήσει τη σοφία να πλάσει για τον εαυτό του τη κερήθρα, αποθέτοντας τον καρπό της φιλοπονίας του όπως σε κυψέλες μέσα στην καρδιά του, έχοντας δημιουργήσει στη μνήμη του ασύγχυτες θήκες των διάφορων μαθημάτων όπως οι φάτνες της κερήθρας. Και έτσι με τη μίμηση της σοφής εκείνης μέλισσας, που η κερήθρα της είναι γλυκιά και δεν κεντά το κεντρί της, να εκτελεί πάντα αυτή τη σεμνή εργασία των αρετών. 

Κι εμπορεύεται αληθινά αυτός που ανταλλάσσει τους κόπους του εδώ στη γη με τα αιώνια αγαθά και προσφέρει τους κόπους του για ψυχική υγεία σε βασιλιάδες και ιδιώτες, ώστε η ψυχή αυτή να γίνει ποθητή στο νυμφίο και οι άγγελοι να την επιδοκιμάζουν, που, επειδή τιμά τη σοφία, τελειοποιεί τη δύναμη με την αδυναμία της.

Επειδή λοιπόν όσα διηγούνται για τη σοφή εκείνη μέλισσα είναι υποδείγματα παιδείας κι εργατικότητας (φιλοπονίας) κι όσοι κοπιάζουν αποχτούν τις διάφορες ομάδες των πνευματικών χαρισμάτων κατά την αναλογία της επιμέλειάς τους, γι' αυτό λέει προς τη νύφη ότι η καρδιά σου έχει γεμίσει από τις κερήθρες της κάθε λογής γνώσης, από όπου βγάζεις από τον αγαθό θησαυρό της καρδιάς σου τις γλυκιές σταγόνες των λόγων, ώστε ο λόγος σου να είναι μέλι αναμιγμένο με γάλα· γιατί λέει, «σαν κερήθρα σταλάζουν τα χείλη σου, νύφη μου, μέλι και γάλα κάτω από τη γλώσσα σου».

 Δεν έχει παρασκευαστεί ο λόγος σου για να παρέχει ενός είδους ωφέλεια σε όσους ακούν, αλλά προσαρμόζεται κατάλληλα στην ικανότητα εκείνων που τον δέχονται, ώστε να είναι οικείος και στους τέλειους και στους νηπιάζοντες, και να γίνεται για τους τέλειους μέλι και γάλα για όσους νηπιάζουν. Όπως ήταν ο Παύλος, που έτρεφε τους νεογέννητους με τους πιο μαλακούς λόγους και στους τέλειους αποκάλυπτε τη μυστική σοφία που ήταν κρυμμένη από τους αιώνες και δεν την εννοεί ο αιώνας αυτός, ούτε οι άρχοντες του αιώνα αυτού. 

Αυτό το μίγμα από μέλι και γάλα λέει ότι βρίσκεται κάτω από τη γλώσσα, δείχνοντας με τη φράση αυτή τη φυλαγμένη κι εύκαιρη χρήση των λόγων. Γιατί αυτός που γνωρίζει πως πρέπει ν' απαντά στον καθένα, έχοντας κάτω από τη γλώσσα του την ανάμικτη αυτή δύναμη του λόγου, προσφέρει στην ώρα του ό,τι χρειάζεται κατάλληλα σε καθένα που ακούει.

Δεν υπάρχουν σχόλια: