«Όπως λέγεται συχνά, για να κατανοήσουμε καλύτερα μια πραγματικότητα που βρίσκεται μπροστά στα μάτια μας, πρέπει να κάνουμε ένα βήμα πίσω
2014
DONBASS, ΌΠΟΥ ΞΕΚΙΝΆ
O ΠΟΛΕΜΟΣ RUSSO-UCRAINA
Όπως λέγεται συχνά, για να κατανοήσουμε καλύτερα μια πραγματικότητα που βρίσκεται μπροστά στα μάτια μας, πρέπει να κάνουμε ένα βήμα πίσω.
Για τον πόλεμο στην Ουκρανία, για παράδειγμα, τα μέσα ενημέρωσης μας λένε μόνο το «εδώ και τώρα», στερώντας μας τη δυνατότητα κατανόησης της σύγκρουσης στους πιο περίπλοκους λόγους της. Το «τι» λέγεται, αλλά όχι το «γιατί». Αυτό σημαίνει ότι οι περισσότεροι από εμάς είμαστε αναγκασμένοι να δεχτούμε μια πραγματικότητα, συχνά μυστηριώδη, χωρίς να την κατανοήσουμε ή να κάνουμε μια προσωπική ανακατασκευή της που συχνά απέχει πολύ από την αλήθεια λόγω έλλειψης πληροφοριών.
Ένα εξαιρετικό εργαλείο για την καλύτερη κατανόηση του τι συμβαίνει σήμερα στην καρδιά της Ευρώπης μπορεί να είναι το «Donbass – My war chronicles» του Vittorio Nicola Rangeloni, που εκδόθηκε από τον Idrovolante Edizioni (σελ. 332, 20,00 €).
Το βιβλίο γράφτηκε και δημοσιεύθηκε σε ανυποψίαστους χρόνους μεταξύ του τέλους του 2020 και των αρχών του 2021, όταν η σύγκρουση που ξεκίνησε το 2014, η συνέχεια της οποίας καταλαμβάνει πλέον σχεδόν ολόκληρο το τηλεοπτικό πρόγραμμα και τις σελίδες εφημερίδων, ήταν ένα ένοχο αγνοημένο φαινόμενο. Η περιοχή, τα εδάφη που επλήγησαν, η καταστροφή, οι πρωταγωνιστές και τα θύματα ήταν τα ίδια: αλλά αυτά τα δεινά, των οποίων ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι η άμεση συνέπεια, τόσο πολύ ώστε να μπορεί να ειπωθεί με ασφάλεια ότι πρόκειται για μια ενιαία σύγκρουση, δεν βρήκαν χώρο παρά μόνο οριακά στην τηλεόραση και τις εφημερίδες.
Ρωσικό αίμα τρέχει στις φλέβες του Rangeloni, οπότε αποφάσισε να πει τι συνέβαινε στο πλευρό των ανταρτών του Ντόνετσκ. Και για να το κάνει αυτό πήγε στον τόπο, αντιμετωπίζοντας χίλιες δυσκολίες, για να παραμείνει εκεί μέχρι σήμερα. Τα χρονικά του έχουν διαδοθεί σε ιστολόγια, διαδικτυακές εφημερίδες και σε πολυάριθμες ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές συνεντεύξεις σε διάφορες χώρες.
Αυτό το βιβλίο αναφέρει μια σειρά γεγονότων που ο Rangeloni είδε άμεσα, σύμφωνα με όσα λέει ο υπότιτλος του βιβλίου. Τα χρονικά, επομένως, λέγονται με μια αραιή και μερικές φορές ακατέργαστη γλώσσα, ακόμη και αν εδώ και εκεί η αφέλεια εμφανίζεται λόγω της νεαρής ηλικίας του συντάκτη. Ωστόσο, το κείμενο παρουσιάζεται ως ένα είδος αυτοβιογραφικού μυθιστορήματος, γεγονός που το καθιστά ιδιαίτερα ευανάγνωστο. Όχι προπαγάνδα ή κομματικές ανακατασκευές, αλλά μόνο γεγονότα σε όλη τους τη βία και τα αποδεικτικά στοιχεία.
Είναι εντυπωσιακό, μετά τις πρώτες σελίδες που ανατρέχουν εν συντομία στα γεγονότα του Μαϊντάν, ότι αυτό που εμφανίζεται μπροστά στα μάτια του συγγραφέα είναι οι ίδιοι βομβαρδισμοί, οι ίδιες καταστροφές, οι ίδιες σφαγές που εμφανίζονται σήμερα στα πρωτοσέλιδα όλων των εφημερίδων. Με τη διαφορά ότι διαπράχθηκαν τότε από τους Ουκρανούς, υποκινήθηκαν και εξοπλίστηκαν – ακόμη και τότε – από Αμερικανούς και Ευρωπαίους. Από την άλλη, δεν υπήρχαν οι Ρώσοι, όπως έχει συχνά υπονοηθεί, αλλά εθελοντικές πολιτοφυλακές που ήθελαν να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους στην αυτοδιάθεση, σε αντίθεση με ένα καθεστώς που δεν μπορούσε να ανεχθεί ότι εντός των συνόρων του θα μπορούσαν να υπάρχουν περιοχές που δεν σκόπευαν να αποκηρύξουν τις παραδόσεις τους.
Είναι μια μερική αφήγηση, φυσικά, αλλά πολύ διδακτική για την καλύτερη κατανόηση της τραγωδίας που πλήττει την Ευρώπη σήμερα.
Ο εμφύλιος πόλεμος στην Ουκρανία είναι συνέπεια πολλών προϋποθέσεων που πρέπει να αναζητηθούν σε όλη την ιστορία της χώρας. Ο συγγραφέας ήταν μάρτυρας της έναρξης των διαδηλώσεων του Κιέβου, οι οποίες τον Φεβρουάριο του 2014 οδήγησαν στο περίφημο πραξικόπημα «Μαϊντάν». Το βιβλίο ξεκινά ακριβώς με αυτή την επανάσταση που θα επηρεάσει την εύθραυστη εσωτερική ισορροπία της χώρας, οδηγώντας σε μια ασυμβίβαστη ρήξη με εκείνο το τμήμα του πληθυσμού που δεν έχει αποδεχτεί αυτό που συνέβη στην πρωτεύουσα. Μετά από λίγους μήνες, ξεκίνησε ο πόλεμος στο Ντονμπάς. Από την άνοιξη του 2015, ο Vittorio Nicola Rangeloni έχει βυθιστεί στη σύγκρουση, βιώνοντας από πρώτο χέρι τις ίδιες στερήσεις, ανησυχίες και δυσκολίες με τους ντόπιους. Οι φάσεις του πολέμου που δεν είδε άμεσα εξιστορήθηκαν μέσα από μαρτυρίες, ξεσπάσματα, αυτοπεποίθηση και όνειρα ανθρώπων που πολέμησαν με τα όπλα στο χέρι ή απλά υπέστησαν τις συγκρούσεις. Τα περισσότερα από τα μέρη, τα σενάρια και τους πρωταγωνιστές που αφηγούνται σε αυτό το βιβλίο είναι σχεδόν απρόσιτα για τους περισσότερους δυτικούς δημοσιογράφους, οι οποίοι σπάνια έχουν πατήσει το πόδι τους έξω από το κέντρο των μεγάλων πόλεων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου