Συνέχεια από: Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου 2024
Ο Χρ. Γιανναράς υπήρξε συνεργάτης της «Καθημερινής» επί σειρά ετών: τα πρώτα του κείμενα στην εφημερίδα δημοσιεύτηκαν το πρώτο μισό της δεκαετίας του 1960, ενώ από το 1993 έως και το 2024 αρθρογραφούσε σε σταθερή βάση. Τα κείμενά του στην «Καθημερινή» μπορούν σε γενικές γραμμές να ενταχθούν σε τρεις ενότητες: σε αυτά που αφορούν τον πολιτικό και κοινωνικό βίο, σε εκείνα που αφορούν την Ελλάδα και τον Ελληνισμό στον χώρο και τον χρόνο, και, τέλος, σε όσα αφορούν τη θρησκεία, την Εκκλησία, την Ορθοδοξία και τα ποικίλα θεολογικά ζητήματα. Με αυτό το κριτήριο διαμορφώθηκαν οι τρεις ενότητες της έκδοσης που κυκλοφόρησε την Κυριακή, 15 Σεπτεμβρίου 2024, μαζί με την Καθημερινή».
ΘΕΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
29/7/1964
1. ΣΥΝΟΡΟ
29/7/1964
1. ΣΥΝΟΡΟ
Ὁ Ἐρχόμενος
Σχεδίασμα μιᾶς χαρισματικῆς παρουσίας
Ὁ προφητικὸς λόγος δὲν εἶναι ἕνα ἀπρόσωπο ἱστορικὸ δέον, ἀλλὰ μιὰ ὑποστατική, γρηγορούσα συνείδηση. Ἡ συνείδηση γρηγορεῖ γιὰ τὸ πρόβλημα τῆς σωτηρίας. Ἡ σωτηρία εἶναι τὸ μέγιστο ἀνθρωπολογικὸ πρόβλημα, ἡ πιστότητα στὸν ἀνθρώπινο προορισμό. Γι' αὐτὸ καὶ ἡ ἐξουθένωση τῆς προφητείας (Α΄ Θεσ. 5, 20), εἶναι σημάδι ἐπερχόμενης νάρκης τῶν συνειδήσεων. Σήμερα τὸ πρόβλημα τῆς σωτηρίας ἀπωθεῖται στὶς συνειδήσεις, εἶναι ὁ ὀρθολογισμὸς ποὺ μᾶς δυναστεύει, ἡ ἀποκλειστικότητα τῆς λογικῆς, ἴσως καὶ ἡ ὑλικὴ εὐμάρεια. Προσπαθοῦμε νὰ συγκαλύψουμε τὸ κενὸ μὲ τὰ ὑποκατάστατα (ερζάτς) τῆς πνευματικῆς ἀνησυχίας. Μὰ ἡ ἐγρήγορση τῆς προφητείας εἶναι ἄλλη ὁδός, γι' αὐτὸ καὶ ὁ προφητικὸς λόγος μένει ἀνυπόστατος, δηλαδὴ ἔχει οὐσιαστικὰ σιγήσει.
Ἡ προφητικὴ συνείδηση εἶναι ἡ συνείδηση τοῦ μάρτυρα. Ὁ μάρτυρας τῶν πρώτων αἰώνων τοῦ Χριστιανισμοῦ εἶναι ἡ σαρκωμένη μαρτυρία τοῦ προφητικοῦ λόγου, ἡ ἀπόλυτη συνέπεια στὸ ἱστορικὸ χρέος. Τὸ χρέος ἐκείνης τῆς πρώτης ὥρας ἦταν νὰ μαρτυρηθεῖ τὸ Γεγονὸς τῆς σωτηρίας, νὰ δοθεῖ τὸ μέτρο τῆς «καινῆς ἐντολῆς», τῆς τέλειας ἀγάπης στὸν Ἰησοῦ Χριστό, ποὺ εἶναι ἡ πληρότητα τῶν δυνατοτήτων τῆς ζωῆς. Οἱ μάρτυρες ἐνσαρκώνουν αὐτὴ τὴ μαρτυρία μὲ ἀπόλυτη συνέπεια. Ὁ θάνατος τῶν μαρτύρων εἶναι ἡ βεβαιότητα τοῦ πληρώματος τῆς ζωῆς, ἡ πιστότητα τῶν λόγων τοῦ Κυρίου: «Ἐγώ ἦλθον ἵνα ζωὴν ἔχωσι καὶ περισσὸν ἔχωσι». Πάνω σ' αὐτὴ τὴν ἀκραία συνέπεια θεμελιώθηκε ἡ ἱστορικὴ πραγματικότητα τῆς Ἐκκλησίας.
Ὕστερα ἦρθε ὁ μοναχός. Εἶναι ἡ δεύτερη μορφὴ τοῦ μαρτυρίου, τὸ ἴδιο ἀπόλυτη σὲ ἀγάπη καὶ σὲ εὐθύνη. Ὁ μοναχισμὸς πραγματοποιεῖ τὴ δική του προφητικὴ ἀποστολή. Βεβαιώνει τὴν καθολικότητα τῆς Ἐκκλησίας, τὴ συνείδηση τοῦ «ἑνὸς σώματος» καὶ τὴν ἀπαρχὴ τῆς «καινῆς κτίσεως» τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἁγιότητα τοῦ μοναχοῦ εἶναι ἡ ἁγιότητα τῆς Ἐκκλησίας — ὄχι μιὰ ἐκζήτηση ἀτομικῆς ἐξασφάλισης, ἀλλὰ ἡ σαρκωμένη ἀγάπη τῆς Ἐκκλησίας γιὰ τὸν Νυμφίο Χριστό. Οἱ μοναχοὶ τῶν ἐρήμων ἀναπληροῦν τὰ ὑστερήματα τοῦ σώματος τῆς Ἐκκλησίας «ἐν τῇ σαρκί των» καὶ τὰ πνευματικά τους ἐπιτεύγματα εἶναι τῆς Ἐκκλησίας ὁ στέφανος. Ταυτόχρονα, δίνουν ἀπὸ τὴ μόνωση τῶν ἐρήμων τὴ μαρτυρία τῆς καινῆς βασιλείας, ποὺ δὲν εἶναι «ἐκ τοῦ κόσμου τούτου», τὴν ὥρα ποὺ ὁ Χριστιανισμὸς γίνεται κοινωνικὰ ἀποδεκτὸς καὶ τὸ κράτος τὸν καθιερώνει ὡς ἐπίσημη θρησκεία. Ἡ καινὴ βασιλεία δὲν εἶναι ἄρνηση τοῦ κόσμου, ἀλλὰ ἡ μεταμόρφωση τοῦ κτιστοῦ κόσμου μέσα στὴ Χάρη. Καὶ τότε πραγματικὰ «ἡ ἔρημος ἀνθεῖ καὶ ὑλοχαρεῖ ὡς τὸ κρίνον»...
***
Ὁ μοναχὸς καὶ ὁ μάρτυρας σαρκώνουν τὴ γρηγορούσα συνείδηση τῆς προφητείας. Παρεμβαίνουν στὸν ἱστορικὸ χρόνο γιὰ νὰ δώσουν τὸ μέτρο τοῦ ἱστορικοῦ χρέους. Ἡ παρουσία τους δὲν ἀνήκει μονάχα στὸ παρελθόν. Αὐτὴ ἡ μαρτυρία τοῦ θανάτου —τὸ μαρτύριο καὶ ὁ μοναχισμὸς— ποὺ ἀποκαλύπτει τὴν ὄντως ζωή, κατατίθεται ἀδιάκοπα μέσα στὴν Ἐκκλησία.[ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ. Η ΑΓΙΟΤΗΣ ΔΕΝ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ, ΑΛΛΑ ΤΟ ΑΝΤΙΘΕΤΟ.Ο Μ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΔΕΝ ΙΔΡΥΣΕ ΤΗΝ ΚΡΑΤΙΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ] Χθὲς στὸ Κολοσσαῖο, σήμερα στὴ σοβιετικὴ Ρωσία καὶ ἀλλοῦ, σὲ μιὰν ἀδιάκοπη διαδοχὴ αἵματος. Τὸ ἴδιο καὶ ἡ πάλη τῶν ἐρήμων στὴν ἡσυχαστικὴ παράδοση τοῦ μοναχισμοῦ, ποὺ δὲν διακόπηκε, παρ' ὅλο τὸν σημερινὸ τραγικὸ μαρασμό.
Ὡστόσο, ἡ παρούσα ὥρα ζητάει τὴ δική της χαρισματικὴ ἔκφραση, τὸν τύπο τῆς προφητικῆς ἐγρήγορσης ποὺ θὰ σαρκωθεῖ σὲ μορφὲς τωρινές. Τὸ ξεχωριστὸ ἱστορικὸ δεδομένο ποὺ κάνει ἐπείγουσα αὐτὴ τὴν ἀναζήτηση δὲν εἶναι ἠθικό. Δὲν εἶναι καλύτερη ἢ χειρότερη ἠθικὰ ἡ τωρινὴ γενιὰ ἀπὸ τὶς ἄλλες, οἱ σχετικὲς θρηνωδίες ἔχουν μόνο παιδαγωγικὴ σκοπιμότητα. Ἡ τεχνοκρατία εἶναι ὁ κατ' ἐξοχὴν παράγοντας ποὺ διαφοροποιεῖ τὸ ἱστορικὸ παρόν, εἶναι ἕνα ἱστορικὸ μέγεθος ἀκόμα ἀπροσδιόριστο. Ἡ τεχνοκρατία δὲν εἶναι μόνο ἡ πρώτη δύναμη μέσα στὴν Ἱστορία ποὺ συναγωνίζεται τὴ φύση συντριπτικά, ἡ τεχνοκρατία δίνει μιὰ διάσταση καινούργια στὸ πρόβλημα τῆς σωτηρίας. Ἂν ἡ σωτηρία εἶναι τὸ πρόβλημα τῆς πιστότητας στὸν ἀνθρώπινο προορισμό, ἡ πιστότητα προϋποθέτει τὴ γεφύρωση τοῦ χάσματος ἀνάμεσα στὸ κτιστὸ καὶ στὸ ἄκτιστο, τὴν ὑπέρβαση τοῦ φυσικοῦ χωρισμοῦ ἀνθρώπου καὶ Θεοῦ. Ἡ τεχνοκρατία δὲν εἶναι ἕνα φαινόμενο πολιτιστικό, ἀλλὰ ἕνας τρόπος ὕπαρξης ποὺ ἀπολυτοποιεῖ τὸ ὑλικὸ μέρος τῆς ἀνθρώπινης ὑπόστασης. Ἔτσι ὁ ἄνθρωπος ἀπομακρύνεται περισσότερο ἀπὸ τὸν τελικό του προορισμό, ποὺ εἶναι νὰ προσαγάγει στὸν Θεὸ τὴν κτιστὴ ὕπαρξή του, συγκεφαλαιώνοντας στὸ σῶμα του τὴν ἀνακαίνιση καὶ τὸν ἁγιασμὸ ὅλης τῆς ὑλικῆς δημιουργίας;;;;. Ἡ προφητικὴ συνείδηση δὲν μπορεῖ νὰ ἀγνοήσει τὸν καινούργιο αὐτὸν παράγοντα στὸ πρόβλημα τῆς σωτηρίας. Ὁ μαρασμὸς τοῦ ὀρθόδοξου μοναχισμοῦ ἴσως νὰ ὀφείλεται καὶ σ' αὐτὴν ἀκριβῶς τὴν ἄρνηση τῆς προφητικῆς του ἀποστολῆς, στὴν ἔξοδό του ἀπὸ τὶς διαστάσεις ζωῆς τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου ποὺ δημιουργεῖ ἡ τεχνοκρατία. Ἡ ἴδια ἄρνηση χαρακτηρίζει καὶ τὴν προσπάθεια ἐπιστροφῆς στὴν ἑλληνική, λαϊκὴ θρησκευτικότητα, ποὺ κηρύχτηκε μὲ πάθος ἀπὸ μιὰ ὁμάδα διανοουμένων. Ἡ παραδοσιακὴ πίστη, ἔστω καὶ ἀνάμικτη μὲ λαϊκὲς δεισιδαιμονίες, ἀντιτάχθηκε στὴν «ἐπιστημονικὴ» θρησκευτικότητα ποὺ ζητάει νὰ στηρίξει τὴν πίστη μὲ τὴν Ἀπολογητική. Ἕνα πλῆθος ψευδοκανόνων καὶ ψευδοπαραδόσεων πῆραν ἀπόλυτο χαρακτήρα «Ὀρθοδοξίας», σὲ βαθμὸ ποὺ νὰ ἀποκλείουν τὴν οὐσιαστικὴ κοινωνία μὲ τὸν σύγχρονο ἄνθρωπο. Ἡ παρουσία τῆς συντηρητικῆς αὐτῆς τάσης εἶναι μέσα στὸν ἑλληνικὸ ὀρθόδοξο χῶρο ἔντονη, ἴσως γιατὶ καὶ οἱ ἀντιδράσεις ἐκσυγχρονισμοῦ ποὺ παρουσιάστηκαν ἦταν ἀστεῖες καὶ ἄρριζες. Ἔτσι τὸ πρόβλημα μένει ἄλυτο, μὲ τὴν ἀπειλὴ καινούργιων σχισμάτων παλαιοημερολογητικοῦ τύπου. Χαρακτηριστικὴ εἰκόνα τοῦ προβλήματος δίνει ὁ ὀρθόδοξος κλῆρος, ἀνέγγιχτος —τουλάχιστο στὸ ἐξωτερικό του σχῆμα— ἀπὸ τὴ σύγχρονη ἐποχή, μένοντας ἔτσι καὶ τυπικὰ ἔξω ἀπὸ τὸ ἐπεῖγον πρόβλημα. Μιὰ ἄλλη κατεύθυνση λύσεων ζήτησε τὸν τύπο τῆς σύγχρονης χριστιανικῆς μαρτυρίας στὸ ἰδανικὸ τοῦ «ἀρτίου ἀνθρώπου» (Β΄ Τιμοθ. 3, 17). Ὁ ἄρτιος ἄνθρωπος εἶναι ὀργανικὰ ἐντεταγμένος στὸ κοινωνικὸ σύνολο, καθόλου ἀκραῖος σὰν τὸν μοναχὸ ἢ τὸν μάρτυρα, καὶ δίνει ἕνα μέτρο ἀνθρώπινης ἰσορροπίας μὲ τὴν πλήρη κατάφαση σὲ ὅλες τὶς ἀξίες τοῦ πολιτισμοῦ. Μὲ τὸν τύπο αὐτὸν ὁ Χριστιανισμὸς βεβαιώνεται ὄχι μόνο ὡς θεωρητικὴ τελειότητα, ἀλλὰ ὡς ὁδηγὸς ζωῆς καὶ εὐτυχίας τοῦ σημερινοῦ κοινωνικοῦ ἀνθρώπου. Ὁ ἄρτιος ἄνθρωπος ἀντλεῖ ἀπὸ τὴν «καινὴ διδαχὴ» τοῦ Εὐαγγελίου λύσεις ἰσορροπίας γιὰ τὰ πνευματικά, ἀλλὰ καὶ τὰ καθημερινὰ προβλήματά του, γιὰ τὸ πρόβλημα τῆς ἐργασίας, τῆς κοινωνικῆς δικαιοσύνης, τῆς ψυχαγωγίας, τῆς οἰκογένειας. Μὲ τὸν ἄρτιο ἄνθρωπο ὁ Χριστιανισμὸς δίνει ἀπάντηση στὸ ἀνθρωπιστικὸ αἴτημα τῶν καιρῶν καὶ χειραγωγεῖ τελικὰ τὸν ἴδιο τὸν πολιτισμὸ σὲ μιὰν ἀνοδικὴ πορεία. Τὸ ἀνθρωπιστικὸ αἴτημα τοῦ «ἀρτίου ἀνθρώπου» συγκεφαλαιώνει ὅλη τὴ βαθιὰ μεταπολεμικὴ νοσταλγία γιὰ μιὰ πιὸ φανερὴ συνέπεια στὴν κοινωνικὴ ἐφαρμογὴ τοῦ Χριστιανισμοῦ καὶ γιὰ κάποια ἐξισορρόπηση τῶν προβλημάτων ποὺ δημιουργεῖ ἡ τεχνοκρατία στὴν πνευματικὴ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ Vl. Lossky βλέπει στὶς χιλιαστικὲς αὐτὲς ἐπιδιώξεις τοῦ κοινωνικοῦ Χριστιανισμοῦ καὶ μιὰ μακρινὴ ἀντανάκλαση τῆς ἐκκλησιολογικῆς θεώρησης τοῦ κτιστοῦ κόσμου. Ἡ ἰδέα τῆς Ἐκκλησίας συγχέεται μὲ τὴν ἰδέα τοῦ κόσμου ἢ τοῦ πολιτισμοῦ. Αἰχμάλωτος ὅμως ὁ κόσμος στὴν ἁμαρτία, στὴ φθορὰ καὶ στὸν θάνατο, εἶναι ἀδύνατο νὰ ἐλευθερωθεῖ μὲ τὴν ὁποιαδήποτε πολιτιστικὴ ἀνακαίνιση, ἔστω καὶ χριστιανικὰ προγραμματισμένη. Μόνο μέσα στὴ μυστικὴ πραγματικότητα τῆς Ἐκκλησίας συντελεῖται ἡ ὀντολογικὴ ἀπελευθέρωση τῆς κτίσης καὶ τοῦ πολιτισμοῦ, «ἀπὸ τῆς δουλείας τῆς φθορᾶς, εἰς τὴν ἐλευθερίαν τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ» (Ρωμ. 8, 21). Ἂν ὅμως ἡ Ἐκκλησία εἶναι τὸ κέντρο ὅπου συντελεῖται αὐτὴ ἡ μεταμόρφωση τοῦ κόσμου, αὐτὸ δὲν σημαίνει ὅτι ὁ κόσμος εἶναι Ἐκκλησία. Δὲν μποροῦμε νὰ δοῦμε σὰν πραγματικὴ ὁλοκλήρωση, ἐκεῖνο τὸ ὁποῖο εἶναι μονάχα ἡ ἁπλὴ δυνατότητα. Ἔτσι, τὸ ἀνθρωπιστικὸ αἴτημα τοῦ ἀρτίου ἀνθρώπου παρουσιάζεται μὲ τὴν ἐπίγνωση τῶν καινούργιων διαστάσεων τῆς σύγχρονης ζωῆς, ἀλλὰ γιὰ νὰ ζητήσει τελικὰ μόνο τὴν ἠθικὴ ἀνταπόκριση τοῦ Χριστιανισμοῦ. Τὸ πρόβλημα τῆς σωτηρίας δὲν ἀντιμετωπίζεται μὲ τὰ δεδομένα τῆς ὕπαρξης, ἀλλὰ μὲ τὴν ἀντικειμενικὴ ἀπαίτηση τῆς κοινωνικῆς μαρτυρίας. Γι' αὐτὸ καὶ ὁ ἄρτιος ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ εἶναι, βέβαια, ὁ ἐπιτυχημένος ἀστός, ἀλλὰ καθόλου ὁ προφήτης. Ἡ προφητικὴ συνείδηση θὰ βρεῖ καὶ σήμερα τὴ σάρκωσή της σὲ μιὰ μορφὴ μαρτυρίου. Δηλαδὴ σὲ μιὰ ἀκραία συνέπεια ἀγάπης καὶ εὐθύνης. Τὸ αἴτημα εἶναι νὰ προσαχθεῖ στὸν Θεὸ αὐτὴ ἡ σημερινὴ πραγματικότητα τοῦ κόσμου, τεχνολογικὰ ὀργανωμένου, νὰ ἀποτελέσει τελικὰ μιὰν ἔκφραση τῆς δόξας τοῦ Θεοῦ. Τὸ πρόβλημα τῆς σωτηρίας δὲν ἔγκειται στὴν ἀποφυγὴ τῆς τεχνικῆς, ἀλλὰ στὴν ἄρση τοῦ σταυροῦ τῆς τεχνικῆς. Αὐτὴ ἡ ἀπολυτοποίηση τοῦ κτιστοῦ ἀπέναντι στὸ ἄκτιστο, τοῦ φυσικοῦ ἀπέναντι στὸ ὑπερφυσικό, δὲν εἶναι μόνο θεωρητικὴ ἀφετηρία, ἀλλὰ καὶ καθημερινὴ πραγματοποίηση τῆς τεχνοκρατίας. Ἔτσι ὁ ἀγώνας γιὰ τὴ γεφύρωση αὐτῶν τῶν ἀντιθέσεων δὲν θὰ γίνει στὸ πεδίο τῶν θεωρητικῶν μόνο τοποθετήσεων, ἀλλὰ θὰ βιωθεῖ στὴν ἴδια τὴν ἀνθρώπινη ὕπαρξη. Τελικά, ἡ νίκη τῆς Χάρης θὰ σαρκωθεῖ στὸ συγκεκριμένο ἀνθρώπινο πρόσωπο, τὸν φορέα τῆς ἀντίθεσης, τὸν ἀγωνιστή. Ὁ ἄνθρωπος θὰ προσκομίσει στὸν Θεό τὴν κτιστὴ ὕπαρξή του, συγκεφαλαιώνοντας στὸ σῶμα του τὴν ἀνακαίνιση καὶ τὸν ἁγιασμὸ ὅλης τῆς ὑλικῆς δημιουργίας στὴν ἀπόλυτη ἔκφραση τῆς προσωπικῆς λογοποίησης τοῦ κόσμου ποὺ μπορεῖ νὰ εἶναι ἡ τεχνική. Ἀλλὰ ὁ καινούργιος προφήτης δὲν ἔχει ἀκόμα φανεῖ. Ἄραγε, θὰ εἶναι ὁ μάρτυρας, θὰ εἶναι ὁ μοναχός, ἢ θὰ εἶναι κάποια ἄλλη ἐντελῶς καινούργια χαρισματικὴ παρουσία; Ἐμεῖς θὰ τὸν ἀναγνωρίσουμε ψηλαφώντας στὸ σῶμα του τὸ σημάδι τοῦ αἰώνα, τὸν σκόλοπα τῆς τεχνολογίας. Εἶναι σίγουρο ὅτι θὰ ζήσει στὸ αἷμα του αὐτὸ τὸν πυρετὸ τῆς σύγχρονης ζωῆς καὶ θὰ ἀναμετρηθεῖ μὲ τὴν καινούργια κοσμικὴ διάσταση ποὺ δίνει ἡ τεχνοκρατία στὴν ἁμαρτία τοῦ ἀνθρώπου. Τελικά, θὰ κόψει μὲ τὰ χέρια του τὸ ζωντανὸ ψωμὶ τῆς ἀλήθειας νὰ τὸ μοιράσει στὸν πεινασμένο λαό. Πότε θὰ ἔρθει; Σὲ μᾶς φαίνεται πὼς ἀργεῖ. Μὰ τὸν ἐρχομό του δὲν τὸν ὁρίζουν οἱ περιστάσεις, τὸν ὁρίζει μόνο ἡ κλήση τοῦ Θεοῦ. Ἴσως νὰ εἶναι κιόλας ἀνάμεσά μας, τόσο ἀνεπίγνωστος καὶ ἀκατανόητος ὅσο ἦταν πάντοτε ὅλοι οἱ προφῆτες. Ἡ φωνή του εἶναι ἀκατάληπτη στ' αὐτιά μας. Ἡ κρίση τῆς προφητείας δὲν εἶναι μόνο κρίση ἀπουσίας, μπορεῖ νὰ εἶναι καὶ κρίση πνευματικῆς ἑτοιμότητας. Δὲν εἶναι μόνο ὁ ὀρθολογισμὸς καὶ ἡ εὐμάρεια ποὺ ναρκώνουν τὶς συνειδήσεις. Εἶναι καὶ ἡ δέσμευση στὰ σχήματα, ἡ μέθη τῆς αὐτοϊκανοποίησης, ὁ ἑσμὸς τῶν ὀπαδῶν, ἡ σκλήρυνση στὴ μαρτυρία τῶν γεγονότων. Ἡ ἱστορική μας εὐθύνη δὲν θὰ κριθεῖ ἀπὸ τὴν ἀπουσία τοῦ προφήτη, ἀλλὰ ἀπὸ τὸν ἀποκλεισμὸ τῆς ὁδοῦ τῆς προφητείας. «Ἑτοιμάσατε τὴν ὁδόν...» Ἡ ὁδὸς τῆς προφητείας εἶναι ἡ μετάνοια. Ἡ μετάνοια εἶναι ὁ δρόμος τῆς ἐλευθερίας. Ἐκείνης τῆς ἐσωτερικῆς, οὐσιαστικῆς ἀποδέσμευσης ἀπὸ τὰ στοιχεῖα τοῦ κόσμου, ἀπὸ τὰ σχήματα τῶν λογικῶν εὑρημάτων, ἀπὸ τὴν παγίωση στὸ ἀτομικὸ θέλημα. Γι' αὐτὸ καὶ ἡ μετάνοια εἶναι τὸ πάντοτε ἐπίκαιρο ἱστορικὸ χρέος, ἡ ἀφετηρία τοῦ προφητικοῦ κηρύγματος3. Εἶναι ἡ κλήση στὴν ἐλευθερία. Στὶς μέρες μας ἔφτασε νὰ ἀποβλέπει, τὸ περισσότερο, σὲ ἄγρα ὀπαδῶν γιὰ τὰ κλειστὰ θρησκευτικά μας σχήματα. Δὲν εἶναι τόσο ἡ ἁμαρτία τοῦ ἀνθρώπου ποὺ ἐμποδίζει τὴ μετάνοια ὅσο ἡ αὐτοπεποίθηση τῆς ἀρετῆς. Ἡ τραγικὴ ἀναστολὴ τῆς προφητείας στὴν παρούσα ὥρα εἶναι αὐτή: Ἐκεῖ, ὅπου κατ' ἐξοχὴν χρειάζεται ἡ μετάνοια, γιὰ νὰ ἀποδεσμεύσει ἀπὸ τὴν παγίωση τῶν σχημάτων, ἀπὸ τὴ νάρκη τῆς αὐτοϊκανοποίησης, γιὰ νὰ ἐλευθερώσει τὸν δρόμο τῆς προφητείας, νὰ ἐπισημάνει τὸ χρέος ποὺ ὁρίζουν τὰ γεγονότα, ἐκεῖ ἡ μετάνοια ἔχει καταλυθεῖ ὡς γεγονὸς ἐλευθερίας. Ὡστόσο, οἱ προδρομικὲς φωνὲς πληθύνονται. Πρώιμες ἴσως γιὰ μιὰ τόσο ὄψιμη ἄνοιξη. Μὰ ἡ βεβαιότητα τῆς ἀνθοφορίας δὲν κλονίζεται ἀπὸ τὴν προσμονή. Ἡ ἄνοιξη εἶναι μυστική, ἐκκύπτουσα ὡσεὶ ὄρθρος. Ὁ ὄρθρος τῆς προφητείας θὰ δώσει καὶ πάλι στὴν Ἐκκλησία τοὺς ζωντανοὺς καρποὺς τῆς χαρισματικῆς παρουσίας. 29.7.1964
Ο ΛΑΟΣ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΧΟΡΤΑΣΕ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΚΕ ΕΛΕΥΘΕΡΩΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΙΣΑΙΣΜΟΥ, ΟΠΙΣΘΟΔΡΟΜΩΝΤΑΣ ΣΤΟΝ ΑΡΧΕΓΟΝΟ ΟΧΛΟ, ΣΤΗΝ ΜΑΖΑ ΤΗΣ ΜΙΑΣ ΙΔΕΑΣ, ΣΤΗΝ ΠΛΑΝΗ ΤΟΥ ΟΜΟΟΥΣΙΟΥ, ΠΡΟΤΙΜΗΣΕ ΤΗΝ ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΒΑΡΑΒΒΑ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΩΣΕ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΑΡΝΟΥΜΕΝΗ ΜΙΑ ΣΩΤΗΡΙΑ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥΤΟ.
Η ΠΡΟΦΗΤΕΙΑ ΠΑΝΤΡΕΜΕΝΗ ΜΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΑΜΝΗΣΗ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΙΚΟΥ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ-ΒΑΣΙΛΙΑ. ΑΝΕΦΙΚΤΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΣΤΗΡΙΓΜΕΝΗ ΣΤΗΝ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΗΘΙΚΗΣ ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΑΣ.
Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΔΕΝ ΣΩΖΕΙ. Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΙΣΤΗ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΙΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΚΟΜΗ ΣΑΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΧΑΡΙΣ ΣΤΗ ΘΥΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ.
Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΗΣΕΙ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΣΑΛΟΤΗΤΑ Η ΟΠΟΙΑ ΣΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΣΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΙΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ. ΦΤΙΑΧΝΟΥΝ ΑΛΛΟΥΣ ΓΑΛΑΞΙΕΣ, ΥΠΑΚΟΥΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΒΑΡΕΤΗ ΑΙΩΝΙΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ.
Η ΠΡΟΦΗΤΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΑΠΟΡΡΡΕΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ ΔΕΝ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΑ ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ.
Ο ΕΡΧΟΜΕΝΟΣ ΕΧΕΙ ΗΔΗ ΕΡΘΕΙ. Ο ΕΤΕΡΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΕΡΧΟΜΕΝΟΣ. ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΔΕΝ ΘΑ ΠΑΡΟΥΜΕ. ΠΗΡΑΜΕ ΗΔΗ ΤΟΝ ΕΡΧΟΜΕΝΟ ΕΝ ΟΝΟΜΑΤΙ ΚΥΡΙΟΥ, ΤΟΝ ΑΓΙΟ. ΕΝ ΟΝΟΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΩΣ ΕΝΑ ΚΑΚΕΚΤΥΠΟ.
ΕΥΤΥΧΩΣ ΟΛΟΣ ΑΥΤΟΣ Ο ΠΡΟΦΗΤΙΚΟΣ ΟΙΣΤΡΟΣ ΕΛΑΒΕ ΤΕΛΟΣ ΣΤΟ ΟΦΦΙΚΙΟ ΤΟΥ ΑΡΧΟΝΤΟΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΡΗΤΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ ΤΟΥ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ. ΑΚΟΛΟΥΘΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΔΟΞΑ ΤΟΥ ΖΗΖΙΟΥΛΑ.
" «Η Ελληνική Ορθοδοξία πιστεύει πως αρκείται στη γλώσσα της Παραδόσεως. Ωστόσο, έχει απομείνει χωρίς τη δυνατότητα να διαλεχθεί οικουμενικά. Στον ευρωπαϊκό χώρο ο λόγος της είναι απών. Ο Ευρωπαίος δεν ζητάει σήμερα από την Ορθοδοξία μια ξενάγηση σε ένα λαμπρό παρελθόν. Χρειάζεται απάντηση στο προσωπικό του ιστορικό πρόβλημα, στο πρόβλημα του αιώνα, που δεν είναι για τον Ευρωπαίο το πρόβλημα του Θεού, αλλά το πρόβλημα του ανθρώπου. Η σωτηρία, η κόλαση, η αμαρτία, η θέωση του ανθρώπου. Εχει λόγο σ’ αυτά η Ορθοδοξία; Λόγο, που να μπορεί να αναμετρηθή με την απελπισία και τον χλευασμό του σύγχρονου Ευρωπαίου;»".
" Ἡ τεχνοκρατία εἶναι ὁ κατ' ἐξοχὴν παράγοντας ποὺ διαφοροποιεῖ τὸ ἱστορικὸ παρόν, εἶναι ἕνα ἱστορικὸ μέγεθος ἀκόμα ἀπροσδιόριστο. Ἡ τεχνοκρατία δὲν εἶναι μόνο ἡ πρώτη δύναμη μέσα στὴν Ἱστορία ποὺ συναγωνίζεται τὴ φύση συντριπτικά, ἡ τεχνοκρατία δίνει μιὰ διάσταση καινούργια στὸ πρόβλημα τῆς σωτηρίας. Ἂν ἡ σωτηρία εἶναι τὸ πρόβλημα τῆς πιστότητας στὸν ἀνθρώπινο προορισμό, ἡ πιστότητα προϋποθέτει τὴ γεφύρωση τοῦ χάσματος ἀνάμεσα στὸ κτιστὸ καὶ στὸ ἄκτιστο, τὴν ὑπέρβαση τοῦ φυσικοῦ χωρισμοῦ ἀνθρώπου καὶ Θεοῦ. Ἡ τεχνοκρατία δὲν εἶναι ἕνα φαινόμενο πολιτιστικό, ἀλλὰ ἕνας τρόπος ὕπαρξης ποὺ ἀπολυτοποιεῖ τὸ ὑλικὸ μέρος τῆς ἀνθρώπινης ὑπόστασης. Ἔτσι ὁ ἄνθρωπος ἀπομακρύνεται περισσότερο ἀπὸ τὸν τελικό του προορισμό, ποὺ εἶναι νὰ προσαγάγει στὸν Θεὸ τὴν κτιστὴ ὕπαρξή του, συγκεφαλαιώνοντας στὸ σῶμα του τὴν ἀνακαίνιση καὶ τὸν ἁγιασμὸ ὅλης τῆς ὑλικῆς δημιουργίας;;;;. Ἡ προφητικὴ συνείδηση δὲν μπορεῖ νὰ ἀγνοήσει τὸν καινούργιο αὐτὸν παράγοντα στὸ πρόβλημα τῆς σωτηρίας"
Η ΘΕΩΣΗ ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ, ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ Η ΔΥΣΗ ΝΑ ΤΗΝ ΑΚΟΥΣΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΛΟΓΟ. ΔΟΞΑΣΤΕ ΤΟΝ. ΝΕΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑ, ΝΕΑ ΣΩΤΗΡΙΑ, ΝΕΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ, ΝΕΟΣ ΘΕΟΣ. Ο ΘΕΟΣ Ο ΕΤΕΡΟΣ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΠΡΟΑΝΗΓΓΕΙΛΕ ΚΑΙ ΣΥΝΕΘΕΣΕ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ Ο ΖΗΖΙΟΥΛΑΣ. Η ΟΠΟΙΑ ΚΥΡΙΑΡΧΕΙ ΣΗΜΕΡΑ ΣΑΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ. Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ ΘΑ ΤΑ ΒΡΕΙ ΟΛΑ ΕΤΟΙΜΑ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου